Przedstawiony przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projekt ustawy o Korpusie Weteranów Walk o Niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej

6

kombatancki, dodatek za tajne nauczanie, itp. Rozwiązanie takie stanowi wyraz
dążenia do godnego uhonorowania weteranów walk o niepodległość i ma na celu
szczególne wyróżnienie weteranów. W przypadku przyjęcia przeciwnego
rozwiązania, analogicznego do aktualnie obowiązujących rozwiązań prawnych w
odniesieniu do dodatku kombatanckiego i podobnych świadczeń, świadczenie to
przysługiwałoby zamiast tych dodatków, co zaprzeczałoby leżącemu u podstaw
projektowanej regulacji dążeniu do godnego wyróżnienia weteranów walk o
niepodległość.
Proponuje się, aby w przypadku śmierci weterana przysługiwał zasiłek
pogrzebowy w wysokości 400% przeciętnego wynagrodzenia obowiązującego w
dniu śmierci weterana, jeżeli koszty pogrzebu ponoszą osoby najbliższe zmarłemu
weteranowi (małżonek, dzieci, wnuki i rodzeństwo lub rodzice). W przypadku,
jeżeli koszty pogrzebu będą ponosiły inne osoby lub instytucje, będzie
przysługiwał zasiłek pogrzebowy w wysokości kosztów rzeczywiście
poniesionych, jednakże nie przekraczających kwoty 400% przeciętnego
wynagrodzenia. Intencją projektodawcy w tym zakresie jest umożliwienie godnego
pochówku weteranów, na który nie wystarcza kwota zasiłku pogrzebowego,
wynikająca z przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Wyrazem szczególnego szacunku dla patriotycznej postawy weteranów jest
propozycja obligatoryjnej wojskowej asysty honorowej podczas pochówku
weterana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Nowelizacja przewiduje również, że weterani będą mogli korzystać poza
kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków
publicznych oraz z usług farmaceutycznych udzielanych w aptekach, a także będą
mieli prawo do bezpłatnego zaopatrzenia w leki recepturowe oraz wyroby
medyczne będące przedmiotami ortopedycznymi i środki pomocnicze, na zasadach
określonych dla inwalidów wojennych w przepisach ustawy z dnia 27 sierpnia
2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków
publicznych. Projekt zakłada dwukrotne zwiększenie limitu ceny wyrobów
medycznych będących przedmiotami ortopedycznymi i środków pomocniczych.
Podyktowane jest to chęcią zapewnienia weteranom jak najlepszych warunków
zdrowotnych, co wynika generalnie ze słabego stanu zdrowia weteranów oraz ich
wieku, a także słabej kondycji finansowej. Uprawnienie to ma jednocześnie
stanowić formę wyrażenia podziękowania za podejmowane przez weteranów
działania niepodległościowe oraz zadośćuczynienia za krzywdy i straty zdrowia,
jakich doznali oni podczas albo w wyniku udziału w tych działaniach.
7

Projekt przewiduje również zmiany w szeregu ustaw, które wynikają z
konieczności uwzględnienia w obowiązującym ustawodawstwie postanowień
projektowanej ustawy. W szczególności proponuje się zmianę ustawy:
1) kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i
okresu powojennego, mającą na celu zmianę brzmienia art. 61 ustawy poprzez
ustanowienie dnia 1 września Dniem Kombatanta;
2) o podatku dochodowym od osób fizycznych, zmierzającą do zwolnienia z
podatku od osób fizycznych dodatku weterana przewidzianego w projekcie
ustawy;
3) o szczególnych zasadach, warunkach i trybie mianowania na wyższe stopnie
wojskowe żołnierzy uczestniczących w walkach o wolność i niepodległość
Polski podczas II wojny światowej i w okresie powojennym. Propozycja
dokonania niniejszej zmiany wynika z konieczności uwzględnienia wniosków
władz naczelnych związków i stowarzyszeń skupiających weteranów walk o
niepodległość przy mianowaniu na wyższy stopień wojskowy żołnierzy
uczestniczących w walkach o wolność i niepodległość Polski podczas II wojny
światowej i w okresie powojennym;
4) o podatku od czynności cywilnoprawnych, zmierzającą do zwolnienia z podatku
od czynności cywilnoprawnych czynności w sprawach uprawnień dla osób
objętych przepisami o szczególnych uprawnieniach dla weteranów walk o
niepodległość;
5) o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Zmiana ta pozwoli na
traktowanie zadań w zakresie zapewnienia zorganizowanej opieki m.in.
weteranom walk o niepodległość, jako sfery działań publicznych w rozumieniu
tej ustawy;
6) o ustanowieniu Krzyża Zesłańców Sybiru. Propozycja dokonania niniejszej
zmiany wynika z konieczności uwzględnienia wniosków władz naczelnych
związków i stowarzyszeń skupiających weteranów walk o niepodległość przy
nadawaniu tegoż odznaczenia;
7) o świadczeniach rodzinnych, której celem jest uwzględnienie – na potrzeby tej
ustawy - dodatku weterana jako dochodu niepodlegającego opodatkowaniu na
podstawie przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych;
8) o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.
Zmiana zmierza do zdefiniowania terminu „weteran”, przewiduje się także, że
weterani nie posiadający innego tytułu do ubezpieczenia zdrowotnego będą
mieli prawo do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej, a ich zgłoszenia
dokona Kierownik Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych;.
8

