Rządowy projekt ustawy - Prawo geologiczne i górnicze

3. W przypadkach uzasadnionych warunkami technicznymi i terenowymi oraz warunkami
bezpieczeństwa, a także przeznaczeniem urobionych mas, kierownik ruchu zakładu górniczego
decyduje o odstąpieniu od sporządzenia dokumentacji, o której mowa w ust. 1.
4. Zwałowiska odpadów wydobywczych oraz mas ziemnych lub skalnych i składowiska urobku
i wyrobów kształtuje się, użytkuje i utrzymuje w sposób niepowodujący zagrożenia dla pracowników
i osób postronnych.
§ 53. 1. Budowę zwałowisk zewnętrznych mas ziemnych lub skalnych powstałych w związku z
prowadzeniem eksploatacji kopalin i zwałowisk wewnętrznych prowadzi się, tak aby skały
nadkładowe najbardziej przydatne do rekultywacji były zwałowane jako wierzchowina.
2. Zasady budowy obiektów unieszkodliwiania odpadów wydobywczych regulują przepisy
ustawy z dnia 10 lipca 2008 r. o odpadach wydobywczych (Dz. U. z 2008 r. Nr …, poz. …)..
§ 54. Kształtowanie wierzchowiny zwałowiska i zboczy stałych prowadzi się wraz z postępem
robót górniczych, w sposób umożliwiający ich rekultywację.
§ 55. Powierzchnie zboczy stałych i wierzchowiny zwałowiska zabezpiecza się przed erozją.
§ 56. Zwałowanie kopalin palnych wykonuje się w sposób uniemożliwiający ich samozapalenie.
§ 57. W przypadku możliwości odzysku zwałowanych mas nadkładowych lub ich części stosuje
się zwałowanie selektywne, o ile jest to ekonomicznie uzasadnione.
§ 58. Podczas wyładunku zwałowanego materiału ze środków transportowych niedopuszczalne
jest przebywanie pracowników od strony rozładowywanych środków transportowych.
§ 59. Stosowanie środków strzałowych i sprzętu strzałowego przy wykonywaniu robót
strzałowych winno być zgodne z zakresem i warunkami ich stosowania określonymi w ustawie z
dnia 21 czerwca 2002 r. o materiałach wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego oraz
przepisami wydanymi na podstawie art. 118 ust. 2 ustawy z dnia …………….. ⎯ Prawo geologiczne
i górnicze.
Rozdział 3
Ochrona Środowiska
§ 60. Kierownik ruchu zakładu górniczego podejmuje działania mające na celu zmniejszenie
negatywnego wpływu działalności zakładu górniczego na środowisko.
§ 61. Zasady postępowania z wodami z odwodnienia zakładu górniczego określają przepisy
ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. ― Prawo wodne (Dz. U. z 2005r. Nr 239, poz. 2019, z późn. zm.4).
§ 62. Sposób postępowania z odpadami wydobywczymi określają przepisy ustawy z dnia 10 lipca
2008 r. o odpadach wydobywczych , za wyjątkiem zwałowania odpadów wydobywczych w obrębie
wyrobisk górniczych, uregulowanego w rozdziale 2 rozporządzenia.
§ 63. W zakładzie górniczym wykonywanie pomiarów emisji zanieczyszczeń do powietrza
atmosferycznego i emisji hałasu do środowiska odbywa się w sposób określony w przepisach w
ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. ― Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150).

4) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2005 r. Nr 267, poz. 2255, z 2006 r. Nr 170, poz. 1217 i Nr 227,
poz. 1658 oraz z 2007 r. Nr 21, poz. 125, Nr 64, poz. 427, Nr 75, poz. 493, Nr 88, poz. 587, Nr 147, poz. 1033, Nr 176, poz. 1238, Nr 181, poz. 1289
i Nr 231, poz. 1704.

