Rządowy projekt ustawy o instytutach badawczych

Druk nr 1629

Warszawa, 6 stycznia 2009 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VI kadencja
Prezes Rady Ministrów

RM 10-212, 213, 214, 215, 216-08



Pan

Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej
Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia
2 kwietnia 1997 r. przedstawiam Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej projekty
ustaw:

1. o Narodowym Centrum Badań i Rozwoju,
2. o Narodowym Centrum Nauki,
3. o instytutach badawczych,
4. o Polskiej Akademii Nauk,
5. o zasadach finansowania nauki.

W załączeniu przedstawiam także opinie dotyczące zgodności
proponowanych regulacji z prawem Unii Europejskiej.
Ponadto uprzejmie informuję, że do prezentowania stanowiska Rządu
w tych sprawach w toku prac parlamentarnych został upoważniony Minister Nauki
i Szkolnictwa Wyższego.

wz. Wiceprezes Rady Ministrów

(-) Waldemar Pawlak
Projekt
U S T A W A
z dnia
o instytutach badawczych

Rozdział 1
Przepisy ogólne

Art. 1.

1. Instytutem badawczym w rozumieniu ustawy jest państwowa jednostka organizacyjna,
wyodrębniona pod względem prawnym, organizacyjnym i ekonomiczno-finansowym, która
prowadzi badania naukowe i prace rozwojowe ukierunkowane na ich wdrożenie
i zastosowanie w praktyce, zwana dalej „instytutem”.
2. Instytut uzyskuje osobowość prawną z chwilą wpisania do Krajowego Rejestru Sądowego.
3. Instytut ma prawo używania okrągłej pieczęci z wizerunkiem godła Rzeczypospolitej Polskiej
pośrodku i nazwą instytutu w otoku.

Art. 2.

1. Do podstawowych zadań instytutu należy:
1) prowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych;
2) przystosowywanie wyników badań naukowych i prac rozwojowych do wprowadzenia
w praktyce;
3) wdrażanie wyników badań naukowych i prac rozwojowych.
2. Instytut może:
1) upowszechniać wyniki badań naukowych i prac rozwojowych;
2) wykonywać badania i analizy oraz opracowywać opinie i ekspertyzy w zakresie
prowadzonych badań naukowych i prac rozwojowych;
3) opracowywać oceny dotyczące stanu i rozwoju poszczególnych dziedzin nauki i techniki


oraz sektorów gospodarki, które wykorzystują wyniki badań naukowych i prac
rozwojowych oraz w zakresie wykorzystywania w kraju osiągnięć światowej nauki
i techniki;
4) prowadzić działalność normalizacyjną, certyfikacyjną i aprobacyjną;
5) prowadzić i rozwijać bazy danych związane z przedmiotem działania instytutu;
6) prowadzić działalność w zakresie informacji naukowej, technicznej i ekonomicznej,
wynalazczości oraz ochrony własności przemysłowej i intelektualnej, a także wspierającej
innowacyjność przedsiębiorstw;
7) produkować w związku z prowadzonymi badaniami naukowymi i pracami rozwojowymi
aparaturę, urządzenia, materiały i inne wyroby oraz prowadzić walidację metod
badawczych, pomiarowych oraz kalibrację aparatury;
8) prowadzić działalność wydawniczą związaną z prowadzonymi badaniami naukowymi
i pracami rozwojowymi.
3. Instytut, poza zadaniami, o których mowa w ust. 1 i 2, może prowadzić:
1) studia podyplomowe i doktoranckie, związane z prowadzonymi przez instytut badaniami
naukowymi i pracami rozwojowymi, jeżeli posiada uprawnienia do nadawania stopni
naukowych oraz odpowiednie zaplecze i warunki materialno-techniczne;
2) inne formy kształcenia, w tym szkolenia i kursy dokształcające.
4. Instytut może prowadzić działalność gospodarczą inną niż wymieniona w ust. 1 – 3, w zakresie
i w formie określonej w statucie instytutu, związaną z prowadzonymi badaniami naukowymi
i pracami rozwojowymi, na zasadach określonych w przepisach o swobodzie działalności
gospodarczej. Działalność ta jest wyodrębniona pod względem finansowym i rachunkowym
z działalności, o której mowa w ust. 1 – 3.

Art. 3.

