Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego oraz niektórych innych ustaw
Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego oraz niektórych innych ustaw
projekt mający na celu wykonanie prawa Unii Europejskiej
- Kadencja sejmu: 6
- Nr druku: 2759
- Data wpłynięcia: 2010-02-10
- Uchwalenie: Projekt uchwalony
- tytuł: o zmianie ustawy o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego oraz niektórych innych ustaw
- data uchwalenia: 2010-02-17
- adres publikacyjny: Dz.U. Nr 36, poz. 197
2759
zmienianej ustawy.
Analogiczne
rozwiązanie wprowadza się w stosunku do płatności do pomidorów
(art. 24a ust. 2 pkt 3 i 4 zmienianej ustawy).
Ponadto w zmienianej ustawie w art. 24 dodaje się ust. 1b, a w art. 24a dodaje się
ust. 2a, regulujące sytuację, w której w wyniku przekazania gospodarstwa do otrzymania
odpowiednio płatności cukrowej oraz płatności do pomidorów jest uprawniony więcej niż
jeden rolnik. Proponuje się przyznanie płatności temu z rolników, na którego pozostali
wyrazili pisemną zgodę, co jest rozwiązaniem analogicznym do podejścia stosowanego
dotychczas w stosunku do współposiadania gruntów rolnych objętych płatnościami
obszarowymi (art. 7 ust. 7 zmienianej ustawy) czy w przypadku śmierci rolnika ubiegającego
się o płatności obszarowe (art. 22 ust. 6 zmienianej ustawy).
W art. 24b ust. 4 zmienianej ustawy uaktualniono odwołanie do przepisów o Agencji
Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
W art. 25 zmienianej ustawy dodaje się ust. 2a stanowiący, że do informacji
dotyczącej maksymalnego kwalifikowalnego obszaru, przesyłanej przez Agencję
Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wraz z formularzem wniosku o przyznanie
płatności, nie stosuje się przepisów art. 77 § 4 zdanie drugie Kodeksu postępowania
administracyjnego, które ustanawiają obowiązek zakomunikowania stronie – przed wydaniem
decyzji – faktów znanych organowi z urzędu. Zgodnie z art. 12 ust. 3 rozporządzenia
nr 1122/2009, wraz z formularzem wniosku rolnikowi należy przesłać informację dotyczącą
maksymalnego kwalifikowalnego obszaru na danej działce ewidencyjnej. Natomiast zgodnie
z art. 77 § 4 Kodeksu postępowania administracyjnego fakty znane organowi z urzędu należy
zakomunikować stronie. W związku z tym przekazanie rolnikowi przedmiotowych informacji
znanych organowi z urzędu wraz ze wstępnie wypełnionym formularzem wniosku (przed
wszczęciem postępowania administracyjnego w sprawie przyznania płatności w ramach
systemów wsparcia bezpośredniego) pozwala na odstąpienie od ponownego przekazywania
tych informacji po wszczęciu postępowania w trybie art. 77 § 4 Kodeksu postępowania
administracyjnego. Proponowany przepis spowoduje ograniczenie wydatków na obsługę
administracyjną wniosków o przyznanie płatności w ramach systemów wsparcia
bezpośredniego.
W art. 31 ust. 6 oraz art. 31a ust. 10 zmienianej ustawy nadaje się nowe brzmienie
przepisom odnoszącym się do raportu sporządzanego z czynności kontrolnych. Zmiana
polega na rozszerzeniu zakresu informacji, które powinny być zawarte w raporcie,
20
w przypadku stwierdzenia drobnej niezgodności, o której mowa w art. 24 ust. 2
rozporządzenia nr 73/2009, w szczególności w odniesieniu do terminu na podjęcie działań
naprawczych. Termin ten określa właściwy organ kontrolny zgodnie z art. 71 ust. 3
rozporządzenia nr 1122/2009.
