Rządowy projekt ustawy - Prawo geologiczne i górnicze

1)
wykonywane przez wyspecjalizowanych w tym zakresie pracowników pod bezpośrednim
nadzorem osoby dozoru ruchu;
2) poprzedzone sprawdzeniem stanu bezpieczeństwa miejsca pracy i urządzeń przez osobę dozoru
ruchu;
3) poprzedzone instruktażem pracowników o mogącym wystąpić zagrożeniu oraz sposobie
prawidłowego i bezpiecznego wykonywania prac.
3. Podczas wykonywania prac, o których mowa w ust. 1, niedozwolone jest przebywanie osób
niebiorących udziału w tych pracach oraz wykonywanie innych prac w pobliżu tego miejsca.
§ 28. 1. W miejscach, w których powstało zagrożenie bezpieczeństwa ruchu zakładu górniczego
lub pracowników, dozwolone jest wykonywanie prac związanych z usuwaniem tego zagrożenia.
Prace takie mogą wykonywać wyłącznie wyspecjalizowani w tym zakresie pracownicy.
2. Ponowne podjęcie pracy w miejscach, o których mowa w ust. 1, następuje dopiero po
stwierdzeniu przez osobę kierownictwa lub dozoru ruchu, że zagrożenie zostało usunięte.
§ 29. 1. Osoby kierownictwa i dozoru ruchu oraz wyznaczeni pracownicy powinni być
przeszkoleni w udzielaniu pierwszej pomocy.
2. W każdym zakładzie górniczym oraz wydzielonym jego oddziale:
1) na każdej zmianie roboczej powinna być zatrudniona, co najmniej jedna osoba przeszkolona
w udzielaniu pierwszej pomocy;
2) powinny znajdować się nosze oraz apteczka wyposażona w niezbędne środki medyczne.
3) na obszarach gdzie pracownicy mogą być poddani działaniu atmosfery szkodliwej dla zdrowia,
musi być dostępny sprzęt reanimacyjny w odpowiedniej ilości; w takich przypadkach w miejscu
pracy musi znajdować się odpowiednia liczba pracowników przeszkolonych w
zakresie
stosowania takiego sprzętu.
3. Kierownik ruchu zakładu górniczego ustala liczbę i lokalizację punktów pierwszej pomocy
oraz miejsca rozmieszczenia instrukcji udzielania pierwszej pomocy, apteczek i noszy.
4. Zawiadomienie przez kierownika ruchu zakładu górniczego właściwego organu nadzoru
górniczego o każdym wypadku śmiertelnym, ciężkim lub zbiorowym, zgonie naturalnym, jak
również o związanych z ruchem zakładu górniczego niebezpiecznych zdarzeniach, stwarzających
zagrożenie dla życia, zdrowia ludzkiego lub bezpieczeństwa powszechnego należy dokonywać
telefonicznie lub przy użyciu innych dostępnych środków łączności.
5. W zawiadomieniu, o którym mowa w ust. 4 o:
1) wypadku śmiertelnym, ciężkim lub zbiorowym, zgonie naturalnym należy podać:
a) nazwę zakładu górniczego, datę i godzinę,
b) rodzaj wypadku (śmiertelny, ciężki, zbiorowy),
c) miejsce wypadku lub zdarzenia,
d) przebieg wypadku lub niebezpiecznego zdarzenia z podaniem rodzaju zdarzenia i prawdopodobnych
przyczyn jego wystąpienia,
e) czynności wykonywane przez poszkodowanego w chwili wypadku,
f) rodzaj urazu stwierdzonego przez lekarza,

7
g) dane personalne poszkodowanego (imię, nazwisko, datę i miejsce urodzenia, stan cywilny i rodzinny
oraz miejsce ostatniego zamieszkania),
h) nazwę i adres pracodawcy, miejsce zatrudnienia, stanowisko oraz staż pracy,
i) miejsce pobytu poszkodowanego po wypadku,
j) imię i nazwisko osoby przekazującej informację oraz godzinę powiadomienia;
2) związanych z ruchem zakładu górniczego niebezpiecznych zdarzeniach, stwarzających
zagrożenie dla życia, zdrowia ludzkiego lub bezpieczeństwa powszechnego:
a) nazwę zakładu górniczego, datę, godzinę i miejsce zagrożenia,
b) krótki opis okoliczności, przyczyn i skutków zagrożenia,
c) informację o liczbie osób zagrożonych lub wypadkowych skutkach zagrożenia,
d) informację o działaniach podjętych w celu likwidacji zagrożenia,
e) imię, nazwisko, stanowisko osoby kierującej akcją usuwania zagrożenia,
f) imię i nazwisko osoby przekazującej informację oraz godzinę zawiadomienia.
