Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym

Warszawa, 29 kwietnia 2010 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VI kadencja
Prezes Rady Ministrów

DSPA-140-4 (6)/10






Pan

Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej




Przekazuję przyjęte przez Radę Ministrów stanowisko wobec poselskiego
projektu ustawy:
- o zmianie ustawy o planowaniu i
zagospodarowaniu przestrzennym
(druk nr 2642).

Jednocześnie informuję, że Rada Ministrów upoważniła Ministra
Infrastruktury do reprezentowania Rządu w tej sprawie w toku prac
parlamentarnych.


(-) Donald Tusk

Stanowisko Rządu wobec poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o planowaniu
i zagospodarowaniu przestrzennym
(druk nr 2642)

Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu
przestrzennym (druk nr 2642) ma na celu rozszerzenie katalogu obiektów budowlanych
i robót budowlanych, na których realizację nie będzie wymagana decyzja o warunkach
zabudowy i zagospodarowania terenu (decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu
publicznego oraz decyzji o warunkach zabudowy). Rozszerzenie dotyczyłoby rozbudowy nie
powodującej zmiany sposobu użytkowania i przeznaczenia obiektu budowlanego, oraz nie
powodującej zmiany formy architektonicznej obiektu budowlanego, a także niewymagającej
wykonywania robót budowlanych zaliczanych do przedsięwzięć wymagających
przeprowadzenia postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko, w rozumieniu
przepisów o ochronie środowiska. Zdaniem projektodawców byłaby to rozbudowa polegająca
na dobudowie do istniejących obiektów budowlanych: wiatrołapów, zewnętrznych klatek
schodowych, tarasów, galerii, balkonów, pochylni, ramp, oraz ich obudowę ścianami
i dachem.
Projektowane zmiany dotyczą również zmian wymagań stawianych wobec osoby,
której powierza się sporządzenie projektu decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu
publicznego oraz decyzji o warunkach zabudowy.
Ponadto, projekt ustawy wprowadza zmianę zasad prowadzenia postępowania
w sprawie ustalenia w decyzji warunków zabudowy i zagospodarowania terenu. Zmiany
w szczególności dotyczą terminów wydawania decyzji, uzgadniania projektów decyzji oraz
rozpatrywania odwołań i zażaleń. Projekt wprowadza zapis mówiący, że termin uzgodnienia
„projektu decyzji” o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego oraz „projektu decyzji”
o
warunkach zabudowy przez organy i
instytucje wymienione w
ustawie, nie może
przekroczyć 14 dni. Przekroczenie terminu uzgodnienia, pozwoli właściwemu rzeczowo
organowi wyższej instancji nałożyć karę w wysokości 1000 zł, za każdy dzień zwłoki. Kary
stanowiłyby odpowiednio dochód budżetu jednostek samorządu terytorialnego lub dochód
Skarbu Państwa. Zgodnie z projektem, sąd administracyjny po zaskarżeniu decyzji lub
postanowienia powinien rozpoznać skargę w terminie do 3 miesięcy. Obowiązek ten
wprowadzają przepisy ww. projektu.
W ocenie projektodawców, proponowane rozwiązania prawne spowodują skrócenie
czasu oczekiwania na decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu o kilka
miesięcy. Tym samym cały proces inwestycyjny uległby skróceniu.



Ponadto, w projekcie ustawy wyłączono stosowanie niektórych przepisów kodeksu
postępowania administracyjnego, w odniesieniu do postępowania administracyjnego

w sprawie warunków zabudowy i zagospodarowania terenu.