W art. 31a zmienia się brzmienie ust. 1 przez zmianę nazwy: „… specjalny organ
kontroli …” na „… organ kontroli …”. Zmiana ta wynika z brzmienia nowego rozporzą-
dzenia nr 1122/2009.
W art. 31a zmienianej ustawy dodaje się ust. 10a, który wprowadza do przepisów
regulujących zakres czynności kontrolnych Inspekcji Weterynaryjnej analogiczne rozwiązanie
zastosowane w przypadku czynności kontrolnych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji
Rolnictwa, o których mowa w art. 31 ust. 8 zmienianej ustawy. Przedmiotowy przepis
nakłada na rolnika obowiązek składania do kierownika biura powiatowego oświadczenia
o podjęciu działań naprawczych, o których mowa w art. 24 ust. 2 akapit 3 rozporządzenia
nr 73/2009, w przypadku stwierdzenia drobnych niezgodności. Zmiana ta wynika z faktu,
iż kontrola wymogów wzajemnej zgodności jest przeprowadzana przez dwa organy kontrolne
– Inspekcję Weterynaryjną oraz Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, które
w raportach z kontroli niezależnie nakładają na rolników obowiązek podjęcia działań
naprawczych w przypadku stwierdzenia w trakcie kontroli przypadków drobnych
niezgodności.
W art. 31c zmienianej ustawy uchyla się ust. 2, który zawierał upoważnienie dla
ministra właściwego do spraw rolnictwa do wydania, w drodze rozporządzenia, listy norm lub
wymogów, których przestrzeganie może podlegać kontroli administracyjnej. Upoważnienie to
jest obecnie bezprzedmiotowe, gdyż przepisy art. 49 rozporządzenia nr 1122/2009 dają
państwom członkowskim możliwość przeprowadzania kontroli administracyjnych dla
każdego z wymogów lub norm, jeżeli taka kontrola jest możliwa. W art. 37a projektu ustawy
dodaje się ust. 3a. W projektowanym ustępie wskazuje się organy właściwe do celów
przeprowadzenia ponownych kontroli mających na celu zweryfikowanie, czy rolnik
zrealizował działania naprawcze we wskazanym w raporcie terminie, w sytuacji gdy
odstąpiono od zmniejszenia lub wykluczenia z płatności, jeżeli zmniejszenie to lub
wykluczenie było mniejsze bądź równe 100 euro. Dodanie przepisów w tym zakresie jest
konieczne ze względu na przepisy wspólnotowe, które stanowią, iż właściwe władze podejmą
stosowne działania wymagane do zapewnienia, że rolnik usunie stwierdzone niezgodności
oraz w związku z tym, iż kontrola wymogów wzajemnej zgodności jest przeprowadzana przez
dwa organy kontrolne – Inspekcję Weterynaryjną oraz Agencję Restrukturyzacji
21
i Modernizacji Rolnictwa. W związku z przedmiotową zmianą konieczne było uchylenie
ust. 2 oraz dokonanie zmiany w brzmieniu ust. 3.
W art. 37b projektu ustawy zmienia się brzmienie ust. 2, w którym określa się sposób
postępowania w przypadku gdy decyzja w sprawie przyznania płatności została wydana przed
upływem terminu wskazanego w raporcie, a rolnik nie zrealizował działań naprawczych,
o których mowa w art. 24 ust. 2 akapit trzeci rozporządzenia nr 73/2009. Zgodnie z art. 71
ust. 3 rozporządzenia nr 1122/2009, w przypadku gdy dany rolnik nie podjął działań
naprawczych, stosuje się zmniejszenie. W związku z powyższym, w projektowanym ustępie
określa się, iż zmniejszenia z tytułu stwierdzenia drobnej niezgodności dokonuje się przez
zmianę decyzji w sprawie przyznania płatności obszarowych, płatności cukrowej, płatności
do pomidorów lub płatności do krów i owiec. Ponadto dodaje się ust. 3, który stanowi,
iż zmiana ww. decyzji jest dokonywana bez zgody strony.
