Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo telekomunikacyjne oraz niektórych innych ustaw

53
Kolejną różnicą w stosunku do stanu obecnego jest rozszerzenie katalogu
podmiotów potencjalnie odpowiedzialnych za określone naruszenia, poza
samymi nadawcami, o zleceniodawców i podmioty, które odnoszą korzyści z
przesłania informacji niezamówionych.
Poza zmianą kwalifikacji, zwiększeniu uległ także wymiar kary za tego rodzaju
czyny. Karę wymierza Prezes UKE w wysokości uzależnionej od charakteru i
skali konkretnego naruszenia. Wprowadzone zostały ponadto kary dla
dostawców usług telekomunikacyjnych, którzy nie wywiązują się z obowiązku
utworzenia i prowadzenia punktu przyjęć skarg na naruszenia bezpieczeństwa
telekomunikacyjnego, a także na tych, którzy nie udzielają Prezesowi UKE
żądanych informacji, bądź nie podejmują określonych przepisami prawa innych
działań.
Proponowane zmiany przepisów są zgodne z przyjętą 22 listopada 2005 r.
przez KERM „Decyzją w sprawie wskazania właściwego organu odpowie-
dzialnego za koordynację działań w zakresie zwalczania spamu w Polsce oraz
za współpracę z organami innych Państw Członkowskich UE w tym zakresie”.
Jednakże obowiązek utworzenia ogólnopolskiego punktu przyjęć zgłoszeń o
przesyłaniu informacji niezamówionych ciąży na Prezesie UKE, który
uprawniony jest do kontroli przestrzegania przepisów, decyzji oraz postanowień
z zakresu telekomunikacji. Jest to organ właściwy do spraw przestrzegania
przez operatorów publicznej sieci telekomunikacyjnej lub dostawców publicznie
dostępnych usług telekomunikacyjnych obowiązków dotyczących przetwarzania
danych transmisyjnych nałożonych przepisami prawa telekomunikacyjnego.
Art. 176-182 Obowiązki na rzecz obronności, bezpieczeństwa państwa oraz
bezpieczeństwa i porządku publicznego
Zmiany proponowane w art. 176 – 182 ustawy Prawo telekomunikacyjne są
zmianami, których wprowadzenie ma zadanie dopasowanie siatki pojęciowej
stosowanej w ustawie – Prawo telekomunikacyjne i w ustawach kompe-
tencyjnych precyzujących zadania organów państwowych posiadających
uprawnienia do prowadzenia działań operacyjnych z wykorzystaniem teleko-
54
munikacji, a także w innych przepisach ustawowych dotyczących sytuacji
szczególnych zagrożeń i powinności przedsiębiorców związanych z wyko-
nywaniem obowiązków związanych z obronnością państwa. Wprowadzone
zmiany mają za zadanie wyraźne odróżnienie, poprzez wydzielenie odrębnych
tematycznie jednostek redakcyjnych ustawy, obowiązków związanych z dzia-
łaniami przedsiębiorców telekomunikacyjnych w sytuacjach szczególnych
zagrożeń, wprowadzania dodatkowych ograniczeń i obowiązków w funkcjo-
nowaniu sieci telekomunikacyjnych i świadczeniu usług oraz utrzymywaniu i
odtwarzaniu zdolności usługowych przedsiębiorców na zasadach preferen-
cyjnych, współpracy z uprawnionymi organami państwowymi prowadzącymi
działania operacyjne oraz obowiązków w zakresie zachowywania danych
związanych z połączeniami telekomunikacyjnymi, obligatoryjnie zatrzymy-
wanych przez przedsiębiorcę dla potrzeb ścigania sprawców przestępstw i
prowadzenia w tym względzie postępowań sądowych. Dotychczasowy kształt
przepisów działu VIII powodował powstawanie trudności interpretacyjnych, w
szczególności dotyczących zakresu zobowiązań oraz organów państwowych na
rzecz których realizowane były obowiązki związane z obronnością,
bezpieczeństwem państwa oraz bezpieczeństwem i porządkiem publicznym.
Proponowane zmiany mają na celu uniknięcie wymienionych wyżej problemów
interpretacyjnych.
