Rządowy projekt ustawy o instytutach badawczych

6. Instytut jest obowiązany uzyskać zgodę ministra nadzorującego na wykonywanie praw z tytułu
posiadanych akcji i udziałów w spółkach, o których mowa w ust. 5.
7. Czynności prawne, dokonane z naruszeniem przepisów określonych w ust. 1 – 4 i 6, są
nieważne.

Art. 18.

1. Instytut występuje w obrocie we własnym imieniu i na własny rachunek.
2. Instytut pokrywa koszty bieżącej działalności z uzyskiwanych przychodów.
3. Instytut odpowiada za swoje zobowiązania.
4. Instytut nie odpowiada za zobowiązania Skarbu Państwa ani innych osób prawnych. Skarb
Państwa nie odpowiada za zobowiązania instytutu, z zastrzeżeniem ust. 5.
5. Niewykonane zobowiązania likwidowanego instytutu, uczestniczącego w systemie ochrony
zdrowia lub instytutu nieprowadzącego działalności gospodarczej, obciążają Skarb Państwa.
6. Dyrektor w ramach możliwości finansowych ustala wielkość środków na wynagrodzenia.
7. Instytut osiąga przychody w związku z prowadzoną działalnością określoną w art. 2, w tym ze
sprzedaży:
1) wyników badań naukowych i prac rozwojowych;
2) patentów, praw ochronnych oraz licencji na stosowanie wynalazków i wzorów użytkowych;
3) prac wdrożeniowych, w tym nadzoru autorskiego;
4) produkcji urządzeń i aparatury oraz innej produkcji lub usług.
8. Instytut osiąga przychody z dotacji na podstawie przepisów ustawy z dnia … o zasadach
finansowania nauki i ustawy z dnia …. o finansach publicznych (Dz. U. Nr …, poz. …),
z zastrzeżeniem art. 21 ust. 6.
9. Instytut może uzyskiwać przychody z darowizn.
10. Podstawą gospodarowania środkami, o których mowa w ust. 7 – 9, jest plan finansowy,
zwany dalej „planem”.
11. Roczny plan obejmuje:
1) przychody własne;
2) dotacje z budżetu państwa;
3) koszty, w tym:

10


a) wynagrodzenia i składki od nich naliczane,
b) płatności odsetkowe wynikające z zaciągniętych zobowiązań,
c) koszty majątkowe.
12. Do czasu zatwierdzenia planu przez ministra nadzorującego podstawą gospodarki
finansowej jest projekt planu.
13. Plan ustala dyrektor instytutu po zasięgnięciu opinii rady naukowej.
14. Sprawozdanie finansowe instytutu zatwierdza minister nadzorujący instytut.

Art. 19.

1. Instytut tworzy fundusze:
1) statutowy, który stanowi równowartość majątku na dzień rozpoczęcia działalności;
2) rezerwowy, który tworzy się z nie mniej niż 8 % zysku netto za poprzedni rok obrotowy;
3) zakładowy fundusz świadczeń socjalnych, który tworzy się na zasadach określonych
w ustawie z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U.
z 1996 r. Nr 70, poz. 335, z późn. zm.)).
2. Instytut może tworzyć fundusze:
1) badań własnych, który tworzy się z zysku netto za poprzedni rok obrotowy;
2) stypendialny, który tworzy się z zysku netto za poprzedni rok obrotowy;
3) wdrożeń, który tworzy się ze środków przekazanych instytutowi na podstawie umów
przez przedsiębiorców wdrażających wyniki badań naukowych lub prac rozwojowych
tego instytutu, z tytułu osiągnięcia wymiernych efektów ekonomicznych wdrożenia;
4) nagród, który tworzy się z zysku netto za poprzedni rok obrotowy.
3. Fundusze, o których mowa w ust. 1 i 2, zmniejsza się lub zwiększa na następujących zasadach:
1) fundusz rezerwowy służy na pokrycie strat instytutu; w przypadku gdy strata netto będzie
wyższa niż fundusz rezerwowy, pozostała część straty zostanie pokryta z funduszu
statutowego;

5) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1996 r. Nr 118, poz. 561, Nr 139,
poz. 647 i Nr 147, poz. 686, z 1997 r. Nr 82, poz. 518 i Nr 121, poz. 770, z 1998 r. Nr 75, poz. 486 i Nr 113,
poz. 717, z 2002 r. Nr 135, poz. 1146, z 2003 r. Nr 213, poz. 2081, z 2005 r. Nr 249, poz. 2104, z 2007 r. Nr 69,
poz. 467 i Nr 89, poz. 589 oraz z 2008 r. Nr 86, poz. 522.

