Rządowy projekt ustawy o kierujących pojazdami

warunków terenowych i
samochodu wzdłuż krawężnika), pomiędzy
aktualnej sytuacji.
stojącymi samochodami.

Kolejność czynności:

- Ustawiamy samochód równolegle do

stojącego samochodu, za którym chcemy

zaparkować, zachowując odległość ok. 1 m. od

tego samochodu. O taką samą odległość

wyprzedzamy ten samochód.

- Włączany wsteczny bieg, prawy
kierunkowskaz i powoli cofając skręcamy
kierownicę w prawo. Gdy samochód ustawi się
pod kątem ok. 45 o do osi jezdni – szybkimi
ruchami „odwracamy” kierownicę, wykonując
skręt w lewo. Prędkość jazdy samochodu
regulujemy jadąc „na pół sprzęgle”. Staramy
się jechać równomiernie i jak najwolniej,
obserwując drogę za samochodem.
I tu uwaga: Musimy na moment odwrócić
głowę i sprawdzić, czy przód naszego
samochodu zataczając łuk w lewo nie zaczepi
o tył samochodu, za którym parkujemy.
W ten sposób doprowadzamy samochód do
pozycji równoległej do krawężnika.

TEMAT V Jazda w ruchu drogowym w mieście i poza miastem w dzień i po
zmierzchu. Jazda w górach.

Czas realizacji: 1 godzina zajęć teoretycznych + 1 godzina ćwiczeń.
Cele dydaktyczne.
Treść nauczania.
Wskazówki
metodyczne.
Uświadomienie
Jazda w ruchu drogowym w mieście i poza
Proponuje się
konieczności
miastem w dzień i po zmierzchu.
omówienie tematu w
zastosowania wiedzy
Jazda w mieście, ulicami z kilkoma pasami
formie pogadanki.
teoretycznej o przepisach ruchu. Przestrzeganie zasady ruchu
Niezbędne będą
i zasadach ruchu
prawostronnego! Przejazd przez skrzyżowania plansze, slajdy lub
drogowego oraz znakach i o ruchu kierowanym i nie kierowanym.
filmy obrazujące
sygnałach drogowych,
Przejazd przez skrzyżowanie o ruchu
różne sytuacje ruchu
zdobytej podczas zajęć z
okrężnym.
drogowego w mieście
przepisów ruchu
Zajęcie przed skrzyżowaniem pasa ruchu
i poza miastem.
drogowego do jazdy w
właściwego dla zamierzonego kierunku jazdy.
ruchu miejskim i po za
Wyprzedzanie w warunkach ruchu miejskiego.
miastem.
Jazda poza obszarem zabudowanym (90
Uświadomienie
km/godz.).
możliwości jazdy z
Omijanie i wyprzedzanie poza obszarem
dozwoloną prędkością po zabudowanym.
za obszarem
Wyprzedzanie jest jednym z
zabudowanym i
najniebezpieczniejszych manewrów z jakimi
wynikającymi z tego
się spotykamy w ruchu drogowym. Największe
zagrożeniami. .
niebezpieczeństwo tkwi w złej ocenie sytuacji.
Uświadomienie
Decydujące znaczenie ma zdolność
wyjątkowego zagrożenia
przewidywania. Należy przewidzieć jaki
wynikającego z
będzie układ pojazdów na drodze za 2, 5, czy
nieprawidłowego
12 sekund? Trzeba ocenić prędkość
wyprzedzania i
poruszających się pojazdów – tych które jadą
beztroskiego
w tym samym kierunku co my i tych z

przejeżdżania przez
przeciwka. Im większa prędkość tym krótszy
przejazdy kolejowe i
czas w którym zmienia się sytuacja na jezdni –
tramwajowe.
to też musimy patrzeć dalej. Dalej do przodu i
Uświadomienie
dalej do tyłu.
współuczestnictwa w
Wyprzedzanie rozpoczynamy od oceny
ruchu drogowym.
sytuacji – spoglądamy w lusterka, czy ktoś
Uświadomienie
szybszy od nas nie rozpoczął już
bezpośredniego związku
wyprzedzania. Jeżeli nie – sygnalizujemy
pomiędzy
zamiar zmiany pasa ruchu i przejeżdżamy o
współuczestnictwem i
jeden pas w lewo. Jednocześnie
kulturą ruchu drogowego. przyspieszamy. Nierzadko schodzimy o jeden

