Poselski projekt ustawy o spółdzielniach

Druk nr 3493

Warszawa, 23 września 2010 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VI kadencja
Pan

Grzegorz
Schetyna
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej
Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia
2 kwietnia 1997 r. i na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu niżej podpisani
posłowie wnoszą projekt ustawy:

- o spółdzielniach.

Do reprezentowania wnioskodawców w pracach nad projektem ustawy
upoważniamy panią poseł Lidię Staroń.


(-) Paweł Arndt; (-) Urszula Augustyn; (-) Krzysztof Brejza; (-) Piotr
Cieśliński; (-) Krzysztof Gadowski; (-) Magdalena Gąsior-Marek; (-) Artur
Gierada; (-) Mariusz Grad; (-) Agnieszka Hanajczyk; (-) Zbigniew
Konwiński; (-) Izabela Leszczyna; (-) Michał Marcinkiewicz; (-) Aldona
Młyńczak; (-) Tadeusz Naguszewski; (-) Tomasz Piotr Nowak; (-) Janina
Okrągły; (-) Danuta Olejniczak; (-) Maciej Orzechowski; (-) Witold Pahl;
(-) Agnieszka Pomaska; (-) Grzegorz Raniewicz; (-) Lidia Staroń; (-) Michał
Stuligrosz; (-) Paweł Suski; (-) Michał Szczerba; (-) Łukasz Tusk; (-) Piotr
Waśko; (-) Monika Wielichowska; (-) Radosław Witkowski; (-) Marek
Zieliński.
projekt wstępny
USTAWA
z dnia ............................
o spółdzielniach

DZIAŁ I
PRZEPISY OGÓLNE

Art. 1. § 1. Spółdzielnia jest samorządnym i niezale nym zrzeszeniem, o
zmiennym składzie osobowym i zmiennym funduszu udziałowym, do którego
przynale no ć jest dobrowolna, a członkostwo jest dostępne dla wszystkich osób na
zasadach okre lonych w ustawie i statucie.
§ 2. Celem spółdzielni jest dą enie do podniesienia poziomu ycia członków i ich
rodzin przez prowadzenie działalno ci gospodarczej przy osobistym lub majątkowym
współdziałaniu członków. Działalno ć gospodarcza spółdzielni mo e mieć charakter
niezarobkowy.
§ 3. Spółdzielnia mo e prowadzić tak e działalno ć społeczną, w szczególno ci
kulturalną i o wiatową, dbając o rozwój rodziny, społeczno ci lokalnej i
ogólnoludzkiej oraz o ochronę rodowiska naturalnego.
§ 4. Je eli spółdzielnia prowadzi działalno ć społecznie u yteczną, a jej
działalno ć gospodarcza ma charakter niezarobkowy, mo e być organizacją po ytku
publicznego w rozumieniu przepisów o działalno ci po ytku publicznego i
wolontariacie.
§ 5. Spółdzielnia w swojej działalno ci kieruje się międzynarodowymi zasadami
spółdzielczymi.

Art. 2. § 1. Spółdzielnia prowadzi działalno ć na podstawie niniejszej ustawy,
innych ustaw oraz zarejestrowanego statutu.
§ 2. W granicach okre lonych przez ustawę, statut reguluje organizację i sposób
działania spółdzielni oraz stosunki między spółdzielnią, a jej członkami.
§ 3. Statut mo e przewidywać, e okre lone w nim sprawy zostaną uregulowane
w regulaminie. W takim wypadku statut wskazuje organ spółdzielni wła ciwy do
uchwalenia regulaminu, zakres spraw przekazanych do uregulowania i sposób
podania regulaminu do wiadomo ci członków.
§ 4. Statut i regulaminy uchwalone na jego podstawie powinny być
zamieszczone na ogólnodostępnej stronie internetowej spółdzielni.

Art. 3. Majątek spółdzielni jest prywatną własno cią jej członków.