12
§ 64. Eksploatacja urządzeń odpylających i neutralizujących oraz zabezpieczenia służące do
ochrony powietrza atmosferycznego powinny być prowadzone zgodnie z instrukcją zatwierdzoną
przez kierownika ruchu zakładu górniczego.
§ 65. 1. Rekultywację gruntów w granicach zakładu górniczego prowadzi się, wraz z postępem
robót górniczych, w miarę jak grunty stają się zbędne do prowadzenia ruchu zakładu górniczego.
2. Rekultywacja w granicach udokumentowania złoża powinna być poprzedzona rozliczeniem
wyeksploatowanej części tego złoża
3. Rekultywację gruntów w granicach zakładu górniczego prowadzi się zgodnie z dokumentacją
rekultywacji, zatwierdzoną przez kierownika ruchu zakładu górniczego.
4. Dokumentację rekultywacji sporządza się uwzględniając wymagania i wytyczne Polskiej
Normy PN-G-07800.
5. Dokumentację, o której mowa w ust. 1, sporządza się w formie opisowej i graficznej.
Dokumentacja powinna określać w szczególności:
1) stan początkowy oraz docelowe ukształtowanie terenu rekultywowanego;
2) regulację stosunków wodnych w gruntach rekultywowanych;
3)
elementy zagospodarowania powierzchni, takie jak: budynki, budowle, obiekty małej
architektury;
4) metody odtwarzania gleb;
5) zabiegi agrotechniczne, w tym obudowę biologiczną rekultywowanych powierzchni;
6) maszyny i urządzenia stosowane do rekultywacji;
7)
w przypadku wykorzystywania do rekultywacji odpadów wydobywczych pochodzących
z zakładów górniczych wydobywających węgiel kamienny, opis technologii i środków
technicznych służących zapobieganiu powstawania pożarów na terenach rekultywowanych.,
8) harmonogram realizacji robót rekultywacyjnych.
5. Wypełnianie wyrobisk górniczych i innych gruntów w granicach zakładu górniczego, należy
prowadzić wyłącznie z wykorzystaniem rodzajów odpadów określonych w przepisach wydanych na
podstawie ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. z 2007r. Nr 39, poz. 587 i Nr 88,
poz. 587).
Rozdział 4
Maszyny i urządzenia oraz obiekty budowlane
§ 66. Maszyny i urządzenia eksploatuje się, konserwuje i naprawia w sposób określony
w dokumentacji techniczno-ruchowej.
§ 67. Wprowadzenie zmian w maszynach i urządzeniach, w szczególności w konstrukcji nośnej,
zawiesiach, rozmieszczeniu przeciwciężarów, oraz rozszerzenie zakresów działania wyłączników
krańcowych, jest dozwolone tylko za zgodą kierownika ruchu zakładu górniczego, w sposób
określony w dokumentacji techniczno-ruchowej.
§ 68. Urządzenia ciśnieniowe i dźwignicowe powinny być montowane i użytkowane w sposób
określony w odrębnych przepisach.

13
§ 69. 1. Osoby kierownictwa i dozoru ruchu powinny przeprowadzać okresowe kontrole stanu
technicznego oraz sposobu korzystania z obiektów, maszyn i urządzeń, a także z instalacji
technicznych zakładu górniczego.
2. Kierownik ruchu zakładu górniczego zatwierdza instrukcje ustalające zasady przeprowadzania
kontroli, o których mowa w ust. 1, w tym w okresie planowanych przerw w pracy, ich zakres i
częstotliwość oraz sposób dokumentowania, z zastrzeżeniem ust. 3.
3. W odniesieniu do obiektów budowlanych zakładu górniczego usytuowanych poza
wyrobiskiem górniczym zasady przeprowadzania kontroli, o których mowa w ust. 1, regulują
przepisy prawa budowlanego.
§ 70. 1. Oddanie do ruchu podstawowych obiektów i urządzeń zakładu górniczego wymaga
zezwolenia właściwego organu nadzoru górniczego.
2. Do podstawowych obiektów i urządzeń zakładu górniczego zalicza się:
1) główne rozdzielnie elektryczne wysokiego i średniego napięcia;
2) centrale telefoniczne i dyspozytorskie wraz z systemami łączności i alarmowania;
3) stacje sprężarek powietrza;
4) główne urządzenia i układy odwadniania.
3. Przepisu ust. 1 nie stosuje się, gdy wymieniony w ust. 2 obiekt lub urządzenie stanowi
wyposażenie lub część składową obiektu budowlanego zakładu górniczego usytuowanego poza
wyrobiskiem górniczym, dla którego zezwolenia na użytkowanie wydawane są na podstawie
odrębnych przepisów.
4. Do obiektów budowlanych zakładu górniczego usytuowanych poza wyrobiskiem górniczym
zalicza się w szczególności:
1) drogi technologiczne,
2) składy materiałów wybuchowych,
3) rurociągi technologiczne,
4) obiekty stacji załadowczych i wyładowczych,
5) budynki i budowle głównych stacji sprężarek powietrza wraz z rurociągami,
6) budynki stacji elektroenergetycznych oraz główne urządzenia i sieci rozdzielcze wysokiego i
średniego napięcia,
7) maszty kablowe i oświetleniowe,
8) obiekty i urządzenia odwadniania,
9) budynki centrali telefonicznych, i dyspozytornie i sieci magistralne,
10) zbiorniki przeciwpożarowe wraz z siecią rurociągów;
11) mosty i estakady technologiczne,
12) obiekty placów składowych urobku;
13) inne obiekty zlokalizowane w granicach zakładu górniczego, w których znajdują się instalacje i
urządzenia niezbędne do bezpiecznego prowadzenia ruchu zakładu górniczego.

