Rządowy projekt ustawy o kierujących pojazdami

3.2.1. Podział materiału nauczania.


L.p Tematy nauczania
Teoria Ćwicze
Razem
.
nia
godzin.
1.
Przygotowanie do jazdy. Uruchamianie silnika.



Ruszanie i zatrzymanie. Skręcanie w lewo i w prawo.
1
1
2.
Jazda do tyłu. Ósemka przodem i tyłem. Slalom.



Parkowanie. Cofanie. Zawracanie.
1
1
3.
Jazda w ruchu miejskim. Hamowanie. Hamowanie na



wzniesieniu i spadku drogi. Ruszanie na wzniesieniu.
1

1
4.
Zmiana biegów w górę i w dół z wyrównaniem obrotów



silnika.
1

1

5.
Charakterystyki samochodów. Zwiększanie



przyczepności przednich kół w momencie



rozpoczynania skrętu. Dociążanie przodu.
1
1
2
Pokonywanie łuków i zakrętów.
6.
Jazda w ruchu drogowym w mieście i poza miastem w



dzień i po zmierzchu. Jazda w górach.
1

1
7.
Jazda drogą ekspresową i autostradą. Włączanie się do



ruchu. Zachowanie się w czasie wyprzedzania.
1
1
2
Opuszczenie drogi ekspresowej.
8.
Jazda w trudnych warunkach atmosferycznych (ulewa,



śnieżyca, mgła).



Poślizg – przyczyny – sposoby zapobiegania.
1

1
Podsumowanie materiału.

Razem godzin
8
2
10


3.2.2. Materiał nauczania:

TEMAT I Przygotowanie do jazdy. Uruchamianie silnika. Ruszanie i zatrzymanie.
Kręcenie kierownicą – skręty manewrowe.

Czas realizacji: 1 godzina zajęć teoretycznych
Cele nauczania.
Treść nauczania.
Wskazówki
metodyczne.
Przypomnienie reguł
Przygotowanie do jazdy.
Zajęcia prowadzone
prawidłowej pozycji
Ubiór kierowcy. Zajęcie miejsca za
w sali wykładowej,
kierowcy,
kierownicą.
metodą wykładu lub
zapewniającej
Regulacje:
opowiadania,
możliwość obsługi
Fotel – siedzenie – jak najdalej do tyłu, tak
uzupełnionego
urządzeń w
jednak, aby lewą nogą można było
filmem, slajdami, lub
samochodzie.
swobodnie wcisnąć pedał sprzęgła,
inną formą audio
Przypomnienie
- oparcie – tak, aby ręką można było sięgnąć wizualną.
sposobów
do umownej godz.12 na kole kierownicy,
ergonomicznej i
bez odrywania pleców od oparcia..
pewnej obsługi
- lusterka – w lewym lusterku kierowca
urządzeń, co prowadzi powinien widzieć fragment lewego boku
do działań szybkich,
pojazdu i lewy obszar przestrzeni za
skutecznych i nie
pojazdem, w lusterku prawym – fragment

