Rządowy projekt ustawy o komisjach lekarskich podległych ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych

* Obja nienia szczegółowe
Do § 70. Zaburzenia nerwicowe należy rozpoznawać w przypadkach:
1) czynnościowych zaburzeń emocjonalnych, takich jak: zaburzenia lękowe, zaburzenia obsesyjno-
kompulsyjne, zaburzenia dysocjacyjne, zaburzenia somatyzacyjne, neurastenia)
2) długotrwałego przebiegu w odróżnieniu od sytuacyjnych reakcji dezadaptacyjnych
3) po wykluczeniu organicznego uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego (zaburzenia nerwicowe
spowodowane uszkodzeniem lub dysfunkcją mózgu należy kwalifikować jak w § 73)
4) po wykluczeniu zaburzeń psychotycznych
pkt 1. Dotyczy przypadków z przewagą objawów subiektywnych, bez cech upośledzenia sprawności
ustroju.
pkt 2. Dotyczy badanych z wyra nymi psychicznymi i somatycznymi objawami nerwicowymi i z
względnie niezaburzonym ogólnym przystosowaniem społecznym.
pkt 3. Dotyczy stanów opornych na leczenie, znacznie upośledzających sprawność ustroju i
funkcjonowanie społeczne, uniemożliwiających wykonywanie obowiązków służbowych. U badanych
rozpoznanie ustalać z uwzględnieniem dokumentacji z leczenia w oddziale psychiatrycznym lub w PZP.
Do § 71. Reakcja na ciężki stres i zaburzenia adaptacyjne ( ostra reakcja na stres, zaburzenia
stresowe pourazowe, reakcje adaptacyjne krótkotrwałe, reakcje adaptacyjne przedłużone) - to:
- przemijające, niepsychotyczne zaburzenia psychiczne w postaci zaburzeń emocjonalnych (lęk, depresja,
napięcie, gniew), zaburzeń zachowania (agresja, pobudzenie, ucieczka, izolacja) i postaci mieszanych,
- powstające pod wpływem stresujących wydarzeń lub sytuacji,
- u osób w zasadzie zdrowych psychicznie.
pkt 1. Dotyczy reakcji przebytych lub rokujących ustąpienie w ciągu 9 miesięcy.
pkt 2. Dotyczy przypadków, które mimo leczenia i innych oddziaływań readaptacyjnych, trwających 9
miesięcy, nie rokują istotnej poprawy. Rozpoznanie ustalać z uwzględnieniem dokumentacji z leczenia w
oddziale psychiatrycznym lub w PZP.
Do § 72. Rozpoznanie ustala się po stwierdzeniu:
- znacząco dysharmonijnej postawy lub zachowania, wyrażające się w takich obszarach życia psychicznego
jak: afektywność, kontrola zachowań impulsywnych, style myślenia lub przeżywania, relacje z innymi
osobami;
- długiego okresu trwania ustalonych wzorców zachowańś
- zaburzeń w funkcjonowaniu oraz relacjach z innymi osobamiś zaburzeń rozpoczynających się w okresie
dzieciństwa lub adolescencji i trwających w okresie dorosłościś
- pojawiającego się zwykle w pó niejszym okresie trwania zaburzeń osobowości subiektywnego uczucia
dyskomfortu;
- gorszego funkcjonowania społecznego lub zawodowego.
- braku organicznego uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego,
- braku choroby psychicznej
- pkt 1. Dotyczy badanych z cechami nieprawidłowej osobowości, bez objawów trwałego nieprzystosowania.
- pkt 2. Dotyczy osób z ciężkimi zaburzeniami struktury osobowości i zachowania , wyczerpującymi kryteria
rozpoznania: osobowości paranoicznej, osobowości schizoidalnej, osobowości dyssocjalnej, osobowości
chwiejnej emocjonalnie, osobowości histionicznej, osobowości anankastycznej, osobowości lękowej,
osobowości zależnej.
Do § 73. Rozpoznanie ustala się na podstawie odpisu historii choroby z szpitala psychiatrycznego
lub PZP oraz oceny aktualnego stanu psychicznego.
Do § 74. Oceny sprawności intelektualnej należy dokonywać na podstawie badania
psychologicznego i psychiatrycznego.
Do § 75. Przez zespół zależności od środków psychoaktywnych należy rozumieć stan
charakteryzujący się:
a) nieodpartym wewnętrznym przymusem ciągłego lub okresowego spożywania środków psychoaktywnych,
b) występowaniem objawów zespołu odstawienia po przerwaniu przyjmowania środka lub zmniejszeniu jego
ilości albo używaniu tej samej lub podobnej substancji w celu zmniejszenia nasilenia lub uniknięcia
objawów abstynencyjnych,
c) zmienionym sposobem reagowania na środek psychoaktywny (utratą kontroli),
d) zmianą tolerancji,
26

