Rządowy projekt ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych

Finlandii i Anglii. Z kolei we Francji przepisy rangi krajowej regulują wysokość opłat
z tytułu korzystania nie tylko z dróg publicznych, ale również innych nieruchomości
publicznych.
Art. 33 ust. 1 – stanowi odpowiednik art. 140 ust. 1 w obowiązującym Prawie
telekomunikacyjnym. Zmiana w art. 33 ust. 1 w stosunku do dotychczasowego art. 140 ust. 1
Prawa telekomunikacyjnego polega na rozszerzeniu prawa drogi również na jednostki
samorządu terytorialnego, którym prawo to jest niezbędne dla prowadzenia działalności,
o której mowa w projekcie ustawy. Ponadto dodano doprecyzowanie, zgodnie z którym nie
uniemożliwiające racjonalnego korzystania z nieruchomości są w szczególności te działania,
które nie prowadzą do istotnego zmniejszenia wartości nieruchomości.
Postanowienia ust. 2 stanowią uszczegółowienie obecnie obowiązującego art. 140 ust. 3
ustawy – Prawo telekomunikacyjne, natomiast ust. 3 powtarza obecnie obowiązujący art. 140
ust. 2 ustawy Prawo telekomunikacyjne. W ust. 4 wskazano, że warunki korzystania z pasa
drogowego ustala się na podstawie przepisów odrębnych o drogach publicznych.
W ust. 5 przewidziano fakultatywną delegację dla ministra właściwego do spraw
budownictwa, gospodarki przestrzennej i
mieszkaniowej do określenia, w drodze
rozporządzenia, wysokości opłat za korzystanie z nieruchomości będących własnością Skarbu
Państwa lub jednostki sektora finansów publicznych, które są zajmowane lub administrowane
przez jednostkę sektora finansów publicznych. Natomiast ust. 2 wskazuje, że w razie wydania
takiego rozporządzenia przedmiotem rokowań, ani też umowy określającej warunki
korzystania z nieruchomości, nie mogą być warunki finansowe korzystania z nieruchomości,
której dotyczą opłaty za korzystanie z nieruchomości będących własnością Skarbu Państwa
lub jednostki sektora finansów publicznych.
W ust. 7 uregulowano kwestie udzielenia zezwolenia na zakładanie i przeprowadzenie przez
nieruchomość urządzeń łączności publicznej w przypadku, w którym nie dojdzie do zawarcia
umowy i udostępnienia nieruchomości, w stosunku do której prawo drogi przysługuje z mocy
ustawy. W takim przypadku stosuje się art. 124 i 124a ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r.
o gospodarce nieruchomościami. Przepis ten jest odpowiednikiem obecnego art. 140 ust. 4
ustawy – Prawo telekomunikacyjne, z tym że zamiast przysługującego obecnie Prezesowi
UKE uprawnienia do występowania na prawach strony w sprawach o udzielenie zezwolenia,
o

którym mowa w art. 124 ustawy o gospodarce nieruchomościami, w projekcie
przewidziano dodanie przepisu ust. 1a w art. 124 wyżej wymienionej ustawy (art. 67 pkt 2
projektu). Zgodnie z projektowanym przepisem w zakresie urządzeń łączności publicznej

29
zezwolenie jest udzielane po jego uzgodnieniu z Prezesem Urzędu Komunikacji
Elektronicznej.
Art. 34 – rozciąga stosowanie przepisu 33 na nieruchomości stanowiące przedmiot
ograniczonych praw rzeczowych lub obligacyjnych oraz zarządu lub trwałego zarządu.
Przepis jest odpowiednikiem obecnie obowiązującego art. 140 ust. 5 ustawy – Prawo
telekomunikacyjne.
Zgodnie z art. 35 przepisy art. 33 – 34 stosuje się odpowiednio do korzystania z urządzeń
i obiektów infrastruktury technicznej, w szczególności słupów oświetleniowych
i trakcyjnych, będących własnością jednostek samorządu terytorialnego lub Skarbu Państwa
i nie stanowiących części składowych nieruchomości.
Art. 36 – stanowi odpowiednik art. 141 Prawa telekomunikacyjnego, który

w dotychczasowym brzmieniu był niezrozumiały i przez to niewykorzystywany w praktyce.
Tymczasem stanowi on bardzo istotne i ważne dopełnienie szczególnego uprawnienia
operatorów, jakim jest prawo drogi. Ustawodawca przyznał bowiem operatorom to prawo
niejako kosztem praw osób trzecich i z tego względu nie jest to prawo o charakterze
wyłącznym – operatorzy, którzy korzystają z dobrodziejstwa prawa drogi zapewnionego
przez ustawodawcę, bądź w drodze zezwolenia administracyjnego, bądź w drodze umowy
dotyczącej domeny publicznej, powinni być zobligowani, co wydaje się naturalne,

do dzielenia się tym prawem z innymi operatorami. Dlatego też w tym zakresie
współkorzystanie z nieruchomości oraz już umieszczonej na niej infrastruktury innego
operatora nie powinno być warunkowane względami, o których mowa w art. 139 Prawa
telekomunikacyjnego.