rozpraszających uwagi prawego boku pojazdu i obszar przestrzeni
(nawyk).
po prawej stronie za samochodem.
Wszystkie lusterka powinny mieć ten sam
profil powierzchni odblaskowej.
- zagłówki – powinny być ustawione blisko -
za głową.
Zapięcie pasów.
Pozycja zasadnicza.
Lewa noga na podłodze, obok sprzęgła lub
na specjalnym wsporniku, prawa noga na
pedale gazu, ręce na kierownicy w pozycji 9.
– 3.
Obsługa urządzeń w zasięgu dłoni
wspartych na kierownicy.
Skręty manewrowe: Przygotowanie do
rozpoczęcia skrętu, przy skręcie w lewo,
lewa ręka na godz. 12. Przy skręcie w prawo,
prawa ręka na godz. 12.
Wykonywanie skrętów w lewo i wprawo
z przekładaniem rąk ( 12÷4 w prawo, 12÷8
w lewo ).
Skręty szosowe: Przy skręcie w prawo,
prawą rękę przekładamy w okolice godz. 12,
na taką wysokość aby po wykonaniu skrętu
prawa ręka znalazła się na wysokości godz.
3. Ręka lewa, w czasie ciągnięcia kierownicy
prawą ręką, przesuwa się pozostając na godz.
9. Tor jazdy korygujemy, trzymając ręce na
poziomej średnicy, Skręt kończymy
ściągając lewą ręką kierownicę do pozycji
wyjściowej. Według tej samej zasady
wykonujemy skręt szosowy w lewo.
Obsługa pedałów: gazu, hamulca, sprzęgła.
Obsługa lewarka zmiany biegów.
Obsługa hamulca ręcznego (blokada).
Poznanie sposobu
Uruchomienie silnika (wciśnięte sprzęgło). Proponuje się np.
uruchamiania silnika ( Różnice w uruchamianiu silnika o zapłonie
metodę opowiadania,
silnik benzynowy lub
iskrowym
uzupełnioną slajdami,
diesel ).
i silnika wysoko prężnego.
filmem wideo i tp.
Poznanie możliwości
Sprawdzenie przyrządów kontrolno-

oceny funkcjonowania pomiarowych na desce rozdzielczej.
lub stanów niektórych
urządzeń pojazdu,
poprzez obserwację
urządzeń kontrolnych
lub pomiarowych.
Przypomnienie
Ruszanie: sprzęgło, I bieg, zwolnienie
Proponuje się metodę
sposobu płynnego
hamulca pomocniczego, spojrzenie w
opowiadania, z
ruszania i zatrzymania lusterko, kierunkowskaz, zwiększenie
użyciem środków
pojazdu.
obrotów silnika, łagodne puszczenie
audiowizualnych.
sprzęgła.
Po puszczeniu sprzęgła, lewa noga na
wsporniku lub na podłodze obok sprzęgła.
Utrzymanie kierunku jazdy na wprost
(prawa strona jezdni).

Zatrzymanie pojazdu: lusterko,
kierunkowskaz, zjechać jak najbliżej prawej
krawędzi jezdni, sprzęgło, hamulec,
wyłączyć bieg, puścić sprzęgło. Sprawdzić
czy samochód się zatrzymał (czy się nie
toczy).
W przypadku dłuższego postoju - zaciągnąć
hamulec pomocniczy ( nie stosować w czasie
mrozu ).
Przypomnienie zasad
Kręcenie kierownicą – skręty manewrowe. Jako metodę
posługiwania się
Przypomnienie o układzie rąk na kierownicy, proponuje się
kierownicą w
przygotowanie do skrętu, praca rąk.
opowiadanie z
odniesieniu do skrętów Przygotowanie do rozpoczęcia skrętu ( lewa użyciem kierownicy
manewrowych oraz
lub prawa ręka na godz. 12 ).
jako elementu do
pracy rąk na
Wykonywanie skrętów w lewo i wprawo z
zademonstrowania
kierownicy podczas
przekładaniem rąk ( 12÷4 w prawo, 12÷8 w
sposobu posługiwania
skrętów drogowych.
lewo )
się kierownicą.
Uświadomienie
Koło kierownicy obraca się bez przerwy

przewagi „ciągnącego” a ręce ciągną kierownice.
ruchu ręki nad ruchem
pchającym.
TEMAT II Ogólne zasady jazdy do tyłu. Jazda do tyłu na wprost. Skręty podczas
jazdy do tyłu. „Ósemka” przodem i tyłem. Jazda slalomem.

