Rządowy projekt ustawy o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie obiektów energetyki jądrowej oraz inwestycji towarzyszących

niego przeniesione prawo własności budynków, innych urządzeń trwale z gruntem
związanych i lokali znajdujących się na tych nieruchomościach. Ustanowienie
użytkowania wieczystego na rzecz inwestora następować będzie bez przetargu, po
uzyskaniu przez inwestora decyzji zasadniczej, o której mowa w art. 22 ust. 1 (art. 30
ust. 1 projektowanej ustawy). O możliwości ustanowienia użytkowania wieczystego przez
inwestora bez przetargu przesądza art. 59 projektowanej ustawy, w którym dokonuje się
nowelizacji art. 37 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce
nieruchomościami, poprzez dodanie pkt 19 w tym ustępie.
Wojewoda zawrze z inwestorem umowę o oddanie nieruchomości w użytkowanie
wieczyste w terminie 30 dni od dnia złożenia przez inwestora wniosku o zawarcie tej
umowy (art. 30 ust. 2 projektowanej ustawy).
Projektowana ustawa nie zawiera szczególnych regulacji dotyczących zasad i trybu
uzyskiwania odszkodowania w przypadku, o którym mowa w art. 26 ust. 2 (wygaśnięcia
umów dzierżawy, najmu lub użytkowania). Dochodzenie roszczeń z tego tytułu
następować zatem będzie wyłącznie przed sądem cywilnym.

Analogicznie jak w innych ustawach szczególnych, projektowana ustawa zawiera regulacje
dotyczące postępowania administracyjnego prowadzonego w sprawach objętych przedmiotem
ustawy (rozdział 5, art. 35 – 40) obejmujące w szczególności:
1) skrócenie terminu rozpatrzenia sprawy do 30 dni oraz wprowadzenie sankcji za jego
niedochowanie przez właściwy organ; sankcją tą jest kara w wysokości 500 zł za
każdy dzień zwłoki nakładana przez organ wyższego stopnia w drodze postanowienia;
2) skrócenie terminu wniesienia odwołania przez strony do 7 dni – w przypadku decyzji
doręczonych stronie, termin na wniesienie odwołania nie ulega zmianie w przypadku
gdy decyzja podlega obwieszczeniu lub o jej wydaniu organ jedynie zawiadamia
stronę, jak również w odniesieniu do decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach;
3) określenie terminu na rozpatrzenie skargi złożonej do sąd administracyjnego (30 dni)
oraz skargi kasacyjnej (2 miesiące);
4) ograniczenie możliwości wzruszenia decyzji ostatecznych wydanych w sprawie
budowy obiektu energetyki jądrowej w trybie określonym w art. 156 Kodeksu
postępowania administracyjnego.

10 
 
Rozdział 6 projektowanej ustawy (art. 41 – 42) określa szczególne zasady udzielania
zamówień na realizację inwestycji w zakresie budowy obiektu energetyki jądrowej
obejmujące możliwość:
1) nie więcej niż trzykrotnego wzywania wykonawców, w wyznaczonym przez siebie
terminie, do złożenia oświadczeń, dokumentów lub pełnomocnictw, o których mowa
w art. 26 ust. 3 Prawa zamówień publicznych;
2) wezwania wykonawców, w stosunku do których będą zachodzić przesłanki
wykluczenia określone w art. 24 ust. 2 pkt 2 Prawa zamówień publicznych,
w
wyznaczonym przez siebie terminie, do wniesienia wadium pod rygorem
wykluczenia wykonawcy z postępowania;
3) zatrzymania wadium dopiero po bezskutecznym trzecim wezwaniu do uzupełnienia
dokumentów lub oświadczeń, o których mowa w art. 25 ust. 1 Prawa zamówień
publicznych, lub pełnomocnictw;
4) dwukrotnie, co najmniej na 3 dni przed upływem terminu związania ofertą, zwrócić
się do wykonawców o wyrażenie zgody na przedłużenie tego terminu o oznaczony
okres, nie dłuższy jednak niż 90 dni;
5) zawarcie na okres dłuższy niż 4 lata umów w sprawie zamówień udzielanych w celu
realizacji inwestycji w zakresie elektrowni jądrowych, których przedmiotem są
świadczenia okresowe lub ciągłe, z równoczesnym wyłączeniem obowiązku
informowania o tych umowach Prezesa UZP w trybie art. 142 ust. 3 Prawa zamówień
publicznych.
Rozwiązania te, wraz z pozostałymi obowiązującymi już przepisami ustawy – Prawo
zamówień publicznych oraz proponowanymi regulacjami, dopuszczającymi w szczególności
możliwość:
1) przedłożenia oświadczeń zamiast dokumentów urzędowych na potwierdzenie

