Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw

mając na uwadze realizację podczas kontroli legalności pobytu przepisów rozporządzenia
Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 767/2008 z dnia 9 lipca 2008 r. w sprawie
Wizowego Systemu Informacyjnego (VIS) oraz wymiany danych pomiędzy państwami
członkowskimi na temat wiz krótkoterminowych (rozporządzenie w sprawie VIS) (Dz. Urz.
UE L 218 z 13.08.2008, s. 60). Ust. 1 stanowi, że w przypadku nieokazania przez
cudzoziemca, podczas kontroli legalności pobytu cudzoziemców, dokumentu, na podstawie
którego można ustalić jego tożsamość, lub w przypadku gdy zachodzi uzasadnione
podejrzenie co do autentyczności dokumentu okazanego przez cudzoziemca, funkcjonariusze
Straży Granicznej, Policji lub funkcjonariusze celni oraz pracownicy Urzędu do Spraw
Cudzoziemców lub urzędu wojewódzkiego, w celu ustalenia tożsamości, pobierają
obligatoryjnie od cudzoziemca odciski linii papilarnych. Ust. 2 reguluje przypadki, w których
podczas kontroli legalności pobytu cudzoziemców, funkcjonariusze Straży Granicznej, Policji
lub funkcjonariusze celni oraz pracownicy Urzędu do Spraw Cudzoziemców lub urzędu
wojewódzkiego mogą pobrać od cudzoziemca odciski linii papilarnych. Zgodnie z ust. 3
ustalenie tożsamości cudzoziemca, weryfikacja tożsamości posiadacza wizy Schengen lub
stwierdzenie jej autentyczności odbywa się poprzez sprawdzenie danych biometrycznych w
Wizowym Systemie Informacyjnym.
17) art. 88
Przepis określa przesłanki wydania cudzoziemcowi decyzji o wydaleniu z terytorium Polski.
Dotychczasowy ust. 1 w pkt 4a wskazywał, że ww. decyzja jest wydawana, gdy dane
cudzoziemca znajdują się Systemie Informacyjnym Schengen do celów odmowy wjazdu,
jeżeli cudzoziemiec przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie wizy
jednolitej pobytowej lub w ruchu bezwizowym. Zmiana brzmienia pkt 4a polega na
wskazaniu wizy Schengen w miejsce dotychczasowej wizy jednolitej, zgodnie z terminologią
wprowadzoną projektowaną ustawą. Ponadto w regulacji wprowadzono wyłączenie, które
wskazuje, że powyższe uregulowanie nie obejmuje wizy upoważniającej tylko do wjazdu i
pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
18) art. 89
Uregulowanie wskazuje okoliczności, w których decyzji o wydaleniu cudzoziemca nie
wydaje się, a wydanej nie wykonuje. W ust. 1 wprowadzono zmianę w pkt 3, wskazując wizę
Schengen zamiast wizy jednolitej oraz zmieniając odesłanie do właściwego przepisu
określającego cel, w jakim jest wydawana wiza.
27

19) art. 90
Przepis odnosi się do decyzji o wydaleniu. Wprowadzane zmiany dotyczą brzmienia ust. 3 i
4. W ust. 3 przewidziano, że decyzja o wydaleniu powoduje z mocy prawa unieważnienie
wizy krajowej, cofnięcie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony oraz zezwolenia na
pracę, natomiast w ust. 4 wskazano, że decyzja o wydaleniu wydana na podstawie art. 88 ust.
1 pkt 11 lub pkt 12 powoduje z mocy prawa unieważnienie zezwolenia na przekraczanie
granicy w ramach małego ruchu granicznego. Wprowadzone w ww. przepisach zmiany
uwzględniają fakt, że zasady unieważniania wiz Schengen zostały określone w
rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 810/2009, zaś w ustawie z dnia 13
czerwca 2003 r. o cudzoziemcach można uregulować kwestie unieważniania tylko wiz
krajowych.
20) art. 97
Regulacja określa przypadki, w których cudzoziemca można zobowiązać do opuszczenia
terytorium Polski.
Zmiana wprowadzona w ust. 2 polega na zastąpieniu w pkt 2 terminu „wiza jednolita”
pojęciem „wiza Schengen”, a także na wskazaniu odesłania do właściwego przepisu
określającego cel, w jakim jest wydawana wiza.
Ust. 4 przewiduje, że decyzja o zobowiązaniu cudzoziemca do opuszczenia terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej powoduje z mocy prawa unieważnienie wizy krajowej, cofnięcie
zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony oraz zezwolenia na pracę. W ust. 5 natomiast
określono, że decyzja o zobowiązaniu cudzoziemca do opuszczenia terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej wydana na podstawie art. 88 ust. 1 pkt 11 lub pkt 12 powoduje z
mocy prawa unieważnienie zezwolenia na przekraczanie granicy w ramach małego ruchu
granicznego. Powyższe uregulowania uwzględniają fakt, że zasady unieważniania wiz
Schengen zostały określone w rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr
810/2009, zaś w ustawie z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach można uregulować
kwestie unieważniania tylko wiz krajowych.
21) art. 100n
Przepis dotyczy decyzji o wydaleniu cudzoziemca wydanej przez organ wydającego państwa
członkowskiego. W ust. 1 brzmienie pkt 4 zmieniono w celu dostosowania do przyjętego w
projekcie ustawy nowego podziału na typy wiz. Pojęcia „wiza jednolita” zastąpiono pojęciem
28

