Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i innych ustaw

Druk nr 3299


Warszawa, 4 lutego 2015 r.
SEJM

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VII kadencja




Pan

Radosław Sikorski

Marszałek Sejmu

Rzeczypospolitej Polskiej





Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia
2 kwietnia 1997 r. i na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu niżej podpisani
posłowie wnoszą projekt ustawy:

- o zmianie ustawy o emeryturach

i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych i innych ustaw.

Do reprezentowania wnioskodawców w pracach nad projektem ustawy
upoważniamy pana posła Patryka Jakiego.



(-) Andrzej
Dąbrowski;
(-) Andrzej Dera; (-) Mieczysław
Golba; (-) Jarosław Gowin; (-) Patryk Jaki; (-) Beata Kempa; (-) Arkadiusz
Mularczyk;
(-) Krzysztof
Popiołek; (-) Józef Rojek; (-) Andrzej
Romanek;
(-) Edward Siarka; (-) Tadeusz
Woźniak;
(-) Jan
Ziobro; (-) Kazimierz Ziobro; (-) Jacek Żalek.
PROJEKT
USTAWA
z dnia …………… 2015 r.
o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i
innych ustaw.

Art. 1. W ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r., Nr 153, poz. 1227, z późn. zm.) wprowadza się
następujące zmiany:
1) W art. 3 pkt 1 otrzymuje brzmienie:
„1) emeryturę, w tym emeryturę częściową i emeryturę minimalną;”;
2) W art. 4 pkt 1 otrzymuje brzmienie:
„1) emeryt - osobę mającą ustalone prawo do emerytury, w tym do emerytury
częściowej i emerytury minimalnej;”;
3) Art. 15 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Podstawę wymiaru emerytury i renty stanowi ustalona w sposób określony w
ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i
rentowe lub na ubezpieczenie społeczne na podstawie przepisów prawa polskiego w
okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych przez zainteresowanego z
ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym
zgłoszono wniosek o emeryturę lub rentę, z uwzględnieniem ust. 6 i art. 176, z
zastrzeżeniem art. 21a.”;
4) W art. 18 ust. 1 i 2 otrzymują brzmienie:
„1. Podstawę wymiaru emerytury lub renty dla osób posiadających okresy
ubezpieczenia za granicą, o których mowa w art. 8, ustala się na zasadach
określonych w art. 15-17 albo art. 21a.
2. Przy ustalaniu kolejnych 10 lat kalendarzowych, o których mowa w art. 15 ust. 1
i 2 albo co najmniej kolejnych 10 lat kalendarzowych, o których mowa w art. 21a
ust. 4, nie uwzględnia się lat kalendarzowych, w których ubezpieczony przez cały
rok pozostawał w ubezpieczeniu za granicą.”;
5) Po art. 21 dodaje się art. 21a w brzmieniu:
„Art. 21a 1. Podstawę wymiaru emerytury minimalnej stanowi 62,5% kwoty
minimalnego wynagrodzenia za pracę w rozumieniu ustawy z dnia 10 października
2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2002 r., Nr 200, poz. 1679
z póżn. zm.). ustalonego na każdy rok, w którym ubezpieczony jest uprawniony do
pobierania emerytury minimalnej.

