Rządowy projekt ustawy - Prawo geologiczne i górnicze

3. Przepisy rozporządzenia stosuje się także odpowiednio do likwidacji zakładu górniczego.
§ 3. Do prowadzenia w zakładach górniczych prac w podziemnych wyrobiskach górniczych albo
robót wiertniczych, stosuje się odpowiednio przepisy w sprawie zagrożeń naturalnych oraz przepisy
w sprawie szczegółowych zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, prowadzenia ruchu, racjonalnej
gospodarki złożem i ochrony środowiska oraz specjalistycznego zabezpieczenia przeciwpożarowego
związanego z ruchem w podziemnych zakładach górniczych albo w zakładach górniczych
wydobywających kopaliny otworami wiertniczymi.
§ 4. Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o “dokumentacji techniczno-ruchowej”, należy przez to
rozumieć także instrukcje wymienione w przepisach określających zasadnicze wymagania dla
wyrobów podlegających ocenie zgodności.
§ 5. 1. Przedsiębiorca sporządza, uzupełnia i aktualizuje niezbędną dokumentację prowadzenia
ruchu zakładu górniczego oraz zapewnia bieżące przeprowadzanie analiz i badań niezbędnych dla
bezpiecznego prowadzenia ruchu zakładu górniczego, w tym dla oceny i dokumentowania ryzyka
zawodowego.
2. Przedsiębiorca zapewnia regularny przegląd środków podjętych w celu ochrony
bezpieczeństwa i zdrowia pracowników.
3. Przedsiębiorca jest odpowiedzialny za projektowanie, wykonywanie, wyposażanie,
przekazywanie do użytkowania, utrzymywanie miejsc pracy w sposób zapewniający bezpieczeństwo
pracowników.
§ 6. 1. Przedsiębiorca niezwłocznie powiadamia pisemnie właściwy miejscowo organ nadzoru
górniczego o osobie, która podejmuje obowiązki kierownika ruchu zakładu górniczego.
2. Przedsiębiorca ustala, zatwierdza i doręcza za potwierdzeniem odbioru zakres czynności dla
kierownika ruchu zakładu górniczego.
§ 7. 1. Przedsiębiorca opracowuje, przed rozpoczęciem prac, dla każdego zakładu górniczego
dokument bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników, zwany dalej “dokumentem
bezpieczeństwa”.
2. Dokument bezpieczeństwa powinien być:
1) dostępny w zakładzie górniczym;
2) aktualizowany każdorazowo w przypadku zmiany, rozbudowy i przebudowy miejsca lub
stanowiska pracy, powodującej zmianę warunków pracy.
3. Kierownik ruchu zakładu górniczego zapoznaje pracowników zakładu górniczego
z obowiązującym dokumentem bezpieczeństwa lub odpowiednią jego częścią.
4. Pracownik powinien potwierdza na piśmie fakt zapoznania go z dokumentem bezpieczeństwa
lub odpowiednią jego częścią oraz powinien przestrzegać jego postanowień.
5. Zawartość dokumentu bezpieczeństwa określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.
§ 8. 1. Kierownik ruchu zakładu górniczego jest odpowiedzialny za:
1) prawidłową organizację i prowadzenie ruchu zakładu górniczego;
2) ustalenie zakresów działania poszczególnych działów ruchu oraz służb specjalistycznych
zakładu górniczego;

