Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym, ustawy o Funduszu Kolejowym oraz ustawy o podatku akcyzowym

Należy podkreślić, iż działania wskazane w projekcie ustawy, których skutkiem jest
zmniejszenie dochodów budżetu państwa w latach 2015–2019 o łączną kwotę
2 500 mln zł oraz zwiększenia o tą samą kwotę wpływów z tytułu opłaty paliwowej,
stanowią integralną część podjętych już kroków mających na celu odciążenie w latach
2013–2014
budżetu państwa z wydatków przeznaczonych na realizację
infrastrukturalnych projektów kolejowych na łączną kwotę 4 200 mln zł. Powyższe
działania w zakresie ograniczenia wydatków budżetowych zostały już uwzględnione
w nowelizacji ustawy budżetowej na rok 2013 oraz projekcie ustawy budżetowej na
rok 2014.
Zgodnie z art. 1 ust. 2 ustawy o podatku akcyzowym akcyza stanowi dochód budżetu
państwa, zatem projektowane zmiany będą neutralne dla poziomu wydatków jednostek
samorządu terytorialnego i ich jednostek organizacyjnych.
Jednocześnie planuje się zwiększenie wpływów z opłaty paliwowej o kwotę równą
przewidywanym ubytkom dochodów budżetowych z tytułu podatku akcyzowego od
paliw silnikowych, tj. o kwotę ok. 500 mln zł rocznie. Przyjęte rozwiązanie pozwoli
w latach 2015–2019 na coroczny transfer środków z KFD do FK w wysokości
400 mln zł (w 2015 r. kwota ta będzie wyższa o 100 mln zł zagwarantowane
w obecnych przepisach).
b) rynek pracy
Wejście w życie projektu pośrednio wpłynie także na rynek pracy, poprawiając
atrakcyjność Polski wśród inwestorów. Przewiduje się ożywienie w kolejnictwie
i branżach
pokrewnych oraz wśród podmiotów realizujących inwestycje
infrastrukturalne.
c) konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym na funkcjonowanie
przedsiębiorstw
Zwiększenie przychodów FK w sposób istotny przyczyni się do realizacji rządowego
programu pod nazwą: „Wieloletni Program Inwestycji Kolejowych do roku 2015”
(WPIK). Środki FK stanowią istotny element w montażu finansowym WPIK służącym
realizacji 140 projektów infrastrukturalnych o wartości 24,9 mld zł. Program ten ma
wpływ nie tylko na przedsiębiorstwa transportowe i wzrost konkurencyjności transportu
kolejowego, ale też oddziałuje na rynek wykonawców realizujących inwestycje
infrastrukturalne, producentów z sektora kolejowego i dostawców surowców.
25
Projektowane regulacje, przyczyniając się do zamknięcia finansowego WPIK, w sposób
pośredni
oddziałują
na
konkurencyjność
gospodarki,
przedsiębiorczość
i funkcjonowanie przedsiębiorstw działających w obszarze kolejnictwa.
Obowiązek złożenia zabezpieczenia akcyzowego uwzględniającego opłatę paliwową
dotyczyć będzie podmiotów, które na podstawie obecnych przepisów ustawy o podatku
akcyzowym mają obowiązek złożenia zabezpieczenia akcyzowego dla zabezpieczenia
akcyzy. Zmiana dotyczy zatem wyłącznie wysokości składanego zabezpieczenia
akcyzowego. Podmioty działające w branży paliwowej będą obowiązane złożyć
zabezpieczenie w wysokości powiększonej o kwotę opłaty paliwowej.
Analizując nałożenie na podmioty gospodarcze nowego obowiązku oraz jego wpływ na
przedsiębiorczość, należy zauważyć, że:
– duża część podmiotów prowadzących składy podatkowe oraz podatników
posiadających „zezwolenie na wyprowadzenie wyrobów ze składów”, uzyskała
zwolnienie z obowiązku złożenia zabezpieczenia akcyzowego (w 2012 r. było
to ok. 2/3 podmiotów), w związku z czym dla tych podmiotów projektowana zmiana
nie wprowadza dodatkowych obciążeń. Podmioty prowadzące składy podatkowe,
które uzyskały zwolnienie z obowiązku złożenia zabezpieczenia akcyzowego,
składają zabezpieczenie akcyzowe tylko w przypadku przemieszczania wyrobów
akcyzowych z zastosowaniem procedury zawieszenia poboru akcyzy, a wysokość
tego zabezpieczenia jest ustalana tylko w odniesieniu do przemieszczanych
wyrobów,
– podmioty, które nie korzystają ze zwolnienia z obowiązku złożenia zabezpieczenia
akcyzowego, uzyskały zgodę na złożenie zabezpieczenia ryczałtowego, w znacznie
niższej wysokości w stosunku do zabezpieczenia generalnego, która będzie
dotyczyła również opłaty paliwowej (w 2012 r. ok. 1/3 wartości wszystkich
złożonych zabezpieczeń),
– olbrzymia część zabezpieczeń akcyzowych (w 2012 r. ok. 80% wartości wszystkich
złożonych zabezpieczeń) jest składana w formie weksla własnego, który nie stanowi
bezpośredniego obciążenia finansowego dla przedsiębiorców.
Powyższe szacunki dotyczą wszystkich podmiotów prowadzących działalność