bieg w dół, aby mieć lepsze przyspieszenie
Oswojenie się z
i osiągnąć jak największą różnicę prędkości w
problematyką
stosunku do pojazdu wyprzedzanego.
prowadzeniem
Znajdując się na lewym pasie, jeszcze raz
samochodu w warunkach upewnimy się co do sytuacji, szczególnie przed
po zmierzchu.
pojazdem wyprzedzanym, bo mamy teraz
Poznanie zasad
lepszą widoczność drogi przed wyprzedzanym
operowania światłami.
pojazdem. Wyprzedzanie możemy
zasygnalizować używając sygnalizacji
świetlnej lub dźwiękowej.
Wyprzedzanie powinno trwać jak najkrócej.
Lewym pasem jedziemy tak długo aż w
wewnętrznym lusterku zobaczymy przód
wyprzedzanego pojazdu. Teraz dopiero
możemy włączyć prawy kierunkowskaz
i łagodnie zjechać na prawy pas ruchu.
Przejeżdżanie przez przejazdy kolejowe.
Przejazdy z rogatkami i pół rogatkami. Krzyż
św. Andrzeja.
Jazda po zmierzchu. Używanie świateł
drogowych
i świateł mijania oraz warunki w jakich tych
świateł można używać.
Uświadomienie
Jazda w górach.
Proponuje się
zwiększonego zagrożenia Jazda w górach jest dobrym testem
opowiadanie jako
spowodowanego brakiem umiejętności kierowcy. Górskie drogi
metodę realizacji
widoczności
wymagają szczególnej umiejętności oceny i
tematu,
z powodu dużej ilości
dopasowania prędkości do warunków jazdy.
uzupełnionym
zakrętów, szczytów i
Warunki te stwarzają zakręty, wzniesienia i
pokazem filmu
innych przeszkód
spadki, zwężenia drogi, mostki i itp. Kierowca obrazującym różne
terenowych.
musi wykazać się doskonałą operatywnością
sytuacje z jakimi
zarówno w sferze właściwego toru jazdy jak i
spotykamy się
efektywności jazdy poprzez właściwy dobór
podczas jazdy w
przełożenia skrzyni biegów i bezbłędną
terenie górzystym.
operację zmiany biegów. Warto przypomnieć,
o warunkach hamowania na wzniesieniu i na
spadku drogi.


TEMAT VI Charakterystyki samochodów. Zwiększenie przyczepności przednich
kół w momencie rozpoczynania skrętu - dociążanie przodu. Pokonywanie łuków i
zakrętów. Tory przejazdu przez zakręty. Dobór prędkości przed wejściem w zakręt -
hamowanie, zmiana biegu w dół.


Czas realizacji: 1 godzina zajęć teoretycznych + 1 godzina ćwiczeń.

Cele nauczania.
Treść nauczania.
Wskazówki
metodyczne.
Poznanie charakterystyki
Charakterystyki samochodów.
Proponuje się
pod sterownej i
Charakterystykę samochodu odzwierciedla
realizację tematu w
nadsterownej samochodu jego zdolność do pokonywania zakrętów.
formie opowiadania.
jako oceny jego zdolności Samochód o charakterystyce nadsterownej –
do pokonywania
zachowuje się w zakręcie tak, jakby chciał
zakrętów.
pokonać zakręt, mimo niewielkiego skręcenia

kół przedniej osi. Tył samochodu jest

„wyrzucany” z zakrętu, powodując skręcanie

samochodu w kierunku zakrętu.

Samochód z charakterystyką pod sterowną

niechętnie pokonuje zakręty. W tym przypadku

przód samochodu nie chce zmienić toru jazdy

zmuszając kierowcę do wykonania głębszego

skrętu niż wynikałoby to z krzywizny zakrętu.

