Poselski projekt ustawy o podatku dochodowym

UZASADNIENIE

CZE Ć I. ZAGADNIENIA OGÓLNE

W dwudziestym roku obowiązywania podatki dochodowe w Polsce są w stanie katastrofy. Od pięciu lat
dramatycznemu obniżeniu ulega ich efektywność fiskalna: realnie i nominalnie zmniejszają się z ich tytułu
dochody budżetowe, w konsekwencji - udziały samorządu terytorialnego. Jednocześnie, stosowanie tych
podatków przez podatników oraz organy podatkowe można nazwać loterią interpretacyjną, gdyż ustalenie stanu
obowiązującego w większości nawet prostych przypadków graniczy z niemożliwością. Jak łatwo więc
zauważyć, stan ten nikogo nie może zadowolić. Po dwóch dekadach obowiązywania obecnych ustaw, czyli
ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych,
podatki te w Polsce charakteryzują się, w szczególności, następującymi wadami:
Po pierwsze, tworzą w pełni nieczytelny stan prawny, będący wynikiem ponad dwustu nowelizacji ustaw
o podatkach dochodowych,
Po drugie, brak im jakiejkolwiek myśli przewodniej oraz koncepcji ewolucji, przez co są one zbiorem
przypadkowych i nieskoordynowanych pomysłów pochodzących z różnych okresów,
Po trzecie, nie są przystosowane do obecnych realiów ekonomicznych, gospodarczych i społecznych,
przez co zawierają wiele rozwiązań anachronicznych lub dyskryminacyjnych. Dobrym przykładem jest
dyskryminacja dochodów z pracy w postaci nie faktycznych, a jedynie kwotowo określonych kosztów
uzyskania przychodu. Kolejny przykład to podatkowa dyskryminacja wydatków inwestycyjnych
ponoszonych przez przedsiębiorców,
Po czwarte, następuje obniżenie rangi przepisu ustawowego na rzecz interpretacji urzędowych, które
faktycznie są prawem, nawet gdy są sprzeczne z przepisami, zwykle zresztą na niekorzyść podatników,
Po piąte, podatnicy są obciążeni nadmierną liczbą szczegółowych i niejasnych wymogów i obowiązków,
których nikt nie jest w stanie rzetelnie sprawdzić. W związku z powyższym pogłębia się z jednej strony
przekonanie o całkowitej bezkarności zarówno nieprzestrzegania, jak i nieznajomości prawa, a z drugiej –
o wszechwładzy niekontrolowanego aparatu skarbowego i możliwości dręczenia podatników.
W efekcie następuje i nadal pogłębia się spadek znaczenia tych podatków w strukturze dochodów
budżetowych. Co więcej, część podatników uwierzyła, że może zaprzestać płacenia wspomnianych podatków,
gdyż obiektywna możliwość ich skontrolowania na większą skalę jest czymś mało realnym.
Cech charakterystyczn obecnych regulacji jest także to, że systematycznie wzrasta obci żenie
podatkami dochodowymi tych podatników, którzy byli już wcześniej nimi istotnie obci żeni, przy
jednoczesnym istnieniu wielu sfer, które nie s w ogóle opodatkowane.
Jedyną rzeczą, jaką można zrobić obecnie dla naprawy podatków dochodowych, jest całkowite zerwanie ze
stanem obecnym i wprowadzenie nowego, jednolitego podatku dochodowego, adresowanego do wszystkich
podatników – czyli ogółu osób fizycznych i osób prawnych. Tylko w ten sposób można zlikwidować obecne
patologie oraz upowszechnić opodatkowanie podatkiem dochodowym.
Nowy podatek dochodowy musi być przede wszystkim jednolity – jego zasady ogólne powinny być takie
same dla każdego podatnika. Odrębne zasady opodatkowania powinny występować zupełnie wyjątkowo.
Nowa ustawa o podatku dochodowym to stworzenie od dawna oczekiwanego dzieła w postaci jednolitego,
powszechnego i precyzyjnie uregulowanego przepisami podatku. Trzeba podkreślić, że leży to w interesie
zarówno podatników jak i budżetu państwa.
Podatnicy od dawna oczekują, aby podatek dochodowy:
regulowały przepisy ustawowe, których treść pozwala precyzyjnie określić ciążące na podatnikach
obowiązki oraz przysługujące im prawa,
ograniczał do minimum ryzyko interpretacyjne,
był wolny od przepisów-pułapek, które tworzą pozorne przywileje, będące eб post pretekstem do działań
represyjnych,
pozwalał podatnikom na swobodę działania wszędzie tam, gdzie jest to możliwe i uzasadnione.
Podatek ten musi służyć również dobru publicznemu, które wymaga, aby:
nowy podatek był efektywny fiskalnie,
zdecydowana większość podatników dobrowolnie i bez przymusu egzekucyjnego wpłacała zobowiązania
podatkowe na podstawie rzetelnie i zgodnie z prawem sporządzanych deklaracji,
możliwe było skuteczne zwalczanie uchylania się od płacenia tego podatku, a samo uchylanie się było
utrudnione dzięki precyzyjnemu sformułowaniu przepisów.
Jak widać, podatnicy osiągną korzyść w postaci czytelnej regulacji prawnej, nie pozostawiającej wątpliwości
co do obowiązujących zasad opodatkowania. Dzięki zwiększonym wpływom z tego podatku zyska natomiast
budżet państwa, ponieważ lepsza efektywność fiskalna podatku dochodowego jest realna do osiągnięcia i to bez
podwyższania stawek.