w zakresie wyrobów akcyzowych, można jednak przyjąć, że w podobnych proporcjach
26
dotyczą one również podmiotów, które będą obowiązane złożyć zabezpieczenie
w wysokości powiększonej o kwotę opłaty paliwowej.
Zwiększenie kosztów obsługi zabezpieczeń akcyzowych spowodowane koniecznością
podwyższenia ich poziomu nie wpłynie na konkurencyjność gospodarki, ponieważ
dotyczyć będzie tylko stosunkowo niedużej części podmiotów składających to
zabezpieczenie w takich formach jak gwarancja bankowa lub ubezpieczeniowa. W tych
sytuacjach objęcie opłaty paliwowej zabezpieczeniem akcyzowym spowoduje
konieczność podwyższenia jego poziomu w przypadku: benzyn silnikowych o ok. 6,6%,
olejów napędowych o ok. 21,7% oraz gazu o ok. 19%, co może w niewielkim stopniu
zwiększyć koszty jego obsługi.
W celu zminimalizowania dolegliwości nałożenia na przedsiębiorców nowego
obowiązku w zakresie złożenia zabezpieczenia akcyzowego uwzględniającego opłatę
paliwową w art. 4 projektu ustawy zawarto przepisy przejściowe. Regulują one zasady
zabezpieczenia opłaty paliwowej, w przypadkach gdy czynności lub stany faktyczne,
które powodują możliwość powstania obowiązku zapłaty opłaty paliwowej, zostały
wykonane lub zaistniały przed wejściem w życie niniejszej ustawy lub gdy podmioty
obowiązane do zabezpieczenia opłaty paliwowej złożyły zabezpieczenie akcyzowe
w należnej wysokości, zgodnie z ustawą o podatku akcyzowym, przed dniem wejścia
w życie niniejszej ustawy. Przepis art. 37k ust. 1a ustawy o autostradach płatnych
i Krajowym Funduszu Drogowym wprowadzający obowiązek zabezpieczenia opłaty
paliwowej nie będzie miał zastosowania do zdarzeń gospodarczych, które zaistnieją
przed wejściem w życie ustawy. Ponadto podmioty obowiązane do zabezpieczenia
opłaty paliwowej na podstawie art. 37k ust. 1a ustawy o autostradach płatnych oraz
o Krajowym Funduszu Drogowym, które złożyły w należnej wysokości zabezpieczenie
akcyzowe przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, będą zwolnione
z zabezpieczenia opłaty paliwowej do dnia wygaśnięcia lub utraty ważności złożonego
zabezpieczenia akcyzowego, złożenia nowego lub dodatkowego zabezpieczenia
akcyzowego lub przedłużenia złożonego zabezpieczenia akcyzowego lub terminu jego
ważności (jednak nie później niż do dnia 31 grudnia 2015 r.). Okres przejściowy
umożliwi podmiotom prowadzącym w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy
działalność w zakresie wyrobów akcyzowych dostosowanie się do nowych przepisów
pod względem finansowym i proceduralnym.
27
Zatem jedynie w przypadku stosunkowo nielicznej grupy podmiotów konieczność
zabezpieczenia także opłaty paliwowej może w niewielkim stopniu wpływać na ich
funkcjonowanie. Zdecydowanie największą kwotę składanych zabezpieczeń
akcyzowych stanowią bowiem zabezpieczenia składane w formie weksla własnego.
Należy jednak podkreślić, że obowiązek złożenia zabezpieczenia akcyzowego
uwzględniającego w pełnej wysokości opłatę paliwową dotyczyć będzie tylko tych
podmiotów, których wiarygodność finansowa w zakresie jej uiszczania budzi
zastrzeżenia, co stanowiło główną przesłankę wprowadzenia projektowanej w tym
zakresie zmiany.
d) sytuację i rozwój regionalny
Mając na względzie istotną rolę środków FK w finansowaniu rządowego programu
WPIK, zwiększenie przychodów funduszu w latach 2015–2019 w sposób pośredni
będzie miało korzystny wpływ na rozwój regionów, na których terenie zaplanowano
inwestycje infrastrukturalne. Realizacja WPIK przyczyni się do modernizacji
infrastruktury kolejowej, co przełoży się na wzrost konkurencyjności i efektywności
transportu kolejowego. Poprawa jakości infrastruktury i lepsze skomunikowanie
regionów z resztą kraju przyczyni się do ich rozwoju i wyrównania poziomu
konkurencyjności w skali całego kraju. Szczegółowy wykaz zadań przyjętych do
realizacji został określony w załączniku nr 1 do WPIK. Określono także wykaz zadań
rezerwowych (załącznik nr 2 do WPIK).
4. Wskazanie źródeł finansowania
Wejście w życie ustawy nie powoduje konieczności wydatkowania środków
finansowych.
28
Informacja


o kolejności wniesienia zgłoszeń zainteresowania pracami nad
projektem ustawy o zmianie ustawy o autostradach płatnych oraz o Krajowym
Funduszu Drogowym, ustawy o Funduszu Kolejowym oraz ustawy o podatku
akcyzowym w trybie przepisów ustawy o działalności lobbingowej


1. Polska Organizacja Przemysłu i Handlu Naftowego – data wpływu 20 grudnia 2013 r.
2. Polska Organizacja Gazu Płynnego – data wpływu 24 grudnia 2013 r.