Czynnikiem decydującym o charakterystyce

pojazdu jest usytuowanie środka ciężkości.
W przypadku samochodu, umieszczenie silnika
w znaczący sposób wpływa na
charakterystykę. Samochód z silnikiem z
przodu powinien być podsterowny a z
silnikiem z tyłu powinien być nadsterowny. W
samochodzie niebagatelny wpływ na
charakterystykę ma umieszczenie osi
napędowej. Napęd przedni kojarzony jest z
podsterownością, napęd tylny skłania do
nadsterowności. Nie są to jednak warunki
jednoznaczne. PF 126p ma silnik z tyłu i napęd
na tylną oś a jest samochodem podsterownym.
Należy dodać, że wprawni kierowcy np.
kierowcy rajdowi, potrafią wymuszać
odpowiednie zachowania samochodu
niezależnie od charakterystyki jaką dany
samochód posiada.
Uświadomienie
Zwiększenie przyczepności przednich kół w Proponuje się
możliwości dociążenia
momencie rozpoczynania skrętu dociążanie realizację tematu w
przodu samochodu w
przodu.
formie opowiadania.
momencie rozpoczynania Dojeżdżając do zakrętu, na moment przed
skrętu.
pierwszym ruchem kierownicą należy puścić

gaz. Przyczyni się to do dociążenia przednich

kół samochodu, które lepiej rozpoczną

wprowadzenie pojazdu w zakręt.
„Dodać gazu”, bez obaw popełnienia błędu,
możemy w momencie kiedy zaczniemy
„prostować” (ustawiać do jazdy na wprost)
koła samochodu.
Poznanie zasad wyboru
Pokonywanie łuków i zakrętów. Tory
Proponuje się wykład
optymalnego toru jazdy
przejazdu przez zakręty.
jako metodę realizacji
przy pokonywaniu łuków Poprawny tor jazdy i dostosowanie prędkości
tematu.
i zakrętów
są podstawowymi gwarantami bezpiecznej


Uświadomienie związku
jazdy.
Niezbędną będzie
pomiędzy prawidłowo
- Zakręt w lewo – rozpoczynamy od prawej
tablica lub inne
wybranym torem jazdy a
krawędzi jezdni, tak jak byśmy chcieli się
środki wizualne dla
poprawą bezpieczeństwa
„wychylić”, żeby wcześniej zobaczyć koniec
zobrazowania torów
ruchu drogowego.
zakrętu.
jazdy w zakręcie.

W połowie zakrętu (tzw. „szczycie”) zbliżamy

się do osi jezdni a na wyjściu z zakrętu –

wracamy do prawej krawędzi jezdni

(zmniejszamy działanie sił bocznych).

- Zakręt w prawo – rozpoczyna się od osi

jezdni, w szczycie zakrętu zbliżamy się do

prawej krawędzi a wychodząc z zakrętu –

wracamy znowu do osi jezdni.

Uzyskany w ten sposób tor jazdy złagodził

zakręt, zmniejszając działanie sił bocznych

(reakcji odśrodkowej).

Mniejsze siły boczne to:

- mniejsza szansa poślizgu,

- większy margines bezpieczeństwa,
Uświadomienie
- większy komfort,
zagrożenia wynikającego - mniejsze zużycie opon,
z przejechania w zakręcie - mniejsza strata prędkości,
na lewą stronę jezdni !
- oszczędność paliwa.

Należy przy tym pamiętać o kategorycznym

zakazie przekraczania osi jezdni.

Zmiany toru jazdy możemy dokonywać na

swojej (prawej) połowie jezdni lub w ramach

namalowanego pasa ruchu.

Zakręty następujące bezpośrednio po sobie.

Jeżeli np. po prawym zakręcie następuje zakręt

lewy, to wychodząc z prawego zakrętu – nie

możemy wrócić do osi jezdni, bo nie

odpowiada to prawidłowemu wejściu w zakręt

lewy.

Tak więc wychodząc z prawego zakrętu,

musimy pozostać przy prawej krawędzi, bo

z tej pozycji będziemy rozpoczynać skręt

w lewo.

„Patelnia”.