e) przyjmowaniem środka psychoaktywnego mimo widocznych szkód psychicznych , fizycznych i
społecznych,
f) stereotypią zachowań (narastające zaniedbywanie alternatywnych ródeł przyjemności lub zainteresowań,
zwiększona ilość czasu poświęcanego na zdobywanie lub przyjmowanie substancji).
Aby rozpoznać zespół zależności należy zdiagnozować min. 3 z 6 powyższych objawów występujących
łącznie przez pewien okres czasu w ciągu ostatnich 12 miesięcy.
Rozpoznanie należy ustalić na podstawie przeprowadzonego badania podmiotowego, dokumentacji z
poradni przeciwalkoholowej lub poradni zdrowia psychicznego oraz poradni medycyny pracy SW. W
stosunku do funkcjonariuszy - w przypadkach wątpliwości diagnostycznych kierować na badania
specjalistyczne.
- pkt 1. W przypadku funkcjonariuszy przy orzekaniu o zdolności do służby należy brać pod uwagę
utrzymywanie abstynencji, udokumentowane przebyte terapie, motywację do utrzymania abstynencji.
Do § 76. Dotyczy wielopostaciowych zaburzeń psychicznych, uwarunkowanych dysfunkcją mózgu
wywołaną jego chorobami, uszkodzeniami lub urazami, potwierdzonych:
- badaniem podmiotowym (urazy, infekcje,),
- oceną stanu psychicznego (cechy zespołu psychoorganicznego),
- badaniem neurologicznym (objawy ubytkowe),
- badaniem psychologicznym (testy badające organiczne uszkodzenia OUN),
- wynikami badan dodatkowych (EEG, rtg czaszki, tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny).
Dotyczy:
a) zaburzeń podobnych do nerwic (cerebrastenia, zespoły rzekomonerwicowe) lub nieprawidłowych
osobowości (charakteropatia, encefalopatia z zaburzeniami charakteru),
b) zaburzeń spowodowanych chorobami, urazami lub infekcjami ośrodkowego układu nerwowego,
c) stanów, gdy badanie neurologiczne, EEż, testy psychologiczne, rtg czaszki, tomografia komputerowa i
inne wskazują na organiczne uszkodzenie OUN lub gdy istnieje poważne podejrzenie takiego
uszkodzenia, uzasadnione przebiegiem choroby, urazu lub infekcją.
- pkt 1. Dotyczy zespołów pourazowych i innych z przewagą objawów subiektywnych, bez somatycznych
cech upośledzenia sprawności ustroju.
- pkt 2. Dotyczy utrwalonych, nasilonych zaburzeń psychicznych pochodzenia organicznego.
Wymagana jest dokumentacja medyczna z leczenia szpitalnego lub PZP.
Do § 77. Dotyczy przypadków z rozpoznaniami nieuwzglednionymi w § 67 - 73. Kwalifikacji do pkt 1
lub pkt 2 należy dokonywać na podstawie dokumentacji z dotychczasowego leczenia w poradniach
zdrowia psychicznego lub szpitalach specjalistycznych oraz oceny stanu psychicznego badanego.


Dział XVII - Kończyny

1
2
3
4
5
78
1
Brak kończyny górnej
N
C
B

2
Brak kończyny dolnej
N
C
79
1
Zniekształcenia kości miednicy, obręczy barkowej i
N
B
kończyn (wrodzone, po złamaniach i po stanach
Z
A
zapalnych), bez upośledzenia sprawności

2
Zniekształcenia kości miednicy, obręczy barkowej i
N
C
kończyn (wrodzone, po złamaniach i po stanach
zapalnych), upośledzające sprawności

3
Przewlekłe stany zapalne kości
N
C
B
80
1
Skrócenie kończyny dolnej od 1 cm do 2 cm
Z
A
N
27


2
Skrócenie kończyny dolnej powyżej 2 cm do 4 cm, z
N
A
nieznacznym upośledzeniem sprawności ruchowej
B

3
Skrócenie kończyny dolnej powyżej 4 cm do 6 cm, z
N
C
upośledzeniem sprawności ruchowej

4
Skrócenie kończyny dolnej ze znacznym
N
C
upośledzeniem sprawności ruchowej
81
1
Zwichnięcia nawykowe
N
C
B

2
Zniekształcenia w obrębie wielkich stawów kończyn
N
B
nieznacznie upośledzające sprawność ruchową
A

3
Zniekształcenia w obrębie wielkich stawów kończyn
N
C
znacznie upośledzające sprawność ruchową
B

4
Przewlekłe choroby stawów bez zniekształcenia oraz
N
A
przewlekłe zapalenia tkanki łącznej i okołostawowe
B

5
Przewlekłe choroby stawów upośledzające sprawność
N
C
ustroju
B

6
Dawno przebyty rzut choroby reumatycznej, bez
N
A
zmian sprawności ustroju
Z

7
Rzut choroby reumatycznej w okresie leczenia lub
N
B
postępowania profilaktycznego
C

8
Przewlekłe reumatoidalne zapalenie stawów
N
C
B

9
Zmiany zwyrodnieniowe stawów nieznacznie
N
A
upośledzające sprawność ruchową
B

10
Zmiany zwyrodnieniowe stawów upośledzające
N
B
sprawność ruchową
C
82
1
Stopa płaska lub wdrążona, bez upośledzenia
Z
A
sprawności
N

