Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw

Wskazywać w niej także będzie, do jakich lekarzy specjalistów pacjent powinien się
zgłosić.
Lekarz POZ będzie mógł wydawać karty diagnostyki i leczenia onkologicznego, jeżeli
określony dla niego indywidualny wskaźnik rozpoznawania nowotworów będzie nie
niższy niż minimalny wskaźnik rozpoznawania nowotworów.
Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia:
1) sposób ustalania indywidualnego wskaźnika rozpoznawania nowotworów,
2) minimalny wskaźnik rozpoznawania nowotworów
– biorąc pod uwagę konieczność zapewnienia miarodajnego i obiektywnego charakteru
tego wskaźnika.
Lekarz POZ będzie informowany przez oddział wojewódzki Narodowego Funduszu
Zdrowia, z którym zawarł umowę albo przez świadczeniodawcę opieki zdrowotnej,
u którego ten lekarz udziela świadczeń opieki zdrowotnej, o nieosiągnięciu
minimalnego wskaźnika rozpoznawania nowotworów i obowiązku odbycia przez
lekarza POZ szkolenia w zakresie wczesnego rozpoznawania nowotworów.
Lekarz specjalista, uwzględniając informacje zgromadzone przez lekarza POZ, będzie
kierować pacjenta na badania diagnostyczne, które potwierdzą albo wykluczą nowotwór
(diagnostyka podstawowa). Po zakończeniu tej diagnostyki pacjent, u którego
potwierdzono nowotwór, powinien mieć przypisany odpowiedni kod rozpoznania
z klasyfikacji ICD-10.
Pacjent, u którego potwierdzono nowotwór, powinien zostać skierowany na pogłębioną
diagnostykę, której celem będzie określenie, jaki rodzaj nowotworu u pacjenta wykryto
(w celu dobrania jak najlepszej terapii), a także określenie stopnia jego zaawansowania,
określenie liczby i miejsc ewentualnych przerzutów oraz ocenę kwalifikacji do leczenia
radykalnego. Są to informacje niezbędne do zaplanowania i ukierunkowania leczenia.
Po scharakteryzowaniu nowotworu szczegółowe informacje zostaną zapisane w karcie
leczenia onkologicznego. Wykazane będą w niej wszystkie badania wykonane
w ramach diagnostyki podstawowej, rozpoznanie, a także badania, na które pacjent
został skierowany w ramach dodatkowej diagnostyki.
Projektowany przepis art. 33b ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki
zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych porządkuje kwestie związane
z przyznawaniem świadczeniobiorcom świadczeń towarzyszących. Projektowany
6

przepis przyczyni się do podniesienia standardu opieki nad pacjentem onkologicznym
i jest odzwierciedleniem postulatów środowiska pacjentów onkologicznych, które
podnosiło, że pacjenci są często hospitalizowani nie ze względów medycznych, lecz
socjalno-bytowych. Ponadto proponowana zmiana pozwoli świadczeniodawcom na
zapewnienie pacjentom transportu w celu wykonania diagnostyki onkologicznej oraz
leczenia onkologicznego. Jest to wyjście naprzeciw postulatom środowiska pacjentów
onkologicznych, które podnosiło, że pacjenci, których stan nie wymaga wprawdzie
hospitalizacji, ale jednocześnie jest na tyle poważny, że dojazd i przemieszczanie się
o własnych siłach jest dla nich bardzo trudne (np. po seansie radioterapii), powinni mieć
zapewnione zakwaterowanie niedaleko placówki, która udziela im świadczeń opieki
zdrowotnej. Zakwaterowanie powinno przysługiwać pacjentom również wtedy, gdy
codzienny dojazd na leczenie będzie zbyt czasochłonny lub wręcz niemożliwy.
Projektowane rozwiązanie jest również wyjściem naprzeciw postulatom Narodowego
Funduszu Zdrowia, który będzie miał możliwość opracowania stosownych rozwiązań
w zakresie finansowania i rozliczania świadczeń towarzyszących i ich wdrożenia
w ramach procesu zawierania umów na udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej.
Konsekwencją wprowadzenia art. 33b jest zmiana definicji świadczenia towarzyszącego
zawarta w zmienianym art. 5 pkt 38 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach
opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.
W celu zapewnienia sprawnej realizacji opisanych powyżej celów dokonano zmiany
w art. 136 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej
finansowanych ze środków publicznych, która przewiduje, iż w przypadku umów
o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej z zakresu leczenia szpitalnego
i ambulatoryjnej opieki specjalistycznej w części dotyczącej diagnostyki onkologicznej
lub leczenia onkologicznego kwotę zobowiązania dostosowywać się będzie do
faktycznego zapotrzebowania i wykonania świadczeń przez zmianę umowy.
Przepis art. 18 projektu ustawy daje pacjentom, którzy w dniu wejścia w życie
projektowanych zmian będą oczekiwać na diagnostykę onkologiczną lub będą w jej
trakcie, możliwość wyboru, czy chcą kontynuować diagnostykę oraz późniejsze
leczenie na dotychczasowych zasadach, czy chcą skorzystać z rozwiązań
wprowadzonych niniejszą ustawą.
7

