Rządowy projekt ustawy o ratyfikacji Umowy o Wyszehradzkim Instytucie Patentowym, sporządzonej w Bratysławie dnia 26 lutego 2015 r.

Druk nr 3665


Warszawa, 7 lipca 2015 r.
SEJM

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VII kadencja
Prezes Rady Ministrów

RM-10-67-15




Pani

Małgorzata Kidawa-Błońska

Marszałek Sejmu

Rzeczypospolitej Polskiej




Szanowna Pani Marszałek
Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia
2 kwietnia 1997 r. przedstawiam Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej projekt
ustawy

- o ratyfikacji Umowy o Wyszehradzkim
Instytucie Patentowym, sporządzonej
w Bratysławie dnia 26 lutego 2015 r.

W załączeniu przedstawiam także opinię dotyczącą zgodności
proponowanych regulacji z prawem Unii Europejskiej.
Jednocześnie uprzejmie informuję, że do prezentowania stanowiska Rządu
w tej sprawie w toku prac parlamentarnych zostali upoważnieni Minister
Gospodarki i Minister Spraw Zagranicznych.

Z poważaniem

(-) Ewa Kopacz
Projekt

U S T A W A
z dnia
o ratyfikacji Umowy o Wyszehradzkim Instytucie Patentowym, sporządzonej
w Bratysławie dnia 26 lutego 2015 r.
Art. 1. Wyraża się zgodę na dokonanie przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej
ratyfikacji Umowy o Wyszehradzkim Instytucie Patentowym, sporządzonej w Bratysławie
dnia 26 lutego 2015 r.
Art. 2. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

UZASADNIENIE

I. Potrzeba i cel związania Rzeczypospolitej Polskiej Umową o Wyszehradzkim Instytucie
Patentowym, sporządzoną w dniu 26 lutego 2015 r. w Bratysławie
W dniu 26 lutego 2015 r. prezesi urzędów własności przemysłowej czterech państw Grupy
Wyszehradzkiej, tj. Republiki Czeskiej, Węgier, Rzeczypospolitej Polskiej i Republiki
Słowackiej, podpisali w Bratysławie Umowę o Wyszehradzkim Instytucie Patentowym
(WIP). Z inicjatywą utworzenia Instytutu wystąpił w 2013 r. Węgierski Urząd Własności
Intelektualnej.
Wyszehradzki Instytutu Patentowy będzie działać jako Międzynarodowy Organ Poszukiwań
oraz Międzynarodowy Organ Badań Wstępnych w rozumieniu Układu o współpracy
patentowej (PCT) sporządzonego w Waszyngtonie dnia 19 czerwca 1970 r. poprawionego
dnia 28 września 1979 r. i zmienionego dnia 3 lutego 1984 r. (Dz. U. z 1991 r. Nr 70,
poz. 303) + załącznik. Układ PCT jest administrowany przez Światową Organizację
Własności Intelektualnej (WIPO) z siedzibą w Genewie.
Ustanowienie WIP nie będzie wiązać się z przekazaniem mu kompetencji organów władzy
państwowej w sprawach z zakresu własności przemysłowej.
Wyszehradzki Instytut Patentowy obejmie cztery państwa należące do Grupy
Wyszehradzkiej (Czechy, Polska, Słowacja, Węgry) i będzie otwarty także dla innych
zainteresowanych państw europejskich. Celem jego utworzenia jest zapewnienie łatwiejszego
i bardziej przyjaznego niż dotychczas dostępu do systemu PCT. Zgłaszający z umawiających
się państw uzyskają możliwość przeprowadzenia międzynarodowych poszukiwań i badań
wstępnych w swoim urzędzie krajowym, korzystając przy tym ze zniżek z tytułu
wykorzystania wyników krajowego poszukiwania w stanie techniki, co jest szczególnie
ważne dla osób fizycznych, małych i średnich przedsiębiorstw, jak i uniwersytetów,
instytutów badawczych oraz organizacji non-profit.
II. Różnice między dotychczasowym i projektowanym stanem prawnym
Obecnie polscy zgłaszający, ubiegając się o ochronę swoich wynalazków za granicą, mogą
skorzystać:
– z trybu krajowego przed urzędami patentowymi w poszczególnych państwach,
– z trybu regionalnego przed Europejskim Urzędem Patentowym (EPO) skutecznego na
obszarze 38 państw europejskich lub
1