„wiza Schengen” oraz wskazano odesłania do właściwego przepisu określającego cel, w
jakim jest wydawana wiza.
22) art. 125 ust. 1
Proponowana zmiana ma charakter dostosowawczy i wynika z uregulowań przyjętych w
ustawie o cudzoziemcach wskutek dostosowania przepisów ustawy do rozporządzenia
Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 810/2009.
Zmiana brzmienia pkt 1 ma na celu rozszerzenie regulacji wskazującej ograny właściwe do
prowadzenia rejestru spraw dotyczących wiz o dodatkowe organy, tj. komendanta oddziału
Straży Granicznej, co wynika z uprawnienia, jakie na podstawie art. 44 ust. 5 ustawy z dnia
13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach (w brzmieniu dotychczasowym) posiadają komendanci
oddziałów Straży Granicznej, polegającego na wydawaniu decyzji o unieważnianiu wiz, jak
również ministra właściwego do spraw zagranicznych, który w projektowanym art. 48e został
wskazany jako organ właściwy do gromadzenia informacji o wizach Schengen wydanych
przez polskie organy, unieważnionych lub cofniętych przez organy innych państw obszaru
Schengen.
23) art. 126 ust. 1 pkt 1
Zmiana brzmienia lit. a ma na celu uzupełnienie przepisu, który określa zakres danych
przechowywanych w rejestrze spraw dotyczących wiz, o wskazanie danych dotyczących
cudzoziemców objętych postępowaniami w sprawie cofnięcia wizy Schengen lub wizy
krajowej. W projekcie ustawy zostały bowiem wprowadzone regulacje dotyczące cofania
wizy Schengen lub wizy krajowej uwzględniające rozwiązania przyjęte w art. 34
rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 810/2009.
24) art. 132
Przepis określa, jakie rejestry, ewidencja i wykaz wchodzą w skład krajowego zbioru
rejestrów, ewidencji i wykazu w sprawach cudzoziemców o nazwie „System Pobyt”.
Zmiana ust. 2 pkt 1 polega na dodaniu do dotychczasowego wyłączenia z Systemu Pobyt
rejestrów prowadzonych przez konsula także rejestrów prowadzonych przez ministra
właściwego do spraw zagranicznych, gdyż organ ten nie ma dostępu do tego systemu.
W ust. 2 w pkt 13 brzmienie lit. a dostosowano do przyjętego w projekcie podziału na typy
wiz i cele, w jakich są wydawane. W miejsce wskazanego w przepisie rejestru wniosków,
wydanych postanowień i decyzji w sprawach o wydanie wizy wjazdowej w celu repatriacji
29