Projekt ustawy o podatku dochodowym. Wersja z dnia 15 września 2011 r.
215
Trzeba jednak zaznaczyć, że stworzenie jednej ustawy o podatku dochodowym nie jest celem samym w
sobie. Nie idzie bowiem o proste zastąpienie dotychczas obowiązujących regulacji prawnych dotyczących
opodatkowania dochodów podatników, rozproszonych do tej pory w różnych aktach prawnych, jedną ustawą.
Celem nadrz dnym jest stworzenie nowego jakościowo, jednolitego podatku dochodowego. Wszystkie
istotne elementy tego podatku zostaną zdefiniowane w identyczny sposób dla każdego podatnika, niezależnie od
tego, czy podatnikiem tym jest osoba fizyczna, osoba prawna czy inna jednostka organizacyjna. Nawet jeśli
pojawią się określone odrębności, to będą one tylko obiektywnie koniecznymi i czytelnymi wyjątkami od
zasady.
Niezwykle istotn kwesti jest upowszechnienie zakresu opodatkowania poprzez rozszerzenie go o
podmioty, które dotychczas podatku dochodowego nie płaciły. Oznacza to objęcie jego zakresem wszelkich
jednostek organizacyjnych – w tym, konsekwentnie, handlowych spółek osobowych.
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegać b dzie dochód, który odpowiada realnemu
przysporzeniu maj tkowemu podatnika w danym okresie. Sposób jego ustalenia polegać będzie na obniżeniu
przychodu o wszystkie realnie poniesione i udokumentowane koszty jego uzyskania - niezależnie od tego, jaką
działalność prowadzi podatnik. Nowa ustawa pozwoli np. na podatkowe rozliczenie rzeczywistych kosztów
ponoszonych przez osoby uzyskuj ce przychody ze stosunku pracy.
Ponadto nowa ustawa zawierać musi regulacje dotycz ce wył czenia z podstawy opodatkowania
zysków inwestowanych w maj tek gospodarczy. Dochodem do opodatkowania u podatników prowadzących
działalność gospodarczą powinna być tylko ta część zysków, która przeznaczana jest na inne cele niż
inwestowanie w rozwój swego przedsiębiorstwa.
Wszystkie powyższe rozważania prowadzą do jednej konkluzji. Obecny stan podatków dochodowych nie
rokuje nadziei na poprawę, a pilnie muszą zostać wprowadzone zmiany radykalne. Tak zmian b dzie
wprowadzenie jednego, nowego podatku dochodowego i nie ma dla tego alternatywy.
Przedkładany projekt ustawy o podatku dochodowym spełnia wszystkie przedstawione wyżej
założenia.


CZE Ć II. ZAGADNIENIE SZCZEGÓŁÓWE

Dział I. Przedmiot ustawy
Dział I zawiera regulacje dotyczące przedmiotu ustawy. Składa się z następujących rozdziałów:
Podstawowe pojęcia,
Podatnicy i płatnicy podatku.

Rozdział 1. Podstawowe poj cia
Art. 1 i 2
Celem projektowanej nowej ustawy jest stworzenie jednolitej regulacji powszechnego podatku dochodowego
- zastąpienie dotychczas obowiązujących regulacji prawnych dotyczących opodatkowania dochodów
podatników, rozproszonych dotychczas w różnych aktach prawnych oraz skodyfikowanie de novo w jednej
ustawie. Przepisy ustawy stosuje się z uwzględnieniem ratyfikowanych umów międzynarodowych.
W zakresie wyłączeń od opodatkowania przychodów które nie podlegają ustawie nie proponuje się
radykalnych zmian; w zdecydowanej większości zachowuje się dotychczasowy katalog określony w ustawach
podatkowych regulujących daną materię. Zupełnie nową regulację stanowi możliwość wyboru przez podatników
podatku dochodowego opodatkowania podatkiem dochodowym działalności rolniczej.