Art. 4. Ogłoszenia i dokumenty spółdzielcze przewidziane w ustawie publikuje
się w Monitorze Spółdzielczym wydawanym przez Krajową Radę Spółdzielczą, z
wyjątkiem ogłoszeń, które na podstawie odrębnych przepisów są zamieszczane w
Monitorze Sądowym i Gospodarczym.

DZIAŁ II
ZAŁOŻENIE SPÓŁDZIELNI I JEJ STATUT

Art. 5. § 1. W celu zało enia spółdzielni osoby ją zakładające (zało yciele)
uchwalają statut spółdzielni, potwierdzając jego przyjęcie przez zło enie pod nim
swoich podpisów oraz dokonują wyboru organów spółdzielni zgodnie ze statutem.

2
§ 2. Zarząd spółdzielni składa do sądu rejestrowego wniosek o wpis spółdzielni
do Krajowego Rejestru Sądowego.
§ 3. Spółdzielnia nabywa osobowo ć prawną z chwilą wpisania do Rejestru, a
zało yciele stają się jej członkami.
§ 4. Osoby działające do chwili zarejestrowania spółdzielni odpowiadają wobec
osób trzecich solidarnie za długi zaciągnięte w interesie spółdzielni przed jej
zarejestrowaniem. Spółdzielnia odpowiada po jej zarejestrowaniu za takie długi tak
jak za zaciągnięte przez siebie. Jednak e osoby działające przed zarejestrowaniem
spółdzielni odpowiadają wobec niej według przepisów kodeksu cywilnego.

Art. 6. § 1. Statut spółdzielni okre la:
1) firmę spółdzielni, zawierającą w swej tre ci wyraz „spółdzielnia” albo
„spółdzielczy” w odpowiednim rodzaju,
2) siedzibę spółdzielni,
3)
czas trwania spółdzielni, je eli została ona zało ona na czas oznaczony,
4) przedmiot
działalno ci gospodarczej spółdzielni,
5) kwotę wpisowego albo sposób oznaczania jego wysoko ci oraz zasady i tryb
wnoszenia wpisowego,
6) wysoko ć udziału, liczbę obowiązkowych udziałów oraz zasady i tryb
obejmowania i zwrotu udziałów,
7) zasady i tryb wnoszenia oraz zwrotu wkładów, je eli w spółdzielni istnieje
obowiązek ich wnoszenia,
8)
zasady i tryb przyjmowania członków, wypowiadania członkostwa, wykluczania i
wykre lania członków,
9)
prawa i obowiązki członków,
10) zasady zwoływania i obradowania walnego zgromadzenia oraz podejmowania
uchwał,
11) zasady i tryb wybierania i odwoływania członków organów spółdzielni,
12) zasady pokrywania strat spółdzielni:
13) zasady
podziału nadwy ki bilansowej.
§ 2. Statut zawiera ponadto postanowienia, których wprowadzenia wymagają
przepisy niniejszej ustawy lub innych ustaw.
§ 3. Statut mo e zawierać tak e inne postanowienia.
§ 4. Postanowienie statutu sprzeczne z ustawą jest niewa ne.
§ 5. Statut mo e przewidywać, z zastrze eniem § 1 i 2, e okre lone w nim
sprawy zostaną uregulowane w regulaminie, na zasadach okre lonych w art. 2 § 3.

Art. 7. § 1. Uchwała walnego zgromadzenia o zmianie statutu jest podejmowana
większo cią 2/3 głosów.
§ 2. Zmiana statutu nie wywołuje skutków prawnych przed jej wpisaniem do
Rejestru.
§ 3. Jednak e walne zgromadzenie, uchwalając zmianę statutu dotyczącą zmian
w zakresie struktury organów spółdzielni, mo e dokonać wyboru lub odwołania
członków tych organów zgodnie z uchwałą o zmianie statutu. Uchwała walnego
zgromadzenia staje się skuteczna z chwilą wpisania zmiany statutu do Rejestru.