Rozdział 4
Rozdział 4 wprowadza regulacje umożliwiające wspólne korzystanie przez różnych
przedsiębiorców telekomunikacyjnych z niektórych elementów infrastruktury
telekomunikacyjnej, tj. poszczególnych włókien światłowodowych umieszczonych w kablu
światłowodowym, ale także przewodów w kablach innych niż światłowodowe oraz rur
kanalizacyjnych tworzących kanał do ułożenia w nim kabli telekomunikacyjnych
wchodzących w skład kanalizacji kablowej wielootworowej. W rozdziale tym określono
najistotniejsze kwestie związane ze współkorzystaniem z infrastruktury, a w szczególności
sposób ustanowienia odrębnej własności poszczególnych części składowych elementów

30
infrastruktury, podejmowania decyzji dotyczących tych elementów jako całości oraz
partycypacji w kosztach ich utrzymania, eksploatacji konserwacji, naprawy i wymiany.
Przepisy rozdziału regulują wprost kwestie związane ze współkorzystaniem z włókien
światłowodowych umieszczonych w kablu światłowodowym, a stosownie do przepisu art. 40
będą one miały odpowiednie zastosowanie do ustanawiania odrębnej własności przewodów
w kablach innych niż światłowodowe, zespołu ułożonych jedna za drugą i połączonych
ze sobą rur kanalizacyjnych i innych elementów tworzących kanał do ułożenia w nim kabli
telekomunikacyjnych wchodzących w skład kanalizacji kablowej wielootworowej, a także
do niektórych kwestii związanych ze współużytkowaniem kanalizacji kablowej
wielootworowej.
Art. 37 – ustanawia podstawę prawną do wydzielenia pojedynczego włókna
światłowodowego umieszczonego w kablu światłowodowym jako odrębnego przedmiotu
własności lub innych praw rzeczowych.
Art. 38 – przesądza, iż ustanowienie odrębnej własności włókien światłowodowych
powoduje, że właścicielowi włókna światłowodowego przysługuje udział w części wspólnej
kabla światłowodowego, jako prawo związane z własnością włókna światłowodowego, oraz
wyłącza możliwość zniesienia współwłasności części wspólnej kabla światłowodowego
w sytuacji, gdy na poszczególnych włóknach kabla ustanowiona jest odrębna własność.
Przepis ten wskazuje także sposób określenia udziału właściciela włókna w części wspólnej
kabla. W celu uniknięcia wątpliwości interpretacyjnych dotyczących pojęcia „części wspólnej
kabla światłowodowego” zdefiniowano to pojęcie.
Art. 39 – określa podział uprawnień i obowiązków pomiędzy dotychczasowego właściciela
kabla światłowodowego a właścicieli włókien światłowodowych, których odrębna własność
została już ustanowiona, w odniesieniu do części wspólnej kabla i włókien, których odrębna
własność nie została ustanowiona.
Art. 40 – wskazuje sposób ustanowienia odrębnej własności włókna. Co do zasady ma się
to odbywać w drodze umowy pomiędzy właścicielem kabla światłowodowego a nabywcą
własności włókna, ale może nastąpić także w drodze jednostronnej czynności prawnej
właściciela kabla, orzeczenia sądowego znoszącego współwłasność kabla lub w drodze
wykonania przez przedsiębiorcę telekomunikacyjnego umowy zobowiązującej
do wybudowania linii kablowej, a następnie ustanowienia przez tego przedsiębiorcę odrębnej
własności włókna i przeniesienia tego prawa na inny podmiot. Bez względu na sposób
ustanowienia odrębnej własności włókna wprowadzono wymóg zachowania formy pisemnej

31
z urzędowym poświadczeniem daty (data pewna) dla czynności prawnej obejmującej
oświadczenie woli o ustanowieniu odrębnej własności włókna światłowodowego.
Przedmiotowa czynność prawna może zostać zawarta pod warunkiem lub z zastrzeżeniem
terminu.
Art. 41 – zawiera katalog koniecznych informacji, jakie powinna zawierać umowa
ustanawiająca odrębną własność włókna światłowodowego, przy czym informacje