14
5. Zezwolenie, o którym mowa w ust. 1, wydaje się na wniosek kierownika ruchu zakładu
górniczego w oparciu o przedłożoną dokumentację techniczną i protokół odbioru technicznego,
dokonanego przez komisję powoływaną przez kierownika ruchu zakładu górniczego.
6. W zezwoleniu mogą być ustalone szczególne warunki prowadzenia ruchu.
7. Protokół, o którym mowa w ust. 5, powinien w szczególności zawierać stwierdzenie, że obiekt
lub urządzenie przewidziane do oddania do ruchu wykonane zostały zgodnie z dokumentacją
techniczną.
§ 71. 1. Wymagania, o których mowa w § 70, powinny być również spełnione w przypadku
wprowadzenia istotnych zmian konstrukcyjnych lub zmian warunków eksploatacji podstawowych
obiektów i urządzeń zakładu górniczego.
2. Za istotną zmianę konstrukcyjną lub zmianę warunków eksploatacji uważa się, odpowiednio,
zmianę parametrów konstrukcyjnych lub warunków prowadzenia ruchu, które zawarte zostały w
dokumentacjach technicznych i w zezwoleniu na oddanie do ruchu.
§ 72. Organ nadzoru górniczego wydaje zezwolenia na oddanie do ruchu obiektu lub urządzenia
po przeprowadzeniu próbnego ich ruchu.
§ 73. 1. Oddanie do ruchu obiektów budowlanych usytuowanych w wyrobisku górniczym
wymaga zezwolenia właściwego organu nadzoru górniczego.
2. Zezwolenie, o którym mowa w ust. 1, wymagane jest również w razie przebudowy oraz
remontu wprowadzającego istotne zmiany konstrukcyjne obiektów budowlanych usytuowanych w
wyrobisku górniczym.
3. Przepisy § 70 ust. 5-7 oraz § 71 ust. 2 stosuje się odpowiednio.
4. Obiekty budowlane usytuowane w wyrobisku górniczym powinny być projektowane,
budowane, utrzymywane, remontowane i rozbierane zgodnie z zasadami wiedzy technicznej
i budowlanej.
5. Czynności, o których mowa w ust. 4, wykonują osoby posiadające odpowiednie w tym
zakresie kwalifikacje budowlane.
6. Budowę, przebudowę, remont i rozbiórkę obiektu budowlanego usytuowanego w wyrobisku
górniczym należy prowadzić na podstawie dokumentacji zatwierdzonej przez kierownika ruchu
zakładu górniczego.
§ 74. Kierownik ruchu zakładu górniczego dopuszcza do ruchu, na podstawie protokołu
komisyjnego odbioru technicznego, obiekty, urządzenia i maszyny, których oddanie do ruchu nie
wymaga zezwolenia właściwego organu nadzoru górniczego.
§ 75. 1. Niedopuszczalne jest usuwanie i używanie urządzeń oraz instalacji ochronnych
niezgodnie z ich przeznaczeniem, a także samowolne ich wyłączanie. W przypadku awarii urządzeń i
instalacji doprowadza się je niezwłocznie do właściwego stanu, stosując inne odpowiednie
zabezpieczenia.
2. Niedopuszczalne są naprawy maszyn i urządzeń podczas ruchu, a w szczególności
smarowanie i czyszczenie ich ruchomych części.