Art. 3-5
Projektowane przepisy tych artykułów regulują problematykę roku podatkowego i okresów cząstkowych.
Podstawowym okresem podatkowym jest rok podatkowy, którym co do zasady jest rok kalendarzowy. Ustawa
dopuszcza wybór przez niektórych podatników innego roku podatkowego niż rok kalendarzowy – jest to
możliwe w sytuacji, gdy podatnik podatku dochodowego niebędący osobą fizyczną tak postanowi w statucie lub
w umowie spółki albo w innym dokumencie regulującym jego zasady ustrojowe, oraz zawiadomi o tym
właściwy organ podatkowy. Rokiem podatkowym w takiej sytuacji jest okres kolejnych dwunastu miesięcy.
Pod pojęciem okresów cząstkowych przepisy projektu ustawy określają miesiące lub kwartały kalendarzowe.
Jeżeli jednak podatnik podatku dochodowego wybierze rok podatkowy inny niż kalendarzowy, za miesiąc
uznaje się miesiąc kalendarzowy, a za kwartał uznaje się każde trzy kolejne miesiące, licząc od początku roku
podatkowego.
Przepisy regulują również przypadki, gdy podatnik podatku dochodowego niebędący osobą fizyczną
podejmuje po raz pierwszy działalność lub uzyskuje status podatnika tego podatku – wtedy pierwszy rok
podatkowy trwa od dnia rozpoczęcia działalności do końca roku kalendarzowego albo do ostatniego dnia
wybranego roku podatkowego, nie dłużej jednak niż dwanaście kolejnych miesięcy kalendarzowych. W sytuacji,

Projekt ustawy o podatku dochodowym. Wersja z dnia 15 września 2011 r.
216
gdy podatnik podatku dochodowego niebędący osobą fizyczną podejmuje po raz pierwszy działalność lub
uzyskuje status podatnika tego podatku w drugiej połowie roku kalendarzowego i wybiera rok podatkowy
pokrywający się z rokiem kalendarzowym – wtedy jego pierwszy rok podatkowy może trwać od dnia
rozpoczęcia działalności do końca roku kalendarzowego następującego po roku, w którym rozpoczęto
działalność. Dodatkowo przepisy określają dopuszczalne przypadki zmiany przez podatnika roku podatkowego i
skutki takiej decyzji w podatku dochodowym.

Art. 6-7
Przepisy zawierają tzw. ustawowy słowniczek określający znaczenie podstawowych pojęć ustawy oraz
określenie ustaw, do których odnoszą się poszczególne przepisy zawarte w projekcie ustawy. Dodatkowo został
wyszczególniony słowniczek dotyczący zagadnień związanych z leasingiem.

Art. 8
Przepis kompleksowo reguluje, czym dla celów podatku dochodowego jest terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej – przedstawiona definicja jest szersza od stosowanych dotychczas, regulując precyzyjnie to zagadnienie.
W przepisach obowiązujących uprzednio nie było wskazane wprost, co należy rozumieć pod pojęciem
terytorium – regulacja stanowiąca, że „za terytorium Rzeczypospolitej Polskiej rozumieniu ustawy uważa się
również znajdującą się poza morzem terytorialnym wyłączną strefę ekonomiczną (…)” stanowiła niejasne
odniesienie do przepisów innych ustaw, regulujących wspomniane zagadnienie. W projekcie nowej ustawy o
podatku dochodowym pojęcie „terytorium” zdefiniowane zostało precyzyjnie i kompleksowo, z uwzględnieniem
terminologii wynikającej z obecnego systemu prawnego obowiązującego w Polsce. Szczegółowo wyliczone
zostały wszystkie elementy składowe terytorium, takie jak: terytorium lądowe oraz wnętrze ziemi znajdujące się
pod nim, morskie wody wewnętrzne i morze terytorialne oraz dno i wnętrze ziemi znajdujące się pod nimi,
przestrzeń powietrzna znajdująca się nad terytorium lądowym, morskimi wodami wewnętrznymi i morzem
terytorialnym, pokłady statków morskich i powietrznych zarejestrowanych w Rzeczypospolitej Polskiej oraz
wyłączną strefę ekonomiczną. Ta szczegółowa regulacja pozwoli uniknąć sporów interpretacyjnych związanych
z rozumieniem pojęcia terytorium.

