Rządowy projekt ustawy - Prawo probiercze

2004
r. w sprawie trybu i sposobu przeprowadzania kontroli przez pracowników
administracji probierczej (Dz. U. Nr 94, poz. 914) zostały przeniesione z rozporządzenia
do ustawy oraz dokonano zmian pod kątem dostosowania przepisów w zakresie
wykonywania kontroli działalności gospodarczej przedsiębiorcy do przepisów ustawy
z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2007 r. Nr 155,
poz. 1095, z późn. zm.), gdyż obowiązujące rozporządzenie dopuszcza tzw. kontrole
wspólne organów administracji probierczej i jednostek administracji publicznej oraz
Policji, a taki tryb kontroli nie jest dopuszczalny na gruncie przepisów ww. ustawy.
Wprowadzono również normę ogólną, zgodnie z którą do kontroli działalności
gospodarczej przedsiębiorcy stosuje się przepisy rozdziału 5 ustawy o swobodzie
działalności gospodarczej.

Zmiany w organizacji i strukturze administracji probierczej
Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 3 kwietnia 1993 r. – Prawo probiercze, do
kompetencji Prezesa Głównego Urzędu Miar należy, m.in. powoływanie i odwoływanie
dyrektorów urzędów okręgowych oraz powoływanie i odwoływanie naczelników urzędów
obwodowych na wniosek właściwego dyrektora urzędu okręgowego. Ponadto Prezes
Głównego Urzędu Miar wykonuje nadzór nad działalnością okręgowych i obwodowych
urzędów probierczych i koordynuje tę działalność, co nie wynika jednak z ustawy, ale
z rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 grudnia 2003 r.
w sprawie szczegółowego zakresu działania organów i urzędów administracji probierczej
(Dz. U. z 2004 r. Nr 6, poz. 47). Ustawa – Prawo probiercze nie reguluje jednak w sposób
wyraźny relacji, w różnych istotnych aspektach, między Prezesem Głównego Urzędu Miar,
a pozostałymi organami administracji probierczej. Na przykład ustawa ta przewiduje
jedynie uprawnienie dyrektorów dotyczące naczelników w zakresie wnioskowania do
Prezesa Głównego Urzędu Miar o powołanie oraz odwołanie naczelników. Brak jest
natomiast przepisów umożliwiających realne oddziaływanie na funkcjonowanie
naczelników i podległych im urzędów.
Wskazane powyżej argumenty przemawiają za wprowadzeniem precyzyjnej
regulacji w tym zakresie na poziomie ustawowym. Projektowana ustawa przez zmiany
struktury organizacyjnej administracji probierczej oraz zamieszczenie przepisów
odnoszących się do relacji między organami tej administracji (różnego stopnia)
doprowadzi do wyeliminowania opisanych problemów. Dodatkowo zauważyć trzeba, że
8
zważywszy na zmiany w zakresie procedury administracyjnej i zaskarżania aktów
administracyjnych do sądów, istniejąca trójszczeblowa struktura organizacyjna prowadzi
do przewlekłości i skomplikowania procesów decyzyjnych, a opóźnienia
w rozstrzygnięciach z reguły powodują wymierne, niekorzystne skutki dla stron
postępowania. Powoduje także często niemożność efektywnego wykorzystania przez
organy administracji probierczej posiadanych zasobów, co oznacza ponoszenie
dodatkowych kosztów także przez administrację probierczą.
Proponowane rozwiązania dotyczące organów administracji probierczej będą
prowadziły do uporządkowania struktury administracji probierczej, z uwzględnieniem
systemu organów władzy i administracji Rzeczypospolitej Polskiej oraz kompetencji
i zakresu realizowanych zadań, nie powodując jednocześnie żadnych negatywnych
konsekwencji dla przedsiębiorców korzystających z usług urzędów probierczych. Nowy
system organów i instrumentów nadzoru Prezesa Głównego Urzędu Miar nad terenową
administracją probierczą został zaprojektowany z uwzględnieniem regulacji prawnych
wynikających z ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania
administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 107, z późn. zm.), ustawy z dnia
27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240, z późn. zm.),
ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r.
Nr 261, poz. 2603, z późn. zm.), ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej
(Dz. U. Nr 227, poz. 1505, z późn. zm.).
Uregulowano kompetencje Prezesa Głównego Urzędu Miar w zakresie nadzoru
nad gospodarką finansową oraz zarządzaniem nieruchomościami i mieniem pozostającym
w dyspozycji organów administracji probierczej.
Projektowana ustawa przewiduje spłaszczenie struktury administracji probierczej
i ograniczenie liczby terenowych organów administracji probierczej (przez zniesienie
organu, jakim jest naczelnik obwodowego urzędu probierczego), przy jednoczesnym
zapewnieniu dostępności usług probierczych na dotychczasowym poziomie oraz
możliwości elastycznego reagowania na ewentualne nowe potrzeby w tym zakresie.
Ponadto ustawa wprowadza wyraźne uregulowanie kompetencji nadzorczych Prezesa
Głównego Urzędu Miar w odniesieniu do terenowej administracji probierczej oraz
podległych im urzędów, określenie statusu organów i pracowników terenowej
administracji probierczej.