Ocena propozycji zawartych w projekcie ustawy:
Proponowane zmiany, zamieszczone w projekcie ustawy o zmianie ustawy
o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, miały na celu przyspieszenie procesu
związanego z lokalizacją inwestycji poprzez:
1) rozszerzenie katalogu robót budowlanych nie wymagających ustalenia lokalizacji
inwestycji celu publicznego oraz warunków zabudowy w drodze decyzji
administracyjnej (art.1 pkt 1 projektu ustawy, wprowadzający zmianę w art. 50
ust. 2 obecnie obowiązującej ustawy, poprzez dodanie pkt 3);
2) skrócenie procedur administracyjnych, związanych z wydawaniem decyzji
o
ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego i decyzji o
warunkach
zabudowy, poprzez wyznaczenie bardzo krótkich terminów dla: organów
prowadzących postępowanie w sprawie wydania ww. decyzji, organów
uzgadniających projekty decyzji, a także organów odwoławczych oraz dla sądu
administracyjnego.
Ad. pkt 1) Zgodnie z projektem poselskim, decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji
celu publicznego lub decyzja o warunkach zabudowy nie byłaby wymagana w przypadku
rozbudowy, polegającej na dobudowie do istniejących obiektów budowlanych: wiatrołapów,
zewnętrznych klatek schodowych, tarasów, galerii, balkonów, pochylni, ramp oraz ich
obudowie ścianami i dachem. Projektodawca zastrzega jednocześnie, by rozbudowa ta nie
powodowała zmiany sposobu użytkowania i przeznaczenia obiektu budowlanego oraz zmiany
jego formy architektonicznej. Można jednak zauważyć, że realizacja ww. elementów
budynku, w każdym przypadku spowoduje zmianę formy architektonicznej, a więc warunek
ten nie będzie możliwy do spełnienia.
W projekcie ustawy nie wprowadzono zmiany w art. 59 ust. 2 obecnie obowiązującej
ustawy. Należy zauważyć, że wymienione powyżej „dobudowy” będą skutkować zmianą
zagospodarowania terenu, a więc będą wymagać ustalenia warunków zabudowy w drodze
decyzji o warunkach zabudowy.
Ad. pkt 2) W przedstawionym projekcie ustawy, ustalono następujące
nieprzekraczalne terminy dla organów prowadzących postępowanie w sprawie wydania
decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego lub decyzji o warunkach zabudowy
oraz organów uczestniczących w tym postępowaniu:

−
14 dni na uzgodnienie projektu decyzji przez odpowiednie organy;

−
30 dni na wydanie decyzji;

−
30 dni na rozpatrzenie odwołania lub zażalenia.

2
Projektowany 14-to dniowy termin, jest za krótki. Przy wydawaniu uzgodnień decyzji
o warunkach zabudowy lub lokalizacji celu publicznego przez organy konserwatorskie,
w niektórych przypadkach, konieczne jest przeprowadzenie postępowania wyjaśniającego –
(np. opinie specjalistyczne w przedmiocie wpływu danej inwestycji na chroniony zabytek).
W takiej sytuacji termin 14 dni jest niemożliwy do dochowania.
Ponadto w projekcie zmian ustawy (art. 53 ust. 5 aa), wyłączono stosowanie art. 106
kpa, odwołującego się do odpowiedniego stosowania art. 36 – 38 kpa. Oznacza to m.in. brak
obowiązku zawiadamiania stron o przyczynie zwłoki, pozbawienie strony możliwości
zażalenia na nieterminowe załatwienie sprawy. W proponowanych zmianach przyjęto
założenie, że nie istnieją sytuacje, w których organy w celu prawidłowego załatwienia sprawy
muszą przeprowadzić dodatkowe postępowanie lub uzyskać niezbędne informacje.
Wyznaczenie terminu uzgodnień dla wymienionych w ustawie organów, powinno
uwzględniać specyfikę wynikającą z zakresu dokonywanego uzgodnienia. W przypadku tak
ustalonego terminu, zdecydowanie bardziej skutecznym sposobem jego wyegzekwowania
byłaby instytucja domniemania zgody organu, w sytuacji nie przedstawienia w tym terminie
stanowiska. Z tej możliwości jednak, w odniesieniu do uzgodnienia przez regionalnego
dyrektora ochrony środowiska, zrezygnowano, zastępując ten przepis karami finansowymi
( dodany ust. 5d w art. 53).
Przy planowanym rygoryzmie w kwestii terminowości, konieczne jest dokładne
określenie, co winien zawierać wniosek o uzgodnienie decyzji w przedmiocie ustalenia
warunków zabudowy lub lokalizacji celu publicznego oraz określenie trybu przewidzianego
na wypadek braku przekazania koniecznych dokumentów.
Należy zwrócić szczególną uwagę na niedookreślony, w projekcie ustawy, sposób
ustalania terminu, np. w zmianie dotyczącej art. 53a ust. 1, termin wydania decyzji został
określony w liczbie 30 dni, jednak nie podano momentu, od którego powinien być liczony ten
termin. Doprecyzowanie przepisu w takim przypadku jest konieczne, również ze względu na
proponowane w projekcie ustawy sankcje, tj. kary w wysokości 1000 zł, za każdy dzień
zwłoki.
Proponowane w projekcie ustawy bardzo krótkie terminy, przy jednoczesnym
niedoprecyzowaniu sposobu jego ustalania i wprowadzeniu szeregu dodatkowych
obowiązków i ograniczeń, stwarzają szczególnie trudną sytuację dla organów samorządów
gmin w realizacji ustawowych zadań, wymagających właściwej koordynacji działań w sferze
gospodarki przestrzennej na obszarze gminy.
Proponowane w projekcie ustawy bardzo krótkie terminy dla organów prowadzących
postępowanie i sankcje finansowe, nie stanowią obecnie wyjątku w stosunku do regulacji
wynikających z innych ustaw. Funkcjonujące w systemie prawa tzw. „spec ustawy”,
nakładają na organy administracji publicznej (wojewodę), obowiązek wydawania decyzji
w ściśle określonym terminie. Termin ten, w sytuacji dużej złożoności problemów
występujących w postępowaniu prowadzonym na podstawie tych ustaw, stanowi znaczące

