Rządowy projekt ustawy - Prawo geologiczne i górnicze

3.1.3.8 Złącza materiałów oraz przyległe obszary powinny być wolne od wszelkich powierzchnio-
wych lub wewnętrznych wad, szkodliwych dla bezpieczeństwa ludzi.
3.1.3.9
W przypadku kolejek podwieszonych i kolejek spągowych do przewozu ludzi, połączenia
spawane pomiędzy elementami składowymi, które przyczyniają się do wytrzymałości tych ko-
lejek na działanie sił, a także elementami przyłączonymi bezpośrednio do nich, powinny być
wykonywane przez odpowiednio wykwalifikowany personel, zgodnie z odpowiednimi proce-
durami roboczymi (instrukcjami technologicznymi).
3.1.3.10.
W przypadku występowania ryzyka, że proces wytwarzania zmieni własności materiału
w stopniu mogącym zaszkodzić bezpieczeństwu ludzi, powinna być w odpowiednim stadium
wytwarzania zastosowana właściwa obróbka cieplna i przestrzegane odpowiednie procedury
dla identyfikowania, poprzez odpowiednie środki, materiałów użytych do wytwarzania ele-
mentów zapewniających wymaganą wytrzymałość. Możliwość identyfikacji powinna być za-
pewniona począwszy od odbioru materiału, poprzez produkcję, aż do ostatecznych badań wy-
tworzonych kolejek podwieszonych i kolejek spągowych.
3.1.3.11. Ocena
końcowa kolejki podwieszonej i kolejki spągowej powinna obejmować kontrolę prze-
jazdu po torze próbnym, zbudowanym z odcinków prostych, odcinków łukowych w poziomie i
pionie oraz odcinków nachylonych, zestawem transportowym obciążonym masą o wartości 1,1
obciążenia nominalnego.
3.1.3.12. Jeśli przeprowadzenie obciążeniowej próby przejazdu nie jest możliwe, można przeprowadzać
inne próby uznane za równorzędne. Przed wykonaniem takich prób, innych niż obciążeniowe,
powinny być przeprowadzone dodatkowe badania nieniszczące lub przedsięwziąć inne środki
uznane za równorzędne.
3.1.3.13. Podzespoły trasy jezdnej kolejek podwieszonych i spągowych z napędem własnym.
3.1.3.13.1. Zaczepy zawiesi, złącza szyn kolejek podwieszonych powinny być zaprojektowane tak aby nie
mogły się samoczynnie luzować lub rozłączać. Montaż i demontaż tych elementów powinien
być możliwy tylko przy użyciu narzędzi.
3.1.3.13.2. Zaczepy zawiesia, złącza szyn kolejek podwieszonych powinny być poddane badaniu niszczą-
cemu w celu potwierdzenia wymaganego przepisami współczynnika bezpieczeństwa oraz ba-
daniom zmęczeniowym w celu określenia ich trwałości. Wyniki tych badań powinny być
przechowywane u producenta.
3.1.3.13.3. Podwieszenie szyn kolejki podwieszonej, o wytrzymałości wzdłużnej złącza szynowego rów-
nego lub większego od 100 kN, na łukach obudowy podatnej w wyrobiskach o nachyleniach
powyżej 4°, powinno być wykonane na zawiesiach co najmniej podwójnych; łączenie zawiesi
do złącza szynowego powinno zapewnić równomierne obciążenie cięgien zawiesia.
3.1.3.13.4. Rozgałęzienie tras kolejek powinno być wyposażone w urządzenia sygnalizujące stan położe-
nia rozjazdu.
3.1.3.13.5. Rozjazdy powinny być wyposażone w samodzielnie działającą blokadę toru otwartego, w roz-
jazdach sterowanych mechanicznie blokady winny działać także w przypadku zaniku energii
zasilającej.
3.1.3.13.6. Szyna kierunkowa powinna posiadać blokadę zabezpieczają w sposób pewny rozjazd przed
przypadkowym otwarciem w czasie przejazdu zestawu transportowego przez rozjazd.
3.1.3.13.7. Złącza szyn kolejek spągowych powinny być zaprojektowane tak aby nie mogły się samo-
czynnie luzować lub rozłączać. Montaż i demontaż tych elementów powinien być możliwy
tylko przy użyciu narzędzi.
3.1.3.13.8. Szyny kolejki spągowej, przeznaczone do stosowania w wyrobiskach o nachyleniu spągu po-
wyżej 10º, powinny mieć możliwość obustronnego kotwienia.
3.1.3.13.9. Jezdnie kolejek podwieszonych i kolejek spągowych powinny być zakończone odbojnicami.
3.1.3.13.10.Współczynniki bezpieczeństwa poszczególnych elementów kolejek podwieszonych i kolejek
spągowych do transportu ładunków i jazdy ludzi powinny być następujące:
1)
szyny
toru
podwieszonego