11


2) w przypadku gdy fundusz rezerwowy osiągnie wartość 1/5 funduszu statutowego, instytut
może nie dokonywać odpisu z zysku;
3) odpisu na fundusz nagród dokonuje się zaliczkowo w bieżącym roku obrotowym, z tym
że wypłata nagród następuje w następnym roku, po zatwierdzeniu sprawozdania
finansowego instytutu; warunki wypłat ze środków funduszu określa zakładowy układ
zbiorowy pracy lub regulamin wynagradzania;
4) środki funduszu wdrożeniowego przeznacza się na wypłatę nagród za osiągnięcie efektów
wdrożenia; warunki wypłat ze środków funduszu określa zakładowy układ zbiorowy
pracy lub regulamin ustalony przez instytut.
4. Zysk netto instytutu przeznacza się na zwiększenie:
1) funduszu rezerwowego;
2) funduszu badań własnych;
3) funduszu nagród;
4) zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.
5.
Dyrektor instytutu przedstawia do zatwierdzenia ministrowi nadzorującemu wniosek
dotyczący podziału zysku, po zaopiniowaniu przez radę naukową. Minister nadzorujący, mając
na względzie dbałość o prawidłowe funkcjonowanie instytutu, może dokonać innego niż
wnioskowany podziału zysku.
6. Niewykorzystane w danym roku kalendarzowym środki funduszów instytutu przechodzą na
rok następny.

Art. 20.

1. Instytuty są zwolnione z opłat z tytułu użytkowania wieczystego gruntów stanowiących
własność Skarbu Państwa lub własność gminy, z wyjątkiem części tych gruntów
wykorzystywanej wyłącznie do działalności gospodarczej.
2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do użytkowania wieczystego gruntów wchodzących w skład
Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa. Instytuty, z tytułu użytkowania wieczystego tych
gruntów, ponoszą opłaty określone w przepisach o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi
Skarbu Państwa.


12


Rozdział 4
Państwowy instytut badawczy

Art. 21.

1. Instytut może otrzymać status państwowego instytutu badawczego, jeżeli zaistnieje potrzeba
zlecenia mu zadań, o których mowa w art. 22 pkt 2, do wykonywania w sposób ciągły.
2. Status państwowego instytutu badawczego może być nadany instytutowi na wniosek ministra
nadzorującego, po uzgodnieniu z ministrem właściwym do spraw nauki oraz ministrem
właściwym do spraw finansów publicznych.
3. Do wniosku, o którym mowa w ust. 2, dołącza się ocenę dotychczasowej działalności instytutu
dokonaną przez Komitet, ze szczególnym uwzględnieniem informacji o prowadzonych
badaniach naukowych i pracach rozwojowych oraz o ich wynikach, liczbie zatrudnionych
pracowników i ich kwalifikacjach oraz o stanie majątkowym tego instytutu, umożliwiającym
właściwą realizację zadań.
4. Państwowy instytut badawczy, na zasadzie wyłączności, używa w nazwie określenia
„Państwowy Instytut Badawczy”.
5. Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, nadaje instytutowi status państwowego instytutu
badawczego, uwzględniając w szczególności wymagania, o których mowa w art. 4, oraz
określając zakres zadań tego instytutu, źródła finansowania i wskazując dysponentów środków
budżetowych przeznaczonych na realizację tych zadań.
6. Państwowy instytut badawczy otrzymuje dotację celową na finansowanie realizacji zleconych
zadań. Wysokość dotacji jest określana w ustawie budżetowej, na wniosek właściwych
dysponentów części budżetowych.
7. Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, może pozbawić instytut statusu państwowego
instytutu badawczego, jeżeli ustały przyczyny uzasadniające nadanie tego statusu albo gdy
instytut nie wykonuje zleconych mu zadań, mając na uwadze zapewnienie ciągłości działania
instytutu i jego prawidłowej gospodarki.
13



Art. 22.

Do zadań państwowego instytutu badawczego należy wykonywanie:
1) zadań określonych w art. 2;
2) zadań szczególnie ważnych dla planowania i realizacji polityki państwa, których
wykonanie jest niezbędne dla zapewnienia obronności i bezpieczeństwa publicznego,
działania wymiaru sprawiedliwości, ochrony dziedzictwa narodowego, rozwoju
edukacji i kultury, kultury fizycznej i sportu oraz poprawy jakości życia obywateli,
dotyczących:
a) opracowywania i opiniowania standardów w zakresie rynku pracy, ochrony pracy
i zabezpieczenia społecznego, ochrony zdrowia, ochrony środowiska, gospodarki
żywnościowej, gospodarki przestrzennej, gospodarki bogactwami i zasobami
naturalnymi, rozwoju społeczeństwa informacyjnego, bezpieczeństwa
technicznego, energetycznego i bezpieczeństwa transportu oraz standardów
produktów, procesów i usług, a także warunków przestrzegania tych standardów,
b) monitoringu i zapobiegania skutkom zjawisk i wydarzeń mogących stwarzać
zagrożenie publiczne, w tym zapobiegania skutkom katastrof naturalnych lub
technicznych, noszących znamiona klęski żywiołowej.


Rozdział 5
Organy instytutu

Art. 23.

Organami instytutu są:
1) dyrektor;
2) rada naukowa.



14