Rządowy projekt ustawy - Prawo geologiczne i górnicze

-75-
2. Używając metody odsiarczania wydobywanych węglowodorów, przy których wydzielany
jest wolny siarkowodór, stosuje się neutralizację siarkowodoru lub spala go w odpowiednich pal-
nikach.
§ 473. Odwiert nieeksploatowany czasowo lub stale kontroluje się (rejestruje) w sposób syste-
matyczny w zakresie zachowania szczelności i pomiaru wartości ciśnień głowicowych. Częstotli-
wość kontroli ustala kierownik ruchu zakładu górniczego, powiadamiając właściwy organ nadzoru
górniczego i administracji morskiej.
§ 474. Ilości płynu złożowego wydobywanego z odwiertu oraz jego rodzaj dokumentuje się.
§ 475. 1. W przypadku wzrostu wykładnika wodnego i gazowego powyżej wartości przyjętych
w technicznym programie eksploatacji złoża oraz wzrostu zawartości chlorków w płynie złożo-
wym, niezwłocznie ustala się przyczyny tych zjawisk oraz podejmuje się odpowiednie działania
zapobiegawcze.
2. Wodę złożową, wydobywaną razem z ropą lub gazem, poddaje się badaniom fizycznym,
chemicznym i mineralogicznym, aby można ją było odróżnić od wód występujących w warstwach
innych niż horyzont produkcyjny.
§ 476. W przypadkach spowodowanych względami technicznymi lub ekonomicznymi odwiert
eksploatacyjny rekonstruuje się lub likwiduje zgodnie z technicznym projektem rekonstrukcji lub
likwidacji, zatwierdzonym przez kierownika ruchu zakładu górniczego i po powiadomieniu wła-
ściwego organu nadzoru górniczego oraz organu administracji morskiej.
§ 477. 1. Ropę naftową i kondensat oczyszcza się i wstępnie magazynuje w zbiornikach zabu-
dowanych na morskiej jednostce wydobywczej, których konstrukcja, wyposażenie i zasady eks-
ploatacji spełniają wymagania określone w odrębnych przepisach.
2. Zbiorniki magazynowe i robocze ropy naftowej i kondensatu wyposaża się w:
1) niezawodnie działające zawory bezpieczeństwa typu ciśnieniowo-depresyjnego;
2) urządzenia do zdalnego pomiaru płynu i ciśnienia oraz w sygnalizację alarmową skrajnych po-
ziomów cieczy, wraz z blokadą dopływu cieczy;
3) system gazu obojętnego.
§ 478. 1. Wodę zaolejoną oraz odbierane wody złożowe, a także substancje używane do celów
technologicznych, powstałe przy eksploatacji ropy i gazu, magazynuje się i zabezpiecza przed
zrzutem do morza oraz przekazuje do lądowych urządzeń odbiorczych. W uzasadnionych przy-
padkach mogą one być usuwane do wód morskich na warunkach określonych w odrębnych prze-
pisach.
2. Gaz oraz lotne frakcje węglowodorów, powstałe w technologicznym procesie separacji ropy,
powinny być szczelnie ujęte i zagospodarowane lub spalone na morskiej jednostce.
§ 479. 1. Każdy zbiornik magazynowy powinien być oznakowany klasą niebezpieczeństwa
pożarowego przechowywanej w nim cieczy oraz dopuszczalną jego pojemnością.
2. Strefy zagrożenia wybuchem, ochronne dla zbiorników poszczególnych klas niebezpieczeń-
stwa pożarowego na morskiej jednostce wydobywczej ustala kierownik ruchu zakładu górniczego.
§ 480. Do transportu kopalin płynnych w obrębie morskiej jednostki wydobywczej stosuje się
rurociągi technologiczne, które są:
1) wytrzymałe na naprężenia mechaniczne, chemiczne i termiczne;