-
3;
2) złącza szyn i ich zaczepy zawiesi
- 4;

56
3)
elementy
kotwienia

-
4.
Współczynniki bezpieczeństwa dla pozostałych elementów powinny być wyznaczone w od-
niesieniu do wytrzymałości doraźnej, odpowiadającej występującemu rodzajowi naprężeń.
3.1.3.14.
Zestaw transportowy i środki transportowe.
3.1.3.14.1. Zestaw transportowy kolejki podwieszonej i kolejki spągowej powinien mieć kabiny dla ma-
szynisty kolejki umieszczone tak, aby sterowanie tym zestawem było realizowane z kabiny
w kierunku jazdy, przy równoczesnym zablokowaniu sterowania z tylnej kabiny.
3.1.3.14.2. Kabina dla maszynisty kolejki podwieszonej i kolejki spągowej powinna być wyposażona w
reflektor z białym światłem, świecący w kierunku jazdy, zapewniający widoczność na odle-
głość co najmniej 30 m, przy równoczesnym oznakowaniu światłem czerwonym tylnej kabiny.
3.1.3.14.2. Zestaw transportowy kolejki podwieszonej i kolejki spągowej powinien mieć możliwość za-
budowy świateł z przodu i tyłu zestawu.
3.1.3.14.3.
rodki transportowe przeznaczone do jazdy ludzi w wyrobiskach pochyłych powinny posiadać
oznaczenie informujące o maksymalnej ilości przewożonych ludzi, być przystosowane do na-
chylenia tego wyrobiska i powinny zapewniać:
1) pozycję siedzącą ludzi;
2) zabezpieczenie ludzi przed wypadnięciem;
3) możliwość wysyłania przez osoby jadące sygnałów do maszynisty kolejki.
3.1.3.14.4.
rodki transportowe przeznaczone do przewozu sanitarnego powinny posiadać:
1) prowadnice noszy resorowane względem podłoża;
2) obejmy na 4 butle tlenowe;
3) uchwyty na lampy akumulatorowe do oświetlenia środka transportowego;
4) uchwyt lub pojemnik na apteczkę.
3.1.3.14.5.
rodki transportowe lub ich zestawy przeznaczone do stosowania w wyrobiskach pochyłych o
nachyleniu ponad 4º powinny być tak zabezpieczone, aby nie nastąpiło ich samostoczenie oraz
powinny mieć możliwość zabezpieczenia uniemożliwiającego ich rozłączenie się.
3.1.3.14.6. Elementy
złączne (sprzęgi, cięgła) podzespołów napędu oraz środków transportowych lub ich
zestawów powinny być konstrukcji specjalnej uniemożliwiającej samoczynne rozłączenie się
w czasie ruchu; rozłączenie elementów złącznych konstrukcji specjalnej powinno być możliwe
tylko przy użyciu narzędzi.
3.1.3.14.7.
rodki transportowe powinny mieć możliwość zabezpieczenia transportowanych na nich ła-
dunków przed przemieszczeniem się.
3.1.3.14.8.
rodki transportowe lub ich zestawy powinny mieć możliwość zabudowy wózków hamulco-
wych lub innych urządzeń zapobiegających samostoczeniu się tego zestawu.
3.1.3.14.9. W kolejkach podwieszonych i spągowych, w których poszczególne elementy zestawu połą-
czone są między sobą sprzęgami konstrukcji specjalnej, a środki transportowe lub ich zestawy
zabudowane zostaną pomiędzy zespołami napędowo-hamulcowymi kolejki, środki transpor-
towe lub ich zestawy można nie wyposażać w wózki hamulcowe.
3.1.3.14.10. W kolejkach spągowych, wyposażonych w sprzęgi konstrukcji specjalnej, w których poszcze-
gólne elementy zestawu połączone są między sobą sprzęgami konstrukcji specjalnej i połączo-
ne dodatkowo liną bezpieczeństwa, wystarczające jest stosowanie jednego wózka hamulcowe-
go.
3.1.3.14.11. Wózki hamulcowe powinny działać samoczynnie po przekroczeniu o 50%, jednak nie więcej
niż o 1 m/s, maksymalnej prędkości dopuszczalnej napędu podanej przez jego producenta w
dokumentacji techniczno-ruchowej i posiadać współczynnik statycznej pewności hamowania
co najmniej 1,5 w stosunku do maksymalnej siły staczającej transportowany zestaw.
3.1.3.14.12. Wózki hamulcowe powinny posiadać uchwyty do mocowania liny bezpieczeństwa.