Czas realizacji: 1 godzina zajęć teoretycznych.
Cele nauczania.
Treść nauczania.
Wskazówki
metodyczne.
Uświadomienie
Jazda do tyłu. Ogólne zasady jazdy do
Proponuje się
oczywistej prawdy, że tyłu.
opowiadanie jako
samochód ma tylko
Ustalenie prawej i lewej strony samochodu.
metodę nauczania.
jedną stronę prawą
Obojętnie czy jedziemy do przodu czy do
Niezbędną pomocą
i tylko jedną lewą.
tyłu – kręcąc kierownicą w prawo
dydaktyczną będzie
Przypomnienie
pojedziemy w prawo a kręcąc w lewo
tablica.
sposobu regulacji
pojedziemy w lewo.
Wskazanym byłyby
prędkości jazdy za
Podczas jazdy do tyłu możemy wykorzystać slajdy lub film.
pomocą sprzęgła –
zasadę jazdy na „pół sprzęgle”. Ustalamy
jazda na pół sprzęgle.
obroty silnika i wykorzystując poślizg

sprzęgła - regulujemy prędkość jazdy.
Poznanie zasad
Jazda do tyłu na wprost. Pozycja
Proponuje się metodę
stosowanych podczas
zasadnicza
opowiadania.
jazdy do tyłu na wprost Jak do jazdy do przodu. Drogę za
Wskazanym byłyby
samochodem
samochodem obserwuje się w lustrach
slajdy lub film.
ciężarowym.
bocznych.

Poznanie zasad
Skręty podczas jazdy do tyłu.
Proponuje się
stosowanych podczas
Skręt w lewo wykonujemy odwracając głowę opowiadanie jako
wykonywania skrętów i patrzymy przez lewe ramię. Przestrzeń za
metodę nauczania.
w czasie jazdy
samochodem obserwujemy przez lewe okno Niezbędną pomocą
do tyłu samochodem
samochodu i lewe lustro.
dydaktyczną będzie
ciężarowym.
Przy skręcie w prawo, odwracamy głowę w tablica. Wskazanym

prawo, obserwując drogę przez okno i w
byłyby slajdy lub
prawym lustrze.
film.
W czasie skrętów kierownice kręcimy
obiema rękami, przekładając ręce jak przy
skrętach manewrowych.
Rozpoczynając jazdę do tyłu, najpierw
upewniamy się że mamy wolną przestrzeń za
samochodem a dopiero potem ruszamy z
miejsca.
Uzmysłowienie
„Ósemka” przodem i tyłem.
Proponuje się
technicznych
Jazda torem w kształcie ósemki.
opowiadanie jako
możliwości skrętu
Wariant A: przejazd symetryczny – jazda
metodę nauczania.
samochodu w prawo i
przodem i tyłem. Tor jazdy powinien być
Niezbędną pomocą
w lewo. Przygotowanie taki, żeby samochód przejeżdżając koło
dydaktyczną będzie
do zdobycia
słupka ustawiony był prostopadle do prostej tablica. Wskazanym
umiejętności oceny
łączącej dwa słupki.
byłyby slajdy lub
przestrzeni niezbędnej Wariant B: przejazd niesymetryczny – jazda film.
do wykonania
przodem i tyłem. Tor jazdy powinien być
manewru zawracania
taki, aby samochód po nawrocie znalazł się
przy maksymalnym
obok słupka i był ustawiony równolegle do
skręcie kół.
prostej łączącej oba słupki.
Poznanie zasady
wykonywania
czynności „zawczasu”.
Uświadomienie
Jazda slalomem.
Proponuje się
konieczności
Przejazd slalomu z nawrotem, z
opowiadanie jako
szybkiego kręcenia
wykorzystaniem uprzednio zdobytych
metodę nauczania.
kierownicą.
wiadomości i umiejętności a w szczególności Niezbędną pomocą
Uświadomienie
szybkiego i prawidłowego kręcenia
dydaktyczną będzie
konieczności nabrania kierownicą.
tablica. Wskazanym
umiejętności
Elementy przejazdu slalomu:
byłyby slajdy lub film
wyczuwania
A/ Właściwe ustawienie pojazdu.
gabarytów pojazdu.
B/ Właściwy wybór strefy skrętu
Pobudzenie wyobraźni, (rozpoczęcie skrętu powinno nastąpić
rozwijanie zdolności
„zawczasu” przed mijanym słupkiem).
przewidywania.
Zachowanie właściwej odległości od słupka
Stosowanie zasady
związanej z gabarytami pojazdu, co
„zawczasu
przekłada się bezpośrednio na
bezpieczeństwo w ruchu drogowym.
C/ Wykonanie nawrotu w taki sposób, aby
po wykonaniu nawrotu pojazd znalazł się
obok słupka, w takiej pozycji jak gdyby był
to kolejny słupek slalomu ( nabieranie
umiejętności oceny możliwości skrętu
pojazdu, co również przekłada się na brd.
Przypomnienie
Cofanie.
Proponuje się metodę
wcześniej poznanych
Stosujemy zasady poznane przy jeździe do
pogadanki z
zasad jazdy do tyłu.
tyłu.
ilustracjami wideo,