6. Zawiadomienie przez kierownika ruchu zakładu górniczego właściwego organu nadzoru
górniczego o każdym wypadku zaistniałym w zakładzie górniczym, innym niż określony w ust. 5
należy dokonywać w formie pisemnej.
7. W zawiadomieniu, o którym mowa w ust. 6 o każdym wypadku zaistniałym w zakładzie
górniczym, innym niż określony w ust. 5 należy podać:
1) nazwę zakładu górniczego;
2) nazwę i adres pracodawcy poszkodowanego;
3) ilość wypadków;
4) miejsce zaistnienia wypadku;
5) wiek poszkodowanego;
6) staż pracy poszkodowanego w górnictwie;
7) przyczyny wypadku z uwzględnieniem grup przyczynowych.
Rozdział 2
Roboty górnicze
§ 30. Roboty przygotowawcze na przedpolu wyrobiska odkrywkowego i zwałowiska prowadzi
się z wyprzedzeniem przed robotami górniczymi w zakresie i terminie określonym przez kierownika
ruchu zakładu górniczego, zapewniającym bezpieczne prowadzenie robót górniczych.
§ 31. 1. Wyprzedzenie robót górniczych robotami odwadniającymi ustala się na podstawie
szczegółowego rozeznania hydrogeologicznego złoża.
2. W przypadkach uzasadnionych warunkami terenowymi i techniczno-ruchowymi kierownik
ruchu zakładu górniczego może odstąpić od wymogów, o których mowa w ust. 1.
§ 32. 1. Wyrobiska odkrywkowe powinny być zabezpieczone przed napływem wód z terenów
przyległych, w celu ograniczenia dopływu wód i działania erozyjnego na skarpach, półkach,
pochylniach i poziomach roboczych.

8
2. Zabezpieczenie, o którym mowa w ust. 1, powinno zapewnić przyjęcie i odprowadzenie:
1) dopływów na terenach nizinnych — występujące raz na 50 lat;
2) dopływów na terenach wyżynnych i górskich — występujące raz na 100 lat;
3) zrzutów wód z urządzeń odwadniających.
3. W przypadkach uzasadnionych warunkami terenowymi i techniczno-ruchowymi, kierownik
ruchu zakładu górniczego może odstąpić od wykonywania zabezpieczenia, o którym mowa w ust. 1.
§ 33. 1. Prowadzenie robót udostępniających i eksploatacyjnych powinno być odpowiednio
dostosowane do warunków geologiczno-górniczych i wyposażenia technicznego, w sposób
zachowujący odpowiednie parametry wyrobiska górniczego, a w szczególności parametry poziomów
eksploatacyjnych oraz półek bezpieczeństwa i pasów ochronnych, zapewniających bezpieczeństwo
geotechniczne, bezpieczeństwo pracowników i ciągłość ruchu zakładu górniczego.
2. Spełnienie wymagań określonych w Polskiej Normie PN-G-02100: „Górnictwo odkrywkowe
— Szerokość pasów ochronnych wyrobisk odkrywkowych” stwarza domniemanie, że zachowano
odpowiednie parametry pasów ochronnych.
§ 34. Roboty górnicze w sąsiedztwie filarów, pasów ochronnych dla zbiorników i cieków
wodnych oraz obiektów budowlanych zakładu górniczego mogą być prowadzone po uprzednim
sprawdzeniu przez służbę geologiczną i mierniczą kierunków, odległości oraz zasięgu i rozmiarów
zagrożenia.
