Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw

– 8 –

Wymogi konieczne do założenia konta użytkownika zawarte są w § 5. Założenie konta
jest zdarzeniem jednorazowym i pozwala systemowi teleinformatycznemu weryfikować
jednoznacznie tożsamość osób fizycznych uwierzytelniających się na koncie. Do założenia
konta użytkownika w systemie teleinformatycznym jest wymagane:
1) podanie imion oraz nazwiska, numeru PESEL oraz, wskazanie właściwego sadu
okręgowego w którym użytkownik będzie wykonywał czynności związane w obowiązkiem
prowadzenia listy biegłych dla obszaru właściwości danego sadu okręgowego,
2) wskazanie hasła umożliwiającego uwierzytelnienie,
3) weryfikacji, przez użytkownika istnienia kompetencji do prowadzenia listy biegłych
sądowych dla obszaru właściwości danego sądu okręgowego.
Ust. 2 zawiera zasady właściwego miejscowo prezesa sądu okręgowego, o którym
mowa w art. 175e § 2, zgłasza użytkownikowi będącemu pracownikiem lub osobą
delegowaną przez Ministra Sprawiedliwości, wyznaczoną do administrowania systemem
teleinformatycznym (administrator), fakt umocowania osób, którym prezes zamierza
delegować swoje kompetencje do wykonywania czynności w zakresie prowadzenia listy.
Administrator systemu jest obowiązany zgodnie z § 5 ust. 6 podejmować czynności
podejmuje czynności zmierzające do zapewnienia bezpieczeństwa listy. W tym celu może
wprowadzać w systemie teleinformatycznym zabezpieczenia adekwatne do zagrożeń.
W szczególności, w uzasadnionych faktycznym poziomem zagrożeń przypadkach, może
wprowadzać różnego rodzaju kody Kaptscha polepszające reżim weryfikacji tożsamości
użytkowników, zarządzać obowiązek zmiany haseł dostępowych lub nazwy użytkownika.
Użytkownicy oraz osoby, którym lista biegłych dla obszaru właściwości danego sądu
okręgowego oraz centralna lista biegłych sądowych są udostępniane, obowiązane są do
przestrzegania procedur bezpieczeństwa.
Zgodnie z § 6 ust. 1 system teleinformatyczny będzie posiadał funkcjonalność
polegającą na ujawnianiu informacji o konkretnej osobie, która wykonała daną czynność
w systemie teleinformatycznym. Zatem zawsze będzie możliwe ustalenie nazwy
użytkownika i przypisanie działań w systemie konkretnej osobie odpowiadającej danym
użytkownika. Ust. 2 zawiera wyjątek od zasady określonej w ust. 1 polegający na tym, iż
w przypadku dokonania czynności przez użytkownika będącego pracownikiem wyznaczonym
– 9 –
przez prezesa właściwego sadu okręgowego jako podmiot dokonujący wpisu ujawnia się tego
prezesa, a nie działającego na rzecz i w ramach upoważnienia pracownika.
W § 7 ust. 1 zawarto listę czynności obejmujących prowadzenie listy biegłego na liście
biegłych sądowych dla obszaru właściwości danego sądu okręgowego dokonywanych
osobiście przez prezesa sądu okręgowego lub upoważnionej przez niego osoby. Czynności te
to kolejno następujące działania:
1) uwierzytelnienie się jako użytkownik,
2) dokonanie wpisu na liście biegłych dla obszaru właściwości danego sądu okręgowego
w systemie teleinformatycznym,
3) potwierdzenie zakończenia dokonywania wpisu.
Ust. 2 zawiera wskazanie funkcjonalności systemu teleinformatycznego polegającej na
umożliwieniu zapoznania się z całością wpisu przed potwierdzeniem zakończenia dokonania
wpisu. Celem jest zapobieżenie omyłkom możliwym podczas wprowadzania danych
Cały § 8 dotyczy problematyki ujawniania specjalizacji na liście. Zasadą jest, iż dane
dotyczące specjalizacji, o których mowa w art. 175e § 3 pkt 7, ujawniane są na liście
poprzez dokonanie wyboru właściwej specjalizacji z udostępnionej listy specjalizacji. Tym
samym nie ma miejsca wpisywanie specjalizacji w sposób dowolny, właściwy tylko dla
konkretnego wpisu. Taki sposób organizacji wpisów o specjalizacji umożliwi efektywne
i jednoznaczne wyszukiwanie osób ujawnionych na liście.
Skoro wpisywanie specjalizacji dotyczyć ma wszystkich wpisów, musi istnieć system
uzupełniania listy specjalizacji o nowe specjalizacje charakterystyczne dla osób, które jeszcze
danej specjalizacji na liście nie posiadały. W przypadku gdy specjalność konkretnego
biegłego nie może zostać ujawniona z wykorzystaniem istniejącej listy specjalizacji,
użytkownik występuje, za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, do Ministra
Sprawiedliwości o zamieszczenie nowej specjalności na liście specjalności. Wniosek taki
winien zawierać szczegółowe wskazanie braku możliwości wykorzystania dotychczasowej
listy specjalności oraz propozycję treści poszerzenia listy specjalności. W przypadku braku
elementów, o których mowa w zdaniu poprzedzającym, Minister Sprawiedliwości, za
pośrednictwem systemu teleinformatycznego, wzywa właściwego prezesa sądu okręgowego
do jego uzupełnienia w terminie 3. dni. Po bezskutecznym upływie tego terminu Minister
odmówi zmiany listy specjalizacji.
– 10 –
Poszerzenia listy specjalizacji może dokonać także Minister Sprawiedliwości z urzędu.