2
3) właściwy oraz zgodny z przeznaczeniem dobór maszyn, urządzeń, materiałów, wyrobów
z tworzyw sztucznych oraz środków strzałowych i sprzętu strzałowego tak, aby nie stwarzały
zagrożenia dla bezpieczeństwa i zdrowia osób oraz środowiska.
2. W zakresach działania, o których mowa w ust. 1 pkt 2, określa się w szczególności sposób:
1) koordynacji prac wykonywanych przez poszczególne działy ruchu i służby specjalistyczne oraz
prac wykonywanych przez pracowników podmiotów;
2) wykonywania nadzoru nad pracami, o których mowa w pkt 1;
3) używania maszyn i urządzeń zakładu górniczego.
3. Kierownik ruchu zakładu górniczego wykonuje swoje obowiązki przy pomocy podległych mu
osób kierownictwa i dozoru ruchu zakładu górniczego, zwanych dalej „osobami kierownictwa i
dozoru ruchu”.
§ 9. 1. W zakładzie górniczym organizuje się służbę dyspozytorską ruchu zakładu górniczego.
2. Organizację i obsadę służby dyspozytorskiej ruchu ustala kierownik ruchu zakładu
górniczego.
3. W przypadku, uzasadnionej warunkami technicznymi i terenowymi, rezygnacji ze
zorganizowania służby dyspozytorskiej ruchu zadania tej służby, dostosowane do potrzeb organizacji
ruchu zakładu górniczego, wykonuje osoba kierownictwa lub dozoru ruchu wyznaczona przez
kierownika ruchu zakładu górniczego.
4. W przypadku, gdy kierownik ruchu zakładu górniczego nadzoruje osobiście ruch zakładu
górniczego, zadania służby dyspozytorskiej wykonuje samodzielnie.
§ 10. 1. Każda osoba kierownictwa i dozoru ruchu zobowiązana jest do przestrzegania
ustalonego dla niej i zatwierdzonego zakresu czynności, szczegółowo określającego jej obowiązki,
uprawnienia i odpowiedzialność.
2. Kierownik ruchu zakładu górniczego jest odpowiedzialny za doręczenie zakresu czynności, za
potwierdzeniem odbioru.
3. Zatrudnienie osób w kierownictwie i dozorze ruchu zakładu górniczego, których zakres
czynności obejmuje sprawy techniki strzałowej może nastąpić tylko po ukończeniu przez te osoby
specjalistycznego przeszkolenia, powtarzanego co pięć lat.
§ 11. 1. Osoby kierownictwa i dozoru ruchu oraz przodowi kierujący zespołami pracowników:
1) organizują i prowadzą pracę w sposób zapewniający bezpieczeństwo pracowników, ruchu
zakładu górniczego i środowiska;
2) informują podległych im pracowników o przepisach i zasadach bezpiecznego wykonywania
pracy.
2. Wszystkie obsadzone stanowiska pracy powinny być na każdej zmianie kontrolowane przez
osobę kierownictwa lub dozoru ruchu, a wyniki kontroli udokumentowane, w sposób ustalony przez
kierownika ruchu zakładu górniczego.
3. Wykonywanie pracy na stanowiskach odosobnionych wymaga zapewnienia odpowiedniego
nadzoru lub środków łączności.

3
§ 12. 1. Kierownik ruchu zakładu górniczego wyznacza osoby kierownictwa lub dozoru ruchu
odpowiedzialne za:
1) ustalanie składów zespołów pracowniczych, pod względem ich liczebności i kwalifikacji
pracowników;
2) wyznaczanie przodowych zespołów, o których mowa w pkt 1.
2. W przypadku, gdy kierownik ruchu zakładu górniczego nadzoruje osobiście ruch zakładu
górniczego na danej zmianie, ustalenia o których mowa w ust. 1, dokonuje samodzielnie.
§ 13. Kierownik ruchu zakładu górniczego powinien:
1) wyznaczyć osobę kierownictwa lub dozoru ruchu do sprawowania nadzoru nad prowadzeniem
ruchu zakładu górniczego na danej zmianie, albo ruch zakładu górniczego na danej zmianie
nadzorować osobiście;
2) ustalić zasady zabezpieczenia zakładu górniczego na zmianach, na których ruch nie jest
prowadzony, w dni wolne od pracy oraz w przypadku czasowego wstrzymania eksploatacji.
§ 14. 1. Kierownik ruchu zakładu górniczego jest odpowiedzialny za opracowanie instrukcji
bezpiecznego wykonywania pracy dla stanowisk lub miejsc pracy w ruchu zakładu górniczego oraz,
po konsultacji z pracownikami lub ich reprezentantami, zatwierdza te instrukcje.
2. Instrukcje, o których mowa w ust. 1, powinny być zrozumiałe dla pracowników, których
dotyczą, i określać w szczególności:
1) czynności, które należy wykonać przed rozpoczęciem pracy;
2) zasady i sposoby bezpiecznego wykonywania pracy;
3) czynności do wykonania po jej zakończeniu;
4) zasady postępowania w sytuacjach awaryjnych stwarzających zagrożenie dla życia lub zdrowia
pracowników, z uwzględnieniem zagrożeń występujących przy wykonywaniu poszczególnych
prac,
5) zasady ochrony przed zagrożeniami, o których mowa w pkt 4;
6) informacje o stosowaniu sprzętu ochronnego i ratunkowego.
3. Pracownicy powinni zapoznać się z treścią instrukcji, o których mowa w ust. 1, oraz
wykonywać pracę zgodnie z jej ustaleniami; zapoznanie się z treścią instrukcji pracownicy
potwierdzają na piśmie.
§ 15. Prace w ruchu zakładu górniczego mogą wykonywać osoby, które:
1) posiadają wymagane kwalifikacje lub potrzebne umiejętności do wykonywania pracy;
2) odbyły aktualne przeszkolenie w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy;
3) posiadają dostateczną znajomość przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy;
4) posiadają aktualne orzeczenie lekarskie oraz inne wymagane badania stwierdzające brak
przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku.
§ 16. 1. Miejsca pracy organizuje się w sposób zapewniający odpowiednią ochronę przed
zagrożeniami. Powinny one być utrzymane w dobrym stanie; a wszelkie substancje niebezpieczne
usunięte lub kontrolowane w sposób ustalony przez kierownika ruchu zakładu górniczego, aby nie
narażać bezpieczeństwa i zdrowia pracowników.

