Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo energetyczne oraz o zmianie innych ustaw

OCENA SKUTKÓW REGULACJI

Podstawowym celem projektu ustawy jest wdrożenie dyrektywy, której celem jest określenie
ram służących dla wprowadzenia środków zapewniających bezpieczeństwo dostaw energii
elektrycznej.
1. Podmioty na które oddziałuje akt normatywny
Bezpieczeństwo dostaw energii elektrycznej służy prawidłowemu funkcjonowaniu państwa,
w tym gospodarki i wszystkich odbiorców energii elektrycznej, w warunkach normalnej pracy
systemu elektroenergetycznego oraz w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa funkcjonowania
systemu elektroenergetycznego. Zakres oddziaływania przepisów jest zatem bardzo szeroki.
W warunkach normalnych przepisy regulują zakres odpowiedzialności i zadania wszystkich
istotnych uczestników rynku energii elektrycznej oraz organów publicznych za zapewnienie
bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej, a w stanach zagrożenia bezpieczeństwa
funkcjonowania systemu elektroenergetycznego projekt określa zasady postępowania
i działania dla usunięcia tego zagrożenia i przywrócenia stanu normalnego oraz
odpowiedzialność za podejmowanie działań. W szczególności projekt dotyczy operatorów
i użytkowników systemów elektroenergetycznych, organy samorządu gminnego, organy
administracji publicznej.
Projekt wpływa także na podmioty wykonujące działalność gospodarczą w zakresie
wytwarzania energii wytworzonej w źródłach opartych o metan uwalniany i ujmowany przy
dołowych robotach górniczych w czynnych, likwidowanych i zlikwidowanych kopalniach
węgla kamiennego oraz wytwarzające gaz uzyskiwany z przetwarzania biomasy.
2. Zakres przeprowadzonych konsultacji społecznych
Funkcjonowanie przepisów z obszaru przedmiotowego zakresu regulacji oraz ważniejsze
założenia były konsultowane z podmiotami sektora elektroenergetycznego, w szczególności
operatorami systemu elektroenergetycznego, wytwórcami, sprzedawcami energii elektrycznej
i Urzędem Regulacji Energetyki. Również regulacje dotyczące samorządów były
konsultowane z organizacjami samorządów. Proponowane zmiany uwzględniają wnioski
płynące z tych konsultacji. Z uwagi na zbyt dużą liczbę propozycji, które częściowo
wykluczały się wzajemnie cześć uwag nie mogła zostać uwzględniona.


49
Opinie i uwagi dotyczące obszaru objętego projektem regulacji uzyskano od:
1) PSE-Operator S.A.,
2) Towarzystwa Gospodarczego Polskie Elektrownie,
3) Polskiego Towarzystwa Przesyłu i Rozdziału Energii Elektrycznej,
4) Polskiego Towarzystwa Elektrociepłowni Zawodowych,
5) Towarzystwa Obrotu Energią,
6) Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki,
7) Prezydenta Miasta Stołecznego Warszawa,
8) Związku Województw Rzeczypospolitej Polskiej.
Projekt w dniu 14 stycznia 2008 r. został skierowany do konsultacji społecznych
z
organizacjami gospodarczymi i związkami zawodowymi działającymi w sektorze
paliwowo-energetycznym, a także organizacjami odbiorców paliw i energii oraz Komisją
Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego (rozdzielnik podmiotów objętych konsultacjami
w załączeniu).
Projekt oraz zgłoszenia zainteresowania podmiotów projektem zostały zamieszczone na
stronach internetowych Ministerstwa Gospodarki w Biuletynie Informacji Publicznej zgodnie
z art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie stanowienia
prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414 oraz z 2009 r. Nr 42, poz. 337).
Zainteresowanie pracami nad projektem zgłosili:
1) dr Grzegorz Barzyk,
2) Towarzystwo Obrotu Energią,
3) PSE-Operator S.A.,
4) Polska Izba Gospodarcza Energii Odnawialnej,
5) Polskie Towarzystwo Elektrociepłowni Zawodowych,
6) Towarzystwo Gospodarcze Polskie Elektrownie,
7) Polskie Towarzystwo Przesyłu i Rozdziału Energii Elektrycznej,
8) Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo S.A.,
9) Izba Gospodarcza Ciepłownictwo Polskie,
10) Polskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej,
11) Stowarzyszenie Elektryków Polskich,
12) Operator Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM S.A.,
13) BOT Kopalnia Węgla Brunatnego Bełchatów S.A.,
14) Izba Gospodarcza Gazownictwa,