DZIAŁ III
CZŁONKOSTWO W SPÓŁDZIELNI

Rozdział 1

3
Członkowie spółdzielni, ich prawa i obowi zki

Art. 8. § 1. Spółdzielnia liczy co najmniej pięciu członków.
§ 2. Spółdzielnia, której członkami zgodnie ze statutem mogą być wyłącznie
osoby prawne, liczy co najmniej trzech członków.

Art. 9. § 1. Członkiem spółdzielni mo e być ka da osoba fizyczna, która
odpowiada wymaganiom okre lonym w statucie.
§ 2. Statut, ze względu na przedmiot działalno ci spółdzielni, mo e wyłączać
członkostwo osób mających ograniczoną zdolno ć do czynno ci prawnych lub
niemających takiej zdolno ci.
§ 3. Członkiem spółdzielni mo e być ka da osoba prawna, która odpowiada
wymaganiom okre lonym w statucie. Jednak e statut mo e wyłączać członkostwo
wszystkich lub niektórych osób prawnych.

Art. 10. § 1. Członkostwo w spółdzielni powstaje w wyniku umowy zawieranej
przez zło enie przez osobę przystępującą do spółdzielni o wiadczenia o
przystąpieniu i podjęcie przez wskazany w statucie organ spółdzielni uchwały o
przyjęciu (umowa o członkostwo).
§ 2. O wiadczenie o przystąpieniu do spółdzielni składa się w formie pisemnej
pod rygorem niewa no ci. O wiadczenie podpisane przez przystępującego do
spółdzielni zawiera jego imię i nazwisko, miejsce zamieszkania oraz adres, a w miarę
potrzeby tak e adres do doręczeń, a je eli przystępujący jest osobą prawną - jej
firmę, siedzibę i adres, a w miarę potrzeby tak e adres do doręczeń, oraz inne dane
przewidziane w statucie.
§ 3. Przez zło enie o wiadczenia o przystąpieniu do spółdzielni osoba
przystępująca do spółdzielni poddaje się, na wypadek jej przyjęcia do spółdzielni,
postanowieniom jej statutu. Jednak e, je eli statut zawiera postanowienie w
przedmiocie zapisu na sąd polubowny (arbitra owy) w okre lonych sprawach między
spółdzielnią i jej członkiem, członek mo e odmówić poddania się temu zapisowi w
o wiadczeniu o przystąpieniu do spółdzielni.
§ 4. Je eli statut nie stanowi inaczej, uchwała w sprawie przyjęcia powinna zostać
podjęta w terminie dwóch tygodni od dnia zło enia o wiadczenia o przystąpieniu do
spółdzielni. Osoba, która zło yła o wiadczenie o przystąpieniu, powinna zostać
zawiadomiona w terminie dwóch tygodni od podjęcia uchwały o uchwale o przyjęciu
albo o uchwale odmawiającej przyjęcia. Uchwała odmawiająca przyjęcia powinna
zostać doręczona wraz z uzasadnieniem.
§ 5. Statut wskazuje organ, do którego przysługuje odwołanie od uchwały
odmawiającej przyjęcia, je eli organem wła ciwym do przyjmowania członków nie
jest walne zgromadzenie. Odwołanie, które wnosi się w terminie miesiąca od dnia
doręczenia uchwały odmawiającej przyjęcia, powinno zostać rozpatrzone w terminie
miesiąca od dnia jego wniesienia, chyba e statut okre la inne terminy.

Art. 11. § 1. Niezwłocznie po powstaniu członkostwa zarząd spółdzielni wpisuje
do rejestru członków imię i nazwisko (firmę), miejsce zamieszkania (siedzibę) i adres
członka spółdzielni, a w miarę potrzeby tak e adres do doręczeń.
§ 2. Członek jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić na pi mie zarząd
spółdzielni o zmianie adresu lub adresu do doręczeń. Do czasu zgłoszenia takiej
zmiany doręczenie dokonane przez spółdzielnię pod dotychczasowym adresem
członka uwa a się za skuteczne.