1 Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2010 r. Nr 40, poz. 224, Nr 134, poz. 903, Nr 238,
poz. 1578 i Nr 257, poz. 1726, z 2011 r. Nr 75, poz. 398, Nr 149, poz. 887, Nr 168, poz. 1001, Nr 187, poz. 1112
i Nr 205, poz. 1203, z 2012 r. poz. 118, 251, 637, 664 i 1548 oraz z 2013 r. poz. 240.
2. W przypadku, gdy ubezpieczony przez co najmniej połowę okresu niezbędnego
do nabycia uprawnień do emerytury minimalnej, odprowadzał składki na emeryturę
minimalną, będzie uprawniony jedynie do pobierania emerytury minimalnej.
3. W celu ustalenia podstawy wymiaru emerytury minimalnej w danym roku
przyjmuje się kwotę minimalnego wynagrodzenia za pracę ustaloną na ten rok.
4. W przypadku, gdy ubezpieczony przez okres co najmniej 6 miesięcy, lecz nie
dłużej niż przez połowę okresu niezbędnego do nabycia uprawnień do emerytury
minimalnej, odprowadzał składki na emeryturę minimalną, podstawę wymiaru
emerytury stanowi ustalona odpowiednio w sposób określony w art. 15 ust. 4 i 5
przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne na podstawie
przepisów prawa polskiego w okresie co najmniej kolejnych 10 lat kalendarzowych,
wybranych przez zainteresowanego z uwzględnieniem wszystkich lat, w których
odprowadzał składki na emeryturę minimalną.”;
6) W Dziale II, po Rozdziale 4 dodaje się Rozdział 5 w brzmieniu:
„Rozdział 5
Emerytura minimalna
Art. 56a. Ubezpieczonym przysługuje emerytura minimalna, jeżeli spełnili łącznie
następujące warunki:
1) mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 40 lat bez
względu na osiągnięty wiek;
2) przez co najmniej połowę okresu uprawniającego do otrzymywania emerytury
minimalnej odprowadzali składki na emeryturę minimalną;
Art. 56b. Do zasad naliczania wysokości emerytury minimalnej oraz zasad
podlegania tej emeryturze w przypadku odprowadzania składek na emeryturę
minimalną wymiennie z odprowadzaniem składek na emeryturę według zasad
obowiązujących w Rozdziałach 2-4, stosuje się art. 21a.
Art. 56c. Do emerytury minimalnej przepisów Działu VII niniejszej ustawy nie
stosuje się.”.
Art. 2. W ustawie z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy
Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu
Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży
Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich
rodzin (Dz. U. z 2013 r., poz. 667 i 675) art. 11 otrzymuje brzmienie:
„Art. 11. W sprawach nieuregulowanych w ustawie stosuje się przepisy ustawy o
emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych z wyłączeniem
przepisów dotyczących emerytury minimalnej, Kodeksu postępowania
administracyjnego oraz przepisy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.”;
Art. 3. W ustawie z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy
zawodowych oraz ich rodzin (Dz. U. z 2013 r., poz. 666 i , 675) art. 11 otrzymuje brzmienie:
„Art. 11. W sprawach nieuregulowanych w ustawie stosuje się przepisy ustawy o
emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych z wyłączeniem
przepisów
dotyczących emerytury minimalnej, Kodeksu postępowania
administracyjnego oraz przepisy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.”;
Art. 4. W ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.
U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) Po artykule 18b dodaje się art. 18c w brzmieniu:
„Art. 18c. 1. Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne
ubezpieczonych, którzy zgłosili odprowadzanie składek na emeryturę minimalną w
rozumieniu ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r., Nr 153, poz. 1227, z późn. zm.),
stanowi kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę w rozumieniu ustawy z dnia
10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2002 r.,
Nr 200, poz. 1679 z póżn. zm.).
2. W celu ustalenia podstawy wymiaru emerytury minimalnej w danym roku
przyjmuje się kwotę minimalnego wynagrodzenia za pracę ustaloną na ten rok.”;
2) W art. 22:
a) ust. 1 pkt 1 otrzymuje brzmienie:
„1) 19,52 % podstawy wymiaru - na ubezpieczenie emerytalne, z zastrzeżeniem
ust. 1a, 3 i 4;”,
b) po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:
„1a. Stopy procentowe składki emerytalnej dla ubezpieczonych, o których
mowa w art. 18b wynoszą 13,75% , z zastrzeżeniem ust. 3 i 4.”;
3) W art. 36 po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:
„1a. Obowiązkowemu zgłoszeniu podlega odprowadzanie składek emerytalnych na
emeryturę minimalną w rozumieniu ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych.”;
Art. 5. W ustawie z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U.
z 2008 r. Nr 50, poz. 291, z późn. zm.) w art. 52 w ust. 1 wprowadzenie do wyliczenia
otrzymuje brzmienie:
„1. W sprawach nieuregulowanych w ustawie stosuje się odpowiednio przepisy
ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, z wyłączeniem przepisów dotyczących
emerytury minimalnej, a ponadto:”;
Art. 6. Ustawa wchodzi w życie z upływem 3 miesięcy od dnia ogłoszenia.