15
3. Czynności związane z naprawą, smarowaniem oraz czyszczeniem maszyn i urządzeń mogą
być wykonywane tylko po zatrzymaniu pracy maszyny lub urządzenia, zabezpieczeniu przed
niespodziewanym uruchomieniem, w tym przemieszczeniem, oraz po odłączeniu od źródła zasilania i
rozładowaniu energii pozostającej lub zmagazynowanej w obwodach maszyny lub urządzenia.
Sposób odłączenia maszyny lub urządzenia od źródła zasilania i rozładowania energii pozostającej
lub zmagazynowanej w obwodach maszyny lub urządzenia, bez ryzyka dla osób narażonych, określa
kierownik ruchu zakładu górniczego.
§ 76. 1. Niedopuszczalne jest pozostawianie bez obsługi maszyn i urządzeń będących w ruchu
nieprzystosowanych do pracy bez stałej obsługi.
2. W przypadku konieczności pozostawienia maszyny lub urządzenia bez obsługi operator
powinien wyłączyć wszystkie napędy, napięcie sterownicze lub dopływ energii elektrycznej,
unieruchomić pracę maszyny lub urządzenia oraz zabezpieczyć je przed dostępem osób
nieupoważnionych.
3. W okresie planowanych przerw w pracy maszyn: urabiających, ładujących, zwałujących i
pomocniczych oraz urządzeń ruchowych ustawia się je w bezpiecznym miejscu, wyznaczonym przez
osobę dozoru ruchu, zabezpiecza przed dostępem osób nieupoważnionych oraz przed przypadkowym
ich uruchomieniem.
4. W okresie planowych przerw w pracy maszyn, o których mowa w ust. 3, powinny one być
nadzorowane w sposób ustalony przez kierownika ruchu zakładu górniczego lub wyznaczonej przez
niego osoby kierownictwa odpowiedniego działu ruchu.
§ 77. Odstęp pomiędzy maszynami urabiającymi, ładującymi i zwałującymi podczas ich
eksploatacji powinien być większy od sumy promieni maksymalnego zasięgu tych maszyn.
§ 78. Maszyny urabiające, ładujące i zwałujące powinny być wyposażone w sygnalizację
ostrzegawczą, stosowaną przed ich uruchomieniem oraz w razie wystąpienia zagrożenia.
§ 79. 1. Pracę maszyn zwałujących oraz wielonaczyniowych urabiających i ładujących prowadzi
się w blokadzie ruchu ze współpracującymi przenośnikami.
2. Do maszyn o pojemności naczynia do 0,5 m3 przepisu ust. 1 nie stosuje się.
3. W przypadku wystąpienia awarii blokady zasady pracy na czas naprawy ustala osoba
kierownictwa lub dozoru ruchu nadzorująca prace na danej zmianie.
4. Niedozwolone jest przebywanie osób w urządzeniach wysypowych lub pod nimi podczas
pracy maszyny.
§ 80. Stanowiska pracy zlokalizowane na maszynach, określone przez kierownika ruchu zakładu
górniczego, powinny posiadać stałą łączność z operatorami tych maszyn.
§ 81. Osoby dozoru ruchu oraz inni pracownicy zatrudnieni w ruchu zakładu górniczego, każdy
w swoim zakresie działania, odpowiadają za właściwe użytkowanie oraz konserwację maszyn i
urządzeń.
§ 82. Zasady poruszania się maszyn na poziomach nad wyrobiskami podziemnymi określa
kierownik ruchu zakładu górniczego.
§ 83. Do przejazdu lub transportu maszyn i urządzeń stosowanych w zakładzie górniczym
powinno się przygotować odpowiednie trasy dla tych celów.

16