Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym, ustawy o Funduszu Kolejowym oraz ustawy o podatku akcyzowym

zabezpieczenia opłaty paliwowej określonym niniejszym projektem ustawy w ustawie
o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym.
Zgodnie z dodanym ust. 1a w art. 37k ustawy o autostradach płatnych oraz o Krajowym
Funduszu Drogowym opłata paliwowa będzie podlegać zabezpieczeniu
zabezpieczeniem akcyzowym na zasadach określonych w ustawie o podatku
akcyzowym w celu zagwarantowania wykonania powstałego albo mogącego powstać
obowiązku jej zapłaty. Zgodnie z art. 37j ust. 1 powyższej ustawy obowiązek zapłaty
opłaty paliwowej ciąży na producencie paliw silnikowych lub gazu, importerze paliw
silnikowych lub gazu, podmiocie dokonującym nabycia wewnątrzwspólnotowego
w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym paliw silnikowych lub gazu albo innym
podmiocie podlegającym na podstawie przepisów o podatku akcyzowym obowiązkowi
podatkowemu w zakresie akcyzy od paliw silnikowych lub gazu. Zarówno produkcja
i import paliw silnikowych lub gazu, jak i ich nabycie wewnątrzwspólnotowe, a także
inne czynności powodujące powstanie obowiązku podatkowego w akcyzie są zgodnie
z ustawą o podatku akcyzowym przedmiotem opodatkowania akcyzą. Z kolei wszystkie
podmioty wymienione w art. 63 ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym wykonują
czynności, które są przedmiotem opodatkowania akcyzą. W związku z powyższym na
tych podmiotach, jeżeli prowadzą działalność w zakresie paliw silnikowych lub gazu,
wykorzystywanych do napędu silników spalinowych, ciąży obowiązek zapłaty opłaty
paliwowej (w przypadku powstania zobowiązania podatkowego w akcyzie od tych
wyrobów). Ponieważ zgodnie z projektowanym art. 37k ust. 1a ustawy o autostradach
płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym opłata paliwowa będzie podlegać
zabezpieczeniu zabezpieczeniem akcyzowym na zasadach określonych w ustawie
o podatku akcyzowym do zabezpieczenia opłaty paliwowej będą zobowiązane
podmioty wymienione w art. 63 ust. 1 tej ustawy, o ile ciąży na nich obowiązek zapłaty
opłaty paliwowej.
W wyniku projektowanej zmiany treści ust. 2 w art. 63 zabezpieczenie akcyzowe
w przypadku paliw silnikowych lub gazu będzie składane dla zagwarantowania
pokrycia jednego lub wielu zobowiązań podatkowych oraz jednej albo lub wielu opłat
paliwowych. W przypadku, o którym mowa w ust. 3 pkt 1 tego artykułu, przewoźnik
lub spedytor będzie mógł złożyć zabezpieczenie akcyzowe zamiast osoby, której
wyroby akcyzowe będzie przemieszczał, dla zagwarantowania pokrycia zobowiązań
10
podatkowych oraz opłaty paliwowej, mogących powstać w stosunku do
przemieszczanych wyrobów akcyzowych.
Zmiana w art. 63 ust. 4 umożliwi objęcie zabezpieczeniem akcyzowym podmiotu
odbierającego zobowiązania podatkowe podmiotu wysyłającego wraz z opłatą
paliwową, której obowiązek zapłaty może powstać w stosunku do przemieszczanych
wyrobów akcyzowych.
Art. 63 ust. 5 określa zakres odpowiedzialności osób trzecich, których zabezpieczanie
akcyzowe zostało wykorzystane dla zagwarantowania pokrycia należności wymaganych
od podmiotów obowiązanych do złożenia zabezpieczenia. Odpowiedzialność ta będzie
obejmować zarówno zobowiązanie podatkowe podmiotu obowiązanego do złożenia
zabezpieczenia akcyzowego, jak i obowiązek zapłaty opłaty paliwowej, do której
zapłaty będzie obowiązany ten podmiot, wraz z odsetkami za zwłokę.
Art. 64 ust. 1 określa kryteria, jakie musi spełnić podmiot ubiegający się o zwolnienie
z obowiązku złożenia zabezpieczenia. W wyniku zmiany pkt 3–5, dotyczących
warunków pozostawania podmiotu we właściwej kondycji finansowo-majątkowej,
nieposiadania zaległości m.in. z tytułu cła i podatków, zobowiązania się przez ten
podmiot do zapłacenia należnej kwoty akcyzy na pierwsze pisemne żądanie właściwego
naczelnika urzędu celnego, powyższe sytuacje będą obejmować również opłatę
paliwową.
