Rządowy projekt ustawy - Prawo o aktach stanu cywilnego

– 70 –
Art. 128. 1. Księgi małżeństw i księgi zgonów prowadzone przed dniem wejścia
w życie niniejszej ustawy, dla których z dniem jej wejścia w życie upłynie okres 80 lat
przechowywania, przekazuje się do właściwego archiwum państwowego w ciągu 10 lat.
2. Księgi urodzeń prowadzone przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, dla
których z dniem jej wejścia w życie upłynie okres 100 lat przechowywania, przekazuje się do
właściwego archiwum państwowego w ciągu 2 lat.
3. Księgi stanu cywilnego prowadzone przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy,
dla których po dniu jej wejścia w życie upłynie okres przechowywania, przekazuje się do
właściwego archiwum państwowego w ciągu 2 lat po upływie terminu ich przechowywania.
4. Wzmianki dodatkowe i przypiski przy aktach stanu cywilnego przekazanych do
archiwum państwowego sporządza kierownik urzędu stanu cywilnego właściwy ze względu
na miejsce przechowywania danej księgi stanu cywilnego, który przekazał te akty do
archiwum.
5. Dokumenty z aktów stanu cywilnego przekazanych przed dniem wejścia w życie
niniejszej ustawy do archiwum państwowego przed upływem 100 lat wydaje kierownik
urzędu stanu cywilnego właściwy ze względu na siedzibę archiwum państwowego.
Art. 129. 1. Akty stanu cywilnego z aktami zbiorowymi rejestracji stanu cywilnego oraz
skorowidzami alfabetycznymi przechowywane na podstawie przepisów dotychczasowych
w urzędzie stanu cywilnego właściwym dla miasta stołecznego Warszawy, wyznaczonym na
podstawie przepisów dotychczasowych do ich przechowywania, przekazuje się do archiwum
państwowego wyznaczonego przez Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych.
2. Odpisy ksiąg stanu cywilnego wytworzone w okresie od dnia 1 stycznia 1946 r. do
dnia 30 sierpnia 1955 r. oraz od dnia 2 listopada 1956 r. do dnia 28 lutego 1987 r. przekazuje
się do archiwów państwowych w ciągu 20 lat od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.
3. Z ksiąg stanu cywilnego prowadzonych przed dniem wejścia w życie niniejszej
ustawy nie wydaje się odpisów po upływie okresów, o których mowa w art. 127 ust. 1.
Z ksiąg stanu cywilnego można wydać dokumenty, jeżeli nie sporządzono aktu zgonu dla
osoby, której dokumenty te dotyczą.
4. Akty stanu cywilnego sporządzone w księgach stanu cywilnego prowadzonych przed
dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, po upływie okresów, o których mowa w art. 127
ust. 1, nie podlegają przeniesieniu do rejestru stanu cywilnego. Udostępnianie ich przez
kierownika urzędu stanu cywilnego przed przekazaniem księgi stanu cywilnego do
– 71 –
właściwego archiwum państwowego odbywa się na zasadach określonych w ustawie z dnia
14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach.
5. Osobie uprawnionej do otrzymania odpisu można umożliwić nieodpłatnie wykonanie
fotokopii aktu stanu cywilnego sporządzonego w księdze stanu cywilnego prowadzonej przed
dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, jeżeli jej wykonanie nie zagraża trwałości księgi
i zawartych w niej aktów stanu cywilnego. Fotokopia aktu stanu cywilnego nie ma mocy
dokumentu urzędowego.
6. Osobie uprawnionej do otrzymania odpisu aktu zgonu można umożliwić przeglądanie
skorowidzów alfabetycznych aktu zgonu.
Art. 130. Akty stanu cywilnego przeniesione do rejestru stanu cywilnego z ksiąg aktów
stanu cywilnego prowadzonych na podstawie przepisów dotychczasowych, dla których
minęły okresy przechowywania określone w art. 128 ust. 1, przekazuje się z rejestru stanu
cywilnego do właściwego archiwum państwowego w ciągu 10 lat od dnia przeniesienia,
zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 5 ust. 2c ustawy z dnia 14 lipca 1983 r.
o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach.
Art. 131. 1. Zachowują moc akty stanu cywilnego sporządzone w okresie od dnia
1 września 1939 r. do dnia 1 stycznia 1946 r. w trybie świeckiej rejestracji stanu cywilnego na
obszarach, które w dniu 1 września 1939 r. wchodziły w skład Państwa Polskiego i na
których, w myśl prawa polskiego, obowiązywały przepisy o wyznaniowej rejestracji stanu
cywilnego.
2. Zachowują moc dowodową księgi przeznaczone do rejestracji urodzeń, małżeństw
i zgonów prowadzone do dnia 1 stycznia 1946 r. przez Polski Narodowy Kościół Katolicki
oraz przez Polski Kościół Starokatolicki.