2
Stopa płaska, koślawa lub wdrążona, miernie
N
B
upośledzająca sprawność

3
Stopa szpotawa, końska, piętowa i inna, znacznie
N
C
upośledzająca sprawność
83
1
ylaki kończyn, bez upośledzenia sprawności
N
A

2
Rozległe żylaki kończyn, bez zmian troficznych skóry i
N
B
owrzodzeń

3
Rozległe żylaki kończyn dolnych z powikłaniami
N
C
(zmiany troficzne, owrzodzenia, zespoły
pozakrzepowe)
84
1
Brak jednego palucha lub innych palców, z
N
B
zachowaniem główek kości śródstopia,
A
nieupośledzający chodzenia

2
Brak obu paluchów lub jednego palucha i innych
N
B
palców stóp, z zachowaniem główek kości śródstopia,
C
upośledzający chodzenie

3
Braki palców stóp, z uszkodzeniem główek kości
N
C
śródstopia

4
Zniekształcenia palców stóp nieutrudniąjące noszenia
Z
A
28

obuwia i chodzenia
N

5
Zniekształcenia palców stóp utrudniające noszenie
N
B
obuwia i chodzenie
C
85
1
Brak czwartego lub piątego palca ręki prawej lub brak
N
A
jednego dowolnego palca ręki lewej, z wyjątkiem
Z
kciuka (odwrotnie w przypadku osób leworęcznych)

2
Braki palców rąk nieznacznie upośledzające chwyt
N
B

3
Braki palców rąk upośledzające chwyt
N
C
B

4
Częściowe braki palców rąk bez upośledzenia chwytu
N
A
Z

5
Częściowe braki palców rąk z upośledzeniem chwytu
N
B
1
C

6
Ograniczenie ruchów palców rąk lub ich przykurcz,
N
A
bez upośledzenia chwytu
Z

7
Ograniczenie ruchów palców rąk lub ich przykurcz, z
N
B
upośledzeniem chwytu

8
Zrośnięcie palców rąk lub palce nadliczbowe, bez
N
B
upośledzenia chwytu
C

9
Zrośnięcie palców rąk lub palce nadliczbowe, z
N
B
upośledzeniem chwytu
C


* Obja nienia szczegółowe
Do § 78. Przez „brak kończyny” należy rozumieć nie tylko brak całej kończymy (dolnej lub górnej),
ale także brak zasadniczej części kończyny: dłoni, przedramienia, stopy czy podudzia. W razie braku
kończyny górnej, jeżeli to dotyczy personelu dowódczego lub administracyjnego, o zdolności do służby
należy orzekać indywidualnie.
Do § 79:
- pkt 1 i 2. Zniekształcenia, ubytki i stawy rzekome obojczyka należy kwalifikować według § 32.
- pkt 2. Według tego punktu należy kwalifikować również stawy rzekome.
- pkt 3. Według tego punktu należy kwalifikować również gru licę kości.
Do § 80. Kończyny dolne należy mierzyć w pozycji leżącej, wyprostowane, z zsuniętymi stopami.
Długość bezwzględną kończymy dolnej mierzy się od szczytu krawędzi kostki bocznej. Długość względną
mierzy się od kolca biodrowego przedniego górnego do szczytu kostki przyśrodkowej. W wypadkach
wątpliwych, kiedy istnieją różnice w wymiarach obu kończyn, należy wykonać rtg.
- pkt 4. Dotyczy skrócenia kończyny powyżej 6 cm.
Do § 81:
- pkt 1. Zwichnięcia nawykowe można rozpoznać tylko na podstawie stwierdzenia w czasie badania albo na
podstawie dokumentacji lekarskiej, stwierdzającej kilkakrotnie przebyte zwichnięcia.
- pkt 2 i 3. Według tych punktów należy kwalifikować staw biodrowy szpotawy i koślawy oraz kolano
szpotawe i koślawe. Przez staw biodrowy szpotawy należy rozumieć takie wzajemne ustawienie szyjki i
trzonu kości udowej, które tworzy kąt zbliżony do prostego - przez staw biodrowy koślawy - które tworzy
kąt nadmiernie rozwarty powyżej 130°. Rozpoznanie stawu biodrowego szpotawego i koślawego należy
opierać na zdjęciu rtg.
Ustawienie koślawego lub szpotawego kolana nie zawsze należy uważać za wadę powodującą
zaburzenia statyki. W prawidłowej ocenie takiego stanu pomocne mogą być pomiary odległości między
kolanami lub stopami, płaskostopie z różnym nasileniem jako wyraz wyróżnienia koślawości lub
szpotawości i dolegliwości spowodowane rozciąganiem wiązadeł stawu kolanowego.
Pomiarów dokonuje się w pozycji stojącej z zestawionymi (złączonymi) kończynami dolnymi. Przy
kolanach szpotawych (o-kształtnych) miarodajny jest odstęp między kłykciami przyśrodkowymi kości
udowych (przy złączonych stopach), przy kolanach koślawych (x-kształtnych) - odstęp między
29

