Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji oraz niektórych innych ustaw

RM-10-49-13

Informacja
o
wniesieniu do Ministerstwa Środowiska
zgłoszeń podmiotów zainteresowanych pracami nad projektem ustawy o zmianie
ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji oraz niektórych innych
ustaw (w trybie przepisów o działalności lobbingowej w procesie stanowienia
prawa)

1. 17 listopada 2010 r. – OILER Organizacja Odzysku S.A.
2. 14 lutego 2012 r. – Polskie Stowarzyszenie Stacji Demontażu Pojazdów
EKO-AUTO
3. 22 lutego 2012 r. – Stowarzyszenie Forum Recyklingu Samochodów
4. 8 sierpnia 2012 r. – Stowarzyszenie GPP Ekologia
Nazwa projektu
Data sporządzenia
Ustawa o zmianie ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych 02.12.2014 r.
z eksploatacji oraz niektórych innych ustaw
Źródło
Ministerstwo wiodące i ministerstwa współpracujące
Prawo UE

Ministerstwo Środowiska
Nr w wykazie prac

UC38
Osoba odpowiedzialna za projekt w randze Ministra,
Sekretarza Stanu lub Podsekretarza Stanu
Podsekretarz Stanu Pan Janusz Ostapiuk
Kontakt do opiekuna merytorycznego projektu
Agnieszka Łęska, e-mail: agnieszka.leska@mos.gov.pl
OCENA SKUTKÓW REGULACJI
1. Jaki problem jest rozwiązywany?
1) Konieczność odniesienia się do zarzutów formalnych oraz uzasadnionej opinii, odnoszących się do
nieprawidłowej, zdaniem Komisji Europejskiej, transpozycji dyrektywy 2000/53/WE w sprawie pojazdów
wycofanych z eksploatacji, w szczególności w świetle skierowania skargi przez Komisję Europejską do
Trybunału Sprawiedliwości UE, o czym Komisja poinformowała 16 października 2014 r.;
2) Wynikająca z dyrektywy 2000/53/WE konieczność osiągania wymaganych poziomów odzysku
i recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji;
3) Inne zagadnienia – potrzeba doprecyzowania definicji, doprecyzowanie wymagań dotyczących
odpowiedzialności producenta w umowach między wprowadzającymi a stacjami demontażu
(odpowiedzialność producenta), doprecyzowanie wymagań w odniesieniu do punktów zbierania pojazdów,
zmiana wymagań odnośnie do próby strzępienia pojazdów.
2. Rekomendowane rozwiązanie, w tym planowane narzędzia interwencji, i oczekiwany efekt
1) W odniesieniu do zarzutów Komisji Europejskiej:
a) zmiana art. 7 ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji, dotycząca bezwzględnego
zakazu stosowania ołowiu w przedmiotach wyposażenia i częściach pojazdu,
b) uchylenie art. 12 ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji; rezygnuje się
z obowiązku wnoszenia opłaty, o której mowa w art. 12 ust. 2 ustawy o recyklingu pojazdów, przez
podmioty niebędące przedsiębiorcami, które dokonują wewnątrzwspólnotowego nabycia lub importu
pojazdu oraz wprowadzających, którzy nie mają dotychczas obowiązku zapewnienia sieci,
c) wprowadzenie przepisów odnoszących się do zagospodarowania zużytych części z samochodów
osobowych (art. 5a oraz art. 23a ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji),
d) zmiana art. 23 ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji w taki sposób, aby zapewnić
bezpłatne przyjęcie do stacji demontażu nie tylko pojazdów rejestrowanych na terenie kraju, ale we
wszystkich krajach należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego.
Dodatkowo, w związku z uchyleniem przepisów dotyczących opłaty recyklingowej, projekt wprowadza
również zmiany w art. 11 dotyczącym odpowiedzialności producenta – zapewnienia sieci zbierania pojazdów
przez wprowadzających pojazdy, obejmując tym obowiązkiem również wprowadzających pojazdy używane.
Dotychczas wprowadzający te pojazdy objęci byli obowiązkiem uiszczenia opłaty recyklingowej.
Oczekuje się, że wyżej opisane zmiany zapewnią, w opinii Komisji Europejskiej, pełną zgodność przepisów
krajowych z dyrektywą 2000/53/WE i w konsekwencji wycofanie skargi z TS UE.
2) W celu zapewnienia osiągania wymaganych poziomów odzysku i recyklingu pojazdów wycofanych
z eksploatacji wprowadzono w ustawie o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji art. 28a
przewidujący, że prowadzący stacje demontażu będą ponosić opłaty za nieosiąganie wymaganych
poziomów. Obecnie osiąganie wymaganych poziomów odzysku i recyklingu jest jednym z wymogów,
jakie prowadzący stacje demontażu muszą spełnić, aby uzyskać dopłaty do demontażu ze środków
Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Projekt ustawy o zmianie ustawy
o recyklingu pojazdów przewiduje zniesienie opłaty recyklingowej, a w związku z tym nie będą również
wypłacane dopłaty do demontażu pojazdów.