W związku z tym, że termin oraz działania naprawcze są określane w raporcie
z czynności kontrolnych, zmienia się brzmienie upoważnienia do wydania rozporządzenia dla
przypadków, które uznaje się za drobną niezgodność, o której mowa w art. 37c pkt 2
zmienianej ustawy.
W art. 40 zmienianej ustawy dodaje się ust. 2, w którym określa się, iż przepisy ust. 1
tego artykułu, pozwalające na odstąpienie od ustalenia kwot nienależnie lub nadmiernie
pobranych płatności, w przypadku gdy kwota tych płatności nie jest wyższa od kwoty
100 euro, nie stosuje się do kwot nienależnie lub nadmiernie pobranych z tytułu zmniejszenia
lub wykluczenia, o których mowa w art. 23 ust. 2 rozporządzenia nr 73/2009, jeżeli rolnik nie
podjął działań naprawczych. Zmiana ta wynika z przepisów wspólnotowych, tj. art. 5a
rozporządzenia nr 885/2006.
Pozostałe zmiany w ustawie o płatnościach w
ramach systemów wsparcia
bezpośredniego mają na celu jedynie uaktualnienie odwołań do przepisów wspólnotowych
przywoływanych w zmienianej ustawie.
Przepisy art. 2 projektu ustawy zawierają zmiany do ustawy o krajowym systemie
ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków
o przyznanie płatności.
Zmiany odnoszące się do definicji: gospodarstwa rolnego, rolnika i działki rolnej
wynikają ze zmian w przepisach Unii Europejskiej, do których należy wejście w życie:
1) rozporządzenia Rady (WE) nr 73/2009 z dnia 19 stycznia 2009 r. ustanawiającego
wspólne zasady dla systemów wsparcia bezpośredniego dla rolników w ramach wspólnej
22
polityki rolnej i ustanawiającego określone systemy wsparcia dla rolników, zmieniającego
rozporządzenia (WE) nr 1290/2005, (WE) nr 247/2006, (WE) nr 378/2007 oraz
uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1782/2003 (Dz. Urz. UE L 30 z 31.01.2009,
str. 16),
2) rozporządzenia Komisji (WE) nr 1122/2009 z dnia 30 listopada 2009 r. ustanawiającego
szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 73/2009 odnośnie do
zasady wzajemnej zgodności, modulacji oraz zintegrowanego systemu zarządzania
i kontroli w ramach systemów wsparcia bezpośredniego przewidzianych w wymienionym
rozporządzeniu oraz wdrażania rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 w odniesieniu
do zasady wzajemnej zgodności w ramach systemu wsparcia ustanowionego dla sektora
wina (Dz. Urz. UE L 316 z 02.12.2009, str. 65).
W pkt 1 art. 2 projektu ustawy proponuje się ujednolicenie definicji płatności
obowiązującej w ustawie z dnia 18 grudnia 2003 r. o krajowym systemie ewidencji
producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie
płatności z definicją zawartą w ustawie z dnia 26 stycznia 2007 r. o płatnościach w ramach
systemów wsparcia bezpośredniego.
Proponuje się także uzupełnienie art. 4 zmienianej ustawy, który określa, z jakich
elementów składa się krajowy system ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych
oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności, tworzony i prowadzony przez Agencję
Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, przez dodanie systemu identyfikacji działek
rolnych, o którym mowa w art. 17 rozporządzenia nr 73/2009.
Zgodnie z brzmieniem ww. art. 17 system identyfikacji działek rolnych jest
ustanawiany na podstawie map lub dokumentów ewidencji gruntów lub też innych danych
kartograficznych. Korzysta się z technik skomputeryzowanego systemu informacji
geograficznych, w tym najlepiej ortoobrazów lotniczych lub satelitarnych, przy zastosowaniu
jednolitego standardu gwarantującego dokładność co najmniej równą dokładności kartografii
w skali 1:10.000.
