Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks cywilny, ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw

236 Art. 9118 3)
W k.p.c. niejednolicie używane jest określenie albo „przedsiębiorstw maklerskich” albo „podmiot
Uwaga
nie
może
być
ZBP
prowadzący działalność maklerską”, co nie zapewnia spójności terminologicznej, zaś art. 3 pkt 33 uwzględniona, gdyż zawarta w
ustawy o obrocie instrumentami finansowymi posługuje się pojęciem „firma inwestycyjna”,
niej propozycja nie została
ustawodawca powinien więc dążyć albo do stosowania pojęć zdefiniowanych wprost w innej objęta założeniami.
ustawie, albo przynajmniej w ramach jednej ustawy stosować jednolitą terminologię we wszystkich
jednostkach redakcyjnych. W art. 911 (8) w § 3 słowa „w terminie 3 dni” należy zastąpić „w
terminie 7 dni” – praktyka obrotu wskazuje, że okres 3 dni jest zbyt krótki na podjęcie działań przez
dłużnika. W art. 911 (8) w § 4 słowa „w terminie dwóch tygodni” należy zastąpić „w terminie 30
dni” – uwaga jak do pkt 3. W art. 911 (8) w § 4 dodać należy zdanie: „W uzasadnionych
przypadkach zlecenie, o którym mowa w § 3, zamiast wierzyciela może złożyć komornik. Przez
uzasadnione przypadki rozumie się sytuację, w której wierzyciel pomimo otrzymania
powiadomienia, o którym mowa w § 3 z przyczyn niezależnych od wierzyciela, nie ma możliwości
złożenia zlecenia sprzedaży” – uzasadnieniem tej zmiany jest sytuacja, w której z przyczyn
losowych (czasowe odosobnienie, choroba, hospitalizacja itp.) wierzyciel, pomimo dobrej woli, nie
będzie miał fizycznej lub innej, możliwości złożenia zlecenia we wskazanym terminie, co
skutkować może umorzeniem postępowania przez komornika, w takich przypadkach komornik
składałby zlecenie działając w interesie wierzyciela.
237 Egzekucja z
Wbrew wcześniejszym założeniom projekt nie przewiduje żadnych uproszczeń w odniesieniu do Uwaga
nie
może
być
nieruchomości
egzekucji z nieruchomości. W szczególności niezasadnie odstąpiono od możliwości powierzenia uwzględniona. Z uwagi na
(uwaga ogólna) udzielania przybicia i przyznawania własności bezpośrednio komornikom sądowym, utrzymując
liczne kontrowersje dotyczące
ZBP
dualizm organów egzekucyjnym w odniesieniu do tego sposobu egzekucji, a dodatkowo niezasadnie
powierzenia komornikom
powierzając dokonywanie wskazanych czynności referendarzom sądowym.
niektórych czynności (np.
przyznawanie
własności
nieruchomości), odstąpiono od
tych rozwiązań.
107

