Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo telekomunikacyjne oraz niektórych innych ustaw

8
Dyrektywy o usłudze powszechnej”. Należy jednak zauważyć, że alternatywa
łączna (spójnik „lub”) występuje wyłącznie między dwiema przesłankami
określonymi w art. 17 ust. 1 litera b dyrektywy 2002/22/WE. Natomiast między
przesłankami z lit. b a przesłanką wymienioną w lit. a omawianego przepisu
dyrektywy występuje koniunkcja (spójnik „oraz”). Oznacza to, że prawo
wspólnotowe przewiduje obligatoryjną regulację rynku w przypadku, gdy
łącznie jest spełniona przesłanka określona w lit. a oraz co najmniej jedna z
dwóch przesłanek określonych w lit. b artykułu 17 ust. 1 dyrektywy.
Proponowany przepis jest niezgodny z art. 17 ust. 1 dyrektywy 2002/22/WE.
11) Zgodnie z motywem 26 zdanie trzecie preambuły do dyrektywy
2002/22/WE (dyrektywy o usłudze powszechnej), usługi dostarczane przez
przedsiębiorstwa o znaczącej sile rynkowej powinny odzwierciedlać koszty.
Ponadto z artykułu 17 dyrektywy w związku z motywem 26 preambuły wynika,
że aby krajowe organy regulacyjne mogły nakładać na takie przedsiębiorstwa
obowiązki regulacyjne (w tym stosować właściwe środki limitowania cen
detalicznych oraz środki kontroli poszczególnych taryf), niezbędny jest dostęp
do informacji o właściwym rachunku kosztów. W przypadku, gdy
przedsiębiorstwa podlegają regulacjom taryf detalicznych lub innym istotnym
ograniczeniom detalicznym, krajowe organy regulacyjne muszą zapewnić
wprowadzenie w życie niezbędnych i właściwych systemów ewidencji kosztów.
Mogą one określić format i metodologię ewidencjonowania, jakie mają być
zastosowane (art. 17 ust. 4 dyrektywy).
Projekt w art. 1 pkt 28 lit. b wprowadza zmiany w zakresie art. 46 ust. 3
ustawy – Prawo telekomunikacyjne. Zmiany te dotyczą uprawnień
regulacyjnych Prezesa UKE w zakresie m.in. określenia przedziału cen usług,
maksymalnych lub minimalnych cen usług, w oparciu o koszty świadczenia
usług lub na podstawie cen stosowanych na porównywalnych rynkach państw
członkowskich, oraz określenia formuły ograniczającej wzrost cen usługi lub
koszyka usług. Proponowane przepisy nie są sprzeczne z postanowieniami
dyrektywy 2002/22/WE.
12) Artykuł 1 pkt 31 projektu zakłada zmianę art. 49 ustawy – Prawo
telekomunikacyjne, polegającą na dodaniu określenia, że celem prowadzenia
rachunkowości regulacyjnej jest zapobieganie dyskryminacji i nieuczciwemu
subsydiowaniu skrośnemu. Doprecyzowaniu podlega ponadto określenie
sposobu prowadzenia rachunkowości regulacyjnej – musi ona umożliwiać
identyfikację przepływów transferów wewnętrznych pomiędzy rodzajami
działalności w podziale na poszczególne usługi świadczone w zakresie tych
działalności.
Należy w tym miejscu wskazać zalecenie Komisji 2005/698/WE, które
wprowadza w życie rozdzielność księgową i systemów księgowania kosztów
przez operatorów określonych przez ich krajowy organ regulacyjny jako
posiadający znaczącą pozycję rynkową na rynkach właściwych w wyniku
analizy rynku przeprowadzonej zgodnie z postanowieniami 2002/21/WE

9
(dyrektywy ramowej). W punkcie 1 zalecenia Komisji 2005/698/WE określa się
następujące cele nałożenia obowiązku dotyczącego rozdzielności księgowej:
zapewnienie wyższego poziomu szczegółowości informacji niż uzyskiwany z
ustawowych sprawozdań finansowych operatora, możliwie jak najdokładniejsze
odzwierciedlenie wyników części działalności gospodarczej operatora, tak jak
gdyby były one prowadzone jako oddzielne przedsiębiorstwa, a w przypadku
przedsiębiorstw zintegrowanych wertykalnie – zapobieżenie dyskryminacji na
korzyść ich własnych działań oraz zapobieżenie niesprawiedliwej subwencji
krzyżowej.
Proponowana zmiana art. 49 ustawy – Prawo telekomunikacyjne nie jest
sprzeczna z zaleceniem Komisji 2005/698/WE.