3. Z ksiąg wyznaniowych prowadzonych przez osoby, które prowadziły wyznaniową
rejestrację stanu cywilnego, kierownik urzędu stanu cywilnego, który przechowuje księgę
stanu cywilnego, lub upoważniony przez kierownika urzędu stanu cywilnego lub wójta
(burmistrza, prezydenta miasta) pracownik wydaje, na wniosek osoby, której wyznaniowy akt
stanu cywilnego dotyczy, pisemne zaświadczenie o przyjętych sakramentach w celu
przedłożenia przy załatwianiu spraw wyznaniowych.
4. Wypisy z ksiąg stanu cywilnego prowadzonych przed dniem 1 stycznia 1946 r.,
wydane przez osoby, które prowadziły wyznaniową rejestrację stanu cywilnego, nie mają
mocy dokumentu urzędowego. Treść tych wypisów może być przeniesiona do rejestru stanu
– 72 –
cywilnego w przypadku zaginięcia lub zniszczenia księgi stanu cywilnego lub jej części,
a także gdy urząd stanu cywilnego nie posiada księgi, z której był sporządzony wypis.
Przeniesienia treści wypisów dokonuje kierownik urzędu stanu cywilnego, w formie
czynności materialno-technicznej, na wniosek osoby, której akt dotyczy, lub osoby mającej
w tym interes prawny.
5. Kierownik urzędu stanu cywilnego, dokonując przeniesienia wpisu w formie
czynności materialno-technicznej, wydaje wnioskodawcy odpis zupełny aktu. Jeżeli do
rejestru stanu cywilnego dokonano przeniesienia wypisu w formie czynności materialno-
-technicznej, to wydany odpis zupełny aktu stanu cywilnego uważa się za wydany na
wniosek.
6. Jeżeli przysposobienie zostało dokonane przed dniem 30 sierpnia 1955 r. i nie
stanowiło podstawy do wymienienia w odpisie aktu stanu cywilnego przysposabiających jako
rodziców przysposobionego, przysposabiający, a także przysposobiony mogą wystąpić
z wnioskiem o dokonanie zmian, o których mowa w art. 70 ust. 2.
7. Dziecko nieznanych rodziców, którego akt urodzenia został sporządzony przed dniem
30 sierpnia 1955 r., może złożyć wniosek do sądu opiekuńczego o ustalenie danych
wymienionych w art. 61 ust. 2. Orzeczenie sądu stanowi podstawę do dołączenia wzmianki
dodatkowej do aktu urodzenia.
Art. 132. 1. Jeżeli wydano zaświadczenie o nieposiadaniu księgi stanu cywilnego
prowadzonej przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy na podstawie przepisów
dotychczasowych, treść aktu stanu cywilnego podlega odtworzeniu, w formie czynności
materialno-technicznej, na wniosek osoby, której akt dotyczy, osoby, która posiada w tym
interes prawny, lub osoby, która wykaże interes faktyczny w odtworzeniu aktu zgonu.
2. Odtworzenie polega na wpisaniu do rejestru stanu cywilnego treści aktu stanu
cywilnego sporządzonego w księdze stanu cywilnego prowadzonej przed dniem wejścia
w życie niniejszej ustawy na podstawie przepisów dotychczasowych, wraz z adnotacją
w akcie stanu cywilnego o odtworzeniu.
3. Zaświadczenie o nieposiadaniu księgi stanu cywilnego wydaje kierownik urzędu
stanu cywilnego lub upoważniony przez kierownika urzędu stanu cywilnego lub wójta
(burmistrza, prezydenta miasta) pracownik, na wniosek osoby uprawnionej do odtworzenia
treści aktu stanu cywilnego, jeżeli księga stanu cywilnego prowadzona przed dniem wejścia
w życie niniejszej ustawy na podstawie przepisów dotychczasowych zaginęła lub została
zniszczona.
– 73 –
4. Zaświadczenie o nieposiadaniu księgi stanu cywilnego zawiera: oznaczenie rodzaju
księgi stanu cywilnego, rok lub lata, w których była prowadzona, oznaczenie urzędu stanu
cywilnego, w którym księga była przechowywana, okoliczności braku księgi i oznaczenie
wnioskodawcy.
5. Treść aktu stanu cywilnego podlegającego odtworzeniu ustala się na podstawie
odpisu zupełnego aktu stanu cywilnego, akt zbiorowych rejestracji stanu cywilnego, odpisu
księgi stanu cywilnego, jeżeli został sporządzony, lub innych dokumentów przedstawionych
przez wnioskodawcę, które zawierają dane wymagane do odtworzenia treści aktu stanu
cywilnego.