3
obciążenie dla tych organów. Wojewoda jest również zobowiązany do wydawania decyzji
o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu na terenach zamkniętych, na podstawie
przepisów ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
Wprowadzenie proponowanych w projekcie ustawy regulacji i wysokich kar dla
organów administracji publicznej za nieterminowe załatwienie sprawy, spowoduje
konieczność znacznego zwiększenia zatrudnienia w celu wywiązania się z ustawowych
obowiązków.
Ustalone w projekcie ustawy krótkie terminy, dotyczące postępowania w sprawie
lokalizacji inwestycji (wydawania decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego
lub decyzji o warunkach zabudowy) i restrykcyjność proponowanych przepisów, może
skutkować również niską jakością lub wadliwością decyzji administracyjnych, a tym samym
zwiększoną liczbą postępowań odwoławczych, przez co okres oczekiwania na decyzję ulegnie
wydłużeniu.
Konsekwencją analogicznych uregulowań odnoszących się do organów
odwoławczych, może być częstsze rozstrzyganie na podstawie art. 138 § 2 kpa tj.
przekazywanie sprawy do ponownego rozpatrzenia przez organ pierwszej instancji, co
wydłuży okres oczekiwania wnioskodawcy na decyzję. Proponowane w art. 56 a i 56 b
zmiany, nie uwzględniają organizacyjnych zasad funkcjonowania Samorządowych Kolegiów
Odwoławczych.
Biorąc pod uwagę celowość uproszczenia postępowania, a tym samym szybszego
przygotowania decyzji, w obecnie obowiązujących przepisach, w art. 60 ust. 1 a, do decyzji
o warunkach zabudowy ma zastosowanie art. 53 ust. 5 b i 5 c. W projektowanej zmianie
art. 60 pominięto natomiast ust. 5 b.
Wprowadzona w art. 50 ust. 4 projektu ustawy zmiana, dotycząca osób uprawnionych
do sporządzenia projektu decyzji jest niezgodna z przepisami ustawy z dnia 15 grudnia
2000 r. o samorządach zawodowych architektów, inżynierów budownictwa oraz urbanistów
(Dz. U. z 2001 r. Nr 5 poz. 42 z późn. zm.). Ponadto, na podstawie ww. ustawy, członkami
Izby architektów lub Izby urbanistów, mogą być nie tylko osoby posiadające uprawnienia
zawodowe. Ograniczenie, w projekcie ustawy, kręgu osób uprawnionych do sporządzenia
projektów decyzji może utrudniać przygotowanie jej w proponowanym terminie. Trzeba
również zauważyć, że jedną z funkcji samorządu zawodowego jest sprawowanie nadzoru nad
należytym i sumiennym wykonywaniem zawodu przez członków Izb. W przypadku
sporządzania projektu decyzji przez osoby nie należące do Izby, nie będą podlegać nadzorowi
w powyższym zakresie. Jedynie organy tych Izb mogą pociągać do odpowiedzialności
zawodowej ich członków.
Proponowane zmiany ustawy dotyczą również włączenia starosty w procedurę
ustalania lokalizacji inwestycji celu publicznego o znaczeniu powiatowym i gminnym,
poprzez obowiązek sporządzania decyzji „w uzgodnieniu” ze starostą (zmiana w art. 51 ust. 1
pkt 2). Cel tej regulacji, w odniesieniu do inwestycji lokalnych, jest niejasny. Nie wydaje się

4