13) Artykuł 1 pkt 34 projektu przewiduje zmianę art. 56 ust. 3 ustawy –
Prawo telekomunikacyjne, zawierającego wykaz informacji i danych, jakie
powinna w szczególności określać umowa o świadczenie publicznie dostępnych
usług telekomunikacyjnych. Proponowany przepis pozostaje w zgodzie z art. 20
dyrektywy 2002/22/WE (dyrektywy o usłudze powszechnej), regulującym
kwestie dotyczące zawierania przez konsumentów umów z dostawcami usług
łączności elektronicznej.
14) Artykuł 1 pkt 52 projektu wprowadza zmiany w treści art. 81 ustawy
– Prawo telekomunikacyjne. Zmiany dotyczą m.in. definicji usługi powszechnej
oraz katalogu usług wchodzących w jej skład. Zgodnie z proponowanym
brzmieniem art. 81 ust. 3 pkt 2 ustawy, do zestawu usług telekomunikacyjnych,
stanowiących usługę powszechną, będzie zaliczało się świadczenie usługi
ogólnokrajowego spisu abonentów i usługi ogólnokrajowej informacji o
numerach telefonicznych. Z kolei art. 1 pkt 66 projektu (w zakresie zmiany art.
103 ustawy) określa zakres obowiązków przedsiębiorcy wyznaczonego do
świadczenia usługi ogólnokrajowego spisu abonentów i usługi ogólnokrajowej
informacji o numerach telefonicznych. Proponowane zmiany są zgodne z art. 2
lit. j dyrektywy 2002/21/WE (dyrektywy ramowej), ustalającym definicję
pojęcia „usługa powszechna”, oraz nie są sprzeczne z art. 5 dyrektywy
2002/22/WE (dyrektywy o usłudze powszechnej), dotyczącym zapewnienia
użytkownikom końcowym dostępu do biura numerów oraz udostępnienia im
pełnego i regularnie aktualizowanego spisu abonentów telefonicznych.
15) Dyrektywa 2002/22/WE (dyrektywa o usłudze powszechnej) określa
metody wyznaczania przedsiębiorstwa do obowiązku świadczenia usługi
powszechnej, które mogą być stosowane jako sposób określania kosztów netto
obowiązku jej świadczenia (art. 8 ust. 2 w związku z art. 12 dyrektywy). Zasady
kalkulacji kosztu netto obowiązku świadczenia usługi powszechnej wyjaśnia
część A załącznika IV do dyrektywy.
Zgodnie z proponowaną (w artykule 1 pkt 53 lit. b projektu) zmianą art.
82 ust. 4 ustawy – Prawo telekomunikacyjne, Prezes UKE wyznacza
przedsiębiorcę telekomunikacyjnego do świadczenia usługi powszechnej m.in.
na podstawie najniższego oszacowania kosztu netto jej świadczenia.

10
Jednocześnie proponuje się wprowadzenie definicji pojęć „koszt netto
świadczenia usługi powszechnej” oraz „koszt netto świadczenia usługi
wchodzącej w skład usługi powszechnej” (art. 1 pkt 53 lit. c projektu). Zawarte
w art. 1 pkt 53 lit. b i c projektu przepisy są zgodne z art. 8 ust. 2 w związku z
art. 12 dyrektywy 2002/22/WE oraz postanowieniami części A załącznika IV do
dyrektywy.
16) W art. 1 pkt 58 i 59 (zmiana art. 91 ustawy oraz dodanie po nim art.
91a) przyznaje się Prezesowi UKE kompetencję do nakładania na
przedsiębiorcę wyznaczonego obowiązku zapewnienia specjalnego pakietu
cenowego oraz stosowania ujednoliconych taryf, w tym uśrednienia
geograficznego, a także określania ceny maksymalnej usługi powszechnej albo
poszczególnych usług wchodzących w jej skład. Proponowane przepisy są
zgodne z art. 9 dyrektywy 2002/22/WE, regulującym kwestie dotyczące
przystępności taryf.
17) Zgodnie z art. 1 pkt 93 projektu mają być w art. 153 ust. 4 ustawy –
Prawo telekomunikacyjne uchylone m.in. punkty 5 i 6. Na podstawie
uchylanych przepisów obowiązkowej ocenie zgodności z zasadniczymi
wymogami nie podlegają: urządzenia przeznaczone do zastosowania w
dziedzinie lotnictwa oraz urządzenia przeznaczone do użytku w dziedzinie
kontroli lotów i zarządzania ruchem lotniczym (art. 153 ust. 3 i ust. 4 pkt 5 i 6
ustawy). Przyjęcie proponowanej zmiany będzie skutkowało poddaniem tych
urządzeń obowiązkowej ocenie zgodności z zasadniczymi wymogami.