9
Wejście w życie zaproponowanych regulacji spowoduje:
1) zmniejszenie liczby organów administracji probierczej (ograniczenie liczby
stanowisk kierowniczych) i uproszczenie struktury administracyjnej;
2) dostosowanie struktury organów administracji probierczej do przepisów
postępowania administracyjnego, wprowadzenie przejrzystych zasad podziału
kompetencji między organy administracji probierczej;
3) możliwość elastycznego i efektywnego wykorzystania posiadanych zasobów;
4) przyspieszenie procesu decyzyjnego;
5) wprowadzenie możliwości elastycznego dostosowywania lokalizacji urzędów
probierczych do potrzeb przedsiębiorców;
6) wprowadzenie efektywnych instrumentów nadzoru Prezesa Głównego Urzędu Miar
nad organami terenowej administracji probierczej oraz wprowadzenie jednolitych
zasad postępowania;
7) doprecyzowanie przepisów ustawowych dotyczących kompetencji organów
administracji probierczej i obowiązków przedsiębiorców, a tym samym
zwiększenie pewności zasad prowadzenia działalności gospodarczej.
W zakresie problematyki związanej z organizacją administracji probierczej
wprowadza się zatem następujące regulacje:
1. Ustanowiono, że organami administracji probierczej są Prezes Głównego Urzędu
Miar oraz dyrektorzy okręgowych urzędów probierczych. Rozwiązanie to spowoduje
znaczące uproszczenie struktur administracyjnych, z oczywistymi skutkami dla
uproszczenia postępowania administracyjnego, usunięcia niejasności co do zakresów
kompetencji poszczególnych organów, szybszego obiegu informacji itp. Takie
uproszczenie struktur administracyjnych będzie też korzystne dla obywateli, z tego
względu, że znikną wątpliwości, czy w danej sprawie należy zwrócić się do obwodowego,
czy też do okręgowego urzędu probierczego.
2. Określono kompetencje Prezesa Głównego Urzędu Miar w zakresie nadzoru,
zarówno w zakresie wykonywania zadań przez organy administracji probierczej, jak
i funkcjonowania podległych im urzędów. Zmiany powyższe zawarte są w art. 31 i 32
projektu.
3. Zgodnie z art. 50 projektu znosi się naczelników obwodowych urzędów
probierczych oraz likwiduje się te urzędy jako urzędy obsługujące organy administracji –
10
naczelników obwodowych urzędów. Likwidacja tych urzędów jest konsekwencją
zniesienia organów, które te urzędy obsługiwały. Naczelnicy oraz pozostali pracownicy
wykonujący obecnie zadania w obwodowych urzędach probierczych stają się odpowiednio
pracownikami okręgowych urzędów probierczych. Analogiczna sytuacja dotyczy mienia
będącego w posiadaniu obwodowych urzędów probierczych. Nie spowoduje to jednak
negatywnych skutków dla obywateli i przedsiębiorców w zakresie dostępności do
czynności wykonywanych przez organy administracji probierczej, bowiem w projekcie
przewidziano przekształcenie urzędów obwodowych w jednostki urzędów okręgowych, tak
więc czynności te będą wykonywane w dotychczasowych miejscach, lecz przez inny
organ.