– z trybu międzynarodowego na podstawie Układu o współpracy patentowej, którego
stronami jest 148 państw.
W ramach trybu międzynarodowego zgłaszający może dokonać zgłoszenia
międzynarodowego albo za pośrednictwem krajowego urzędu własności przemysłowej, który
pełni funkcję urzędu przyjmującego, albo bezpośrednio w Biurze Międzynarodowym WIPO.
W pierwszym przypadku zgłaszający może dokonać międzynarodowego zgłoszenia
wyłącznie w jednym z języków urzędowych EPO, który obecnie jest dla polskich
zgłaszających Międzynarodowym Organem Poszukiwań i Badań Wstępnych. W drugim
przypadku może on dokonać zgłoszenia w języku polskim, ale w ciągu jednego miesiąca od
daty takiego zgłoszenia zobowiązany jest do dostarczenia tłumaczenia na jeden z języków
urzędowych EPO (tj. angielski, francuski lub niemiecki). Zgłoszenie poddawane jest
międzynarodowej procedurze przed Międzynarodowym Organem Poszukiwań i, opcjonalnie
na wniosek zgłaszającego, przed Międzynarodowym Organem Badań Wstępnych. Organy te
sporządzają odpowiednio sprawozdanie z poszukiwania i sprawozdanie z badania wstępnego.
Sprawozdania te stanowią dla zgłaszającego podstawę do oceny jego szans na uzyskanie
patentu.
Zgodnie z Umową, państwa Grupy Wyszehradzkiej powołują Wyszehradzki Instytut
Patentowy, który będzie działał jako Międzynarodowy Organ Poszukiwań oraz
Międzynarodowy Organ Badań Wstępnych. Zadania związane z przeprowadzaniem
międzynarodowego poszukiwania oraz międzynarodowego badania wstępnego będą
wykonywały urzędy własności przemysłowej umawiających się państw, przy czym każdy dla
swoich podmiotów, umożliwiając tym samym prowadzenie procedury w języku krajowym
państwa członkowskiego. Zgłaszający polski uzyska więc możliwość wniesienia zgłoszenia
międzynarodowego do Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej (UPRP) w języku
polskim, przy czym będzie zobowiązany do dostarczenia dla celów publikacji tłumaczenia na
jeden z 10 języków wskazanych w Regulaminie PCT w ciągu 14 miesięcy od daty
pierwszeństwa.
Instytut, zgodnie z art. 3 (3) Umowy, będzie również mógł wykonywać „inne podobne
zadania z zakresu współpracy patentowej”, przez co należy rozumieć np. prowadzenie
poszukiwań i badań na zlecenie innych urzędów patentowych, które nie posiadają
odpowiedniej kadry ani odpowiednich narzędzi, lub też mają tak dużą liczbę zgłoszeń, że
muszą korzystać z pomocy innych instytucji, i wówczas podział pracy będzie dokonywany
według ustalonego przez Radę Administracyjną klucza. Rada będzie podejmowała decyzje
2

w tym zakresie na zasadzie jednomyślności, zgodnie z art. 13 (4) Umowy, w związku z czym
nie ma możliwości, aby narzucono urzędom krajowym zadania wbrew woli danego państwa-
-strony.
Instytut będzie organizacją międzyrządową do spraw współpracy patentowej, posiadającą
osobowość prawną oraz autonomię administracyjną i finansową. Organem zarządzającym
będzie Rada Administracyjna składająca się z przedstawicieli umawiających się państw i ich
zastępców, a funkcje administracyjne będzie pełnił sekretariat kierowany przez dyrektora.
Siedziba WIP będzie znajdować się w Budapeszcie, natomiast oddziały Instytutu będą
ulokowane w urzędach własności przemysłowej umawiających się państw.
Umowa przewiduje odpowiedzialność WIP z tytułu zobowiązań umownych oraz
pozaumownych, poddając tę odpowiedzialność regulacjom odpowiednio rozporządzenia
(WE) nr 593/2008 (Rzym I) i rozporządzenia nr 864/2007 (Rzym II). Przewiduje się również
odpowiedzialność urzędów krajowych wobec WIP oraz odpowiedzialność WIP wobec
urzędów krajowych w związku z wykonywaniem zadań statutowych, choć
prawdopodobieństwo wystąpienia sytuacji rodzących taką odpowiedzialność jest znikome,
gdyż w interesie urzędów będzie przeprowadzenie całej procedury poszukiwań i badań jak
najlepiej i jak najszybciej w celu uzyskania wynagrodzenia za włożoną pracę. W związku
z tym jakiekolwiek nadużycie w tej sferze jest wykluczone. Warunki tej odpowiedzialności
określi Rada Administracyjna, przy czym przyjęcie decyzji w tej sprawie będzie również
wymagało jednomyślnej zgody umawiających się państw reprezentowanych w Radzie
w myśl art. 13 (4) Umowy.
Pracownicy sekretariatu, także po ustaniu stosunku pracy, będą zobowiązani zarówno do
nieujawniania, jak i do niewykorzystywania informacji, które ze względu na swój charakter
stanowią tajemnicę zawodową. Zawarcie w umowie międzynarodowej takiej klauzuli uznano
za niezbędne z uwagi na poufny charakter dokumentacji zgłoszeniowej. Pracownicy WIP
będą mieli dostęp do dokumentów, w których zawarte są informacje dotyczące rozwiązania
technicznego, o którego ochronę ubiega się zgłaszający, a ujawnienie którejkolwiek z tych
informacji przekreśla w takiej sytuacji możliwość uzyskania prawa wyłącznego na
wynalazek.
Z podobnych względów przepisy identycznej lub podobnej treści zawarte są w Konwencji
monachijskiej o udzielaniu patentów europejskich (art. 12) oraz w umowie o utworzeniu
Nordyckiego Instytutu Patentowego (art. 9), na której wzorowana jest Umowa o utworzeniu
WIP.
3