4
2. Przed rozpoczęciem pracy pracownik sprawdza w zakresie swoich kompetencji warunki
pracy, a w szczególności stan techniczny środków bezpieczeństwa oraz stosowanych narzędzi;
w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości zawiadamia osobę kierownictwa lub dozoru ruchu.
§
17. Pracowników lub ich reprezentantów informuje się o wszelkich podejmowanych
działaniach dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony zdrowia w miejscach i na
stanowiskach pracy. Informacje powinny być zrozumiałe dla pracowników, których dotyczą.
§ 18. 1. Zatrudnianie pracowników na nowym stanowisku pracy może nastąpić wyłącznie po
przejściu przez nich instruktażu stanowiskowego w zakresie:
1) zagrożeń występujących na tym stanowisku;
2) sposobów ochrony przed zagrożeniami, o których mowa w pkt 1;
3) metod bezpiecznego wykonywania prac.
2. Instruktaż stanowiskowy, o którym mowa w ust. 1, powinny prowadzić osoby sprawujące
nadzór nad pracownikami, wyznaczone przez kierownika ruchu zakładu górniczego oraz
przeszkolone w zakresie metod prowadzenia instruktażu.
3. W przypadku, gdy nadzór nad pracownikami sprawuje kierownik ruchu zakładu górniczego,
instruktaż stanowiskowy o którym mowa w ust. 1 przeprowadza osobiście.
4. Pracownicy powracający do pracy po okresie dłuższym niż 6 miesięcy powinni ponownie
odbyć instruktaż stanowiskowy.
§ 19. Szkolenia w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładach górniczych dla
przedsiębiorców, pracowników służby bezpieczeństwa i higieny pracy oraz wykładowców z tego
zakresu są przeprowadzane okresowo przez jednostki organizacyjne prowadzące działalność
szkoleniową.
§ 20. Wstęp do zakładu górniczego osobom nieupoważnionym jest niedozwolony.
§ 21. 1. Teren w granicach zakładu górniczego jeżeli nie jest ogrodzony, powinien być
oznakowany tablicami z umieszczonymi na nich: nazwą zakładu górniczego oraz napisem
zakazującym wstępu osobom nieupoważnionym.
2. Miejsca niebezpieczne zlokalizowane na terenie wyznaczonym granicami, o którym mowa
w ust. 1, jeżeli nie znajdują się pod stałym dozorem, powinny być zabezpieczone w sposób ustalony
przez kierownika ruchu zakładu górniczego.
3. Miejsca o szczególnym zagrożeniu dla życia i zdrowia, w tym miejsca wykonywania prac,
o których mowa w § 28, powinny być zabezpieczone i oznakowane odpowiednio znakami
bezpieczeństwa.
4. Kierownik ruchu zakładu górniczego ustala liczbę i umiejscowienie znaków, o których mowa
w ust. 1 i 3 w zależności od wielkości terenu, na którym są stosowane oraz rodzajów i poziomu
występujących zagrożeń.
§ 22. Na terenie zakładu górniczego oraz wydzielonego jego oddziału (jednostki terenowej,
obiektu) powinny być wywieszone, w widocznym miejscu:
1) informacje o adresach i numerach telefonów najbliższych jednostek straży pożarnej, Policji
i pogotowia ratunkowego oraz sposobach ich wezwania;