W tym wypadku zmiana nie może dotyczyć specjalności przyporządkowanych już do
biegłych wpisanych na liście biegłych (ust. 3).
Niezależnie od ujawnienia specjalizacji biegłego poprzez wybór jednej lub wielu
elementów listy specjalizacji, wpis specjalizacji biegłego może zawierać dodatkowe
informacje o specjalizacji precyzujące zakres specjalizacji objętej treścią konkretnego
elementu wybranego z listy specjalizacji (ust. 4). W przypadku gdy osoba ujawniona na liście
posiada więcej niż jedną specjalizację, zamieszcza się zestawienie listy specjalizacji (ust. 5).
W przypadku przemijającej przeszkody w wykonywaniu czynności biegłego, na
wniosek biegłego, informacja o takiej przeszkodzie wraz z informacją o czasie trwania
przeszkody może zostać ujawniona na liście biegłych dla konkretnego biegłego (§ 9
projektu). W takim przypadku dane takiego biegłego będą ujawniane z informacją o takiej
przeszkodzie. Po upływie terminu, w jakim trwała przeszkoda, system teleinformatyczny
automatycznie usunie ujawnioną informację o jej fakcie.
Paragraf 10 konstruuje zasadę udostępniania listy wyłącznie w postaci elektronicznej.
Oznacza to, iż wydruki z listy stanowią jedynie informację o jej treści (z chwili dokonania
wydruków). Utrwalenie poprzez wydruk danych osoby wpisanej na listę stanowi sposób
posługiwania się danymi z listy zwłaszcza w postępowaniach sądowych prowadzonych
w postaci papierowej. Mając to na względzie, w przypadku gdy zachodzi potrzeba utrwalenia
informacji o konkretnym biegłym, system teleinformatyczny będzie umożliwiał wydruk
aktualnej treści listy dla wskazanej osoby mediatora (§ 14).
Paragraf 11 reguluje problematykę sposobów wyszukiwania przez sądy osób
ujawnionych na liście. Zgodnie z ust. 1 wyszukiwanie przez sądy biegłego sądowego
w centralnej liście biegłych sądowych może być przeprowadzone według następujących
kryteriów:
1) specjalizacji biegłego zgodnie z treścią listy specjalizacji,
2) nazwiska i imienia biegłego,
3) obszaru właściwości danego sądu okręgowego,
4) adresu poczty elektronicznej.
– 11 –
Podane wyżej kryteria, z wyłączeniem imienia i nazwiska biegłego, mogą być
stosowane łącznie (ust. 2). W wyniku wyszukiwania ujawnia się kryterium, na podstawie
którego miało miejsce wyszukiwanie (ust. 3). Umożliwia to ustalenie kontekstu zawartości
wyników wyszukania. Zasada zwarta w ust. 4 stanowi, iż przypadku gdy jednorazowy wynik
wyszukiwania przekracza 30. biegłych, system teleinformatyczny ujawnia tylko dane zawarte
na liście dla części biegłych, informując o tym wyszukującego.
Paragraf 12 dotyczy kryteriów wyszukiwania osób ujawnionych na liście w przypadku
wyszukiwania przez inne niż sądy podmioty. Zgodnie z ust. 1 wyszukiwanie przez takie
podmioty osób z listy może być przeprowadzone według następujących kryteriów:
1) nazwisko i imię,
2) specjalizacja zgodnie z treścią listy specjalizacji,
3) obszar właściwości danego sądu okręgowego,
4) termin do którego osoba została ustanowiona.
Celem zagwarantowania skutecznego wyszukiwania osób wpisanych na listę, konieczna
jest znajomość listy specjalizacji. Mając to na uwadze, system teleinformatyczny winien być
tak skonfigurowany, aby udostępnić każdemu, za pośrednictwem strony internetowej,
aktualną listę specjalizacji – stanowi o tym § 13.
Brzmienie § 15 związane jest z uruchomieniem systemu teleinformatycznego.
W początkowym okresie jego działania, potrzeba zakładania kont użytkowników będzie
występowała masowo. Aby rozwiązać problem zakładania inicjalnie wielu kont
użytkowników, wprowadzono regułę wyjątkową, zgodnie z którą dla potrzeb uruchamiania
funkcjonalności listy biegłych sądowych, dopuszcza się jednorazowo zakładanie kont
użytkowników przez Ministra Sprawiedliwości poprzez założenie ich centralnie. W tym
wypadku nie stosuje się przepisów § 5. O nadanych nazwach użytkowników i hasłach
użytkownika administrator poinformuje właściwych prezesów sądów okręgowych.
Termin wejścia w życie rozporządzenia związany jest z treścią art. 19 ustawy
zmieniającej p.u.s.p., która wprowadza m. in. delegacje do wydania niniejszego
rozporządzenia. Zgodnie z tym przepisem ustawa wchodzi w życie po upływie 3. miesięcy od
dnia ogłoszenia. Termin wejścia w życie, określony datą, pozwoli w sposób wygodny
i adekwatny wprowadzić w życie przepisy wprowadzające system teleinformatyczny.
– 12 –
Przedmiot projektowanej regulacji nie jest objęty zakresem prawa Unii Europejskiej.
Zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie
stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414, z późn. zm.) projekt rozporządzenia zostanie
zamieszczony w Biuletynie Informacji Publicznej Rządowego Centrum Legislacji.
Projekt nie zawiera przepisów technicznych, a zatem nie podlega notyfikacji zgodnie
z trybem przewidzianym w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r.
w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych
(Dz. U. Nr 239, poz. 2039, z późn. zm.).




















07/46rch