§ 35. Osoby kierownictwa i dozoru ruchu powinny niezwłocznie zgłaszać służbie mierniczo-
geologicznej występowanie podczas prowadzenia robót górniczych:
1) zaburzeń geologicznych;
2) zbiorników wodnych;
3) osuwisk;
4) zmian warunków geologiczno-górniczych.
§ 36. Stan wyrobisk górniczych i zwałowisk powinien być okresowo kontrolowany przez osoby
kierownictwa lub dozoru ruchu w zakresie i terminach ustalonych przez kierownika ruchu zakładu
górniczego, który określa sposób dokumentowania tej kontroli.
§ 37. W zakładzie górniczym, w miejscu dostępnym dla wszystkich osób kierownictwa i dozoru
ruchu, powinny znajdować się aktualne, niezbędne dla bezpieczeństwa prowadzonych robót mapy
wyrobisk górniczych.
§ 38. 1. Skarpy eksploatacyjne powinny być oczyszczone, przez usunięcie poluzowanych
nawisów skalnych w sposób gwarantujący bezpieczną pracę załogi, maszyn i urządzeń.
2. Niebezpieczny odcinek skarpy eksploatacyjnej, na której roboty zostały chwilowo
wstrzymane, powinien być i oznakowany tablicami, umieszczonymi odpowiednio przy górnej
i dolnej krawędzi skarpy lub dodatkowo zabezpieczony w sposób ustalony przez kierownika ruchu
zakładu górniczego.
§ 39. 1. W przypadku wykrycia w nadkładzie, złożu lub urobku śladów kultury materialnej bądź
znaleziska paleontologicznego, należy przerwać roboty i zawiadomić osobę dozoru ruchu. Dalszy
sposób prowadzenia robót ustala kierownik ruchu zakładu górniczego wraz z przedsiębiorcą.

9
2. Przedsiębiorca powinien powiadomić o znalezisku: właściwy organ jednostki samorządu
terytorialnego, konserwatora przyrody, konserwatora zabytków oraz właściwy organ nadzoru
górniczego.
§ 40. 1. Eksploatację złoża prowadzi się zgodnie z projektem technicznym, zatwierdzonym przez
kierownika ruchu zakładu górniczego.
2. Projekt techniczny powinien uwzględniać optymalny wariant wykorzystania zasobów złoża i
zawierać:
1) określenie docelowego zasięgu eksploatacji oraz projektowanych granic filarów i pasów
ochronnych;
2) przedstawienie miejsca i sposobu udostępnienia złoża oraz miejsc zwałowania nadkładu;
3) sposób urabiania, zwałowania i transportu urobku.
§ 41. W przypadku hydromechanicznego urabiania nadkładu lub kopaliny projekt techniczny
określa także sposób odprowadzania wody.
§ 42. Szerokość przodka przy ręcznym urabianiu nadkładu lub kopaliny i wysokość urabianego
piętra ustala kierownik ruchu zakładu górniczego.
§ 43. Podczas ręcznego urabiania nadkładu lub kopaliny jednoczesna praca ludzi w przodkach
znajdujących się jeden nad drugim dopuszczalna jest wyłącznie, gdy szerokość poziomu pomiędzy
piętrami jest większa niż 6 m.
§ 44. Podczas ręcznego urabiania nadkładu lub kopaliny obserwuje się stan przodka i
powiadamia niezwłocznie osoby dozoru ruchu o wszelkich zmianach warunków geologiczno-
górniczych.
§ 45. W przypadku termicznego urabiania kopaliny, w pobliżu miejsca pracy palnika
termicznego powinno znajdować się stanowisko sprzętu przeciwpożarowego. Ilość i rodzaj tego
sprzętu ustala się w projekcie technicznym, o którym mowa w § 40.
§ 46. Niedopuszczalne jest używanie otwartego ognia w odległości mniejszej niż 10 m od
zbiornika paliw i butli gazowych.