Art. 9
Artykuł ten reguluje materię miejsca zamieszkania i miejsca siedziby podatników. Osoba fizyczna ma
miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, wówczas gdy posiada na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej ośrodek interesów życiowych. Dodatkowo osoby fizyczne, których pobyt w
Rzeczypospolitej Polskiej trwa łącznie w roku podatkowym dłużej niż 183 dni, traktowane są także jako mające
miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Miejscem siedziby lub zarządu podatnika
podatku dochodowego niebędącego osobą fizyczną dla celów podatku dochodowego jest natomiast miejsce
prawnej siedziby lub zarządu. Wprowadza się domniemanie, iż jeżeli miejsce siedziby lub zarządu podlega
ujawnieniu w odpowiednim rejestrze publicznym - jest to miejsce siedziby lub zarządu dla celów podatku
dochodowego.
W dotychczasowych ustawach podatkowych nie było przepisów – niezmiernie potrzebnych – regulujących
miejsce siedziby lub zarządu podatnika.

Art. 10-16
Przepisy tych artykułów regulują zagadnienie przeliczania kwot wyrażonych w walutach obcych oraz
problematykę dodatnich i ujemnych różnic kursowych. Dotyczą one wszystkich źródeł przychodów, określonych
w projektowanym art. 40, gdzie moment powstania przychodu ma charakter inny niż kasowy.
Generalna regułą jest, iż gdy kwoty dla potrzeb podatku dochodowego wyrażone są w walutach obcych,
podatnik lub płatnik podatku dochodowego obowiązany jest przeliczyć je przy zastosowaniu kursu średniego
walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski. W przypadku przychodów kursem tym jest kurs z
ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu, zaś w przypadku kosztów kursem tym
jest kurs z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu lub dzień innego zdarzenia, z
którym wiąże się powstanie kosztu. Jeżeli kwoty, o których mowa powyżej, wynikają z faktur wystawionych
przez podatnika podatku dochodowego będącego również podatnikiem podatku od towarów i usług, podatnik
lub płatnik podatku dochodowego może zastosować dla potrzeb podatku dochodowego zasady przeliczenia
walut obcych stosowane dla potrzeb podatku od towarów i usług.
Różnice kursowe, podobnie jak dotychczas, mogą być przeliczane w oparciu o przepisy ustawy o podatku
dochodowym lub przepisów ustawy o rachunkowości. Nowością jest, iż podatnicy podatku dochodowego,
będący małymi podatnikami mogą zrezygnować z określania różnic kursowych dla podatku dochodowego lub
określać je metodą uproszczoną.



Projekt ustawy o podatku dochodowym. Wersja z dnia 15 września 2011 r.
217
Rozdział 2. Właściwość organów podatkowych w zakresie podatku dochodowego
Art. 17-23
Przepisy w kompleksowy sposób regulują zagadnienie właściwości organów podatkowych. Do ustawy
inkorporowano większość regulacji w dotychczasowym stanie prawnym znajdujących się w rozporządzeniu
wykonawczym dotyczącym tej materii. Tym samym zrealizowano jeden z celów stworzenia ustawy o podatku
dochodowym, jakim jest skumulowanie w ustawie wszystkich ważnych zagadnień – bez tworzenia zbędnych
merytorycznie aktów wykonawczych.
Podstawowo, w sprawach podatku dochodowego dla podatników podatku dochodowego będących osobami
fizycznymi właściwy miejscowo jest organ podatkowy według miejsca ich zamieszkania. W przypadku gdy
osoba fizyczna nie ma miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, właściwość miejscową
ustala się według miejsca pobytu tej osoby. Przy opodatkowaniu małżonków mających różne miejsca
zamieszkania, jeżeli na ich wniosek składają roczną deklaracje podatku dochodowego, właściwość miejscową
ustala się według miejsca zamieszkania jednego z małżonków, wskazanego w rocznej deklaracji. Zaś w
przypadku podatników podatku dochodowego nie będących osobami fizycznymi właściwy miejscowo jest organ
podatkowy według adresu miejsca siedziby wynikającej z odpowiedniego rejestru publicznego lub ze statutu lub
umowy, jeżeli adres miejsca siedziby nie został ujawniony w odpowiednim rejestrze.
Jeżeli nie można ustalić właściwości miejscowej, właściwym organem podatkowym jest Naczelnik Trzeciego
Urzędu Skarbowego Warszawa- ródmieście. Dodatkowo właściwość miejscową w sprawach podatku
dochodowego jest ustalana z uwzględnieniem również zakresu zadań i terytorialnego zasięgu działania organów
podatkowych, określonych na podstawie odrębnych przepisów, w szczególności przepisów ustawy z dnia 21
czerwca 1996 r. o urzędach i izbach skarbowych.

