Zalety postępowania naprawczego dla dłużnika

Przeczytaj także: Wszczęcie postępowania naprawczego

Do małej popularności tego postępowania przyczyniły się restrykcyjne wymogi dotyczące jego wszczęcia oraz bardzo mała wiedza o dostępności i charakterystyce tego postępowania wśród polskich przedsiębiorców.

Pierwotnie bowiem, postępowanie naprawcze mógł wszcząć wyłącznie przedsiębiorca, który obawiał się popadnięcia w stan niewypłacalności, ale niewypłacalny jeszcze nie był. Praktyka gospodarcza w Polsce jest jednak taka, że przedsiębiorcy świadomi pogarszającej się sytuacji finansowej swej firmy, starają się ratować płynność finansową samodzielnie, negocjując z głównymi wierzycielami, uzyskując dodatkowe kredyty etc. Dopiero kiedy te wysiłki nie przyniosą spodziewanego rezultatu, przedsiębiorcy zwracają się ku przepisom Prawa upadłościowego i naprawczego. Wtedy najczęściej jest już za późno na postępowanie naprawcze, bowiem dłużnicy są już w zwłoce wobec co najmniej kilku swoich wierzycieli, co kwalifikuje ich jako niewypłacalnych a zatem skazanych na upadłość układową lub likwidacyjną.

Obszerna nowelizacja Prawa upadłościowego i naprawczego z 6 marca 2009 r., która weszła w życie 2 maja 2009 r. nieco złagodziła rygorystyczne przepisy dotyczące uprawnienia do wszczęcia postępowania naprawczego. Mianowicie obecnie także przedsiębiorcy, którzy są już niewypłacalni mogą wszcząć postępowanie naprawcze.

Warunkiem jednak jest, aby opóźnienie w wykonaniu zobowiązań nie przekraczało trzech miesięcy, a suma niewykonanych zobowiązań nie przekraczała 10% wartości bilansowej przedsiębiorstwa dłużnika. Przedsiębiorca nadal musi złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości, ale może załączyć do wniosku o ogłoszenie upadłości wniosek o zezwolenie na wszczęcie postępowania naprawczego. W takiej sytuacji sąd może oddalić wniosek o ogłoszenie upadłości i zezwolić na wszczęcie postepowania naprawczego, pod warunkiem jednak, że niewykonanie zobowiązań nie ma charakteru trwałego albo oddalenie wniosku nie spowoduje pokrzywdzenia wierzycieli. Przedsiębiorcy zagrożeni niewypłacalnością mogą wszczynać postępowanie naprawcze z pominięciem powyższych wymogów, tak jak do miało miejsce przed nowelizacją.

Postępowanie naprawcze, nadal niedocenianie w polskim obrocie gospodarczym, stanowi bardzo wygodne narzędzie ochrony przedsiębiorcy, który popadł (lub spodziewa się popaść w niedługiej przyszłości) w kłopoty finansowe i potrzebuje czasu na przeprowadzenie restrukturyzacji swego przedsiębiorstwa z jednoczesną ochroną przed działaniami wierzycieli.

Najważniejszym elementem postępowania naprawczego jest swoboda działania przedsiębiorcy, którego postępowanie dotyczy. Postępowanie naprawcze zawiera wiele elementów pozasądowych, co oznacza mniejszy formalizm oraz większą elastyczność prowadzenia restrukturyzacji zobowiązań oraz samego przedsiębiorstwa dłużnika. Oczywiście istnieje sądowa kontrola postępowania, jednak jest ona bardziej ograniczona niż w przypadku upadłości układowej, o upadłości likwidacyjnej nie wspominając.

Wszczęcie postępowania naprawczego skutkuje powołaniem dla przedsiębiorcy nadzorcy sądowego, podobnie jak w upadłości układowej. Przedsiębiorca ma obowiązek niezwłocznie zawrzeć z nadzorcą umowę zlecenia i wypłacać określone w Prawie upadłościowym i naprawczym miesięczne wynagrodzenie.

Co najważniejsze, z dniem wszczęcia postępowania naprawczego (dniem ogłoszenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym oświadczenia o wszczęciu postępowania naprawczego) zawiesza się wykonanie zobowiązań przedsiębiorcy oraznaliczanie należnych odsetek. Ponadto od tego momentu potrącenie wierzytelności jest dopuszczalne na takich samych zasadach jak w upadłości układowej. Ponadtonie mogą być wszczynane przeciwko przedsiębiorcy postępowania zabezpieczające i egzekucyjne, a wszczęte podlegają z mocy prawa zawieszeniu, z wyjątkiem postępowań zabezpieczających i egzekucyjnych dotyczących wierzytelności nieobjętych układem (postępowaniem naprawczym objęte są tylko takie wierzytelności, które podlegałyby układowi w upadłości układowej).