238 Egzekucja z
Krajowa Rada Sądownictwa stoi ponadto na stanowisku, że proponowane w projekcie ograniczenia Uwaga
nie
może
być
nieruchomości
czynności należących do sądu w postępowaniu egzekucyjnym idą zbyt daleko. W szczególności w uwzględniona,
gdyż
jest
KRS
kompetencji sądu powinny pozostać postanowienia o przysądzaniu własności. Natomiast zbędne niezgodna z założeniami.
jest wprowadzanie art. 10401 stanowiącego, że plan podziału sumy uzyskanej z nieruchomości
Kwestia wykonywania planu
dokonuje komornik. Kompetencja tego organu w tym zakresie w obecnym stanie prawnym wynika
podziału nie jest postrzegana
z art. 921 § 1 k.p.c.
jednolicie i wprowadzenie art.
10401 k.p.c. jest konieczne dla
ujednolicenia praktyki.
239 Art. 924 § 2
Wykorzystując sposobność tak szerokiej nowelizacji przepisów k.p.c. należałoby poddać pod Uwaga
nie
może
być
ZBP
rozwagę postulat zmiany art. 924 § 2 k.p.c. poprzez wprowadzenie uregulowania, że komornik (jako uwzględniona, gdyż zawarta w
organ z inicjatywy którego dokonano wpisu) składa wniosek o wykreślenie w księdze wieczystej niej propozycja nie była objęta
wpisu o wszczęciu egzekucji lub o usunięciu wniosku o wszczęcie egzekucji ze zbioru dokumentów, założeniami.
również w przypadkach zakończenia postępowania egzekucyjnego w inny sposób aniżeli przez (na marginesie należy dodać, że
umorzenie.
toczą się prace nad innym
projektem dotyczącym tego
zagadnienia).
240 Art. 948 § 11
Rekomendowane zmiany znoszą obligatoryjny obowiązek ponownego opisu i oszacowania Uwaga
nie
może
być
nieruchomości,(…) „jeżeli wniosek o wszczęcie nowej egzekucji złożono przed upływem trzech
uwzględniona,
gdyż
jest
ZBP
lat od daty umorzenia postępowania, w którym dokonano opisu i oszacowania”. Ponowny opis i
niezgodna z założeniami.
oszacowanie będzie przeprowadzony tylko na wniosek dłużnika lub wierzyciela. Z praktyki
Należy
podkreślić,
że
egzekucyjnej wynika, że każdorazowy ponowny opis i oszacowanie wydłuża czas odzyskiwania
decydujące znaczenie w tym
należności z majątku dłużnika (jakim jest nieruchomość) o co najmniej 6 miesięcy.
zakresie ma wola stron.
Rekomendowana zmiana może więc w nieznacznym stopniu wpłynąć na zwiększenie
efektywności postępowania egzekucyjnego.
Mając na uwadze obecne realia rynku nieruchomości, w tym częste wahania cen nieruchomości,
jak i to, że w okresie 3 lat wysoce prawdopodobne jest zaistnienie zmian tak w stanie prawnym, jak
i faktycznym (w tym stanie zagospodarowania, techniczno-użytkowym), nieruchomości dłużnika,
a także nieruchomości sąsiednich i infrastruktury mających wpływ na wartość tej pierwszej, uznać
należałoby, iż wskazany 3 letni termin jest zbyt długi, tym bardziej, że od momentu oszacowania
nieruchomości, do umorzenia postępowania może upłynąć długi okres czasu. Podobne
unormowanie funkcjonuje wprawdzie w art. 985 § 2 k.p.c. (projekt proponuje wykreślenie tego
przepisu), nie mniej odnosi się ono wprost do sytuacji, w której do umorzenia postępowania doszło
na skutek nieudanej drugiej licytacji, nie zaś jakiegokolwiek umorzenia.

108

241 Art. 967
Wydaje się, że wskazane terminy są zbyt krótkie w przypadku egzekucji z nieruchomości dużej Uwaga
nie
może
być
ZBP
wartości, zwłaszcza z uwagi na częste finansowanie zakupu z kredytu. Zdarzają się licytacje uwzględniona, gdyż zawarta w
dotyczące nieruchomości o wartości wielu milionów. Zagrożenie koniecznością zapłat niej propozycja nie była objęta
wylicytowanej ceny w terminie dwóch tygodni znacznie ogranicza potencjalnych nabywców, którzy założeniami.
z reguły muszą korzystać z kredytu i obawiają się, że w tym terminie nie uzyskają jego wypłaty a
komornik może a nie musi przedłużyć ten termin. Okres miesiąca też zresztą nie wydaje się
wystarczający.

242 Art. 1027 § 2
Nie bardzo wiadomo, czemu ma służyć ta zmiana redakcyjna, dotychczasowe brzmienie przepisu
Uwaga uwzględniona.
ZBP
wskazujące, iż zarzuty przeciwko planowi podziału wnoszone są do organu egzekucyjnego, który
go sporządził, wydaje się być nawet bardziej precyzyjne niż zwrot „wnosi się do komornika”.