W związku z wprowadzeniem projektowanych zmian zajdzie konieczność
znowelizowania rozporządzenia Ministra Zdrowia wydawanego na podstawie art. 190
ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej
finansowanych ze środków publicznych w taki sposób, aby zakres niezbędnych
informacji gromadzonych przez świadczeniodawców, sposób ich rejestrowania oraz
przekazywania ministrowi właściwemu do spraw zdrowia, Narodowemu Funduszowi
Zdrowia lub innemu podmiotowi zobowiązanemu do finansowania świadczeń ze
środków publicznych obejmował swoim zakresem dane z karty diagnostyki i leczenia
onkologicznego.
II. Zmiany o charakterze systematyzującym i porządkującym proces tworzenia list
oczekujących na udzielenie świadczenia opieki zdrowotnej oraz zawierania umów
o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej
Proponowane zmiany mają na celu m.in. ułatwienie ubezpieczonym korzystania ze
świadczeń opieki zdrowotnej, a świadczeniodawcom ułatwienia w zakresie zawierania
umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej. Zmiany zostały wprowadzone
w wyniku uwag i postulatów zgłaszanych zarówno przez organy administracji
publicznej, jak i przez organizacje społeczne oraz świadczeniodawców.
1. Zmiany w zakresie prowadzenia list oczekujących na udzielenie świadczenia opieki
zdrowotnej
Zaproponowane zmiany mają na celu przede wszystkim rozwiązanie
zidentyfikowanych problemów wynikających z nieprawidłowego prowadzenia list
oczekujących, które mają wpływ na wydłużanie czasów oczekiwania na leczenie.
Wprowadzane narzędzia umożliwiające skuteczny monitoring list mają zapewnić, iż
będą one prowadzone w sposób zapewniający poszanowanie zasady sprawiedliwego,
równego, niedyskryminującego, przejrzystego oraz zgodnego z kryteriami medycznymi
dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej, a informacje o czasach oczekiwania
udostępniane świadczeniobiorcom były wiarygodne i rzetelne. Poszerzony zakres
danych pozwoli Narodowemu Funduszowi Zdrowia oraz Ministrowi Zdrowia m.in. na
prowadzenie pogłębionych analiz w zakresie czasów oczekiwania i zapotrzebowania na
świadczenia opieki zdrowotnej, a w perspektywie długoterminowej na podejmowanie
działań mających na celu przeciwdziałanie ograniczeniom w dostępie do świadczeń
opieki zdrowotnej w poszczególnych obszarach kraju.
8