6. Wniosek o odtworzenie treści aktu stanu cywilnego składa się do wybranego
kierownika urzędu stanu cywilnego, a odtworzenia dokonuje kierownik urzędu stanu
cywilnego, który sporządził akt stanu cywilnego lub jest właściwy do przechowywania
księgi, w której akt był sporządzony.
7. Kierownik urzędu stanu cywilnego, który odtworzył treść aktu stanu cywilnego,
w formie czynności materialno-technicznej, wydaje wnioskodawcy odpis zupełny
odtworzonego aktu stanu cywilnego w jednym egzemplarzu.
8. Jeżeli dokonano odtworzenia treści aktu stanu cywilnego, to wydany odpis zupełny
aktu stanu cywilnego uważa się za wydany na wniosek.
9. Kierownik urzędu stanu cywilnego odmawia dokonania odtworzenia treści aktu stanu
cywilnego, jeżeli na podstawie dokumentów, o których mowa w ust. 5, nie można ustalić, czy
zdarzenie faktycznie nastąpiło, lub jeżeli przedłożony dokument wywołuje wątpliwości co do
jego autentyczności.
10. W sprawach o odtworzenie treści aktu stanu cywilnego, przenoszenia do rejestru
stanu cywilnego wpisów z ksiąg stanu cywilnego prowadzonych przed dniem 1 stycznia
1946 r., unieważnienia aktów stanu cywilnego przez wojewodę stosuje się przepisy ustawy
z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego, z wyłączeniem
stosowania przepisów art. 40 § 4 i 5 Kodeksu postępowania administracyjnego w sprawach
załatwianych za pośrednictwem konsula na podstawie ustawy z dnia 13 lutego 1984 r.
o funkcjach konsulów Rzeczypospolitej Polskiej.
11. Jeżeli zachowały się akta zbiorowe rejestracji stanu cywilnego, odtworzenia treści
aktu stanu cywilnego dokonuje się z urzędu, jeżeli jest to niezbędne do zapewnienia
prawidłowej rejestracji stanu cywilnego.
– 74 –
Art. 133. 1. Sprawy wszczęte i niezakończone przed dniem wejścia w życie niniejszej
ustawy w zakresie zmiany imienia lub imion dziecka zamieszczonych w akcie urodzenia
w terminie 6 miesięcy od dnia jego sporządzenia oraz w zakresie zaświadczeń
stwierdzających możność zawarcia małżeństwa zgodnie z prawem polskim i zaświadczeń
o braku okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa, w zakresie dokonania transkrypcji,
odtworzenia zagranicznego dokumentu stanu cywilnego, rejestracji zdarzeń, które nastąpiły
poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej i nie zostały tam zarejestrowane, prowadzi
kierownik urzędu stanu cywilnego właściwy w dniu ich wszczęcia.
2. Postępowania w sprawie uzupełnienia aktu stanu cywilnego lub w sprawie
sprostowania aktu stanu cywilnego wszczęte i niezakończone przed dniem wejścia w życie
niniejszej ustawy prowadzi kierownik urzędu stanu cywilnego właściwy w dniu ich
wszczęcia.
3. Postępowania o uzupełnienie aktu zgonu o datę lub godzinę zgonu wszczęte
i niezakończone przez kierownika urzędu stanu cywilnego przed dniem wejścia w życie
niniejszej ustawy umarza się i przekazuje do rozpatrzenia przez sąd.
4. Akty stanu cywilnego cudzoziemców sporządzone przed dniem wejścia w życie
niniejszej ustawy mogą być sprostowane na podstawie dokumentu podróży lub innego
dokumentu potwierdzającego tożsamość i obywatelstwo, a akty stanu cywilnego dzieci
cudzoziemców – na podstawie dokumentu podróży lub innego dokumentu potwierdzającego
tożsamość i obywatelstwo rodziców.
5. Postępowania sądowe o sprostowanie aktu stanu cywilnego wszczęte i niezakończone
do dnia wejścia w życie niniejszej ustawy są prowadzone na podstawie dotychczasowych
przepisów.
6. Akty urodzenia sporządzone przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, które nie
zawierają imienia, nazwiska i nazwiska rodowego ojca, mogą być uzupełnione na wniosek
osoby, której akt dotyczy, lub jej przedstawiciela ustawowego na podstawie przepisów
niniejszej ustawy, w formie czynności materialno-technicznej.
7. Akty małżeństwa sporządzone przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy przez
wpisanie do polskich ksiąg stanu cywilnego lub przez odtworzenie aktu stanu cywilnego
sporządzonego poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, w których brak wpisu o nazwisku
noszonym po zawarciu małżeństwa oraz o nazwisku dzieci zrodzonych z tego małżeństwa,
można uzupełnić na podstawie przepisów niniejszej ustawy.