okoliczności, o których mowa w art. 24 ust. 1 pkt 1 – 3 Prawa zamówień publicznych,
2) aby językiem postępowania lub jego części (w tym ogłoszenia o zamówieniu) mógł
być równolegle z językiem polskim język obcy wskazany przez zamawiającego
w ogłoszeniu o zamówieniu,
3) uznania dokumentu za prawidłowo wystawiony, jeżeli wykonawca złoży
oświadczenie, że okoliczności potwierdzone tym dokumentem były spełnione również
począwszy od dnia, w którym upłynął termin składania wniosków o dopuszczenie do
11 
 
udziału w postępowaniu albo termin składania ofert, w przypadku gdy dokument
złożony przez wykonawcę wezwanego w trybie art. 26 ust. 3 Prawa zamówień
publicznych potwierdza spełnianie przez wykonawcę warunków udziału
w postępowaniu oraz spełnianie przez oferowane dostawy, usługi lub roboty
budowlane wymagań określonych przez zamawiającego, później niż w dniu, w którym
upłynął termin składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu albo
termin składania ofert,
4) żądania wskazania przez wykonawcę w ofercie informacji o podwykonawcach,
którym wykonawca zamierza powierzyć wykonanie części zamówienia obok
wskazania części zamówienia, której wykonanie powierzy podwykonawcom,
5) unieważnienia postępowania o udzielenie zamówienia w szczególności w przypadku
gdy złożono tylko jedną ofertę lub wystąpiła istotna zmiana okoliczności
powodująca, że prowadzenie postępowania lub wykonanie zamówienia nie leży
w interesie zamawiającego lub zamawiający nie uzyskał środków, które zamierzał
przeznaczyć na sfinansowanie całości lub części zamówienia. Dodano także w tym
przepisie, że zastrzeżenie w ogłoszeniu o przetargu unieważnienia postępowania
o udzielenie zamówienia bez podania przyczyn jest nieważne,
6) prowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia w języku polskim oraz w innym
języku wskazanym przez zamawiającego w ogłoszeniu o zamówieniu
– zapewnią sprawne i skuteczne przeprowadzenie postępowań w sprawie zamówień
publicznych w toku realizacji inwestycji w zakresie budowy obiektu energetyki jądrowej.


W rozdziale 7 projektowanej ustawy (art. 43 – 47) zawarte zostały przepisy dotyczące
obowiązków inwestora w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa realizacji inwestycji.
Obowiązkiem inwestora będzie gromadzenie danych podmiotów uczestniczących w budowie
obiektu energetyki jądrowej, jak również pracowników uczestniczących w budowie obiektu
jądrowego, w sposób umożliwiający udostępnienie tych danych na żądanie służb i organów
państwowych uprawnionych na podstawie odrębnych ustaw do występowania do
administratora zbioru danych osobowych z żądaniem przekazania takich danych. Dane
podlegające gromadzeniu, to w przypadku obywateli polskich: imię, nazwisko, data i miejsce
urodzenia, numer PESEL, miejsce zamieszkania. W przypadku obywateli państw obcych:
12 
 
imię, nazwisko, data i miejsce urodzenia, miejsce zamieszkania, obywatelstwo, numer
paszportu. W przypadku przedsiębiorców polskich: nazwa, siedziba, numery REGON i KRS.
W przypadku przedsiębiorców zagranicznych: nazwa, siedziba, dane identyfikujące władze
i udziałowców spółki.
Przekazanie tych danych będzie następowało bez zbędnej zwłoki, jednak w terminie nie
dłuższym niż 14 dni od zgłoszenia stosownego żądania przez uprawniony organ.
Inwestor ma obowiązek wyznaczyć osobę właściwą do utrzymywania kontaktów
z podmiotami właściwymi do występowania z żądaniem przekazania zgromadzonych danych.
Warunkiem dopuszczenia przedsiębiorcy do świadczenia usług lub pracownika do
wykonywania pracy na terenie budowy obiektu energetyki jądrowej będzie przekazanie
inwestorowi danych, pozwalających na identyfikację tych podmiotów, w terminie co najmniej
30 dni przed przystąpieniem przez te podmioty do pracy na terenie budowy obiektu
energetyki jądrowej. Obowiązek przekazania inwestorowi danych osobowych pracownika
zatrudnionego przy budowie obiektu energetyki jądrowej będzie obciążał zatrudniającego go
pracodawcę. Inwestor będzie zobowiązany do zorganizowania systemu kontroli dostępu do
terenu budowy obiektu energetyki jądrowej, w sposób uniemożliwiający przebywanie na tym
terenie osób nieupoważnionych.
W przypadku powzięcia informacji o możliwości wystąpienia sytuacji kryzysowej będącej
skutkiem zdarzenia o charakterze terrorystycznym Szef Agencji Bezpieczeństwa
Wewnętrznego będzie mógł udzielać inwestorowi zaleceń odnośnie podjęcia stosownych
działań mających na celu przeciwdziałanie tego rodzaju zagrożeniom oraz przekazywać mu
niezbędne informacje.