W wyniku zmiany ust. 4 w art. 64 podmiot składający wniosek o zwolnienie go
z obowiązku złożenia zabezpieczenia akcyzowego będzie obowiązany do określenia
w nim m.in. przewidywanej maksymalnej kwoty opłat paliwowych podlegających
zabezpieczeniu akcyzowemu.
W związku z projektowanym objęciem opłaty paliwowej zabezpieczeniem akcyzowym,
w art. 64 w ust. 10 uzupełniono wytyczne dla ministra właściwego do spraw finansów
publicznych do wydania przepisów wykonawczych, regulujących szczegółowo sprawy
związane z udzieleniem zwolnienia z obowiązku złożenia zabezpieczenia akcyzowego
w sposób uwzględniający konieczność właściwego zabezpieczenia opłaty paliwowej.
Art. 65 zawiera przepisy dotyczące szczególnych rodzajów zabezpieczenia
akcyzowego, jakimi są zabezpieczenie generalne i zabezpieczenie ryczałtowe. W tych
przepisach dokonano zmian umożliwiających ich stosowanie również w zakresie
zabezpieczenia opłaty paliwowej.
11
W wyniku tych zmian zabezpieczenie generalne będzie składane w celu
zagwarantowania pokrycia wielu zobowiązań podatkowych albo wielu zobowiązań
podatkowych oraz wielu opłat paliwowych (w przypadku paliw silnikowych lub gazu,
wykorzystywanych do napędu silników spalinowych).
Wysokość zabezpieczenia generalnego i pośrednio zabezpieczenia ryczałtowego
(zabezpieczenie ryczałtowe ustala się na poziomie 30% zabezpieczenia generalnego)
będzie ustalana na poziomie równym odpowiednio wysokości zobowiązań
podatkowych albo zobowiązań podatkowych oraz opłat paliwowych. Kwoty
zabezpieczenia zobowiązań podatkowych i zabezpieczenia opłaty paliwowej będą
ustalane i wykazywane w dokumentacji analitycznej oddzielnie, jednak kwota
zabezpieczenia akcyzowego będzie stanowiła całość, jako ich suma.
Zabezpieczenie
generalne
podmiotu
pośredniczącego
będzie
składane
z uwzględnieniem maksymalnej kwoty opłaty paliwowej, której obowiązek zapłaty
może powstać w przypadku użycia wyrobów akcyzowych zwolnionych od akcyzy
niezgodnie z przeznaczeniem uprawniającym do zwolnienia lub naruszenia warunków
tego zwolnienia.
Dla ustalenia wysokości zabezpieczenia akcyzowego będą stosowane stawki opłaty
paliwowej obowiązujące w dniu powstania obowiązku podatkowego. Obowiązek
zapłaty opłaty paliwowej powstaje dopiero po przekształceniu się obowiązku
podatkowego w zobowiązanie podatkowe, dlatego stosowane będą stawki opłaty
paliwowej obowiązujące w dniu powstania obowiązku podatkowego, a gdy nie będzie
można go ustalić – w dniu złożenia zabezpieczenia. Jeżeli jednak stawki opłaty
paliwowej ulegną zmianie w trakcie trwania procedury zawieszenia poboru akcyzy,
właściwy naczelnik urzędu celnego skoryguje wysokość zabezpieczenia akcyzowego
i powiadomi o tym podmiot, który złożył zabezpieczenie.
Jeżeli wysokość opłat paliwowych ulegnie zmianie, podmioty składające
zabezpieczenie generalne będą obowiązane wstępnie oszacować wysokość tego
zabezpieczenia na poziomie pozwalającym na pokrycie w każdym czasie tych opłat
paliwowych.
Podmiot pośredniczący jest obowiązany aktualizować wysokość zabezpieczenia
generalnego w sposób zapewniający pokrycie m.in. opłat paliwowych, do których
zapłaty może być obowiązany.
12
Dokonanie czynności lub zaistnienie stanu faktycznego, powodujących powstanie
obowiązku podatkowego, wymaga odnotowania obciążenia zabezpieczenia
generalnego, tzw. saldowania zabezpieczenia generalnego. W przypadku paliw
silnikowych lub gazu do napędu silników spalinowych, odnotowane będzie
odpowiednio, przez naczelnika urzędu celnego albo podmiot pośredniczący, obciążenie
kwotą powstałego lub mogącego powstać zobowiązania podatkowego oraz kwotą
opłaty paliwowej, której obowiązek zapłaty powstał lub może powstać.