57
3.1.3.14.13. Elementy zestawu transportowego powinny być w sposób pewny połączone cięgłami o współ-
czynniku bezpieczeństwa równym co najmniej 4 w odniesieniu do ich wytrzymałości doraźnej,
odpowiadającej występującemu rodzajowi naprężeń.
3.1.3.14.14. Współczynnik bezpieczeństwa środków transportowych kolejek z napędem własnym do trans-
portu ładunków lub jazdy ludzi powinien być nie mniejszy niż 4.
3.1.3.14.15. Każdy wózek nośny kolejki podwieszonej oraz platforma kolejki spągowej przeznaczone do
transportu ładunków powinien mieć napis określający maksymalny udźwig.
3.1.3.15. Podzespoły zastosowane do budowy kolejki podwieszonej i spągowej powinny być znakowa-
ne trwałym znakiem producenta.
3.1.4. Urządzenia transportowe o konstrukcji specjalnej, których środki transportu poruszają się po
torze o nachyleniu do 45o powinny spełniać odpowiednio wymagania techniczne określone
w pkt 3.1.1. - 3.1.3.
3.1.5. Urządzenia transportowe o konstrukcji specjalnej, których środki transportu poruszają się po
torze o nachyleniu powyżej 45o, nie będące górniczymi wyciągami szybowymi, powinny speł-
niać odpowiednio wymagania techniczne określone w pkt 3.1.5.1. - 3.1.5.29.
3.1.5.1.
Kabina powinna być tak zaprojektowana i wykonana, aby zapewnić przestrzeń oraz wytrzyma-
łość odpowiadającą maksymalnej liczbie osób i udźwigowi. W uzasadnionych przypadkach w
urządzeniach przeznaczonych do transportu osób i tam, gdzie wymiary na to pozwalają, kabina
powinna być tak zaprojektowana i wykonana, aby jej konstrukcja umożliwiała korzystanie z
tych urządzeń przez osoby niepełnosprawne.
3.1.5.2.
Sposoby zawieszenia i sposoby podparcia kabiny, jej połączenia i elementy mocujące powinny
być tak dobrane i zaprojektowane, aby zapewnić odpowiedni ogólny poziom bezpieczeństwa
i zminimalizować ryzyko spadku kabiny, uwzględniając warunki użytkowania, użyte materiały
i warunki produkcji.
Przy zastosowaniu lin lub łańcuchów do zawieszenia kabiny powinny istnieć co najmniej dwie
niezależne liny lub łańcuchy, każda(-y) z własnym systemem zamocowania. Takie liny i łań-
cuchy nie mogą być łączone ani splatane, z wyjątkiem przypadków, gdy jest to konieczne dla
zamocowania lub uformowania pętli.
3.1.5.3.
Powinny być tak zaprojektowane, skonstruowane i zainstalowane, aby niemożliwe było ich
normalne uruchomienie, jeżeli udźwig nominalny jest przekroczony.
3.1.5.4.
Powinny być wyposażone w ograniczniki prędkości.
Wymogi te nie obowiązują urządzeń, w których konstrukcja układu napędowego uniemożliwia
osiągnięcie nadmiernej prędkości.
3.1.5.5. Powinny
być wyposażone w urządzenia do kontrolowania prędkości i ograniczania prędkości.
3.1.5.6. Urządzenia ze sprzężeniem ciernym powinny być tak skonstruowane, aby zapewnić stabilność
lin nośnych na kole ciernym i kołach linowych.
3.1.5.7. Wszystkie
urządzenia powinny posiadać indywidualne zespoły napędowe. Wymagania te nie
dotyczą urządzeń, w których przeciwwaga zastąpiona jest drugą kabiną.
3.1.5.8.
Konstrukcja powinna uniemożliwiać dostęp do zespołu napędowego i urządzeń towarzyszą-
cych, z wyjątkiem przypadków konserwacji i awarii.
3.1.5.9. Urządzenia do sterowania powinny być w odpowiedni sposób zaprojektowane

i umiejscowione.
3.1.5.10.
Funkcja urządzeń sterujących powinna być wyraźnie określona.
3.1.5.11.
Powinny być wyposażone w obwody alarmowe.
3.1.5.12. Wyposażenie elektryczne powinno być tak zamontowane i połączone, aby:
1) nie
było możliwości pomylenia z obwodami, które nie mają bezpośredniego połączenia
z urządzeniem;
2) zasilanie w energię mogło być odłączane pod obciążeniem;