Mając na uwadze potrzebę podziału korzyści wynikających z budowy elektrowni jądrowej
pomiędzy gminy zlokalizowane w pobliżu takiej elektrowni, proponuje się w rozdziale 8
(art. 48 – 49) wprowadzenie opłaty na rzecz gmin ościennych obciążającej gminę, na rzecz
której inwestor i później operator elektrowni jądrowej uiszczać będzie podatek od
nieruchomości od elektrowni jądrowej. Proponuje się, aby opłata na rzecz gmin ościennych
wynosiła 50 % wartości podatku od nieruchomości, który inwestor elektrowni jądrowej,
a następnie podmiot eksploatujący elektrownię jądrową będzie zobowiązany – zgodnie
z przepisami ustawy o podatkach i opłatach lokalnych – uiszczać gminie, na terenie której
znajdować się będzie elektrownia jądrowa. Wspomniana opłata na rzecz gmin ościennych
13 
 
będzie dzielona w częściach równych pomiędzy wszystkie gminy graniczące z gminą, na
terenie której znajdować się będzie elektrownia jądrowa (z wyjątkiem gmin, na których
terenie znajduje się inna elektrownia jądrowa lub jej część).
W wypadku zlokalizowania tej samej elektrowni jądrowej na obszarze więcej niż jednej
gminy opłatę na rzecz wszystkich gmin uprawnionych uiszczać będą wszystkie gminy
zobowiązane. Opłata będzie dochodem własnym gmin ościennych.
Dystrybucja korzyści wynikających z umiejscowienia elektrowni jądrowej na danym terenie
wydaje się niezbędna po to, aby gminy sąsiednie w stosunku do gminy, na terenie której
znajdzie się elektrownia, były również zainteresowane zlokalizowaniem inwestycji w tym
miejscu i nie sprzeciwiały się jej. Powinno się unikać tworzenia enklaw dobrobytu na rzecz
szerszej dystrybucji ewentualnych korzyści, mając jednocześnie na względzie, iż niewskazane
jest obciążanie inwestora, a następnie operatora, dodatkowymi kosztami działalności.
Przewidywana wysokość wpływów z podatku od nieruchomości, nawet w przypadku ich
podziału w sposób zaproponowany powyżej, w dalszym ciągu gwarantuje gminom dochody
umożliwiające dynamiczny rozwój.

W rozdziale 9 projektowanej ustawy zawarte zostały przepisy dotyczące inwestycji
towarzyszących inwestycjom w zakresie budowy obiektów energetyki jądrowej.
Inwestycjami towarzyszącymi w rozumieniu projektowanej ustawy, zgodnie z definicją tego
pojęcia zawartą w art. 2 pkt 1 projektu ustawy, będą inwestycje realizowane przez operatora
systemu przesyłowego elektroenergetycznego podyktowane koniecznością wyprowadzenia
mocy z elektrowni jądrowej oraz inne inwestycje konieczne do przygotowania, wybudowania
i eksploatacji obiektów energetyki jądrowej. Inwestycjami towarzyszącymi będą zatem mogły
być np. inwestycje w zakresie budowy infrastruktury komunikacyjnej (drogowej lub
kolejowej), inwestycje związane z doprowadzeniem i odprowadzeniem wody czy nawet
obiekty pełniące funkcje zaplecza socjalnego, o ile spełnią kryterium niezbędności do
prawidłowej eksploatacji obiektu energetyki jądrowej. Katalog inwestycji towarzyszących nie
ma zatem charakteru zamkniętego.
Nadanie określonej inwestycji statusu „inwestycji towarzyszącej” dokonywane będzie
decyzją ministra właściwego do spraw gospodarki, na wniosek inwestora inwestycji
towarzyszącej. Ustawa przewiduje, iż inwestor obiektu energetyki jądrowej jest stroną
wszelkich postępowań dotyczących inwestycji towarzyszących.
14