Nieco innego toru jazdy wymaga zakręt,

stanowiący zwrot o 180o (tzw. „patelnia”).

Zakręt taki rozpoczynamy jak w przykładach

powyżej. Zbliżenie się do osi - przy zakręcie

lewym lub do prawej strony jezdni - przy

zakręcie prawym, wykonujemy jakby z

opóźnieniem – po przejechaniu 2/3 łuku.

Gdy widzimy koniec zakrętu - rozluźniamy

skręt.

Zakręt zacieśniający.

Podobnym torem jazdy będziemy pokonywali

zakręt „zacieśniający”.

Pierwszą, łagodną część zakrętu traktujemy

jakby przedłużony odcinek prostej, na której

„ustawiamy” samochód do drugiej, ostrzejszej
Uświadomienie faktu, że
części zakrętu.

prędkość (nadmierna) jest Podobnie jak przy pokonywaniu „patelni”:
najczęstszą przyczyną
- opóźniamy zbliżenie się do osi - przy
wypadku w zakręcie.
zakręcie lewym lub do prawej strony jezdni -
Uświadomienie
przy zakręcie prawym,
konieczności oceny
- kończymy zakręt – rozluźnieniem skrętu.
prędkości z
Zakręt „rozluźniający” nastręcza mniej
uwzględnieniem
kłopotów. W zakręcie rozluźniającym, po
czynników limitujących
przejechaniu ostrzejszej części zakrętu,
bezpieczną prędkość do
opóźniamy rozluźnienie.
pokonania danego zakrętu Dobór prędkości przed wejściem w zakręt -
hamowanie, zmiana biegu w dół.
Prędkość jadącego samochodu dobieramy
zależnie od wielu czynników, limitujących
dopuszczalną, bezpieczną prędkość. Oto kilka
z nich:
Kierowca – jego wiedza, umiejętności,
doświadczenie, zdolności psychofizyczne.
Charakterystyka i stan techniczny pojazdu –
zawieszenie, układ hamulcowy, ogumienie!!!
Warunki naturalne – droga (nawierzchnia –
rodzaj i stan), rodzaj zakrętu (ostry lub
łagodny), warunki atmosferyczne (sucho,
mokro, śnieg, lód), widoczność, nasilenie
ruchu.
Czasem wystarczy „zdjąć nogę z gazu”, innym
razem trzeba będzie przycisnąć hamulec, w
jeszcze innej sytuacji dojdzie redukcja biegów.
Kalkulacja prędkości na zakręcie powinna być
taka, aby pojazd na wyjściu z zakrętu mógł
zwiększać prędkość.



TEMAT VII Holowanie przyczepy. Jazda z przyczepą. Cofanie z przyczepą.
Zachowanie się na drogach ekspresowych. Włączanie się do ruchu (pas rozbiegowy).
Zachowanie się w czasie wyprzedzania. Opuszczanie drogi ekspresowej (pas do zjazdu).

Czas realizacji: 1 godzina zajęć teoretycznych + 1 godzina ćwiczeń.
Cele nauczania.
Treść nauczania.
Wskazówki
metodyczne.
Poznanie warunków jakie Holowanie przyczepy.
Proponuje się
musi spełniać samochód
Przystosowanie samochodu do ciągnięcia
realizację tematu w
aby mógł ciągnąć
przyczepy polega na zamontowaniu
formie wykładu.
przyczepę.
atestowanego haka holowniczego z gniazdem
Poznanie warunków
do instalacji elektrycznej. Samochód powinien
prawidłowego połączenia być wyposażony w dwa lusterka zewnętrzne. a
przyczepy z samochodem. jeżeli gabaryty przyczepy tego wymagają,
Poznanie sposobu
lusterka powinny być zamontowane na
rozmieszczenia i kolorów wysięgnikach.
świateł oraz
Przyczepę z samochodem łączy się za pomocą
świateł odblaskowych.
zaczepu nakładanego na hak holowniczy.
Regulację (kasowanie luzu) dokonuje się za
pomocą śruby regulacyjnej, która po
zamknięciu dźwigni zaczepu, dociska zaczep