Zmiany mają na celu:
1) zapewnienie Narodowemu Funduszowi Zdrowia informacji pozwalających na
monitorowanie poprawności prowadzenia list oczekujących, sporządzanie
szczegółowych analiz w zakresie czasu oczekiwania i weryfikowania poprawności
danych sprawozdawanych przez świadczeniodawców o wykonanych świadczeniach;
Dysponowanie przez Narodowy Fundusz Zdrowia tylko informacją o średnim czasie
oczekiwania i liczbie osób oczekujących nie pozwala na pełne monitorowanie
prawidłowości prowadzonych przez świadczeniodawców list, weryfikację
przekazywanych danych z raportami dotyczącymi wykonanych świadczeń, ani na
przeprowadzenie szczegółowych analiz. W związku z powyższym w projekcie
zaproponowano następujące rozwiązania:
– obowiązek przekazywania przez świadczeniodawców szczegółowych danych
o osobach oczekujących na każde świadczenie (imię i nazwisko, numer PESEL) –
art. 23 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej
finansowanych ze środków publicznych; dotychczas dane o osobach oczekujących były
przekazywane tylko w przypadku niektórych świadczeń;
– w przypadku świadczeń, do których dostępność mierzona czasem oczekiwania jest
szczególnie utrudniona, wprowadzenie możliwości wskazania przez Ministra Zdrowia
świadczeń, na udzielenie których listy oczekujących są prowadzone w aplikacji
udostępnianej świadczeniodawcom przez Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia
(art. 190 ust. 1a ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej
finansowanych ze środków publicznych); w tym przypadku Narodowy Fundusz
Zdrowia uzyska dostęp do wszystkich danych gromadzonych na liście, co pozwoli m.in.
na bieżące monitorowanie prawidłowości prowadzenia list, na prowadzenie
szczegółowych analiz czasów oczekiwania oraz na częstsze aktualizowanie danych
dotyczących tych list.
2) wyeliminowanie przypadków wpisywania się przez świadczeniobiorców na więcej
niż jedną listę oczekujących na to samo świadczenie;
Jak wynika z prowadzonej analizy, do problemów w dostępie do świadczeń opieki
zdrowotnej, w szczególności ambulatoryjnej opieki specjalistycznej, wynikających
z długiego okresu oczekiwania na udzielenie świadczenia, przyczynia się m.in.
zapisywanie się pacjentów do wielu kolejek jednocześnie i niewypisywanie się po
odbyciu świadczenia, co znacznie utrudnia dostęp pozostałym uczestnikom systemu.
9

W przypadku województwa łódzkiego na dwóch i więcej listach do poradni
kardiologicznej czekało ponad 40% ze wszystkich oczekujących.
W celu przeciwdziałania temu zjawisku zaproponowano:
a) rozszerzenie obecnie obowiązującego zakazu dotyczącego wpisywania się na więcej
niż jedną listę oczekujących na świadczenia udzielane na podstawie skierowania, także
na świadczenia udzielane bez skierowania (art. 20 ust. 10 ustawy z dnia 27 sierpnia
2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych),
b) wprowadzenie obowiązku dostarczenia oryginału skierowania (art. 20 ust. 2a ww.
ustawy).
Zasadą będzie, iż pacjent zostanie obowiązany do dostarczenia oryginału skierowania
w terminie 14 dni od daty zapisania się na listę oczekujących. W przypadku
niedostarczenia oryginału skierowania w oznaczonym terminie pacjent zostanie
skreślony z listy oczekujących. Do dostarczania tego skierowania będą miały
zastosowanie przepisy art. 165 Kodeksu postępowania cywilnego. Tego rodzaju
rozwiązanie ma na celu wyłącznie usprawnienie systemu i w związku z tym nie będzie
pociągało za sobą dodatkowych obciążeń dla pacjenta. Obecnie pacjent wpisujący się
na listę jest obowiązany do przedstawienia co najmniej kopii takiego skierowania.
W przypadku rezygnacji przez pacjenta z zapisu u danego świadczeniodawcy,
świadczeniobiorca zostanie z listy wykreślony, a oryginał skierowania zostanie mu
zwrócony, celem zapisu u innego świadczeniodawcy.
3) uregulowanie sytuacji osoby, która oczekiwała u świadczeniodawcy, którego
umowa z Narodowym Funduszem Zdrowia wygasła lub została rozwiązana
(dodawane w art. 20 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki
zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych ust. 10a–10c);
W chwili obecnej przepisy ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki
zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, ani wydanego na jej podstawie
rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 26 września 2005 r. w sprawie kryteriów
medycznych, jakimi powinni kierować się świadczeniodawcy, umieszczając
świadczeniobiorców na listach oczekujących na udzielenie świadczenia opieki
zdrowotnej (Dz. U. Nr 200, poz. 1661), nie przewidują możliwości uzyskania
świadczeń opieki zdrowotnej u innego świadczeniodawcy z zachowaniem
dotychczasowej kolejki, obowiązującej u świadczeniodawcy, którego umowa
10