17
3. Jak problem został rozwiązany w innych krajach, w szczególności krajach członkowskich
OECD/UE?
Problem związany z zarzutami KE dotyczącymi nieprawidłowej transpozycji dyrektywy 2000/53/WE
w sprawie pojazdów wycofanych z eksploatacji odnosi się jedynie do sytuacji Polski i dokonanej w kraju
transpozycji. W zakresie sporu z Komisją Europejską dotyczącego opłaty, o której mowa w art. 12 ustawy
o recyklingu pojazdów, jest on pochodną specyficznej dla Polski sytuacji i niektórych innych krajów UE12,
w której prywatny import pojazdów używanych z innych krajów UE utrzymuje się na wysokim poziomie.
Dyrektywa 2000/53/WE nie przewiduje wprost przepisów odnoszących się do takiego przypadku.
W Czechach w celu ograniczenia importu takich pojazdów wprowadzono podatek ekologiczny, którego
wysokość uzależniona jest od normy emisji spalin (CO ) dla danego pojazdu. Im wyższe normy spełnia
2
samochód, tym niższy jest podatek. Większość krajów nie ma podobnych przepisów.

4. Podmioty, na które oddziałuje projekt
Grupa
Wielkość
Źródło danych
Oddziaływanie
Wprowadzający
40 podmiotów
Dane własne na
Dla wprowadzających ponad 1000
powyżej 1000
podstawie informacji
pojazdów w ciągu roku dotychczasowy
pojazdów rocznie
przekazywanych przez obowiązek zapewnienia sieci w taki
przedsiębiorców
sposób, aby zapewnić właścicielowi
Głównemu
możliwość oddania pojazdu wycofanego
Inspektorowi Ochrony z eksploatacji do punktu zbierania
Środowiska
pojazdów lub stacji demontażu położonego
w odległości nie większej niż 50 km od
miejsca zamieszkania albo siedziby
właściciela pojazdu zostaje zastąpiony
obowiązkiem zapewnienia sieci w taki
sposób, aby w każdym województwie były
co najmniej 3 stacje demontażu lub punkty
zbierania pojazdów. Zmniejsza to
wymaganą liczbę stacji
demontażu/punktów zbierania w sieci
z ok. 120 do 48 na terenie kraju. Firmy
spełniające wymagania odnośnie do
zapewnienia sieci w obecnym stanie
prawnym w większości dysponują
wymaganymi 3 stacjami
demontażu/punktami zbierania w każdym
województwie.
Dodawany art. 11a ustawy o recyklingu
pojazdów wymaga, aby umowa między
wprowadzającym pojazdy a stacją
demontażu określała warunki, na jakich
wprowadzający pojazdy pokrywa koszty
zagospodarowania odpadów pochodzących
z pojazdów wycofanych z eksploatacji,
w szczególności gdy pojazd wycofany
z eksploatacji nie ma wartości rynkowej
lub jest ona ujemna. Może to spowodować
konieczność zmiany tych umów
z prowadzącymi stacje demontażu, które
nie są zgodne z art. 11a. W skrajnym
przypadku może to spowodować
konieczność zmiany 48 umów ze
18
wszystkimi stacjami demontażu w sieci,
jeśli sieć jest zapewniana wyłącznie przez
stacje demontażu, a nie punkty zbierania
pojazdów, gdyż trzeba zauważyć, że mimo
tego, że sieć zbierania pojazdów
wycofanych z eksploatacji może składać
się ze stacji demontażu lub punktów
zbierania pojazdów, to umowy zawierane
są przez wprowadzających jedynie ze
stacjami demontażu (z punktami zbierania
nie zawiera się umów). Zgodnie
z przepisem przejściowym, na zmianę
dotychczasowych umów, które nie
spełniają wymogów nowo dodawanego
art. 11a ustawy o recyklingu pojazdów
przedsiębiorcy mają 12 miesięcy.
Wprowadzający
Kilka tys.
jw.
Będą oni zobowiązani do zapewnienia sieci
poniżej 1000
podmiotów
składającej się z co najmniej 3 stacji
pojazdów rocznie
demontażu lub punktów zbierania
pojazdów, położonych w różnych
miejscowościach. Biorąc pod uwagę, że
większość z nich dotychczas była
zobowiązana do wniesienia na rachunek
Narodowego Funduszu Ochrony
Środowiska i Gospodarki Wodnej opłaty
recyklingowej w wysokości 500 zł za