te powinny być podane także w przypadku ustanowienia odrębnej własności włókna w inny
niż umowa sposób tj. w drodze jednostronnej czynności prawnej właściciela kabla lub
orzeczenia sądu znoszącego współwłasność kabla. Zawarty w tym przepisie katalog ma
charakter otwarty.
Art. 42 – 44 – określają szeroko rozumiany sposób współdziałania przez współwłaścicieli
części wspólnej kabla w czynnościach dotyczących tego kabla jako całości, w szczególności
związanych z jego utrzymaniem, konserwacją, naprawą lub wymianą oraz odpowiedzialność
za zobowiązania związane z tymi czynnościami.
Art. 45 – rozciąga stosowanie niektórych regulacji dotyczących włókna światłowodowego
na inne elementy infrastruktury telekomunikacyjnej – przepisy rozdziału będą stosowane
odpowiednio do ustanawiania odrębnej własności przewodów w kablach innych niż
światłowodowe, zespołu ułożonych jedna za drugą i połączonych ze sobą pojedynczych rur
kanalizacyjnych tworzących kanał do ułożenia w nim kabli telekomunikacyjnych
wchodzących w skład kanalizacji kablowej wielootworowej. Ponadto do kanalizacji kablowej
wielootworowej będą miały zastosowanie przepisy rozdziału dotyczące podejmowania
decyzji o czynnościach dotyczących tej kanalizacji jako całości, partycypacji w kosztach
jej utrzymania, eksploatacji, konserwacji, naprawy lub wymiany i
odpowiedzialności
za zobowiązania dotyczące tych czynności.

Rozdział 5
Podstawową przyczyną zastoju inwestycyjnego w Polsce są bariery prawne i administracyjne,
które utrudniają i opóźniają budowę infrastruktury telekomunikacyjnej. Wskazał na to
Komitet Rady Ministrów ds. Informatyzacji i Łączności w „Stanowisku w sprawie barier
procesu inwestycyjnego w telekomunikacji”, przyjętym w dniu 6 września 2007 r.,
a następnie na nowo w dniu 28 sierpnia 2008 r., w którym stwierdza, że „(…) przedsiębiorcy
telekomunikacyjni, zarówno ci wchodzący na rynek, jak i ci, którzy działają na rynku
i rozbudowują swoją infrastrukturę, napotykają na szereg barier, które paraliżują proces

32
inwestycyjny w telekomunikacji. Bariery te przedsiębiorcy telekomunikacyjni napotykają
na każdym etapie procesu inwestycyjnego: lokalizacyjnym, środowiskowym i budowlanym."
Doświadczenia z realizacją typowych inwestycji w zakresie sieci przewodowych

i bezprzewodowych pozwalają na sformułowanie następujących spostrzeżeń:

−
pomimo struktury sieci telekomunikacyjnej jako większej całości, proces inwestycyjny
jest rozproszony na poszczególne odcinki linii kablowych i poszczególne stacje radiowe,
co wymaga prowadzenia wielu równoległych postępowań (w skali kraju nawet
kilkunastu tysięcy) i ich koordynacji, bowiem odcinki/stacje te często powiązane
są w taki sposób, że eksploatacja jednego zależy od realizacji innego (wynika
to ze struktury sieci),

−
procesy inwestycyjne dla sieci przewodowych i bezprzewodowych są odmienne,
wykazując właściwe sobie problemy, a tym samym przy określaniu warunków ich
realizacji konieczne jest zróżnicowane podejście – specyficznym problemem sieci
przewodowych jest pozyskanie „prawa drogi” przez rozdrobnione grunty prywatne
i drogi publiczne, natomiast specyficznym problemem sieci bezprzewodowych jest
emisja pól elektromagnetycznych, która zwłaszcza na terenach zabudowy mieszkaniowej
wzbudza protesty właścicieli nieruchomości sąsiednich względem lokalizacji stacji,

−
najpoważniejszą wspólną barierą jest lokalizacja inwestycji – inwestor musi wykazać się
wielkim kunsztem i wytrwałością, by przeprowadzić odcinek sieci lub rozmieścić stacje
radiowe na terenie, na którym obowiązują różne porządki planistyczne (plany miejscowe
często uchwalane są nawet dla kilku nieruchomości) – w pewnych miejscach trzeba
uzyskać zmianę planu miejscowego, w innych kilka decyzji lokalizacyjnych, a jeszcze
w innych (np. dla zmiany przeznaczenia gruntów rolnych lub leśnych) trzeba
doprowadzić do uchwalenia planu – przy czym mozaika ta występuje w skali
pojedynczej gminy, a nie kraju, bowiem planów nie uchwala się dla całego obszaru
gminy, ale dla grup nieruchomości,

−
wspólną barierą jest także ogromna skala uzależnienia powodzenia procesu
inwestycyjnego od uznania organu administracji publicznej, przy czym pod tym
pojęciem w praktyce rozumiane są również sytuacje, w których rozstrzygnięcie jest
wprawdzie związane, ale zależy od niedookreślonych przesłanek – od uznania organu
zależy zawieszenie i odmowa wydania decyzji lokalizacyjnej, od uznania organu zależy
uruchomienie dodatkowej procedury związanej z badaniem, czy inwestycja może
znacząco oddziaływać na obszary Natura 2000, od uznania organu zależy wniesienie

33