- 76 -

2) zabezpieczone przed wewnętrzną i zewnętrzną korozją;
3) wyposażone w zawory zwrotne na obydwu końcach oraz urządzenia umożliwiające obserwację
i rejestrację wielkości i kierunku przepływu cieczy (przepływomierze);
4) wyposażone w automatyczne systemy zabezpieczające, powodujące zamknięcie przepływu lub
zmianę kierunku przepływu w przypadkach nadmiernego wzrostu lub spadku ciśnienia;
5) wyposażone w systemy umożliwiające separację płynów palnych i zanieczyszczeń mających
destrukcyjny wpływ na zasuwy i inne urządzenia.
§ 481. 1. Trasy rurociągów technologicznych, określonych w § 480, z zaznaczeniem głęboko-
ści ułożenia, wymiarów rurociągów i rodzaju przepływającego płynu, oznakowuje się w sposób
określony w odrębnych przepisach.
2. Mapy sytuacyjne tras rurociągów technologicznych przechowuje się w przedsiębiorstwie i
na morskiej jednostce wydobywczej.
3. Budowę rurociągów technologicznych określonych w § 480 prowadzi się w taki sposób, aby
kable podmorskie i inne rurociągi oraz urządzenia nie uległy uszkodzeniu.
§ 482. 1. Morskie rurociągi technologiczne:
1) spawa się metodami przewidzianymi w odrębnych przepisach;
2) w odpowiedni sposób okresowo testuje i kontroluje; wyniki okresowej kontroli stanu technicz-
nego rurociągu dokumentuje się.
2. Częstotliwość okresowych prób i zakres kontroli rurociągów określa kierownik ruchu zakła-
du górniczego.
3. W przypadku stwierdzenia przecieku w morskim rurociągu technologicznym powinno się
natychmiast:
1) wyłączyć całość lub jego części z eksploatacji, jeżeli wyciek stwarza niebezpieczeństwo dla
zatrudnionych tam ludzi i statków lub grozi skażeniem środowiska morskiego;
2) przystąpić do usuwania awarii.
4. Po zakończeniu prac przeprowadza się kontrolę rurociągu lub jego części, ze szczególnym
uwzględnieniem połączeń i miejsc naprawianych.
§ 483. Rurociągi transportujące gaz ziemny zawierający siarkowodór przed dopuszczeniem do
eksploatacji oczyszcza się z wody i osusza. Rurociągi te wykonuje się z materiałów lub tworzyw
odpornych na korozję wywołaną siarkowodorem.
§ 484. 1. Przed rozpoczęciem robót górniczych przedsiębiorca powinien wykonać badania śro-
dowiska morskiego w rejonie posadowienia morskiej jednostki wiertniczej lub wydobywczej,
obejmujące badania:
1) osadu dennego w zakresie:
a) granulacji dna (uziarnienia),
b) suchej pozostałości,
c) strat po prażeniu,
d) zawartości całkowitej węglowodorów,
e) zawartości baru (Ba), chromu (Cr), ołowiu (Pb), miedzi (Cu), rtęci (Hg) i kadmu (Cd);



-77-
2) fauny dennej w zakresie obfitości i różnorodności występujących form oraz zawartości wę-
glowodorów alifatycznych i aromatycznych.
2. Próbki do badań, o których mowa w ust. 1, pobiera się w odległości 100, 500 i 1000 metrów
po obu stronach planowanej lokalizacji morskiej jednostki, w kierunku przeważających prądów
wodnych i prostopadle do nich.
§ 485. 1. W celu zapewnienia oceny oddziaływania morskiej jednostki wiertniczej lub wydo-
bywczej albo ich zespołów na środowisko morskie w różnych fazach i stadiach prac, badania, o
których mowa w § 484 ust. 1 pkt 1, wykonuje się przed rozpoczęciem prac poszukiwawczych i
rozpoznawczych oraz po ich zakończeniu.
2. W przypadku wydobywania ropy naftowej i gazu ziemnego badania, o których mowa w §
484 ust. 1 pkt 1 i 2, wykonuje się przed rozpoczęciem wydobycia, podczas wydobywania (w od-
stępach nie dłuższych niż 12 miesięcy) i bezpośrednio po jego zakończeniu.
§ 486. 1. Plan zwalczania rozlewów olejowych i likwidacji zagrożeń dla środowiska zawiera w
szczególności następujące dokumenty:
1) listę adresów kontaktowych instytucji i zainteresowanych jednostek organizacyjnych krajo-
wych oraz zagranicznych (w tym ubezpieczycieli);
2) instrukcję alarmowania, powiadamiania i ostrzegania, wraz z formularzami międzynarodowy-
mi powiadamiania i ostrzegania;
3) formularze pierwszego i kolejnego raportu o stanie i rozwoju sytuacji;
4) plany rozmieszczenia urządzeń stwarzających zagrożenie na morskiej jednostce, a także prze-
biegu instalacji i zaworów odcinających;
5) plan rozmieszczenia sprzętu technicznego, zlokalizowanego na morskiej jednostce, statku asy-
stującym i w magazynach na lądzie oraz na innych jednostkach wspomagających;
6) harmonogram mobilizacji sił i środków pierwszego rzutu usuwania rozlewów olejowych na
morzu;
7) instrukcje postępowania w razie rozlewu olejowego lub wycieku innych szkodliwych substan-
cji, zawierające obowiązki załogi jednostki morskiej i sił wspomagających;
8) instrukcję postępowania w razie innych zagrożeń będących następstwem wypadków morskich
i sił przyrody;
9) plan zawierający organizację usuwania rozlewów, podział zadań i funkcji, określenie zadań dla
jednostek wspomagających, zasady współpracy z organami administracji morskiej oraz Mor-
ską Służbą Poszukiwania i Ratownictwa (SAR);
10) instrukcję zawierającą sposób magazynowania i składowania zebranych zanieczyszczeń;
11) plan szkoleń i ćwiczeń praktycznych.
2. Plan zwalczania rozlewów olejowych, o których mowa w ust. 1, dotyczy stosowania tylko
mechanicznych środków do usuwania zanieczyszczeń olejowych i olejopochodnych. Użycie che-
micznych środków do usuwania rozlewów olejowych może być dopuszczone w indywidualnych
przypadkach, pod warunkiem że środki te należą do grupy dyspergentów nie powodujących szko-
dliwego oddziaływania na środowisko. O zamiarze zastosowania środków chemicznych powia-
damia się właściwy organ administracji morskiej.
§ 487. 1. Stosowane płuczki i płyny wiertnicze powinny spełniać wymagania dotyczące ochro-
ny środowiska morskiego.