System Identyfikacji Działek Rolnych (ang. LPIS) to system pozwalający na
jednoznaczną identyfikację położenia działki rolnej w przestrzeni oraz wyznaczenia
maksymalnego kwalifikowalnego obszaru, do którego są przyznawane płatności obszarowe,
zgodnie z art. 6 ust. 1 akapit drugi rozporządzenia nr 1122/2009.
W związku z wprowadzeniem do przedmiotowego projektu ustawy w art. 4 pojęcia
systemu identyfikacji działek rolnych, służącego do określania maksymalnego obszaru
kwalifikowalnego, proponuje się w pkt 3 projektu uchylenie ust. 2 w art. 5.
23
Ponadto w pkt 5 projektu proponuje się dodanie art. 9a, w którym określa się
elementy, z jakich składa się System Identyfikacji Działek Rolnych, oraz elementy
wykorzystywane do jego prowadzenia. Zgodnie z ust. 1 ww. artykułu system zawiera
wektorowe granice i powierzchnię maksymalnego kwalifikowalnego obszaru oraz
identyfikatory działek ewidencyjnych zawarte w ewidencji gruntów i budynków prowadzonej
na podstawie przepisów prawa geodezyjnego i kartograficznego. Ponadto zgodnie z ust. 2 do
prowadzenia systemu są wykorzystywane w szczególności: ortofotomapy cyfrowe
sporządzane zgodnie z przepisami prawa geodezyjnego i kartograficznego, dane z ewidencji
gruntów i budynków prowadzonej na podstawie przepisów prawa geodezyjnego
i kartograficznego, dane z wniosków o przyznanie płatności oraz wyniki z kontroli na
miejscu, o których mowa w rozporządzeniu nr 1122/2009 oraz rozporządzeniu Komisji (WE)
nr 1975/2006 z dnia 7 grudnia 2006 r. ustanawiającym szczegółowe zasady stosowania
rozporządzenia Rady (WE) nr 1698/2005 w zakresie wprowadzenia procedur kontroli, jak
również wzajemnej zgodności w odniesieniu do środków wsparcia rozwoju obszarów
wiejskich (Dz. Urz. UE L 368 z 23.12.2006, str. 74, z późn. zm.). Użyte w tym przepisie
sformułowanie „ortofotomapy cyfrowe sporządzane zgodnie z przepisami Prawa
geodezyjnego i kartograficznego” oznacza, że ortofotomapy są wykonywane przez Agencję
Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa zgodnie z obowiązującymi standardami
technicznymi, tzn. spełniają warunki opracowania ortofotomapy cyfrowej wynikające z wyżej
wymienionych przepisów.
Celem formułowanego przepisu jest wyznaczanie rzeczywistej powierzchni
kwalifikowanej określanej przy uwzględnieniu wszelkich możliwych źródeł informacji,
takich jak: ortofotomapa oraz wyniki kontroli na miejscu, informacje uzyskane podczas
kontroli administracyjnych, dane katastralne, które zawierają informacje o zmianach na
działkach wynikających z przekwalifikowania gruntów lub informacje z materiałów
graficznych, uzupełnianych przez rolników, będących w dyspozycji Agencji Restrukturyzacji
i Modernizacji Rolnictwa, służące jednocześnie do aktualizacji systemu.
W art. 6 zmienianej ustawy regulującym prowadzenie przez Agencję Restrukturyzacji
i Modernizacji Rolnictwa w formie elektronicznej poszczególnych elementów krajowego
systemu ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków
o przyznanie płatności proponuje się dodanie kolejnego elementu, jakim jest system
identyfikacji działek rolnych.
W art. 11 zmienianej ustawy proponuje się powierzenie Agencji Restrukturyzacji
i
Modernizacji Rolnictwa opracowania formularza wniosku o wpis do ewidencji
24