Instytut prowadzący badania naukowe i prace rozwojowe w dziedzinie nauk medycznych
uczestniczy w systemie ochrony zdrowia.
2


Rozdział 2
Tworzenie, łączenie, podział, reorganizacja, przekształcanie i likwidacja instytutów

Art. 4.

Instytut może być utworzony, jeżeli zaistnieje potrzeba prowadzenia w danej dziedzinie
działalności, o której mowa w art. 2 ust. 1 i 2, oraz zostanie zapewniona niezbędna kadra
o odpowiednich kwalifikacjach oraz aparatura badawcza, laboratoryjna, potencjał informatyczny
i inne niezbędne warunki materialno-techniczne.

Art. 5.

1. Rada Ministrów tworzy instytut, w drodze rozporządzenia, na wniosek ministra właściwego ze
względu na planowaną działalność instytutu, złożony po zasięgnięciu opinii Komitetu
Ewaluacji Jednostek Naukowych, o którym mowa w art. 43 ust. 1 ustawy z dnia ….
o zasadach finansowania nauki (Dz. U. Nr …, poz. …), zwanego dalej „Komitetem”.
2. Ministrem nadzorującym instytut jest minister wskazany w rozporządzeniu Rady Ministrów,
o którym mowa w ust. 1, zwany dalej „ministrem nadzorującym”.
3. Rozporządzenie o utworzeniu instytutu określa przedmiot i zakres działania instytutu, jego
nazwę i siedzibę oraz składniki majątkowe, w tym tytuł prawny do gruntów oraz budynków
i urządzeń trwale z nimi związanych.
4. W akcie o utworzeniu instytutu wskazuje się mienie lub organ, który go w to mienie wyposaża.
Akt ten wskazuje także formę i sposób tego wyposażenia.

Art. 6.

1. Minister nadzorujący wyposaża instytut w środki niezbędne do prowadzenia działalności
określonej w akcie o utworzeniu instytutu.
2. Instytut działa na podstawie statutu, który określa szczegółowy przedmiot i zakres działania
instytutu. Statut uchwala rada naukowa, a zatwierdza minister nadzorujący.
3. Pierwszy statut nowo utworzonemu instytutowi oraz statut instytutowi powstałemu w wyniku

3


połączenia lub podziału nadaje minister nadzorujący. Pierwszy statut obowiązuje do czasu
zatwierdzenia przez ministra nadzorującego statutu uchwalonego zgodnie z trybem, o którym
mowa w ust. 2.
4. Strukturę organizacyjną instytutu określa regulamin organizacyjny ustalony przez dyrektora,
po zasięgnięciu opinii rady naukowej.

Art. 7.

1. Instytut może zostać połączony z innym instytutem, podzielony, zreorganizowany lub
zlikwidowany, jeżeli minister nadzorujący uzna, że łączenie, podział, reorganizacja lub
likwidacja instytutu jest uzasadniona merytorycznie, organizacyjnie i finansowo.
2. Łączenie, podział, reorganizacja lub likwidacja instytutu może nastąpić na wspólny wniosek
rady naukowej i dyrektora instytutu złożony ministrowi nadzorującemu oraz z inicjatywy własnej
tego ministra.
3. Rada Ministrów, na wniosek ministra nadzorującego, w drodze rozporządzenia, dokonuje
połączenia, podziału, reorganizacji lub likwidacji instytutu.

Art. 8.

1. Utworzenie, połączenie, podział, reorganizacja lub likwidacja instytutu są poprzedzone
postępowaniem przygotowawczym mającym na celu ocenę potrzeby oraz warunków jego
utworzenia, połączenia, podziału, reorganizacji lub likwidacji.
2. Minister właściwy ze względu na działalność instytutu lub minister nadzorujący powołuje
zespół roboczy do przeprowadzenia postępowania przygotowawczego. Zespół roboczy
przedstawia ministrowi opinię w terminie trzech miesięcy od dnia powołania.
3. Opinie w sprawie połączenia, podziału, reorganizacji lub likwidacji instytutu przedstawiają
ministrowi nadzorującemu również rada naukowa oraz dyrektor instytutu.
4. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki i tryb tworzenia,
łączenia, podziału, reorganizacji i likwidacji instytutów, w tym:
1) komisyjny tryb ustalenia stanu majątkowego i organizacyjno-prawnego instytutu,
2) uregulowanie zobowiązań,

4