- 78 -

2. Użycie płuczki na bazie oleju może być dopuszczone w szczególnych warunkach geolo-
gicznych lub ze względów bezpieczeństwa.
3. Frakcje drobnoziarniste zwiercin oddzielone od płuczki na wirówkach oraz wszelkie inne
substancje i materiały szkodliwe dla środowiska morskiego, używane w otworowym górnictwie
morskim, przekazuje się na ląd do zagospodarowania.
§ 488. Kierownik morskiej jednostki niezwłocznie powiadamia właściwy organ administracji
morskiej o każdym zatopieniu, zrzucie do wód morskich zanieczyszczeń i innych substancji szko-
dliwych lub o zauważonych na powierzchni wody dryfujących zanieczyszczeniach.
Rozdział 13
Zabezpieczenie ruchu zakładu górniczego w okresie zimowym
§ 489. 1. Zakład górniczy przygotowuje się do ruchu w okresie zimowym na podstawie har-
monogramu zatwierdzonego przez kierownika ruchu zakładu górniczego.
2. Harmonogram, o którym mowa w ust. 1, opracowuje się do 15 października każdego roku.
§ 490. W zakładzie górniczym w okresie zimowym stosuje się odpowiednie zabezpieczenia,
zapewniające w szczególności:
1) ochronę zdrowia pracowników narażonych na działanie niskich temperatur;
2) zapobieganie przymarzaniu medium w ciągach technologicznych;
3) należyte ogrzewanie obiektów, pomieszczeń i urządzeń zakładu górniczego;
4) usuwanie nagromadzeń śniegu i lodu oraz nawisów lodowych i śnieżnych na obiektach, urzą-
dzeniach i drogach, likwidację gołoledzi na drogach i przejściach, usuwanie wód pochodzą-
cych z topniejącego śniegu lub gwałtownej odwilży,
5) dostosowanie maszyn, urządzeń i rozwiązań technologicznych do pracy w warunkach zimo-
wych.
Rozdział 14
Przepis końcowy
§ 491. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ….. 2009 r.

MINISTER GOSPODARKI

MINISTER PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ

MINISTER SPRAW WEWN TRZNYCH I ADMINISTRACJI

MINISTER RODOWISKA



-79-
Załącznik do rozporządzenia Ministra rodowiska
z dnia …………… (poz. ….)
DOKUMENT BEZPIECZE STWA
1. Dokument bezpieczeństwa stanowi zbiór wewnętrznych regulacji oraz dokumentów umoż-
liwiających ocenę i dokumentowanie ryzyka zawodowego oraz stosowania niezbędnych środków
profilaktycznych zmniejszających to ryzyko w zakładzie górniczym.
2. Dokument bezpieczeństwa powinien zawierać w szczególności:
1) strukturę organizacyjną zakładu górniczego,
2) opis zagrożeń w zakładzie górniczym,
3) odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) sposób aktualizacji dokumentu bezpieczeństwa,
5) sposoby oceny i dokumentowania ryzyka,
6) opis postępowania związanego z bezpiecznym prowadzeniem ruchu zakładu górniczego, w za-
kresie:
a) bieżącego przeprowadzania analiz i badań niezbędnych dla bezpiecznego prowadzenia ruchu
zakładu górniczego,
b) projektowania, wykonywania, wyposażenia i przekazywania do użytkowania nowych miejsc
i stanowisk pracy,
c) zmiany, rozbudowy i przebudowy miejsc i stanowisk pracy, powodujących zmianę warun-
ków pracy,
d) ochrony przed zagrożeniami występującymi w zakładzie górniczym,
e) przeglądów maszyn i urządzeń dla utrzymywania ich w stanie sprawności,
f) zatrudniania i koordynacji prac wykonywanych przez inne podmioty gospodarcze,
g) obiegu dokumentów pokontrolnych organów nadzoru zewnętrznego,
7) opis postępowania związanego z bezpieczeństwem zatrudnionych w ruchu zakładu górniczego,
w zakresie:
a) identyfikacji i monitorowania zagrożeń,
b) oceny i dokumentowania ryzyka dla miejsc i stanowisk pracy,
c) konsultowania i udziału pracowników w sprawach dotyczących bezpieczeństwa i higieny
pracy,
d) informowania pracowników o ryzyku i sposobach zapobiegania zagrożeniom,
e) zatrudniania pracowników posiadających wymagane kwalifikacje lub potrzebne umiejętno-
ści,
f) identyfikacji i wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych,
g) przeprowadzania badań profilaktycznych pracowników,
h) szkoleń w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy,
i) badań przyczyn i okoliczności wypadków przy pracy,
8) opis postępowania w sytuacjach awaryjnych dotyczących:
a) sposobów ewakuacji i zapewnienia środków ratunkowych,