50
15) Stowarzyszenie Papierników Polskich,
16) 3E Sp. z o.o.,
17) Nowa Energia Wyczechowo Sp. z o.o.,
18) Nowa Energia Wind Parks Sp. z o.o.,
19) 3E Parki Wiatrowe Sp. z o.o.,
20) Nowa Energia Sp. z o.o.,
21) PGE Electra S.A.,
22) Polska Rada Koordynacyjna Odnawialnych Źródeł Energii,
23) Zarządca Rozliczeń S.A.,
24) Elektrociepłownia Zielona Góra S.A.,
25) Zespół Elektrociepłowni Wrocławskich KOGENERACJA S.A.,
26) Firma BOGAS Bogdan Gucewicz,
27) Mała Elektrownia Wodna Nowy Młyn, W. Kotarska, L. Kotarski S.C.,
28) Mała Elektrownia Wodna Sułów Janusz Szabla,
29) P.P.H.U. Lepsza Energia Marcin Olszewski.
3. Wpływ aktu normatywnego na sektor finansów publicznych, w tym budżet państwa
i budżety jednostek samorządu terytorialnego
Przepisy ustawowe określają dodatkowe lub uszczegóławiają istniejące przepisy, służące
realizacji celów dyrektywy, w tym kompetencje i obowiązki organów państwowych
wynikające z ich zadań i podmiotów już funkcjonujących na rynku energii elektrycznej.
Dotyczy to w szczególności ministra właściwego do spraw gospodarki, Prezesa URE,
operatora systemu przesyłowego, operatorów systemów dystrybucyjnych, wytwórców
i dostawców energii elektrycznej, a także odbiorców. Wymienione podmioty rynkowe
w ramach prowadzonej przez siebie działalności powinny zapewnić realizację przez Polskę
celów dyrektywy na warunkach komercyjnych, bez konieczności angażowania środków
budżetowych i sektora publicznego. Dodatkowe działania regulacyjne, wynikające
z projektowanych przepisów, powinny być realizowane w ramach istniejących struktur
i środków organów administracji rządowej i samorządowej. Jest to tym bardziej uzasadnione,
że wraz z dalszym rozwojem rynku energii elektrycznej będzie ograniczane zaangażowanie
regulacyjne w tych obszarach, gdzie rozwijają się mechanizmy konkurencji.
Natomiast zwiększenia wymaga ilość osób monitorujących i nadzorujących sektor
elektroenergetyczny w urzędzie ministra właściwego do spraw gospodarki. Dodatkowe
obowiązki w zakresie monitorowania i sprawozdawczości w zakresie bezpieczeństwa dostaw