9) o dokumentach paszportowych, która umożliwi zastosowanie zwolnienie z
opłaty za wydanie paszportu w odniesieniu do weteranów walk o niepodległość;
10) o opłacie skarbowej. Zmiana ta ma na celu wyłączenie z obowiązku wnoszenia
opłaty skarbowej przy dokonywaniu czynności w sprawach objętych przepisami
o szczególnych uprawnieniach dla weteranów walk o niepodległość;
Wejście w życie przedmiotowego projektu pociągnie za sobą skutki dla
budżetu państwa, będącego ródłem finansowania proponowanych rozwiązań,
których dokładne oszacowanie na obecnym etapie nie jest w pełni możliwe.
Przyjmuje się, że beneficjentami projektowanej regulacji może być ok. 70-90
tys. osób. Z tytułu kosztów dodatku weterana należy przyjąć, że roczne
maksymalne obciążenie budżetu państwa wyniesie 216 000 tys. złotych. Należy
zauważyć, że przyszli beneficjenci projektu niniejszej ustawy są osobami
starszymi, którzy często na skutek swojej chwalebnej działalności odnieśli
uszczerbek na zdrowiu wskutek samych walk o niepodległość, jak też
prześladowań ze strony aparatu represji Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej, a ich
liczba będzie w latach następnych maleć.
Łączne skutki finansowe wynikające dla budżetu państwa z tytułu dotacji dla
Funduszu Ubezpieczeń Społecznych na pokrycie zwiększenia kwoty zasiłku
pogrzebowego wynikającego z tytułu śmierci weterana należy oszacować na
maksymalnie 486 614 tys. złotych, przy czym w pierwszym roku obowiązywania
ustawy nie powinny być one wyższe niż ok. 50 000 tys. złotych.
Brak jest możliwości precyzyjnego oszacowania skutków finansowych dla
Narodowego Funduszu Zdrowia z tytułu finansowania bezpłatnego zaopatrzenia w
leki oraz w wyroby medyczne będące przedmiotami ortopedycznymi i w środki
pomocnicze przeznaczone dla rozszerzonego kręgu osób będących weteranami ze
względu na brak informacji o liczbie osób, które spełniałyby warunki przyznania
takiej pomocy. Należy jednakże zaznaczyć, że przyszli beneficjenci projektowanej
regulacji w znacznej swej liczbie korzystają obecnie z istniejących przywilejów w
tym zakresie z uwagi na posiadanie uprawnień z innych tytułów (osoby
represjonowane, inwalidzi wojenni, chorzy na choroby przewlekłe). Tym samym
skutki finansowe wejścia projektowanych przepisów w tym zakresie należy ocenić
jako nieznaczne. W ocenie projektodawcy koszty nie powinny przekroczyć kwoty
1 000 tys. złotych w skali roku.
Ponadto w związku z nałożeniem nowych zadań na Szefa Biura
Bezpieczeństwa Narodowego w zakresie wydawania decyzji o nadaniu statusu
weterana oraz obsługi Rady Weteranów Walk o Niepodległość oraz na Kierownika
Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w zakresie składania
wniosków o nadanie statusu weterana oraz ich opiniowania, przewiduje się
9

niewielkie zwiększenie zatrudnienia w Biurze Bezpieczeństwa Narodowego o ok.
10 osób, a także w Urzędzie do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych o
ok. 20 osób co pociągnie za sobą wzrost kosztów zatrudnienia i wydatki majątkowe
BBN i UdsKiOR w kwocie ok. 2 000 tys. złotych w skali roku. Ponadto
konieczność obligatoryjnego powołania przy wojewodzie pełnomocnika ds.
weteranów spowoduje wzrost zatrudnienia w urzędach wojewódzkich, który nie
powinien być wyższy niż ok. 35 etatów, co skutkować będzie wzrostem kosztów
zatrudnienia i wydatków majątkowych w urzędach wojewódzkich w kwocie ok.
1 500 tys. złotych w skali roku. Koszt realizacji zadań przez powiaty należy
oszacować na kwotę ok. 1 000 tys. złotych w skali roku.
Projekt w art. 7 ust. 3 zawiera upoważnienie do wydania przez Prezydenta
Rzeczypospolitej Polskiej rozporządzenia określającego wzór wniosku o nadanie
statusu Weterana, tryb wydawania i wzór legitymacji Weterana, opis, materiał,
wymiary i wzór rysunkowy odznaki Weterana oraz tryb postępowania w sprawach
o jej nadanie. Nadto w art. 12 ust. 7 projektu zawarte jest upoważnienie dla Prezesa
Rady Ministrów do wydania rozporządzenia określającego warunki pokrywania
kosztów pogrzebu Weterana, uwzględniającego rodzaje wydatków pokrywanych w
ramach kosztów pogrzebu i ich wysokość oraz dokumenty wymagane do ich
wypłaty.
Wejście w życie projektowanej ustawy nie spowoduje skutków
gospodarczych, przewidywane są natomiast korzystne skutki społeczne dotyczące
beneficjentów proponowanych regulacji, jak też wśród ogółu obywateli, poprzez
wyra ne podkreślenie opieki państwa nad osobami, które dla jego niepodległości
poświęcały swoje życie i zdrowie, co sprzyjać będzie budowaniu wśród obywateli
postawy patriotycznej.
Projekt był przedmiotem konsultacji w ramach Rady do Spraw
Kombatantów przy Prezydencie Rzeczypospolitej Polskiej, a także został
przekazany do konsultacji następującym organizacjom kombatanckim: Fundacji
Poległym i Pomordowanym na Wschodzie, Stowarzyszeniu Polskich Kombatantów
w Kraju, wiatowemu Związkowi
ołnierzy AK, Związkowi Inwalidów
Wojennych RP, Związkowi Powstańców Warszawskich.
Proponuje się aby niniejsza ustawa weszła w życie z dniem 1 stycznia
2009 r.
Przedmiot regulacji niniejszej ustawy nie jest objęty zakresem prawa Unii
Europejskiej.