243 Art. 1035
Należy rozważyć uzupełnienie projektowanego art. 1035 k.p.c. poprzez dodanie zapisu, iż w Uwaga
nie
może
być
ZBP
przypadku, gdy nieruchomość została nabyta w toku postępowania egzekucyjnego, zaś nabywca uwzględniona, gdyż zawarta w
zapłacił całą cenę gotówką komornik składa wniosek o wykreślenie w księdze wieczystej wniosku o niej propozycja nie była objęta
wszczęciu egzekucji. Skoro nabywca nie zaliczył na poczet ceny wierzytelności – nie powstaje założeniami.
konieczność ochrony wierzyciela, któremu przydzielono roszczenie powstałe wskutek potrącenia
wierzytelności, która się w nim nie mieści (w postaci hipoteki powstałej z mocy samego prawa).
Sugerowane rozwiązanie ułatwiłoby wpisanemu w księdze wieczystej nabywcy – jako właścicielowi
zaciąganie np. kredytów zabezpieczonych hipotecznie, gdyż jego wierzyciele hipoteczni nie
musieliby obawiać się utraty rękojmi księgi wskutek ujawnienia wzmianki o wszczęciu egzekucji.
Przedmiotowa zmiana winna być w konsekwencji uznana w opinii wierzyciela za niewystarczającą.
Z praktyki egzekucyjnej wynika, iż postępowanie odnośnie egzekucji z nieruchomości jest
postępowaniem długotrwałym. Również przewlekłość występuje na etapie sporządzania planu
podziału przez organ egzekucyjny. Proponuje się zatem, by w art. 1035 dokonać również
następującej zmiany : Najpóźniej w terminie 7 dni od dnia uprawomocnienia się postanowienia o
przysądzeniu własności, komornik sporządza plan podziału. Proponowany jednak zapis art. 1035
zwalnia organ egzekucyjny z obowiązku każdorazowego zatwierdzania planu podziału przez sąd.
Zgodnie z dotychczasowym zapisem art. 1035 komornik sporządza projekt planu podziału i
przekazuje go do sądu w celu zatwierdzenia. Dotychczasowy tryb egzekucji z nieruchomości w tym
zakresie powoduje kolejną przewlekłość postępowania o co najmniej 5 miesięcy. Wprowadzenie
trybu rekomendowanego przyczyni się bez wątpienia do kolejnego skrócenia czasu niezbędnego do
109

przeprowadzenia czynności w zakresie egzekucji z nieruchomości.
244 Art. 1035
Proponowane zmiany w egzekucji z nieruchomości budzą następujące zastrzeżenia:
Uwaga
nie może
być
Iustitia
uwzględniona, gdyż zawarte w
- w rezultacie wprowadzenia tych rozwiązań nadzór sądu nad komornikami zostanie znacznie niej propozycje nie były objęte
ograniczony,
założeniami.
- skoro do uiszczenia reszty ceny wzywa komornik i on dzieli uzyskane środki na licytacji oraz
wykonuje plan podziału, dlaczego cena nabycia ma być złożona na rachunek depozytowy sądu, a
nie do komornika?
- skoro plan podziału sporządzał będzie komornik, a sąd będzie dokonywał jego merytorycznej
oceny jedynie na zarzut, a więc nieczęsto, to zachodzi obawa o prawidłowość sporządzania takich
planów. Proponowane zmiany byłyby pożądane, gdyby obecnie komornicy poprawnie sporządzali
plany podziału. Niestety w bardzo wielu przypadkach (w niektórych sądach do 80 %) przedkładane
projekty planów podziału wymagają wprowadzenia przez sąd zmian. Obecna regulacja w tym
zakresie wydaje się więc lepsza, chociaż w dużo większym stopniu angażująca sąd. Dzięki
sporządzaniu projektu planu podziału przez komornika i następnie jego analizie przez sąd prawa
uczestników postępowania egzekucyjnego są lepiej zabezpieczone.
Na kanwie proponowanego art. 1035 k.p.c. postulować należy wprowadzenie obowiązku po stronie
sądu informowania komornika o uprawomocnieniu się postanowienia o przysądzeniu własności. W
obecnej regulacji brak takiej normy.
245 Art. 10401 a)
Zgodnie z projektowanymi zmianami, plan podziału sumy uzyskanej z egzekucji z Uwaga
nie
może
być
Krajowa Rada nieruchomości sporządzałby komornik sądowy. Obecnie komornik sporządza jedynie projekt, na uwzględniona, gdyż zawarta w
Radców
podstawie którego plan sporządza sąd rejonowy.
niej propozycja nie była objęta
Prawnych
założeniami.
b)
Zmianę należy ocenić pozytywnie. Aktualna regulacja jedynie przedłuża postępowanie
egzekucyjne.
Nie w każdym przypadku
komornik sądowy wykonuje
c)
Zbędny jest projektowany art. 10401 k.p.c. Kompetencje organu egzekucyjnego w zakresie plan podziału (por. art. 106413
wykonania planu podziału określa w wystarczający sposób art. 1028 § 1 k.p.c. Wątpliwości, o k.p.c.).
których mowa na stronie 41 Uzasadnienia wynikały z powierzenia kompetencji do sporządzenia
planu podziału sumy uzyskanej z egzekucji sądowi rejonowemu. Wobec projektowanych zmian
wątpliwości te nie powinny mieć miejsca. Poprawniejsze systemowo byłoby zastąpienie w art. 1028
§ 1 k.p.c. pojęcia „organ egzekucyjny" pojęciem „komornik sądowy". Art. 1028 § 1 k.p.c. jako
110