51
energii elektrycznej oraz przygotowywanie rozwiązań systemowych i regulacji prawnych
wymaga dodatkowo zwiększenia zaangażowania osobowego w Ministerstwie Gospodarki
w komórkach organizacyjnych zajmujących się energetyką oraz w Urzędzie Regulacji
Energetyki. Zmiany przepisów dotyczących samorządu spowodują zdyscyplinowanie
opracowania założeń do planów gminy w zakresie zaopatrzenia w paliwa gazowe i energię.
Zakres zadań dla samorządów nie zwiększy się, a tylko określono okres na jaki założenia
powinny zostać opracowane (15 lat) oraz częstość ich aktualizacji (co 3 lata).
Nałożenie na Prezesa URE nowych zadań, takich jak:
1) zatwierdzanie programów zapewniających niedyskryminacyjne traktowanie użytkow-
ników systemu przez operatorów tych systemów,
2) rozszerzenie kompetencji decyzyjnych w zakresie zatwierdzania instrukcji ruchu
i eksploatacji sieci,
3) rozszerzenie kompetencji w zakresie wyznaczania operatorów systemów dystry-
bucyjnych,
4) wydawanie świadectw pochodzenia biogazu,
5) wydawanie decyzji w sprawie wyznaczenia terminu uzupełnienia zapasów paliw przez
wytwórców energii elektrycznej i ciepła,
6) gromadzenie informacji o obniżeniu ilości zapasów paliw,
7) gromadzenie informacji o wystąpieniu zagrożenia bezpieczeństwa dostaw energii
elektrycznej, podjętych działaniach i środkach w celu usunięcia tego zagrożenia oraz
zgłoszeń o konieczności wprowadzenia ograniczeń,
8) opiniowanie raportów zawierających ustalenia dotyczące przyczyn powstałego
zagrożenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej,
9) gromadzenie sprawozdań z realizacji planów rozwoju w zakresie zaspokojenia obecnego
i przyszłego zapotrzebowania na paliwa gazowe lub energię,
10) gromadzenie informacji o prognozach wytwórców na okres 15 lat,
11) sporządzanie i publikowanie raportów o warunkach podejmowania i wykonywania
działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania, przesyłania lub dystrybucji energii
elektrycznej oraz realizacji planów rozwoju i zamierzeń inwestycyjnych,

52
12) formułowanie propozycji zmian przepisów określających warunki funkcjonowania
systemu elektroenergetycznego i szczegółowych zasad kształtowania taryf dla energii
elektrycznej,
13) badanie rynku energii elektrycznej w segmentach: regulacyjnych usług systemowych,
bilansującym, mocy wytwórczych, wytwarzania i sprzedaży,
14) zwalnianie z obowiązku sprzedaży wytworzonej energii w sposób zapewniający
publiczny, równy dostęp do tej energii,
15) gromadzenie informacji o zawartych umowach sprzedaży energii elektrycznej na
zasadach innych niż zapewniające publiczny, równy dostęp,
16) ogłaszanie średniej kwartalnej ceny energii elektrycznej niepodlegającej obowiązkowej
sprzedaży,
17) gromadzenie sprawozdań z realizacji obowiązku sprzedaży,
18) wydawanie świadectw pochodzenia z kogeneracji dla energii elektrycznej wytworzonej
w wysokosprawnej kogeneracji w jednostce kogeneracji opalanej metanem uwalnianym
i ujmowanym przy dołowych robotach górniczych w czynnych, likwidowanych lub
zlikwidowanych kopalniach węgla kamiennego lub gazem uzyskiwanym z przetwarzania
biomasy,
19) rozszerzenie katalogu tytułów do nakładania kar
– będzie wymagało zatrudnienia dodatkowych 14 osób, wraz z zapewnieniem im niezbędnego
sprzętu i pomieszczeń do pracy.
Regulacje projektu przewidują kary za naruszenia przepisów ustawy wynikających
z dyrektywy, które będą stanowić dochody budżetowe, jednak nie ma rzetelnych podstaw do
szacowania ich wielkości.
Pośrednio na wydatki i wpływy budżetowe mogą wpływać następujące czynniki:
1) wzrost wpływów z podatku VAT w związku z pojawieniem się na rynku większej ilości
energii wytworzonej w źródłach opartych o metan uwalniany i ujmowany przy dołowych
robotach górniczych w czynnych, likwidowanych i zlikwidowanych kopalniach węgla
kamiennego, gazu uzyskiwanego z przetwarzania biomasy oraz świadectw pochodzenia,
które powodując wzrost cen energii będą generowały wyższe wpływy z podatku VAT,
2) wzrost wpływów w wyniku inwestycji związanych z rozwojem mocy wytwórczych
energetyki opartej o metan uwalniany i ujmowany przy dołowych robotach górniczych

53