Rozporządzenie (WE) nr 552/2004, dotyczące interoperacyjności
Europejskiej Sieci Zarządzania Ruchem Lotniczym (EATMN), stanowi w jego
art. 2, że Sieć EATMN, jej systemy i ich części składowe oraz stosowne
procedury muszą spełniać zasadnicze wymogi określone w tym rozporządzeniu.
Systemy, ich części składowe i stosowne procedury są określone w załączniku I
do rozporządzenia, który zawiera listę systemów dla służb nawigacji lotniczej i
dokonuje podziału EATMN na poszczególne systemy. Przepis art. 1 pkt 93
projektu jest zgodny z przepisami rozporządzenia (WE) nr 552/2004.
18) Artykuł 1 pkt 95 przewiduje zmianę art. 159 ust. 1 pkt 5 ustawy –
Prawo telekomunikacyjne, stanowiącego, że tajemnica komunikacyjna obejmuje
m.in. dane o próbach uzyskania połączenia między określonymi zakończeniami
sieci telekomunikacyjnej. Zmiana dotyczy uzupełnienia tego przepisu o
definicję „nieudanych prób połączeń” i stwierdzenie, że dane o nieudanych
próbach połączeń są także objęte tajemnicą komunikacyjną. Proponowany
przepis nie jest sprzeczny z art. 2 ust. 2 lit. f dyrektywy 2006/24/WE,
zawierającym definicję pojęcia „nieudana próba połączeń”.
19) Artykuł 1 pkt 109 przewiduje, że operator publicznej sieci
telekomunikacyjnej oraz dostawca publicznie dostępnych usług
telekomunikacyjnych – z uwagi na realizację przez uprawnione podmioty oraz
sądy i prokuratorów zadań na rzecz obronności, bezpieczeństwa państwa,
bezpieczeństwa i porządku publicznego, w tym zapobieganie, wykrywanie i

11
ściganie przestępstw – jest zobowiązany na własny koszt: zatrzymywać dane
niezbędne do ustalenia zakończenia sieci, telekomunikacyjnego urządzenia
końcowego i użytkownika końcowego inicjującego połączenie oraz tego, do
którego kierowane jest połączenie, a także określenia daty i godziny połączenia
oraz czasu jego trwania, rodzaju połączenia, lokalizacji telekomunikacyjnego
urządzenia końcowego używanego w ruchomej publicznej sieci telefonicznej.
Powyższy obowiązek obejmuje również przechowywanie tych danych przez
okres czterech lat licząc od dnia połączenia lub nieudanej próby połączenia,
generowanego w sieci telekomunikacyjnej lub przetwarzanego przez operatora,
oraz niszczenie i anonimizowanie danych po upływie tego okresu. Ponadto
operator publicznej sieci telekomunikacyjnej oraz dostawca publicznie
dostępnych usług telekomunikacyjnych będzie miał obowiązek udostępniać te
dane organom określonym w projekcie oraz sądom i prokuratorom na zasadach i
przy zachowaniu procedur określonych w przepisach odrębnych. Dane te muszą
być chronione przed przypadkowym lub bezprawnym zniszczeniem, utratą lub
zmianą, nieuprawnionym lub bezprawnym przechowywaniem, przetwarzaniem,
dostępem lub ujawnieniem.
Zgodnie z art. 6 ust. 1 TUE, Unia opiera się na zasadach wolności,
demokracji, poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności oraz
państwa prawnego, które są wspólne dla państw członkowskich. Unia szanuje
prawa podstawowe zagwarantowane w europejskiej Konwencji o ochronie praw
człowieka i podstawowych wolności oraz wynikające z tradycji konstytucyjnych
wspólnych dla państw członkowskich, jako zasady ogólne prawa
wspólnotowego (art. 6 ust. 2 TUE). Prawa człowieka i podstawowe wolności
zostały określone także w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej, która
będzie częścią składową prawa pierwotnego Unii Europejskiej po podpisaniu i
ratyfikacji Traktatu Lizbońskiego. Jednocześnie należy stwierdzić, że zgodnie z
postanowieniami wprowadzonymi do TUE, działania państw członkowskich
mogą być przedmiotem oceny politycznej, w kontekście zasad wolności,
demokracji, poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności oraz
państwa prawnego, dokonywanej przez Radę Unii Europejskiej i Parlament
Europejski w trybie art. 7 TUE. W przypadku stwierdzenia w ramach tej
procedury wyra nego ryzyka poważnego naruszenia wskazanych zasad w
jednym z państw członkowskich, Rada może skierować do tego państwa
stosowne zalecenia. W przypadku zaś stwierdzenia poważnego i stałego
naruszenia zasad, Rada może zadecydować o zawieszeniu niektórych praw tego
państwa wynikających ze stosowania Traktatu, łącznie z prawem do głosowania
przedstawiciela rządu tego państwa w Radzie. Analogiczny przepis zawiera
Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską w art. 309.