Cofanie po prostej wzdłuż krawężnika.
slajdami lub

Cofanie po łuku przy krawężniku (w prawo) rysunkami na tablicy.
Cofanie po łuku bez krawężnika (w lewo).
Przypomnienie trzech
Zawracanie.
Proponuje się metodę
sposobów zawracania. Zawrócić na drodze możemy na trzy
pogadanki z
Uświadomienie
sposoby.
ilustracjami wideo,
konieczności oceny
Sposób pierwszy – bez cofania – stosujemy
slajdami lub
przestrzeni niezbędnej gdy mamy odpowiednio dużo miejsca i gdy
rysunkami na tablicy
do wykonania skrętu
zezwalają na to przepisy. Jeżeli decydujemy
(zawrócenia),
się na zawracanie w obrębie skrzyżowania,
obserwacji drogi i
to poza względami bezpieczeństwa i
użycia
porządku na drodze, musimy zwrócić uwagę
kierunkowskazów.
na wybranie najszerszego miejsca na tym

skrzyżowaniu w celu zapewnienia sobie jak
największej swobody skrętu.
Sposób drugi – z cofaniem
i wykorzystaniem np. wjazdu do bramy.
Zaleca się wjazd do bramy tyłem, bo ułatwi
nam to wyjazd i włączenie się do ruchu.
Samochód zatrzymujemy w taki sposób aby
można było wycofać się do wjazdu, który
chcemy wykorzystać do zawrócenia.
Zachowując warunki bezpieczeństwa,
wycofujemy się do bramy.
Pozostaje nam wyjazd z bramy w lewo i
włączenie się do ruchu.
Sposób trzeci – z cofaniem na drodze (nie
zalecany).
Po upewnieniu, że droga jest wolna –
sygnalizujemy zamiar skrętu w lewo i od
prawego krawężnika rozpoczynamy skręt w
lewo.
Staramy się jak najwolniej prowadzić
samochód (jazda na pół sprzęgle), natomiast
jak najszybciej kręcimy kierownicą do oporu
w lewo.
Dojeżdżając do lewego krawężnika
„odbijamy kierownicę w prawo” i
zatrzymujemy samochód.
Włączamy wsteczny bieg i kręcąc dalej w
prawo, wycofujemy się w prawo.
Przed dojechaniem tylnymi kołami do
krawężnika, znów „odbijamy” kierownicę w
lewo i zatrzymujemy samochód.
Włączmy I bieg i odjeżdżamy w lewo,
dojeżdżając do prawego krawężnika, wzdłuż
którego kontynuujemy jazdę.
Uzmysłowienie
Parkowanie.
Proponuje się metodę
problemu wyboru
Parkując powinniśmy ustawić samochód
pogadanki z
miejsca do
przodem do wyjazdu, aby mieć jak najmniej ilustracjami wideo,
parkowania z
kłopotów z wyjechaniem.
slajdami lub
uwzględnieniem
Parkowanie skośne i prostopadłe:
rysunkami na tablicy.
możliwości wyjazdu z Wjechanie przodem lub tyłem (zalecane) w
miejsca zaparkowania. miejsce przeznaczone do parkowania,
Właściwy wybór
prostopadle do krawężnika lub skośnie, w
rodzaju parkowania
zależności od sytuacji.