4
§ 3. W rejestrze wpisuje się tak e dzień powstania członkostwa, liczbę objętych
udziałów i dzień ich objęcia, dzień zgłoszenia ądania zwrotu fakultatywnych
udziałów, liczbę udziałów objętych
ądaniem i dzień ich zwrotu, wysoko ć
wpisowego i dzień jego opłacenia, dzień zawartej między członkiem i spółdzielnią
umowy o wniesienie wkładu i informację o ustaniu stosunku wkładu, informację o
zło eniu o wiadczenia o wystąpieniu ze spółdzielni, o podjęciu uchwały w
przedmiocie wykluczenia lub wykre lenia ze spółdzielni oraz dzień ustania
członkostwa. Wpisowi podlegają tak e zmiany tych danych.

Art. 12. § 1. Członek jest obowiązany objąć jeden udział w spółdzielni, chyba e
statut przewiduje obowiązek objęcia większej liczby udziałów (udziały obowiązkowe).
Członek mo e objąć dalsze udziały, je eli statut na to zezwala (udziały fakultatywne).
§ 2. Członek okre la w formie pisemnej pod rygorem niewa no ci liczbę
obejmowanych udziałów fakultatywnych.
§ 3. Objęcie udziału następuje z chwilą dokonania wpłaty na udział.
§ 4. Wpłata na udział jest dokonywana w pieniądzu.
§ 5. Członkom nie zwraca się wpłat wniesionych na udziały, chyba e ustawa
stanowi inaczej.

Art. 13. § 1. Członek uczestniczy w stratach spółdzielni do wysoko ci objętych
udziałów, których wysoko ć okre la statut. Członek nie odpowiada za zobowiązania
spółdzielni wobec jej wierzycieli.
§ 2. Były członek uczestniczy w pokrywaniu strat spółdzielni tak, jakby nadal był
jej członkiem, je eli spółdzielnia przeszła w stan likwidacji w ciągu sze ciu miesięcy
lub wszczęto postępowanie naprawcze albo upadło ciowe w ciągu roku od dnia, w
którym członek przestał nale eć do spółdzielni.

Art. 14. § 1. Udziały są niezbywalne.
§ 2. Jednak e statut mo e stanowić, e udziały są zbywalne między członkami
lub między członkiem, a osobą przystępującą do spółdzielni.
§ 3. Zbycie udziału wymaga zachowania formy pisemnej pod rygorem
niewa no ci i zawiadomienia spółdzielni na pi mie.
§ 4. Zbycie udziału obowiązkowego jest równoznaczne z wystąpieniem ze
spółdzielni; art. 22 § 1 stosuje się odpowiednio.

Art. 15. Członek mo e w umowie o członkostwo lub w pó niejszym o wiadczeniu
zło onym spółdzielni wskazać osobę, której po jego mierci przypadną udziały
podlegające zwrotowi. Roszczenie takie nie wchodzi w skład spadku. Statut
spółdzielni mo e stanowić, e osobie, która po mierci członka nabyła udziały,
przysługuje roszczenie o przyjęcie do spółdzielni.

Art. 16. § 1. Udziały fakultatywne są zwracane po ich wypowiedzeniu dokonanym
w formie pisemnej pod rygorem niewa no ci na miesiąc przed końcem roku
obrachunkowego.
§ 2. Udziały obowiązkowe ulegają zwrotowi po ustaniu członkostwa.
§ 3. Członek mo e ądać zwrotu udziałów, o których mowa w § 1, na podstawie
zatwierdzonego sprawozdania finansowego za rok, w którym dokonał ich
wypowiedzenia, a udziałów, o których mowa w § 2, na podstawie zatwierdzonego
sprawozdania finansowego za rok, w którym ustało członkostwo, chyba e udziały
zostały przeznaczone na pokrycie strat spółdzielni.