wskazano rejestr wniosków, wydanych postanowień i decyzji w sprawach o wydanie wizy
krajowej w celu repatriacji.
W konsekwencji zmian wprowadzonych w ustawie z dnia 13 czerwca 2003 r. o
cudzoziemcach, w tym zastąpienia pojęcia „wiza jednolita” pojęciem „wiza Schengen”,
konieczne stało się dostosowanie przepisów innych ustaw zawierających uregulowania
odnoszące się do wiz, tzn.:
1) ustawy z dnia 13 lutego 1984 r. o funkcjach konsulów Rzeczypospolitej Polskiej
Zmiana w art. 23 w ust. 1 polega na dodaniu pkt 5. Zgodnie z przepisem do konsula będzie
należało rozpatrywanie wniosków o ponowne rozpatrzenie sprawy od decyzji o odmowie
wydania wizy Schengen lub wizy krajowej. Powyższe rozwiązanie jest konsekwencją
regulacji wprowadzonej w art. 37 ust. 4 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach w
brzmieniu nadanym projektowaną ustawą.
2) ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty
Zmiana w art. 16 polega na nadaniu nowego brzmienia ust. 1i. Przepis dotyczy możliwości
odbywania przez lekarzy cudzoziemców zamierzających wykonywać lub wykonujących
zawód na terytorium Polski wyłącznie w celu odbycia szkolenia podyplomowego lub
uzyskania tytułu naukowego, posiadających określone tytuły pobytowe, specjalizacji na
zasadach określonych w przepisach o odbywaniu studiów i uczestniczeniu w badaniach
naukowych i szkoleniach przez osoby niebędące obywatelami polskimi oraz o zasadach
odpłatności za te studia i szkolenia. Wśród tytułów pobytowych cudzoziemca dotychczas była
wskazana wiza pobytowa. W związku z przyjętym w ustawie z dnia 13 czerwca 2003 r. o
cudzoziemcach podziałem na typy wiz, konieczne było dostosowanie przepisu w tym
zakresie.
3) ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej
art. 33
W ust. 1 nadano nowe brzmienie pkt 1 ustalając, że wszczęcie postępowania w sprawie
nadania statusu uchodźcy powoduje z mocy prawa unieważnienie wizy krajowej. W ust. 2
przewidziano, że organ przyjmujący wniosek odnotowuje unieważnienie wizy krajowej oraz
wygaśnięcie decyzji o zobowiązaniu do opuszczenia terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w
dokumentach podróży wnioskodawcy i osoby, w imieniu której wnioskodawca występuje.
30

Powyższe regulacje uwzględniają fakt, że zasady unieważniania wiz Schengen zostały
określone w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 810/2009, zaś w
ustawie z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach można uregulować kwestie
unieważniania tylko wiz krajowych.
art. 92
Zmiana w ust. 1 polega na nadaniu nowego brzmienia pkt 2. Przepis określa wymogi wobec
cudzoziemca, który składa wniosek o udzielenie azylu za granicą i przybywa na terytorium
Polski na podstawie wizy krajowej w celu udziału w postępowaniu w sprawie o udzielenie
azylu lub w związku z udzieleniem azylu. Brzmienie przepisu zostało dostosowane do
przyjętego w ustawie z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach podziału na typy wiz.
4) ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy
Zmiany w art. 87 ust. 1 pkt 12 polegają na nadaniu nowego brzmienia lit. a, b i d, tj.
przepisom odnoszącym się do wiz. W lit. a i b znajdują się odesłania do przepisów ustawy z
dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach zmienionych projektowaną ustawą. Dlatego też
zawarte w ww. regulacji odesłania dostosowano do brzmienia przepisów wprowadzonych
projektem ustawy. Ponadto dotychczas w lit. d była wskazana wiza jednolita, którą obecnie
zgodnie z terminologią wprowadzoną projektem ustawy zastąpiła wiza Schengen, co
wymagało dostosowania w tym zakresie także ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji
zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.
5) ustawy z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii
Europejskiej i członków ich rodzin
Zmiana dotyczy art. 10, w którym ust. 1 otrzymał nowe brzmienie. Przepis dotyczy członków
rodziny obywatela UE niebędących obywatelami UE i stanowi, że wydaje się im wizę
Schengen lub wizę krajową w celu dołączenia do obywatela państwa członkowskiego lub
przebywania z nim. Uregulowanie zostało dostosowane do podziału na typy wiz przyjętego w
ustawie z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach w brzmieniu nadanym projektowaną
ustawą.
6) ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej
Zmiana polega na dostosowaniu brzmienia załącznika do regulacji wynikających z
rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 810/2009, w części określającej
31