58
3) ruch
urządzenia był uzależniony od elektrycznych urządzeń zabezpieczających znajdują-
cych się w odrębnym elektrycznym obwodzie bezpieczeństwa;
4) defekt instalacji elektrycznej nie stwarzał zagrożenia dla ludzi.
3.1.5.13. Powinny
być tak zaprojektowane i skonstruowane, aby przestrzeń, w której porusza się kabina,
nie była dostępna, z wyjątkiem prac konserwatorskich i awarii. Przed wejściem osoby do tej
przestrzeni normalna praca urządzenia musi być uniemożliwiona.
3.1.5.14.
Powinny być zaprojektowane i skonstruowane tak, aby zapobiegać ryzyku zgniecenia, gdy ka-
bina znajduje się w jednej z pozycji krańcowych. Cel ten zostaje osiągnięty poprzez zapewnie-
nie wolnej przestrzeni lub schronu poza obrębem położeń krańcowych.
3.1.5.15. Podesty przy wejściu i wyjściu z kabiny powinny być wyposażone w drzwi przystankowe
o odpowiedniej odporności mechanicznej dla przewidywanych warunków użytkowania. Urzą-
dzenie ryglujące przy normalnej pracy urządzenia powinno zapobiegać:
1) celowemu lub przypadkowemu uruchomieniu kabiny, jeśli wszystkie drzwi nie są za-
mknięte i zaryglowane;
2) otwarciu drzwi przystankowych w czasie ruchu kabiny znajdującej się poza określoną
strefą przystankową.
Jednakże w określonych strefach przy otwartych drzwiach powinny być dozwolone wszelkie
ruchy korekcji dojazdu, pod warunkiem kontrolowania prędkości poziomowania.
3.1.5.16. Kabiny
urządzenia powinny być całkowicie zabudowane ścianami o pełnej wysokości, włącz-
nie z dopasowaną podłogą i sufitem, z wyjątkiem otworów wentylacyjnych, oraz pełnościen-
nymi drzwiami. Drzwi kabinowe powinny być tak skonstruowane i zainstalowane, aby kabina
nie mogła się poruszać, jeśli drzwi nie są zamknięte, z wyjątkiem sytuacji określonej w pkt
3.1.5.15., dotyczącej ruchu przy korekcji dojazdu, oraz aby kabina zatrzymywała się, jeśli
drzwi zostaną otwarte.
Tam, gdzie istnieje ryzyko wypadnięcia z kabiny do szybu lub szyb nie istnieje, drzwi kabiny
powinny pozostawać zamknięte i zablokowane, gdy kabina zatrzyma się między przystankami.
3.1.5.17.
Na wypadek odcięcia zasilania lub awarii którejś z części składowych, powinny być wyposa-
żone w urządzenia zapobiegające swobodnemu spadkowi lub niekontrolowanemu ruchowi ka-
biny w górę. Urządzenie zapobiegające swobodnemu spadkowi powinny być niezależne od
zawieszenia kabiny. Urządzenie to powinno być w stanie zatrzymać kabinę obciążoną udźwi-
giem nominalnym przy maksymalnej prędkości. Zatrzymanie spowodowane przez to urządze-
nie nie może wywoływać opóźnienia szkodliwego dla użytkowników kabiny, bez względu na
warunki obciążenia.
3.1.5.18.
Zderzaki powinny być zainstalowane między dnem szybu a spodem kabiny.
W tym przypadku wolna przestrzeń, określona w pkt 3.1.5.14., powinna być mierzona przy
całkowicie ściśniętych zderzakach.
Wymogi te nie dotyczą urządzeń, w których kabina nie może się znaleźć w wolnej przestrzeni,
określonej w pkt 3.1.5.14., ze względu na konstrukcję systemu napędzającego.
3.1.5.19.
Powinny być tak zaprojektowane i skonstruowane, aby uruchomienie ich było niemożliwe, je-
żeli urządzenia, określone w pkt 3.1.5.17., nie są gotowe do działania.
3.1.5.20.
Drzwi przystankowe i/lub drzwi kabiny, jeżeli są napędzane, powinny być wyposażone
w urządzenie zapobiegające zgnieceniu podczas ruchu.
3.1.5.21.
Drzwi przystankowe, włącznie z tymi, które mają części szklane, powinny być ognioodporne
w kategoriach zachowania postaci i swoich własności w odniesieniu do izolacji (ognioszczel-
ność) oraz przewodzenia ciepła (promieniowanie termiczne).
3.1.5.22.
Przeciwwagi powinny być tak zainstalowane, aby uniknąć ryzyka zderzenia z kabiną lub spad-
ku na kabinę.
3.1.5.23.
Powinny być wyposażone w środki umożliwiające uwolnienie i ewakuację ludzi uwięzionych
w kabinie.
3.1.5.24.
Kabiny powinny być wyposażone w środki dwustronnej łączności, umożliwiające stały kon-
takt ze służbami ratowniczymi.