4. Art. 33 ust. 1 projektu przewiduje, że minister właściwy do spraw gospodarki,
w drodze rozporządzenia, tworzy i znosi okręgowe urzędy probiercze oraz określa obszar
działania i siedziby. Uwzględniając zapotrzebowanie na czynności probiercze może
również tworzyć w ramach okręgowych urzędów probierczych wydziały zamiejscowe tych
urzędów.

5. W art. 35 ust. 1 projektu ustanowiono, że statut oraz regulaminy okręgowym
urzędom probierczym nadawane będą przez Prezesa Głównego Urzędu Miar.

6. Art. 35 ust. 2 określa kompetencje dyrektora urzędu probierczego. Zakres
współpracy, o którym mowa w pkt 4, jest dość szeroki i może dotyczyć, między innymi,
takich spraw jak: rozliczanie mandatów, spraw dotyczących nadzoru, obrony cywilnej.
W niektórych województwach współpraca z wojewodą dotyczy np. informatyzacji
urzędów, spraw związanych z integracją europejską itp.
Współpraca, o której mowa w pkt 6, może być prowadzona z m.in. wyższymi uczelniami,
instytutami naukowymi, Mennicą Polską.

Przepisy przejściowe i dostosowujące
W przepisach przejściowych przewiduje się, że:
1) postępowania wszczęte, które nie zostały zakończone przed dniem wejścia w życie
niniejszej ustawy, będą prowadzone nadal na podstawie przepisów dotychczasowych
(a zatem dokonane czynności pozostaną w mocy), z tym że już przez właściwy organ
lub jednostkę organizacyjną powstałą zgodnie z przepisami tej ustawy;
11
2) składniki majątkowe posiadane przez zlikwidowane urzędy przejdą w posiadanie
odpowiednich okręgowych urzędów probierczych, przy czym ich dyrektorzy będą
zobowiązani do dokonania ich inwentaryzacji, na dzień objęcia ich w posiadanie;
3) naczelnicy obwodowych urzędów probierczych oraz pracownicy wykonujący pracę
w zlikwidowanych urzędach staną się z mocy prawa pracownikami wykonującymi
obowiązki służbowe w ramach okręgowych urzędów lub ich wydziałów zamiejscowych.
Rozwiązanie to ma zastosowanie zarówno do naczelników, jak i pozostałych
pracowników.
Konsekwencją zniesienia naczelnika obwodowego urzędu probierczego jako
organu administracji probierczej jest konieczność dokonania zmiany w ustawie z dnia
23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie (Dz. U. Nr 31,
poz. 206, z późn. zm.), przez nadanie nowego brzmienia art. 56 ust. 1 pkt 6.
W przepisach przejściowych proponuje się, aby dotychczasowe przepisy
wykonawcze wydane na podstawie art. 1a, art. 5 ust. 2 oraz art. 16 ust. 2 ustawy z dnia
3 kwietnia 1993 r. – Prawo probiercze zachowały moc do czasu wydania przepisów
wykonawczych na podstawie art. 17, art. 33 i art. 36 ust. 8 ustawy, nie dłużej jednak niż
przez okres 12 miesięcy od dnia wejścia w życie projektowanej ustawy.
Projekt ustawy nie jest sprzeczny z prawem Unii Europejskiej.
Projekt ustawy podlega procedurze notyfikacji w rozumieniu przepisów
rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu
funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239,
poz. 2039, z późn. zm.).
Projekt ustawy, z chwilą przekazania do uzgodnień międzyresortowych, został
udostępniony w Biuletynie Informacji Publicznej zgodnie z ustawą z dnia 7 lipca 2005 r.
o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414 oraz
z 2009 r. Nr 42, poz. 337). aden z podmiotów nie zgłosił zainteresowania pracami nad
projektem w trybie wymienionej ustawy.



07_03zb
12