Rządowy projekt ustawy budżetowej na rok 2013

konsumpcyjnych ogółem, jeż eli jest on wyż szy od wskaźnika cen towarów i usług
konsumpcyjnych dla gospodarstw domowych emerytów i rencistów,
− kwota refundacji dla FUS z tytułu przekazania składek do OFE wyniesie
11.314.742 tys. zł,
− nastąpi zasilenie Funduszu bezzwrotnymi środkami z FRD w kwocie 2.500.000 tys. zł,
− wskaźnik ściągalności składek ukształtuje się na poziomie 99%,
− odpis na działalność Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wyniesie 3.430.000 tys. zł,
− Fundusz nie zwróci do budż etu państwa poż yczek otrzymanych w latach 2009-2012.
Koszty realizacji zadań finansowanych z FUS w 2013 r. oszacowano na kwotę
184.877.228 tys. zł.
Podstawową pozycję kosztów (wydatków) Funduszu w kwocie 180.779.340 tys. zł
(tj. 97,8% wszystkich wydatków) stanowią wypłaty świadczeń na rzecz ludności (emerytury,
renty, dodatki do emerytur i rent: pielęgnacyjne, dla sierot zupełnych i za tajne nauczanie,
zasiłki: chorobowe, pogrzebowe, macierzyńskie itp.).
W ramach Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wyodrębnione są cztery fundusze,
w podziale na które dokonywana jest wypłata świadczeń i realizacja innych wydatków:
− fundusz emerytalny, z którego finansowane są wypłaty emerytur, emerytury
kapitałowe, środki gwarantowane oraz jednorazowe wypłaty ustalane ze składek
zewidencjonowanych na subkoncie – 117.894.456 tys. zł,
− fundusz rentowy, z którego finansowane są wypłaty rent z tytułu niezdolności do pracy,
rent szkoleniowych, rent rodzinnych, dodatków do rent rodzinnych dla sierot
zupełnych, dodatków pielęgnacyjnych i zasiłków pogrzebowych, wypłaty emerytur
przyznanych
z urzędu zamiast renty z tytułu niezdolności do pracy oraz finansowane są zadania
w zakresie prewencji rentowej – 44.416.612 tys. zł,
− fundusz chorobowy, z którego finansowane są świadczenia z tytułu niezdolności do
pracy spowodowanej chorobą lub macierzyństwem – 13.246.063 tys. zł,
− fundusz wypadkowy, z którego finansowane są świadczenia z tytułu wypadków przy
pracy i chorób zawodowych wraz z prewencją wypadkową – 5.413.635 tys. zł.
W granicach określonych w ustawie budż etowej Fundusz moż e otrzymywać z budż etu
państwa dotacje z przeznaczeniem na uzupełnienie środków na wypłaty świadczeń
gwarantowanych przez państwo, jeż eli przychody funduszy: emerytalnego, rentowego,
chorobowego i wypadkowego nie zapewniają pełnej i terminowej wypłaty świadczeń

146
finansowanych z przychodów Funduszu. Fundusz moż e takż e otrzymać nieoprocentowane
poż yczki z budż etu państwa.
Biorąc pod uwagę planowane w 2013 r. przychody Funduszu obejmujące wpływy
składek, refundację składek przekazanych do OFE, środki z FRD i wpływy pozostałych
przychodów oraz przewidywane wydatki na świadczenia i wydatki bież ące Funduszu w roku
2013 dotacja z budż etu państwa została zaplanowana w wysokości 37.113.910 tys. zł.
Planowana dla FUS na 2013 r. dotacja z budż etu państwa stanowi 92,9% dotacji
z budż etu zaplanowanej dla Funduszu w 2012 r. W planie finansowym FUS dodatkowo
zaplanowano, ż e w celu zapewnienia płynności wypłat świadczeń fundusz otrzyma w 2013 r.
poż yczkę z budż etu państwa w wysokości 4.802.640 tys. zł.
W planie Funduszu na 2013 r. przyjęto, ż e na koniec roku stan funduszu wyniesie
(minus) 21.309.771 tys. zł, środki pienięż ne – 13.192 tys. zł, należ ności – 7.837.851 tys. zł,
a zobowiązania (minus) 29.160.814 tys. zł, w tym zadłuż enie w bankach z tytułu
zaciągniętego kredytu – 1.471.704 tys. zł oraz wobec budż etu państwa z tytułu otrzymanych
poż yczek w latach 2009-2013 w wysokości 20.995.330 tys. zł, przy przewidywanym
zadłuż eniu FUS w bankach i w budż ecie na koniec 2012 r. odpowiednio: 1.471.704 tys. zł
i 16.192.690 tys. zł.
Fundusz Emerytalno-Rentowy
Fundusz emerytalno-rentowy (FER) funkcjonuje na podstawie przepisów ustawy z dnia
20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2008 r. Nr 50, poz. 291,
z późn. zm.). Ubezpieczenia społeczne dla rolników realizuje Kasa Rolniczego
Ubezpieczenia Społecznego, która prowadzi samodzielną gospodarkę finansową.
Głównym zadaniem funduszu emerytalno-rentowego jest finansowanie gwarantowanych
przez
państwo
świadczeń
wypłacanych
rolnikom
z
zakresu
ubezpieczenia
emerytalno-rentowego, a ponadto finansowanie emerytur i rent z innego ubezpieczenia
społecznego wypłacanych łącznie ze świadczeniami z ubezpieczenia emerytalno-rentowego
wraz z dodatkami, ubezpieczeń zdrowotnych rolników i ich domowników oraz refundacji
określonych kosztów Funduszowi Ubezpieczeń Społecznych, jeż eli przepisy emerytalne
przewidują taką refundację.
Fundusz finansowany jest przede wszystkim z dotacji budż etowej, bowiem składka
płacona przez rolników pokrywa tylko część wydatków.
Na rok 2013 do Funduszu Emerytalno-Rentowego została zaplanowana dotacja
w wysokości 15.875.205 tys. zł. Planowana dotacja jest wyż sza od przewidywanej dotacji
w 2012 r. o 324.098 tys. zł ze względu na waloryzację świadczeń emerytalno-rentowych.