59
3.1.5.25. Powinny
być tak zaprojektowane i wykonane, aby w przypadku wzrostu temperatury zespołu
napędowego ponad maksimum określone w dokumentacji techniczno-ruchowej mogły zakoń-
czyć rozpoczętą jazdę, ale nie realizowały nowych poleceń.
3.1.5.26.
Kabiny powinny być tak zaprojektowane i skonstruowane, aby zapewnić wystarczającą wenty-
lację dla pasażerów nawet w przypadku przedłużającego się postoju.
3.1.5.27. Kabina
powinna
być odpowiednio oświetlona, jeśli jest używana lub drzwi są otwarte; powin-
na również posiadać oświetlenie awaryjne.
3.1.5.28.
rodki łączności określone w pkt 3.1.5.24. i oświetlenie awaryjne określone w pkt 3.1.5.28.
powinny być tak skonstruowane i wykonane, aby funkcjonowały nawet bez normalnego zasi-
lania. Ich czas działania powinien być wystarczająco długi, aby umożliwić normalne czynności
procedury ratowniczej.
3.1.5.29.
Obwody sterowe, które mogą być użyte w przypadku pożaru, powinny być zaprojektowane
i zbudowane tak, aby można było zapobiegać zatrzymywaniu się na określonych poziomach
i dać pierwszeństwo sterowania ekipom ratowniczym.
3.1.6. Podzespoły urządzeń wymienionych w pkt 3.1.1. - 3.1.5. powinny spełniać wymagania okre-
ślone dla danego rodzaju podzespołu, takich jak: szyny kolejek podwieszonych i spągowych,
zaczepy zawiesi, zestawy transportowe i środki transportowe, określone w pkt 3.1.1. - 3.1.5.
niniejszych wymagań technicznych.
3.2.
Wozy do przewozu osób i wozy specjalne.
3.2.1.
Wozy do przewozu osób i wozy specjalne powinny być tak zaprojektowane i wykonane, aby
wymagania stateczności były spełnione zarówno w czasie pracy, jak i w czasie postoju, w cza-
sie trwania wszystkich faz transportu, załadunku i wyładunku, jak również w czasie możli-
wych do przewidzenia uszkodzeń podzespołów oraz podczas prób.
3.2.2.
Wozy do przewozu osób i wozy specjalne powinny być wyposażone w urządzenie sprzęgające
o konstrukcji, wykonaniu i umiejscowieniu zapewniającym łatwe i bezpieczne połączenie
i rozłączenie oraz zapobiegające przypadkowemu rozłączaniu w czasie przemieszczania.
3.2.3.
Wozy do przewozu osób, w tym wozy sanitarne, powinny być amortyzowane.
3.2.4.
Zderzaki w wozach do przewozu osób i wozach specjalnych powinny być zamocowane do
przedniej i tylnej części ramy wozu, poprzez elementy amortyzujące gumowe lub sprężyny
śrubowe, i być wykonane z materiału odpornego na uderzenia.
3.2.5. Sprzęg hakowy powinien przenieść obciążenie o wartości co najmniej 75 kN, a sprężynowy -
co najmniej 100 kN.
3.2.6.
Wozy do przewozu osób powinny być wyposażone w:
1) dach wykonany z blachy stalowej o grubości co najmniej 2,5 mm;
2) ściany izolowane wykładziną;
3) otwory wejściowe z przesuwanymi drzwiami do każdego z przedziałów z ławkami
i oparciami.
Drzwi powinny posiadać zamek otwierany z zewnątrz i wewnątrz uniemożliwiający ich samo-
czynne otwarcie w czasie jazdy.
3.2.7.
Wozy do przewozu osób, w tym wozy sanitarne, powinny być wyposażone w sygnalizację
bezpieczeństwa zapewniającą wysyłanie przez osoby jadące sygnałów do maszynisty lokomo-
tywy.
3.2.8.
Wozy hamulcowe do przewozu osób powinny mieć ręczny układ hamulcowy zapewniający
skuteczne hamowanie.
3.2.9.
Wozy sanitarne powinny posiadać:
1) dach wykonany z blachy stalowej o grubości co najmniej 2,5 mm;
2) ściany izolowane wykładziną;
3) prowadnice noszy resorowane względem podłoża;

60