Przepisy znowelizowanego działu VIII ustawy określają warunki dostępu i
utrwalania oraz rodzaje danych podlegających retencji, których jednoznaczne i
szczegółowe określenie nastąpi w drodze rozporządzenia. Przepisy te określają
jako podstawowy sposób realizacji obowiązków w zakresie wspierania działań
operacyjnych – udostępniania danych telekomunikacyjnych i treści przekazów
za pomocą interfejsów na zasadach określonych w porozumieniach zawartych
przez uprawnione podmioty z przedsiębiorcą telekomunikacyjnym.
Porozumienie może określać współudział stron w kosztach zastosowania
interfejsów. Jest to istotna różnica w stosunku do poprzednich regulacji ustawy,
które przyjmowały rozwiązania oparte na interfejsie jedynie jako opcję.
Proponowane przepisy nie zawierają rozwiązań szczegółowych, w zakresie
ochrony danych, wykraczających poza ochronę tajemnicy telekomunikacyjnej,
55
gdyż wymogi szczegółowe w zakresie niezbędnym do zastosowania przy
wykonywaniu obowiązków określonych w dziale VIII, a w szczególności w art.
179 i 180a zależą od przyjętego sposobu realizacji ww. zadań i określone są
przepisami odrębnymi, w tym w szczególności przepisami ustawy o ochronie
informacji niejawnych i ustawy o ochronie danych osobowych. Przepisy tych
ustaw mają zastosowanie niezależnie od minimalnego standardu
zabezpieczenia danych telekomunikacyjnych, określonego w dziale VII ustawy.
Artykuł 176 otrzymał brzmienie, które w swej treści zawiera poprzedni art. 179
ust. 1.
Został dodany nowy artykuł art. 176a, który wprowadza definicję sytuacji
szczególnych zagrożeń, postulowanej przez środowisko przedsiębiorców
telekomunikacyjnych. Zaproponowana definicja oparta jest na siatce pojęciowej
zaczerpniętej z ustaw o stanach nadzwyczajnych i uwzględnia również sytuacje
związane z awariami technicznymi i uszkodzeniami infrastruktury teleko-
munikacyjnej przedsiębiorcy. W ust. 2 ograniczono zakres zawartości planów
wykluczając z niego obszary tematyczne określone w poprzednich przepisach
w art. 176 ust. 2 pkt 4 oraz częściowo art. 176 ust. 2 pkt 7 (priorytety). W
znowelizowanych przepisach ujęto poza aspektami zawiązanymi ze świad-
czeniem usług telekomunikacyjnych także problematykę dostarczania sieci na
zasadach preferencyjnych, bardzo istotną, a niestety pominiętą w przepisach
dotychczasowych.
Nowy przepis art. 176a ust. 4 określa, w którym momencie przedsiębiorca
praktycznie podejmuje działania określone w planie i od jakich organów
uzyskuje ewentualną informację o wystąpieniu sytuacji szczególnych zagrożeń.
Wprowadzenie przepisu było postulowane przez środowisko przedsiębiorców.
Natomiast w kolejnym nowym przepisie art. 176a ust. 5 zostały wymienione
organy, z którymi przedsiębiorca telekomunikacyjny będzie dokonywał ugod-
nienia zwartości planu.
W art. 176a ust. 6 rozszerzono delegację do wydania rozporządzenia o okre-
ślenie organów dokonujących uzgodnień planów przedsiębiorców. Zmieniono
także delegację w zakresie określenia przedsiębiorców i rodzajów działalności
56
telekomunikacyjnej nie podlegających obowiązkowi sporządzenia planu.
Dodano również zakres uzgodnień planu z organami, wymienionymi w art. 176a
ust. 5.
Uchylenie art. 177 ust. 1 i 2 spowodowane jest małą czytelnością i brakiem
jednoznaczności przepisów dotychczasowych, rezygnacją z wprowadzania do
przepisów ustawowych obowiązków z zakresu świadczenia usług o określonych
priorytetach, spowodowaną brakiem technicznej standaryzacji w tym zakresie
oraz praktycznym brakiem możliwości wydania rozporządzenia, delegacja do
wydania którego znajdowała się w art. 177 ust. 2. Najistotniejszy przepis
dotychczasowego art. 177 ust. 1 znajduje swoje odzwierciedlenie w nowym art.