147
Na kształt planu dochodów i wydatków Funduszu Emerytalno-Rentowego na rok 2013
oraz planowany niedobór, który zostanie sfinansowany dotacją z budż etu, mają wpływ
następujące założ enia:
− od marca 2013 r. nastąpi waloryzacja emerytur i rent. Przyjęto, iż wskaźnik waloryzacji
emerytur i rent wyniesie nie mniej niż średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług
konsumpcyjnych w 2012 r. w stosunku do 2011 r., zwiększony o 20% realnego
wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w 2012 r. w stosunku do 2011 r.,
− wskaźnik ściągalności składek ukształtuje się na poziomie 99,0%,
− odpis na Fundusz Administracyjny wyniesie 466.600 tys. zł.
Fundusz Prewencji i Rehabilitacji
Fundusz prewencji i rehabilitacji działa na podstawie ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r.
o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2008 r. Nr 50, poz. 291, z późn. zm.).
Przeznaczony jest na finansowanie kosztów rzeczowych Kasy Rolniczego Ubezpieczenia
Społecznego związanych z zapobieganiem wypadkom przy pracy i chorobom zawodowym
rolników oraz działań na rzecz pomocy ubezpieczonym osobom uprawnionym do świadczeń
z ubezpieczenia, wykazującym całkowitą niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym, ale
rokującym jej odzyskanie w wyniku leczenia i rehabilitacji.
Na rok 2013 do Funduszu Prewencji i Rehabilitacji została zaplanowana dotacja
w wysokości 274 tys. zł.
Podstawowym przychodem Funduszu Prewencji i Rehabilitacji jest odpis z funduszu
składkowego, który na 2013 r. zaplanowano w wysokości 32.639 tys. zł.
Wydatki funduszu zaplanowano w wysokości 33.125 tys. zł, z tego na:
− wydatki bież ące 30.895 tys. zł obejmujące wydatki na świadczenia zdrowotne
i działania prewencyjne,
− wydatki inwestycyjne 2.230 tys. zł.
Fundusz Administracyjny
Fundusz administracyjny działa na podstawie ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r.
o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2008 r. Nr 50, poz. 291, z późn. zm.).
Przeznaczony jest na finansowanie kosztów obsługi ubezpieczenia społecznego
rolników i kosztów obsługi zadań w zakresie ubezpieczenia zdrowotnego.
Podstawowym dochodem Funduszu Administracyjnego w 2013 r. będzie odpis
z Funduszu Emerytalno-Rentowego w wysokości 466.600 tys. zł, który stanowi de facto
dotację z budż etu państwa. Łącznie z odpisem z Funduszu Składkowego (58.750 tys. zł)