Analiza treści zaproponowanego brzmienia art. 180a ust. 1 pkt 1 i 2
ustawy – Prawo telekomunikacyjne (art. 1 pkt 109 projektu) jest niezbędna, aby
– dokonując oceny zgodności projektu z prawem Unii Europejskiej – określić,

12
czy i w jakim zakresie przepisy należy przyporządkować kategoriom
zdefiniowanym w dyrektywie 2002/58/WE lub dyrektywie 2006/24/WE.
a) Dyrektywa 95/46/WE przewiduje, że państwa członkowskie są
zobowiązane chronić podstawowe prawa i wolności osób fizycznych, w
szczególności ich prawo do prywatności w odniesieniu do przetwarzania danych
osobowych. Artykuł 13 dyrektywy stanowi jednak, że państwo członkowskie
może przyjąć środki ustawodawcze w celu ograniczenia zakresu praw i
obowiązków, przewidzianego na podstawie niektórych przepisów dyrektywy,
kiedy ograniczenie takie stanowi środek konieczny dla zabezpieczenia: a)
bezpieczeństwa narodowego, b) obronności, c) bezpieczeństwa publicznego, d)
działań prewencyjnych, prowadzonych czynności dochodzeniowo-śledczych i
prokuratorskich w sprawach karnych lub w sprawach o naruszenie zasad etyki w
zawodach podlegających regulacji, e) ważnego interesu ekonomicznego lub
finansowego państwa członkowskiego lub Unii Europejskiej, łącznie z
kwestiami pieniężnymi, budżetowymi i podatkowymi, f) funkcji kontrolnych,
inspekcyjnych i regulacyjnych związanych, nawet sporadycznie, z
wykonywaniem władzy publicznej w przypadkach wymienionych w lit. c–e, g)
ochrony osoby, której dane dotyczą oraz praw i wolności innych osób.
W odniesieniu do przetwarzania danych osobowych i ochrony
prywatności w sektorze łączności elektronicznej obowiązują przepisy
szczególne zawarte w dyrektywie 2002/58/WE.
W motywie 11 dyrektywy 2002/58/WE stwierdza się, że dyrektywa nie
zmienia istniejącej równowagi między prawem do prywatności osoby fizycznej
a możliwością państw członkowskich do podejmowania środków, określonych
w art. 15 ust. 1 dyrektywy, niezbędnych do ochrony bezpieczeństwa
publicznego, obronności, bezpieczeństwa państwa (włączając gospodarczy
dobrobyt państwa, gdy działania dotyczą zagadnień bezpieczeństwa państwa) i
wykonywania prawa karnego. Wskutek tego dyrektywa nie wpływa na
możliwości państw członkowskich zgodnego z prawem przejmowania danych w
łączności elektronicznej lub podejmowania innych środków, jeżeli jest to
konieczne dla któregokolwiek z tych celów i zgodne z europejską Konwencją o
ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, podpisaną w Rzymie 4
listopada 1950 roku, której wykładnię stanowi orzecznictwo Europejskiego
Trybunału Praw Człowieka.
rodki tego rodzaju muszą być właściwe,
współmierne do zamierzonego celu i niezbędne w ramach społeczeństwa
demokratycznego oraz powinny podlegać stosownym zabezpieczeniom zgodnie
z Konwencją. Artykuł 15 ust. 1 dyrektywy 2002/58/WE stanowi, że państwa
członkowskie mogą uchwalić środki ustawodawcze w celu ograniczenia zakresu
praw i obowiązków przewidzianych w art. 5, 6, art. 8 ust. 1–4, i art. 9 dyrektywy
(poufność komunikacji, dane o ruchu, wyświetlanie i ograniczenie identyfikacji
rozmów przychodzących i wychodzących oraz dane dotyczące lokalizacji inne

1 Polska ratyfikowała Europejską Konwencję o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności w dniu 19
stycznia 1993 r. Tekst konwencji został opublikowany w Dz. U. z 1993 r. Nr 61, poz. 284, ze zmianami.