przepis ogólny ma zastosowanie do podziału środków uzyskanych z egzekucji według wszelkich
sposobów.
246 Art. 1086 § 5
Zgodnie z tekstem jednolitym Ustawy Kodeks postępowania cywilnego (DZ.U. 2013 poz. 403, 654 Uwaga niezasadna,
gdyż
ZBP
i 880) art. 824 § 1 nie zawiera punktu 4. Aktualny zapis art. 1086 § 5 brzmi: „ Bezskuteczność dodanie punktu 4 w art. 824 § 1
egzekucji nie stanowi podstawy umorzenia postępowania. Przepisu art. 823 nie stosuje się.” Z k.p.c. jest przewidziane w
uwagi na fakt, iż brak jest w obowiązującym tekście jednolitym Ustawy w art. 824 § 1 punktu 4 projekcie.
istnieje uzasadnione podejrzenie, iż projekt ustawy miał na celu odniesienie się w tym punkcie do
zapisu zawartego w art. 824 § 1 pkt. 3, który stanowi, że „jeżeli jest oczywiste, że z egzekucji nie
uzyska się sumy wyższej od kosztów egzekucyjnych.
Gdyby rzeczywiście projekt Ustawy przewidywał brak możliwości umorzenia egzekucji na zasadzie
824 kpc z powodu bezskuteczności egzekucji taki rekomendowany zapis w art. 1086 byłby
niespójny z zapisem prezentowanym w pkt. 134 podpunkt 3 dotyczący zapisu rekomendowanego w
art. 62h, który zgodnie z rekomendacją ma brzmieć - Art. 62h. ł. Organ egzekucyjny prowadzący
łącznie egzekucje kończy w formie postanowienia, egzekucję sądową z rzeczy lub prawa
majątkowego, jeżeli jej dalsze prowadzenie jest niemożliwe, niecelowe lub jeżeli jest oczywiste, że
nie uzyska się kwoty wyższej od kosztów tej egzekucji.
Uwzględniając powyższe istnieje domniemanie, że zapis zarekomendowany w art. 1086 par. 5 o
treści : Bezskuteczność egzekucji nie stanowi podstawy umorzenia postępowania. Przepisu art. 824
§ 1 pkt 4 nie stosuje się, jest zapisem błędnym, z uwagi na istniejącą niespójność z
rekomendowanym zapisem opisanym poniżej w art. 62 h ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w
administracji.
247 Art. 1086 § 3
W motywach projektu nie wyjaśniono powodów uchylenia art. 1086 § 3 k.p.c. statuującego Uwaga niezasadna.

obowiązek wystąpienia przez komornika z wnioskiem o wyjawienie majątku, jeżeli prowadzone z W świetle projektowanych art.
Sąd Najwyższy
urzędu dochodzenia nie pozwalają na ustalenie dochodów dłużnika ani jego majątku. Być może
rozważenia wymaga zmiana formuły tego przepisu na fakultatywną, niemniej jednak całkowite 801 i nast. k.p.c., brak
pozbawienie komornika legitymacji do wystąpienia z rozważanym wnioskiem budzi zastrzeżenia i obowiązku wystąpienia z takim
wymaga należytego uzasadnienia.
wnioskiem,
wydaje
się
oczywisty. Legitymacja do
wystąpienia z takim wnioskiem
wynika z przepisu art. 920 § 2
111