Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw

wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio
ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego,
kwota emerytury ulega zmniejszeniu o 25 % jej wysoko ci.
4. Przepisów ust. 1 i 3 nie stosuje się wobec osób, których
emerytura stanowi 75
% podstawy jej wymiaru bez
uwzględnienia podwyższenia z tytułu inwalidztwa
pozostającego w związku ze służbą.”;
2) art. 41a i art. 41b otrzymują brzmienie:
„Art. 41a. 1. Osoba uprawniona do emerytury lub renty rodzinnej
jest zobowiązana zawiadomić
wła ciwy organ
emerytalny o podjęciu działalno ci, o której mowa w art.
104 ust. 1-4 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych, o wysoko ci osiąganego z tego
tytułu przychodu oraz o każdorazowej zmianie
wysoko ci tego przychodu.
2. Osoba uprawniona do zaopatrzenia emerytanego jest
zobowiązana zawiadomić wła ciwy organ emerytalny o
okoliczno ciach powodujących ustanie lub zawieszenie
prawa do wiadczeń albo zmniejszenie ich wysoko ci.
3. Obowiązki okre lone w ust. 1 spoczywają odpowiednio
na pracodawcy i zleceniodawcy.
4. Urząd skarbowy jest zobowiązany zawiadomić organ
emerytalny o podjęciu przez emeryta lub rencistę
działalno ci pozarolniczej.
Art. 41b. 1. Rozliczenie emerytury w związku z osiągnięciem
przychodu, o którym mowa w art. 41 ust. 1, następuje po
upływie roku kalendarzowego w stosunku rocznym lub
miesięcznym.
2. Osoba uprawniona do emerytury jest zobowiązana
zawiadomić, do końca pierwszego kwartału roku
kalendarzowego, organ emerytalny o łącznej kwocie
przychodu, o którym mowa w art. 41 ust. 1, osiągniętego
w poprzednim roku kalendarzowym.
3. Obowiązek okre lony w ust. 2 spoczywa odpowiednio na
płatniku składek.
4. Na podstawie zawiadomień, o których mowa w ust. 2 i 3,
organ emerytalny dokonuje rozliczenia rocznego lub na
wniosek osoby uprawnionej miesięcznego, wypłaconych
osobie okre lonej w ust. 2 w poprzednim roku
kalendarzowym kwot emerytur.

5
5. Minister wła ciwy do spraw wewnętrznych, Minister
Obrony Narodowej i Minister Sprawiedliwo ci okre lą,
każdy w zakresie swojego działania, w drodze
rozporządzenia, szczegółowe zasady dokonywania
rozliczeń, o których mowa w ust. 4, a także sposób
zmniejszania emerytur w trakcie roku kalendarzowego,
mając na uwadze konieczno ć realizacji prawa emeryta
do zaopatrzenia emerytalnego oraz zapewnienie
sprawno ci postępowania w tym zakresie.”.

Art. 6.
W ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz. U. Nr 135, poz.
1268, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) uchyla się art. 10;
2) w art. 12:
a) ust. 4 otrzymuje brzmienie:
„4. Organ emerytalno-rentowy wypłacający rentę socjalną
wydaje decyzję o wstrzymaniu wypłaty renty socjalnej w razie
wystąpienia okoliczno ci powodujących wstrzymanie wypłaty
renty socjalnej.”,
b) ust. 6 otrzymuje brzmienie:
„6. Od decyzji w sprawie renty socjalnej wydanej przez jednostkę
organizacyjną Zakładu lub przez organ emerytalno-rentowy
osobie ubiegającej się o rentę socjalną przysługują rodki
odwoławcze przewidziane dla decyzji w sprawach emerytur i
rent w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie
ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74, z
późn. zm.), zwanej dalej „ustawą o systemie ubezpieczeń
społecznych”.”;

Art. 7.
Ustalenie, czy w okresie przypadającym przed dniem 1 stycznia 2009 r.
przychód emeryta lub rencisty uzasadniał wypłatę wiadczeń w pełnej
wysoko ci, ich zmniejszenie albo zawieszenie, następuje zgodnie z
przepisami obowiązującymi przed dniem 1 stycznia 2009 r.

Art. 8.
Do czasu wej cia w życie przepisów wykonawczych przewidzianych w
art. 40a ust. 5 ustawy, o której mowa w art. 4, oraz w art. 41b ust. 5
ustawy, o której mowa w art. 5, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą,

6
pozostają w mocy przepisy dotychczasowe, jeżeli nie są sprzeczne z
przepisami niniejszej ustawy.

Art. 13.
Ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia z mocą od 1 stycznia 2009 r.