176a ust 4, w którym łącznie z przepisami art. 176a ust. 2 pkt 2 oraz art. 176a
ust. 6 pkt 2 określono jakie podmioty i w jaki sposób wskazane, będą
podmiotami dla których realizowane jest świadczenie usług i dostarczania sieci,
a także utrzymania ciągłości i ich odtwarzanie, na zasadach preferencyjnych.
W art. 177 dokonano zmian redakcyjnych w związku z uchyleniem ust. 1 i 2.
Zmiana art. 178 ust. 1 pkt 1 jest konsekwencją zmian w art. 176 i 177.
Nowe brzmienie art. 178 ust 2 podyktowane jest tym, że w przepisach
dotychczasowych określono zbyt wąski i zamknięty katalog podmiotów
mogących występować z wnioskiem do Prezesa UKE o wydanie decyzji
określonych w art. 178 ust 1. W sytuacjach szczególnych zagrożeń podmiotami
takimi mogą być także podmioty koordynujące działania ratownicze, organy
zarządzania kryzysowego oraz służby ustawowo powołane do niesienia
pomocy.
W art. 178 ust. 3 zawarto zamknięty katalog organów, które mogą dysponować
technicznymi środkami, których zastosowanie ma na celu uniemożliwienie na
określonym, ograniczonym obszarze, świadczenie usług telekomunikacyjnych.
Jednocześnie przepis dotychczasowy mówiący jedynie o uniemożliwieniu
połączeń telefonicznych nie był możliwy do wykonania z powodów
technicznych. Uchylenie ust. 1 i 2 w art. 179 jest związane z przebudową
całego rozdziału VIII. Uchylenie ust. 1 jest podyktowane zbędnością tego
przepisu. Przepis ten w istocie wskazywał jedynie na obowiązek wykonywania
57
zadań w zakresie obronności, bezpieczeństwa państwa, bezpieczeństwa i po-
rządku publicznego określonych w ustawie i przepisach odrębnych.
Przepis art. 179 ust. 1 został przeniesiony z niewielkimi zmianami do oddzielnej
jednostki redakcyjnej tj. art. 176.
Przepis art. 179 ust. 2, w ramach porządkowania przepisów całego rozdziału,
jako przepis budzący poważne kontrowersje i problemy interpretacyjne, gdyż
wiązano go wprost z obowiązkami z zakresu przygotowania warunków do
realizacji przez uprawnione organy państwowe kontroli operacyjnej, został
przeniesiony z niewielkimi zmianami do oddzielnej jednostki redakcyjnej, tj. art.
180g.
Zmiany wprowadzone w art. 179 ust. 3 mają na celu ujednolicenie siatki
pojęciowej stosowanej w ustawie Prawo telekomunikacyjne i w ustawach
kompetencyjnych precyzujących zadania organów państwowych posiadających
uprawnienia do prowadzenia kontroli operacyjnej w telekomunikacji. W tym
względzie wprowadzono w ust. 3 pojęcie „warunków dostępu i utrwalania” oraz
„przekazów telekomunikacyjnych”, zdefiniowane na podstawie pojęć użytych w
ustawach kompetencyjnych. Dodatkowo dokonano zmiany poprzez ukierun-
kowanie wskazania przez uprawnione podmioty „użytkownika końcowego” w
miejsce, występującego w poprzedniej redakcji art. 179 ust. 3 wskazania „treści
i danych” co było organizacyjnie i technicznie niemożliwe. W związku z
niejasnością, którą powodowało poprzednie określenie podmiotów upraw-
nionych, szczególnie w kontekście jednoczesnego i wzajemnie niezależnego
dostępu, przyjęto rozwiązanie definiujące jako „uprawnione podmioty”, Policję,
Straż Graniczną, Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Służbę Kontrwy-
wiadu Wojskowego, andarmerię Wojskową, Centralne Biuro Antykorupcyjne i
wywiad skarbowy. Wprowadzono też pojęcie „podmiotów pośredniczącego”
wyłonionego spośród podmiotów uprawnionych. Dodano również wyrazy
„urządzenia końcowego”, które ma na celu ujednolicenie i doprecyzowanie
zasad współpracy uprawnionych podmiotów z przedsiębiorcami telekomu-
nikacyjnymi, które wynikają zarówno z przepisów ustawy Prawo teleko-
munikacyjne jak i ustaw kompetencyjnych uprawnionych podmiotów.