5
2) instrukcje postępowania na wypadek pożaru.
§ 23. 1. Drogi komunikacyjne oraz dojścia do miejsc i stanowisk pracy oznakowuje się w sposób
określony w odrębnych przepisach i utrzymuje w stanie umożliwiającym swobodne i bezpieczne
poruszanie się po nich.
2. W zakładzie górniczym należy zapewnić oświetlenie dróg, wnętrz obiektów budowlanych,
obiektów energetycznych, terenów przemysłowych i terenów budowy oraz koparek, zwałowarek,
przenośników taśmowych, a także innych miejsc przebywania ludzi zgodnie z odrębnymi przepisami.
3. W zakładzie górniczym transport osób do stanowisk pracy może odbywać się przy użyciu
środków pływających spełniających wymagania odrębnych przepisów.
4. W przypadku zastosowania środków transportu, o których mowa w ust. 3 należy zapewnić
stały dostęp do rezerwowego środka transportu.
§ 24. Kierownik ruchu zakładu górniczego określa miejsca i stanowiska pracy:
1) na których powinny być stosowane odpowiednie środki ochrony indywidualnej;
2) które powinny być wyposażone w odpowiedni system akustyczny i optyczny do przekazywania
sygnału alarmowego.
§ 25. 1. Każda osoba zatrudniona w ruchu zakładu górniczego powinna posiadać przy sobie
znaczek kontrolny lub inny identyfikator.
2. Osoby kierownictwa i dozoru ruchu oraz osoby uprawnione mogą zażądać okazania znaczka
kontrolnego lub innego identyfikatora.
3. W przypadkach uzasadnionych warunkami terenowymi i techniczno-ruchowymi kierownik
ruchu zakładu górniczego może zwolnić z obowiązku posiadania przez osoby, o których mowa w ust.
1, znaczków kontrolnych lub innych identyfikatorów.
4. Osoby kierownictwa lub dozoru ruchu, odpowiedzialne za pracowników wykonujących pracę
na danej zmianie, po jej zakończeniu, dokumentują wykonane prace oraz potwierdzają opuszczenie
przez pracowników stanowisk pracy lub przekazują osobie dozoru ruchu następnej zmiany
informacje o pracownikach, którzy pozostali na stanowisku pracy w celu jej dokończenia, podając
przewidywany czas opuszczenia tych stanowisk. Sposób dokumentowania wykonanych prac oraz
potwierdzania opuszczenia przez pracowników stanowisk pracy ustala kierownik ruchu zakładu
górniczego.
§ 26. W zakładzie górniczym stosuje się maszyny, urządzenia, materiały, wyroby z tworzyw
sztucznych oraz środki strzałowe i sprzęt strzałowy, które spełniają wymagania określone w ustawie
z dnia 21 czerwca 2002 r. o materiałach wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego (Dz. U.
Nr 117, poz. 1007 z późn. zm.3) i w przepisach wydanych na podstawie art. 118 ust. 2 z dnia
…………….. ― Prawo geologiczne i górnicze oraz zostały odpowiednio dobrane do warunków
górniczo-geologicznych i środowiskowych w miejscu ich zastosowania.
§ 27. 1. Kierownik ruchu zakładu górniczego określa rodzaje prac, które są wykonywane w
warunkach szczególnego zagrożenia.
2. Prace, o których mowa w ust. 1, powinny być w szczególności:

3) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. Nr 238, poz. 2019, Nr 222, poz. 2249, z 2006 r. Nr 104, poz. 708, Nr 104, poz. 711 oraz
z 2007 r. Nr 176, poz. 1238.

6