każdy pojazd wprowadzony na terytorium
kraju, ich obciążenie na rzecz systemu
recyklingu pojazdów ulega zmniejszeniu.
Prowadzący
Ok. 850
Dane własne na
Ze względu na zniesienie dopłat do
stacje demontażu podmiotów
podstawie wykazów
demontażu pojazdów suma przychodów
pojazdów
prowadzonych przez
w branży demontażu zmniejszy się
marszałków
o wysokość dopłat, czyli ok. 115 mln zł
województw
rocznie. Konsekwencją proponowanej
zmiany może być mniejsza płynność
finansowa, która, w większym stopniu niż
dotychczas, związana będzie z koniunkturą
na rynku, w tym ceną złomu. Taka sytuacja
doprowadzić może do większej
konsolidacji sektora i może wiązać się
z rezygnacją z działalności tych stacji
demontażu, które swoje funkcjonowanie
opierały głównie na dopłatach do
demontażu pojazdów wypłacanych przez
NFOŚiGW. Należy przy tym zauważyć, że
od roku 2005, to jest od wprowadzenia
systemu dopłat do demontażu pojazdów
powstało ok. 400 stacji demontażu.
Obecnie funkcjonuje ich ok. 850.
Ustawa wprowadza też opłaty za
nieosiągnięcie przez prowadzących stacje
demontażu poziomów odzysku i recyklingu
19
odpadów pochodzących z pojazdów
wycofanych z eksploatacji. Zgodnie ze
sprawozdaniem za rok 2010, przekazanym
Komisji Europejskiej w roku 2012, poziom
odzysku i recyklingu odpadów
pochodzących z pojazdów wycofanych
z eksploatacji wynosił odpowiednio 89,8%
oraz 88,8% (poziomy wymagane
dyrektywą 2000/53/WE to odpowiednio
85% i 80%). W roku 2009, na 604
przedsiębiorców, którzy przekazali
sprawozdania o pojazdach wycofanych
z eksploatacji, wymaganych poziomów
odzysku i recyklingu nie osiągnęło 56
(to jest 9 % przedsiębiorców), natomiast
w roku 2010 na 651 przedsiębiorców,
którzy przekazali sprawozdania,
wymaganych poziomów odzysku
i recyklingu nie osiągnęło 35, to jest 5,3%
przedsiębiorców. Gdyby proponowane
przepisy zastosować do danych za rok
2010, całkowite wpływy z opłaty za
nieosiągnięcie wymaganych poziomów
odzysku i recyklingu wyniosłyby około
150 000 zł, co daje średnio opłatę
w szacowanej wysokości 2700 zł od każdej
firmy. Trzeba zauważyć, że średnia opłata
nie jest tutaj najlepszym wskaźnikiem,
bowiem stopień nieosiągnięcia poziomów
przez firmy był bardzo zróżnicowany.
Prowadzący
Kilkanaście
Dane własne
Zmniejszy się obciążenie tych
strzępiarki
podmiotów
przedsiębiorców, ze względu na
zmniejszenie częstotliwości próby
strzępienia z rocznej na raz na pięć lat.
Właściciele
650 tys.
Na podstawie
Nabywcy pojazdów używanych
pojazdów
podmiotów rocznie centralnej ewidencji
sprowadzanych z zagranicy
pojazdów
(ok. 650 tys. rocznie) nie będą uiszczać
opłaty recyklingowej (500 zł za pojazd).
5. Informacje na temat zakresu, czasu trwania i podsumowanie wyników konsultacji
Projekt ustawy o zmianie ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji oraz niektórych innych
ustaw został przesłany do administracji rządowej i samorządowej, przedstawicieli przedsiębiorców objętych
przedmiotowymi przepisami, izb gospodarczych, a także instytucji badawczych i społecznych, których zakres
działania obejmuje gospodarkę odpadami w postaci pojazdów wycofanych z eksploatacji. Projekt otrzymały
następujące podmioty:
1) wojewodowie;
2) marszałkowie województw;
3) Główny Inspektor Ochrony Środowiska;
4) Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej;
5) Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska;
6) Przemysłowy Instytut Motoryzacji, ul. Jagiellońska 55, 03-301 Warszawa;
7) Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów, Al. Jerozolimskie 202, 02-486 Warszawa;
8) Stowarzyszenie Forum Recyklingu Samochodów, Al. Jerozolimskie 202, 02-486 Warszawa;
20