W art. 65 dodano ponadto ust. 7b, który stwarza możliwość samodzielnego saldowania
zabezpieczenia generalnego przez podmioty wymienione w art. 65 ust. 1 pkt 1–3 i pkt 5,
z wyjątkiem przypadków, gdy saldowanie będzie dokonywane automatycznie przez
krajowy system teleinformatyczny służący do obsługi przemieszczania wyrobów
akcyzowych z zastosowaniem procedury zawieszenia poboru akcyzy. Samodzielnego
saldowania zabezpieczenia generalnego można będzie dokonywać pod warunkiem, że
sposób jego dokonywania zapewniać będzie możliwość ustalenia w każdym czasie
stanu wykorzystania tego zabezpieczenia oraz zostanie uzgodniony na piśmie
z właściwym naczelnikiem urzędu celnego.
Upoważnienie ustawowe określone w art. 66, w tym wytyczne dla ministra, zostało
odpowiednio uzupełnione odniesieniami do opłaty paliwowej. W ust. 1 w pkt 3
uzupełniono przepis lit. a nakładający na ministra właściwego do spraw finansów
publicznych obowiązek określenia sposobu ustalania stanu wykorzystania
zabezpieczenia generalnego oraz jego saldowania z uwzględnieniem zabezpieczenia
generalnego obejmującego zabezpieczanie opłaty paliwowej. W ust. 2 w takim samym
zakresie uzupełniono pkt 1, na podstawie którego minister może określić inne niż
określone w art. 63 ust. 4 ustawy o podatku akcyzowym przypadki, w których również
opłaty paliwowe, do których zapłaty są lub mogą być obowiązane te podmioty, mogą
być, na ich wniosek, objęte zabezpieczeniem akcyzowym osoby trzeciej, za zgodą tej
osoby.
Jednocześnie zaproponowano upoważnienie ministra właściwego do spraw finansów
publicznych do określenia w drodze rozporządzenia szczegółowych warunków oraz
szczegółowego sposobu samodzielnego saldowania zabezpieczenia generalnego przez
podmioty, o których mowa w ust. 7b (art. 66 ust. 2 pkt 4 i 5).
13
W art. 67 w ust. 3 uzupełniono odpowiednio wytyczne dla ministra właściwego do
spraw finansów publicznych do określenia m.in. sposobu dokonania potwierdzenia
przyjęcia zabezpieczenia akcyzowego oraz wzorów druków służących do potwierdzenia
przyjęcia zabezpieczenia akcyzowego, wskazując m.in. na konieczność właściwego
zabezpieczenia wykonania obowiązku zapłaty opłaty paliwowej.
W art. 69 zmieniono ust. 1 i 2, które określają zakres zobowiązań gwaranta z tytułu
udzielonej gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej składanej jako zabezpieczenie
akcyzowe oraz zakres jego odpowiedzialności majątkowej z tego tytułu. Zgodnie
z ust. 1 gwarant powinien zobowiązać się na piśmie do zapłacenia, solidarnie
z podatnikiem, jego następcami prawnymi oraz osobą, której udzielił gwarancji
bankowej lub ubezpieczeniowej, złożonej przez tę osobę jako zabezpieczenie akcyzowe
zamiast podmiotu obowiązanego do złożenia zabezpieczenia akcyzowego lub łącznie
z nim, bezwarunkowo i nieodwołalnie, na każde wezwanie właściwego naczelnika
urzędu celnego, następujących kwot, wraz z odsetkami za zwłokę, jeżeli ich zapłacenie
stanie się wymagalne:
– kwoty zobowiązania podatkowego – gdy roszczenie będzie obejmować tylko akcyzę,
albo
– kwoty opłaty paliwowej – gdy roszczenie będzie obejmować tylko opłatę paliwową,
albo
– kwoty zobowiązania podatkowego oraz opłaty paliwowej – gdy roszczenie będzie
obejmować akcyzę i opłatę paliwową.
Zgodnie z ust. 2, gwarant będzie odpowiadał całym swoim majątkiem, solidarnie
z podatnikiem, jego następcami prawnymi oraz osobą, której udzielił gwarancji
bankowej lub ubezpieczeniowej, złożonej przez tę osobę jako zabezpieczenie akcyzowe
zamiast podmiotu obowiązanego do złożenia zabezpieczenia akcyzowego lub łącznie
z nim, za zobowiązanie podatkowe objęte gwarancją do czasu jego wygaśnięcia oraz za
opłatę paliwową objętą gwarancją do czasu wygaśnięcia obowiązku jej zapłaty, wraz
z odsetkami za zwłokę – do wysokości kwoty gwarancji.
Przepisy art. 71 i art. 72 ust. 1 regulują kwestie odmowy przyjęcia zabezpieczenia
akcyzowego przez naczelnika urzędu celnego oraz żądania przez niego przedłużenia
zabezpieczenia, złożenia dodatkowego lub nowego zabezpieczenia akcyzowego.
Zgodnie z projektowanym brzmieniem tych przepisów podstawą do ww. odmowy lub
14