Dział II. Podatnicy i płatnicy podatku
Dział II zawiera regulacje dotyczące podatników i płatników podatku. Składa się z następujących rozdziałów:
Przepisy ogólne,
Podatnicy,
Płatnicy.

Rozdział 3. Przepisy ogólne i Rozdział 4. Podatnicy
Art. 24-25
Przepisy określają podmiotowy zakres ustawy. Podkreślić należy iż opodatkowaniu podatkiem dochodowym
podlegają podmioty wymienione w ustawie - niezależnie od tego, gdzie osiągają przychody podlegające
opodatkowaniu. Podatnikami podatku dochodowego są osoby fizyczne, osoby prawne - z wyjątkiem spółek
tworzących podatkową grupę kapitałową, spółki kapitałowe w organizacji, prowadzące księgi rachunkowe
spółki niemające osobowości prawnej utworzone na podstawie Kodeksu cywilnego lub Kodeksu spółek
handlowych, jednostki niemające osobowości prawnej niebędące spółkami, podatkowe grupy kapitałowe,
utworzone przez dwie lub więcej spółki kapitałowe w rozumieniu Kodeksu spółek handlowych, spółki
niemające osobowości prawnej mające siedzibę lub zarząd w innym państwie, położone na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej zagraniczne zakłady obcych przedsiębiorstw, podlegające obowiązkowi
podatkowemu.
Zasadniczą nowością jest rozszerzenie zakresu podmiotowego w podatku dochodowym o te krajowe spółki
cywilne i osobowe, które prowadzą księgi rachunkowe. W dotychczasowym stanie prawnym nie są one
podatnikami (są nimi ich wspólnicy). Należy wskazać, ze podmiotowość w nowym podatku uzyskują tylko duże
spółki obowiązane do prowadzenia ksiąg rachunkowych. Należy podkreślić, że jest to rozwiązanie
odzwierciedlające tendencje światową; obecne rozwiązania w Polsce są archaiczne. Co więcej, w aktualnie
obowiązującej ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych jest honorowana podmiotowość takich spółek,
ale zagranicznych – są one podatnikami w Polsce od uzyskanych w naszym kraju przychodów. Zatem omawiana
regulacja w projektowanej ustawie zrywa ze zbędnym i archaicznym różnicowaniem statusu takich spółek –
tylko ze względu na państwo ich siedziby.

Art. 26
Przepis określa szczególną kategorię podatników podatku dochodowego, jakimi są mali podatnicy. Małym
podatnikiem jest, co do zasady, podmiot będący małym podatnikiem w rozumieniu ustawy o podatku od
towarów i usług. Jest to rozwiązanie nowe i prawidłowe. Kończy ono epokę, w której na skutek odrębnego
definiowania dla celów podatku od towarów i usług oraz dla potrzeb podatków dochodowych – ten sam podmiot
był małym podatnikiem jednego podatku, ale drugiego – już nie.
Istotne jest, iż w przypadku spółek niemających osobowości prawnej niebędących podatnikiem podatku
dochodowego, a będących podatnikami podatku od towarów i usług, do limitu uznania wspólnika takiej spółki
lub spółek - za małego podatnika podatku dochodowego wlicza się wyłącznie wartość obrotu, o którym mowa w

Projekt ustawy o podatku dochodowym. Wersja z dnia 15 września 2011 r.
218
ustawie o podatku od towarów i usług, przypadającą na wspólnika z działalności prowadzonej w ramach tej
spółki – proporcjonalnie do jego udziału w zysku tej spółki.

Art. 27-30
Przepisy te dotyczą podatkowych grup kapitałowych. W stosunku do aktualnych regulacji obniżono
przeciętny kapitał zakładowy spółek tworzących grupę z 1000000 zł do 500000 zł. Dzięki temu nowemu
rozwiązaniu tworzy się realną możliwość tworzenia tych grup, gdyż obecnie jest to instytucja prawa
podatkowego niemal całkowicie martwa.