wypukłościami kostek wewnętrznych podudzi (przy złączonych kolanach). Przy odstępie między kolanami
do 5 cm lub między stopami do 3 cm z reguły nie występują zaburzenia statyki. Badanych takich należy
kwalifikować jako zdolnych. Przy odstępie między kolanami do 10 cm lub między stopami do 6 cm mogą
występować nieznaczne zaburzenia statyki, słabo nasilone dolegliwości wiązadeł stawu kolanowego i
tendencja do płaskostopia. Badanych takich należy kwalifikować jako zdolnych z ograniczeniem. Przy
odstępie między kolanami ponad 10 cm lub między stopami ponad 6 cm stwierdza się często
występowanie bólów statycznych kolan i płaskostopie, a nierzadko również koślawe ustawienie stóp. Przy
bardzo znacznych zniekształceniach i zaburzeniach statyki spowodowanych szpotawością lub
koślawością kolan, badanych należy kwalifikować jako niezdolnych. W wypadkach wątpliwych -
szczególnie z pogranicza - badanych należy kierować do ortopedy.
- pkt 5. Według tego punktu należy kwalifikować również gru licę stawów.
- pkt 6 i 7. Według tego punktu należy kwalifikować wyłącznie na podstawie dokumentacji lekarskiej z
przebytego leczenia oraz aktualnych wyników badań lekarskich dodatkowych. Za dawno przebyty rzut
należy uważać ten, który miał miejsce przed 5 laty.
Do § 82. Przez stopę płaską należy rozumieć obniżenie sklepienia podłużnego oraz poprzecznego.
Stopa płaska wiotka, bez obciążenia, ma kształt prawidłowy. Obniżenie sklepienia następuje tylko przy
obciążeniu stopy (I°).
Przez stopę płaską z upośledzeniem sprawności należy rozumieć stopę płaską przykurczoną, ze
stałym obniżeniem sklepienia podłużnego, koślawością, bolesnym napinaniem się mięśni strzałkowych
(II°). Przy dalszym nasilaniu się objawów występują wyra ne zmiany w prawidłowym ustawieniu kości i
zmiany w stawach stepu. Chód jest niezgrabny, męczący (III°).
Do § 84. pkt 4 i 5. Według tych punktów należy kwalifikować palce młotowate, przykrywające,
nadliczbowe i paluch koślawy.
Do § 85. Za brak palca uważa się: w przypadku kciuka - przynajmniej brak paliczka paznokciowego,
w przypadku pozostałych palców - przynajmniej dwóch paliczków.
Przy ocenie lewej ręki osób leworęcznych można stosować kwalifikacje, jakie obowiązują przy
ocenie prawej ręki osób praworęcznych.
- pkt 2 - 7. Wymagana jest ocena lekarza chirurga ortopedy.
- pkt 8 i 9. Przez zrośnięcie palców z upośledzeniem sprawności należy rozumieć zrośnięcie kciuka ze
wskazicielem lub wskaziciela z trzecim palcem albo zrośnięcie ze sobą palców: trzeciego, czwartego i
piątego.
Dział XVI I - Nowotwory

1
2
3
4
5
86
1
Nowotwory niezłośliwe nieupośledzające sprawności
N
A
ustroju
Z

2
Nowotwory niezłośliwe szpecące powodujące
N
B
zaburzenia czynności narządów lub upośledzające
C
sprawność ustroju
87
1
Nowotwory złośliwe wszystkich rodzajów i stopni
N
C

2
Blizny po usunięciu nowotworów złośliwych lub po
N
B
leczeniu chemioterapią lub radioterapią
C


* Obja nienia szczegółowe
Do § 87:
- pkt 1. Nowotwory należy rozpoznawać wyłącznie na podstawie badania histopatologicznego.

Dział XIX - Układ płciowy eński

1
2
3
4
5
88
1
Wady rozwojowe układu płciowego żeńskiego nieznacznie
Z
A
upośledzające sprawności ustroju
N
B
30