2 Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2009 r. Nr 218, poz. 1690, z 2010
r. Nr 105, poz. 668, Nr 182, poz. 1228, Nr 225, poz. 1474, Nr 254, poz. 1700 i Nr 257, poz. 1725, z 2011 r. Nr
45, poz. 235, Nr 75, poz. 398, Nr 138, poz. 808, Nr 171, poz. 1016, Nr 197, poz. 1170, Nr 199, poz. 1175, Nr
232, poz. 1378 i Nr 291, poz. 1706, z 2012 r. poz. 611, 1342 i 1548 oraz z 2013 r., poz. 675 .
3 Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2008 r. Nr 67, poz. 411, Nr 70,
poz. 416, Nr 180, poz. 1112, Nr 227, poz. 1505, Nr 228, poz. 1507 i Nr 237, poz. 1654 i 1656, z 2009 r. Nr 69,
poz. 595, Nr 79, poz. 667 i Nr 97, poz. 800 oraz z 2011 r. Nr 106, poz. 622, Nr 149, poz. 887, Nr 232, poz. 1378
i Nr 233, poz. 1382.


UZASADNIENIE

1. Potrzeba i cel wydania ustawy, stan rzeczywisty w normowanej dziedzinie oraz
różnica pomiędzy dotychczasowym a projektowanym stanem prawnym
Na polski system emerytalny składa się złożony zestaw kilkunastu ustaw, które
określają zasady podlegania przez uprawnionych systemowi oraz zasady wypłacania
świadczeń uprawnionym. Podstawowe formy zabezpieczenia społecznego dzielą
uprawnionych na urodzonych przed 1 stycznia 1949 r. oraz po 31 grudnia 1949 r.
Emerytura dla pierwszej z grup stanowi typową umowę międzypokoleniową, tzw.
system repartycyjny, w którym podstawę do wypłaty świadczenia emerytalnego
stanowią osiągnięcie wieku emerytalnego oraz okres zatrudnienia. Dla drugiej z grup,
stanowiącej najliczniejszą w polskim systemie emerytalnym, przewiduje się wypłatę
świadczenia emerytalnego po osiągnięciu wieku emerytalnego. Wysokość świadczenia
zależy natomiast od odprowadzanych w wybranym okresie składek emerytalnych.
Trzecią grupę beneficjentów zabezpieczenia emerytalnego w Polsce stanowią
społeczne grupy branżowe. Na odmiennych od zasad ogólnych ustalane jest prawo do
emerytury między innymi dla górników, funkcjonariuszy mundurowych, duchownych,
kolejarzy lub nauczycieli.
Konstrukcja polskiego systemu emerytalnego przewiduje trzy filary, z których I filar
zarządzany jest przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych i przewiduje wypłatę
świadczeń ze środków Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. II filar stanowiący
typową kapitałową formę zabezpieczenia emerytalnego oparty jest na Otwartych
Funduszach Emerytalnych, do których obecnie przekazywana jest część składki z I
filaru. Otwarte Fundusze Emerytalne obracają zgromadzonymi na koncie środkami,
stwarzając możliwość pomnażania pieniędzy, które zostaną wypłacone przyszłym
emerytom. Zarówno I jak i II filar stanowią obowiązkową formę zabezpieczenia
emerytalnego. Dobrowolny element systemu emerytalnego obejmuje III filar, na który
obecnie składają się: indywidualne konto emerytalne (IKE), indywidualne konto
zabezpieczenia emerytalnego (IKZE) i pracowniczy program emerytalny (PPE).
Składki gromadzone na trzecim filarze podlegają ulgom podatkowym, w celu
zachęcania do korzystania z tej formy zabezpieczenia emerytalnego.
Autorzy niniejszego projektu ustawy stoją na stanowisku, że Polacy, jako naród
przedsiębiorczy, posiadają wystarczającą świadomość w jaki sposób lokować część
swojego wynagrodzenia i powinni mieć większy wpływ na to, jakie pieniądze