Zimą więcej obowiązków dla pracodawcy

Przeczytaj także: Obowiązki pracodawcy: od 1 listopada napoje i posiłki dla pracowników

Ciepły posiłek na zimowe temperatury

Kodeks pracy przewiduje ogólny obowiązek zapewnienia pracownikom odpowiednich napojów i posiłków profilaktycznych (art. 232 K.p.). Szczegółowe zasady realizacji tego obowiązku wynikają z rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów. Na jego podstawie pracodawca ma obowiązek zapewnić wspomniane posiłki m.in. pracownikom wykonującym prace związane z wysiłkiem fizycznym, na otwartej przestrzeni, w okresie zimowym (tj. od 1 listopada do 31 marca danego roku).

Warunkiem wydania posiłku jest osiągnięcie przez pracownika w czasie danej zmiany roboczej określonego wydatku energetycznego. Dla mężczyzn wynosi on powyżej 1.500 kcal (6.280 kJ), a dla kobiet powyżej 1.000 kcal (4.187 kJ). Ocena wydatku energetycznego może zostać dokonana na podstawie metody pomiaru wskaźników fizjologicznych (metoda dokładna) lub w sposób szacunkowy - według uśrednionych wartości tabelarycznych, które można znaleźć w literaturze fachowej z tego zakresu. Jeżeli pracodawca ma trudności z samodzielnym dokonaniem pomiaru, o jego wykonanie może zwrócić się do wojewódzkiej inspekcji sanitarnej (stacji sanitarno-epidemiologicznej).

W przypadku gdy pracodawca nie ma warunków, aby zapewnić uprawnionym pracownikom posiłki profilaktyczne w miejscu pracy, powinien zagwarantować możliwość:

• skorzystania z takich posiłków przez pracowników w punktach gastronomicznych lub
• przyrządzania ich przez pracownika we własnym zakresie z otrzymanych od pracodawcy produktów.

Należy podkreślić, że posiłki profilaktyczne (podobnie jak napoje) ze względu na swoje przeznaczenie nie mogą być zastąpione ekwiwalentem pieniężnym, nawet za zgodą lub z inicjatywy pracownika. Posiłki profilaktyczne mają bowiem na celu uzupełnienie rezerw energetycznych pracownika, uszczuplonych przez pracę w trudnych warunkach. Dlatego mogą być zapewnione tylko w naturze.

Praca na wolnym powietrzu przy niskich temperaturach po pewnym czasie powoduje wychłodzenie pracownika, nawet jeżeli jest odpowiednio ubrany. Dlatego może on ogrzać się i zmienić odzież w specjalnie do tego przeznaczonym pomieszczeniu. Musi w nim panować temperatura w wysokości co najmniej 16 °C. Ponadto pracodawca powinien w tych pomieszczeniach zapewnić urządzenie do podgrzewania posiłków.

Chodniki muszą być bezpieczne

Zakres obowiązków pracodawcy w okresie zimowym wyznaczają nie tylko przepisy bhp. Zatrudniających, którzy są właścicielami lub zarządcami budynków, dotyczy też art. 61 Prawa budowlanego (Dz. U. z 2010 r. nr 243, poz. 1623 ze zm.). Przepis ten obliguje ich do zapewnienia bezpieczeństwa na chodnikach znajdujących się na ich terenie i zapobiegania zagrożeniu wynikającemu z zalegania śniegu i lodu na dachach.