§ 47. 1. W przypadku prowadzenia eksploatacji złoża spod lustra wody urządzeniami
pływającymi:
1) na wodach płynących — projekt techniczny eksploatacji powinien uwzględniać przepisy
ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o żegludze śródlądowej (Dz. U. z 2006 r. Nr 123, poz. 857
oraz z 2007 r. Nr 123, poz. 846 i Nr 176, poz. 1238);
2) na morzu — w projekt techniczny eksploatacji uwzględnia się wymogi przepisów ustawy
z dnia 9 listopada 2000 r. o bezpieczeństwie morskim (Dz. U. z 2006 r. Nr 99, poz. 693 oraz
z 2007 r. Nr 107, poz. 732 i Nr 176, poz. 1238).
2. Projekt techniczny eksploatacji, z zastrzeżeniem § 39 ust. 2, określa w szczególności:
1) dopuszczalne parametry pracy maszyn;
2) stosowane maszyny i urządzenia.
3. Zasady podziału obowiązków i współdziałania osób załogi urządzenia pływającego i osób
zatrudnionych przy prowadzeniu ruchu zakładu górniczego ustala przedsiębiorca, powiadamiając
właściwe organy nadzoru górniczego, a także administracji śródlądowej albo morskiej.

10
§ 48. Niedopuszczalne jest urabianie skał sypkich, plastycznych i kruchych przez podkopywanie,
podcinanie lub podwrębianie, z wyjątkiem przypadków wynikających z technologii robót
zatwierdzonej przez kierownika ruchu zakładu górniczego.
§ 49. 1. Złoże torfu leczniczego przeznaczone do eksploatacji powinno być chronione przed
zanieczyszczeniami.
2. Ochrona, o której mowa w ust. 1, powinna uwzględniać warunki hydrogeologiczne
występowania złoża torfu leczniczego, jego parametry oraz sposoby zabezpieczeń higieniczno-
sanitarnych, w szczególności jego oznakowania, wyznaczenia pasów ochronnych i ich
zagospodarowania.
§ 50. 1. Zwałowisko odpadów wydobywczych oraz mas ziemnych lub skalnych powstałych w
związku z prowadzeniem eksploatacji kopalin, a także składowiska urobku i wyrobów lokalizuje się
w tej części wyrobiska górniczego, z której wyeksploatowano całkowicie kopalinę, lub poza granicą
zasobów przemysłowych, w miejscu niepowodującym pogorszenia warunków późniejszej
eksploatacji tych zasobów.
2. Dopuszcza się lokalizowanie tymczasowych zwałowisk odpadów wydobywczych oraz mas
ziemnych lub skalnych i składowisk urobku i wyrobów w granicach zasobów przemysłowych złoża,
jeżeli uzasadniają to warunki techniczno-ekonomiczne i terenowe.
§ 51. 1. Teren przeznaczony pod zwałowiska odpadów wydobywczych oraz mas ziemnych lub
skalnych i składowiska urobku i wyrobów powinien być:
1) odwodniony i zabezpieczony przed dopływem wody, za wyjątkiem wyrobisk stanowiących
zbiorniki wodne;
2) zbadany pod względem wytrzymałości i stateczności podłoża.
2. O potrzebie wykonania badań, o których mowa w ust. 1 pkt 2, decyduje kierownik ruchu
zakładu górniczego.
§ 52. 1. Kształtowanie zwałowisk odpadów wydobywczych oraz mas ziemnych lub skalnych
i składowisk urobku i wyrobów prowadzi się zgodnie z dokumentacją techniczną, zatwierdzoną przez
kierownika ruchu zakładu górniczego.
2. Dokumentacja, o której mowa w ust. 1, powinna określać w szczególności:
1) technologię zwałowania;
2) kąty generalne zboczy;
3) bezpieczną odległość od:
a) wyrobiska górniczego,
b) krawędzi frontów eksploatacyjnych dla zwałowania wewnętrznego,
c) cieków i innych zbiorników wodnych,
d) dróg, obiektów budowlanych, linii kolejowych i innych urządzeń;
4) wysokość pięter i ich ilość;
5) maszyny i urządzenia stosowane do zwałowania odpadów wydobywczych oraz mas ziemnych lub
skalnych i składowania urobku i wyrobów;
6) dopuszczalny kąt nachylenia poprzecznego torów.

11