Art. 31
Przepis reguluje wyłączenia przedmiotowe od opodatkowania. Zakres ich pozostaje niezmieniony w
stosunku do dotychczas obowiązujących, gdyż obiektywnie nie ma takiej konieczności ani potrzeby.

Rozdział 5. Płatnicy
Art. 32
Przepis określa podmiotowość płatników podatku - są to podmioty obowiązane do obliczania i pobrania od
podatnika podatku dochodowego i wpłacenia go we właściwym terminie właściwemu organowi podatkowemu w
przypadku, gdy przepisy ustawy o podatku dochodowym nakładają na te podmioty obowiązki płatnika.
Podkreślone zostało, iż płatnicy podatku dochodowego są obowiązani sporządzać i przekazać deklaracje i
informacje dla celów podatku dochodowego, a także gromadzić inne dokumenty określone przepisach ustawy,
zwłaszcza związane z wykonywaniem obowiązków płatnika podatku dochodowego.

Dział III. Przychody podatkowe
Dział III zawiera regulacje dotyczące przedmiotu opodatkowania. Składa się z następujących rozdziałów:
Przepisy ogólne,
Przychody podatkowe,
Obowiązek podatkowy,
Przychody zwolnione.

Dotychczasowe regulacje dotyczące przedmiotu opodatkowania w ustawach o podatkach dochodowych były
niepełne, niespójne a wręcz - fragmentaryczne. Przede wszystkim, chociaż pojęcie przychodów jest kluczowe
dla podatku dochodowego, to w dotychczasowym stanie prawnym ustawodawca nie dokonał jego zdefiniowania.
W obowiązujących przepisach brak jest zatem definicji przychodów. Ustalenie zakresu tego pojęcia następowało
dotychczas poprzez wymienienie przypadków zaistnienia przychodu. Rozwiązanie to nie jest prawidłowe ze
względu na to, że kreuje niedookreślony zakres przedmiotu opodatkowania w podatkach dochodowych; nie
sprecyzowano, czy listy przychodów w podatkach dochodowych są zamknięte, czy stanowią katalogi otwarte.
Częstokroć trudno ustalić, czy dane zdarzenie (stan, czynność) kreuje przychód do opodatkowania.
Niejednokrotnie zaistnienie przychodu wynikało z interpretacji przepisów przez organy podatkowe i
orzecznictwo sądowe (niejednokrotnie wewnętrznie sprzeczne i niejednolite) lub w doktrynie. Do
najważniejszych zaniechań w zakresie dotychczasowej regulacji należy brak precyzyjnego momentu powstania
przychodu. W obowiązujących ustawach o podatkach dochodowych nie określono także obowiązku
podatkowego w podatku dochodowym, pozostawiając ten element konstrukcji podatku w sferze domysłu.
Celem zmiany dotychczasowego stanu prawnego w projektowanej ustawie wprowadzono kompleksowe i
precyzyjne regulacje dotyczące przedmiotu opodatkowania, na które przede wszystkich składają się: definicja
przychodów, przepisy określające kompleksowo moment powstania przychodu, katalog źródeł przychodów,
szczegółowe regulacje dotyczące przychodów z poszczególnych źródeł, definicja obowiązku podatkowego w
podatku dochodowym oraz katalog przychodów zwolnionych od podatku.

Rozdział 6. Przepisy ogólne
Art. 33
Projektowany artykuł zawiera – nieobecną w aktualnym ustawodawstwie podatkowym – definicję
przychodów. W dotychczasowym stanie prawnym żadna z ustaw o podatkach dochodowych nie zawiera
definicji przychodów. Ustawy o podatkach dochodowych aktualnie określają jedynie katalog zjawisk (zdarzeń,
stanów, czynności) uznanych za przychody. Jak pokazała jednak dwudziestoletnia praktyka stosowania
przepisów o podatkach dochodowych, rozwiązanie to nie zapewnia precyzyjnego ustalenia przedmiotu
opodatkowania, rodzi wiele sporów podatkowych, naraża budżet państwa na straty, a z drugiej strony powoduje
stan niepewności wśród podatników i płatników.
W celu wyeliminowania wskazanych nieprawidłowości, projektowane przepisy określają, że przychodami są
wszelkie należne lub uzyskane przysporzenia podatnika podatku dochodowego będące skutkiem świadczenia
powodujące rzeczywisty lub potencjalny przyrost jego mienia lub zmniejszenie zobowiązań albo brak

Projekt ustawy o podatku dochodowym. Wersja z dnia 15 września 2011 r.
219