148
oraz z uwzględnieniem pozostałych przychodów (73.785 tys. zł) przychody funduszu
administracyjnego wyniosą 599.135 tys. zł.
Biorąc pod uwagę katalog zadań finansowanych ze środków funduszu, wydatki
zaplanowano w wysokości 608.131 tys. zł. Podstawową pozycję wydatków w 2013 r. będą
stanowić wydatki bież ące – 584.818 tys. zł, przeznaczone w szczególności na:
− koszty przekazywania świadczeń (opłaty pocztowe, wydatki na usługi bankowe),
− wypłaty wynagrodzeń (z pochodnymi) dla pracowników Kasy,
− zakup materiałów i wyposaż enia, zakup energii, zakup usług remontowych, zakładowy
fundusz świadczeń socjalnych oraz róż ne opłaty i składki.
Fundusz Emerytur Pomostowych
Z dniem 1 stycznia 2010 r. na podstawie ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r.
o emeryturach pomostowych został utworzony Fundusz Emerytur Pomostowych, który jako
państwowy fundusz celowy powołany został w celu finansowania emerytur pomostowych.
Przychody Funduszu Emerytur Pomostowych (FEP) pochodzą głównie ze składek,
w całości finansowanych przez płatników w wysokości 1,5% podstawy wymiaru oraz dotacji
z budż etu państwa.
Główną pozycję kosztów stanowią wydatki na emerytury pomostowe.
Przychody FEP na rok 2013 zaplanowano w wysokości 242.479 tys. zł, z tego:
− składki – 230.025 tys. zł,
− pozostałe przychody – 1.285 tys. zł,
− pozostałe zwiększenia – 11.169 tys. zł.
W 2013 r. fundusz sfinansuje wszystkie wydatki bez konieczności zasilania tego
funduszu dotacją z budż etu państwa.
Ze środków zgromadzonych w FEP finansowane są głównie emerytury pomostowe oraz
odpis stanowiący przychód Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Koszty Funduszu zaplanowano w wysokości 254.406 tys. zł, z tego: emerytury
pomostowe – 250.601 tys. zł, pozostałe świadczenia – 47 tys. zł, odpis na działalność ZUS –
2.266 tys. zł oraz pozostałe zmniejszenia – 1.492 tys. zł.
Przewiduje się, iż przeciętna liczba osób pobierających emerytury pomostowe
ukształtuje się na poziomie 8,9 tys. osób, a przeciętna wysokość emerytury pomostowej
wyniesie 2.339,88 zł.

149
Na koniec 2013 r. stan FEP wyniesie 275.926 tys. zł, z tego: środki pienięż ne
10.411 tys. zł, ulokowane środki finansowe 265.726 tys. zł, należ ności 5.755 tys. zł oraz
zobowiązania (minus) 5.966 tys. zł.
2. Fundusze związane z zadaniami socjalnymi państwa
Zadania realizowane przez te fundusze to m. in.: finansowanie zasiłków dla
bezrobotnych
łącznie
ze
składkami
na
ubezpieczenia
społeczne,
zasiłków
przedemerytalnych, realizacja szkoleń dla bezrobotnych, dofinansowanie do wynagrodzeń
pracowników niepełnosprawnych oraz zrekompensowanie gminom 50% utraconych
dochodów z tytułu zwolnień przysługujących prowadzącemu zakład pracy chronionej lub
zakład aktywności zawodowej z podatków od nieruchomości, rolnego, leśnego i od
czynności cywilnoprawnych, refundacja części składek na ubezpieczenia społeczne osobom
niepełnosprawnym
prowadzącym
działalność
gospodarczą,
ochrona
roszczeń
pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy.
Łączne przychody dla tej grupy funduszy wyniosą 15.998.802 tys. zł, co stanowi 7,3%
przychodów ogółem. W stosunku do roku 2012 jest to kwota o 190.435 tys. zł niż sza. Koszty
realizacji zadań natomiast przewiduje się na poziomie 16.158.284 tys. zł.
Fundusz Pracy
Fundusz Pracy działa na podstawie ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji
zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. Nr 99, poz. 1001, z późn. zm.).
Stan funduszu na początek 2013 roku wyniesie 7.077.248 tys. zł, z tego:
− środki pienięż ne – 6.977.248 tys. zł,
− należ ności – 200.000 tys. zł,
− zobowiązania - (minus) 100.000 tys. zł.
Przychody Funduszu Pracy zaplanowano w wysokości 10.482.517 tys. zł. Na przychody
Funduszu Pracy składają się:
− składki płacone przez pracodawców za zatrudnionych pracowników oraz składki
płacone przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność – 10.052.517 tys. zł,
− płatności w ramach budż etu środków europejskich – 180.000 tys. zł,
− pozostałe przychody Funduszu Pracy, przede wszystkim z tytułu odsetek od środków
Funduszu Pracy znajdujących się na rachunkach bankowych, wpływów ze sprzedaż y
akcji i udziałów, o których mowa w ustawie z dnia 30 sierpnia 1996 r.
o komercjalizacji i prywatyzacji (Dz. U. z 2002 r. Nr 171, poz. 1397, z późn. zm.),

150