7


U Z A S A D N I E N I E


Projekt nowelizacji ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 39,
poz. 353, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o emeryturach i rentach z
FUS, oraz niektórych innych ustaw, zawiera propozycje dotyczące
zmiany przepisów powodującej, że renta z tytułu niezdolno ci do pracy
nie ulegałaby zmniejszeniu ani zawieszeniu z tytułu osiągania
przychodów z pracy zarobkowej, bez względu na ich wysoko ć.
Według obecnie obowiązujących przepisów emerytura
przysługująca osobie, która nie osiągnęła powszechnego wieku
emerytalnego, jak również renta z tytułu niezdolno ci do pracy i renta
rodzinna ulegają zmniejszeniu, jeżeli wiadczeniobiorca osiąga przychód
wyższy niż 70 % przeciętnego wynagrodzenia, ale nieprzekraczający 130
% tego wynagrodzenia. Jeżeli zarabia powyżej 130 % przeciętnego
wynagrodzenia, to prawo do emerytury lub renty ulega zawieszeniu.
Rodzi to istotne ograniczenia w podejmowaniu zatrudnienia przez
osoby niepełnosprawne otrzymujące renty, co przyczynia się do bardzo
niskiej aktywno ci zawodowej tych osób. Istniejące limity stanowią
barierę dla poprawy sytuacji w tym obszarze.
W wyniku proponowanej zmiany art. 103 i 104 ustawy o
emeryturach i rentach z FUS renta z tytułu całkowitej lub czę ciowej
niezdolno ci do pracy byłaby wypłacana bez względu na wysoko ć
przychodów z pracy zarobkowej (art. 1 pkt 1 i 2 projektu). Zmiana tych
przepisów spowodowałaby, że bez względu na wysoko ć zarobków w
pełnej wysoko ci byłyby wypłacane także renty z tytułu niezdolno ci do
pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową.
Jeżeli jednak taka renta przysługiwałaby osobie uprawnionej
jednocze nie do emerytury, to – tak jak dotychczas – prawo do
pobierania półtorakrotnego
wiadczenia przysługiwałoby pod
warunkiem nieosiągania przychodu z pracy zawodowej.
Proponujemy również, by renta rodzinna przysługująca osobie
niezdolnej do pracy była wypłacana bez względu na wysoko ć
zarobków. Osoba niezdolna do pracy, pobierająca rentę rodzinną,
powinna być motywowana do pracy na takich samych zasadach i z tych
samych powodów, co osoba pobierająca rentę z tytułu niezdolno ci do
pracy.
Nie ulegną natomiast zmianie przepisy regulujące kwestię wypłaty
renty szkoleniowej. wiadczenie to jest przyznawane osobie, która
utraciła zdolno ć do pracy w dotychczasowym zawodzie, a rokuje
odzyskanie zdolno ci do pracy po przekwalifikowaniu zawodowym.

8
Jego celem jest umożliwienie takiej osobie uzyskania kwalifikacji do
pracy w zawodzie, który będzie mogła wykonywać mimo niepełnej
sprawno ci organizmu. Ze względu na charakter tego wiadczenia oraz
jego preferencyjny wymiar utrzymano zasadę, że osoba uprawniona do
renty szkoleniowej nie ma możliwo ci osiągania dodatkowego dochodu z
pracy zarobkowej.
Konsekwencją zniesienia zasad zmniejszania i zawieszania wypłaty
rent z tytułu niezdolno ci do pracy z FUS jest wprowadzenie
analogicznych zmian do ustawy o zaopatrzeniu inwalidów wojennych,
ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ustawy
o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy tzw. służb mundurowych.
Zmiana ustawy o emeryturach i rentach z FUS w zakresie
dotyczącym uniezależnienia wypłacania renty z tytułu niezdolno ci do
pracy od wysoko ci osiąganych przychodów wymusza również
nowelizację ustawy z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz. U. Nr
135, poz. 1268, z późn. zm.). Wynika ona z potrzeby ujednolicenia
przepisów (regulujących powyższe zagadnienie) oraz ze zrównania praw
osób pobierających rentę z tytułu niezdolno ci do pracy z osobami
uprawionymi do renty socjalnej, umożliwiając im uzyskanie
dodatkowego źródła utrzymania (bez zawieszenia lub zmniejszenia renty
po przekroczeniu okre lonej w ustawie wysoko ci przychodu). Za
zrównaniem sytuacji prawnej osób niepełnosprawnych, uprawnionych
do renty socjalnej, z osobami, które nabyły uprawnienie do renty z tytułu
niezdolno ci do pracy, opowiedział się też Rzecznik Praw Obywatelskich
w pi mie z dnia 27 marca 2008 r., skierowanym do Ministra Pracy i
Polityki Społecznej.
Projekt nowelizacji ustawy o rencie socjalnej (art. 6 projektowanej
ustawy) uchyla art. 10 zawieszający prawo do renty socjalnej w
przypadku osiągnięcia przez osobę ją pobierającą przychodu z tytułu
działalno ci podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego.
Prawo do renty socjalnej, zgodnie z art. 10 ust. 6 i 7 ustawy o rencie
socjalnej, zawiesza się za miesiąc, w którym zostały osiągnięte przychody
w łącznej kwocie wyższej niż 30 % przeciętnego miesięcznego
wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy ostatnio ogłoszonego przez
Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego do celów emerytalnych, po
zawiadomieniu przez osobę pobierająca rentę socjalną o przekroczeniu
dopuszczalnego limitu dochodów.
Liczba osób niepełnosprawnych uprawnionych do renty socjalnej,
którym zawieszono wiadczenie z tytułu osiągnięcia okre lonego ustawą
przychodu, wynosi niecały 1 % ogółu przeciętnej liczby osób
pobierających to wiadczenie. Niestety nie ma dostępnych danych
wskazujących na to, ile z takich osób ma zawieszoną rentę z powodu
przekroczenia dopuszczalnego limitu przychodu z tytułu wykonywania

9