Senacki projekt ustawy o zmianie ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw

 
Druk nr 2249 
 
 
Warszawa, 6 marca 2014 r. 
SEJM  
 
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ 
VII kadencja 
Marszałek Senatu 
 
 
 
 
 
Pani  
 
Ewa Kopacz 
 
Marszałek Sejmu 
 
Rzeczypospolitej Polskiej 
 
 
 
 
Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 
2 kwietnia 1997 r. mam zaszczyt przekazać Pani Marszałek podjętą przez Senat na 
50  posiedzeniu  w  dniu  6  marca  2014  r.  uchwałę w sprawie  wniesienia do Sejmu 
projektu ustawy 
 
 -  o  zmianie  ustawy  o  zmianie  ustawy  - 
Kodeks  postępowania  karnego  oraz 
niektórych  innych  ustaw  wraz  z  projektem  tej 
ustawy. 
 
Jednocześnie  pragnę  poinformować,  że  Senat  upoważnił  senatora  Piotra 
Zientarskiego do reprezentowania Senatu w dalszych pracach nad tym projektem. 
 
 
(-) Jan Wyrowiński 
Wicemarszałek Senatu 
U C H WA Ł A  
S E N A T U   R Z E C Z Y P O S P O L I T E J   P O L S K I E J  
z dnia 6 marca 2014 r. 
w sprawie wniesienia do Sejmu projektu ustawy o zmianie ustawy o zmianie ustawy  
– Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw 
Na  podstawie  art.  118  ust.  1  Konstytucji  Rzeczypospolitej  Polskiej  z  dnia  2  kwietnia 
1997  r.,  Senat  wnosi  do  Sejmu  Rzeczypospolitej  Polskiej  projekt  ustawy  o zmianie  ustawy  
o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw. 
Jednocześnie  upoważnia  senatora  Piotra  Zientarskiego  do  reprezentowania  Senatu  
w pracach nad projektem. 
 
 
 
 
MARSZAŁEK SENATU 
W/Z 
 
 
Jan Wyrowiński 
Wicemarszałek Senatu 
 
projekt 
U S T AWA  
z dnia 
o zmianie ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego 
oraz niektórych innych ustaw 
Art. 1. W ustawie z dnia 27 września 2013 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania 
karnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1247) w art. 1: 
1) 
pkt 52 otrzymuje brzmienie: 
„52) po art. 168 dodaje się art. 168a i art. 168b w brzmieniu: 
„Art.  168a.  Niedopuszczalne  jest  przeprowadzenie  i  wykorzystanie 
dowodu  uzyskanego  do  celów  postępowania  karnego  za  pomocą  czynu 
zabronionego, o którym mowa w art. 1 § 1 Kodeksu karnego. 
Art.  168b.  Gdy  uzyskanie  przez  stronę  dowodu  napotyka  znaczne 
trudności lub nie jest możliwe, sąd działając na wniosek tej strony, może 
się  zwrócić  o  wydanie  przedmiotu,  dokumentu  lub  udzielenie 
informacji.”;”; 
2) 
w pkt 144 lit. b otrzymuje brzmienie: 
„b)  dodaje się § 3 w brzmieniu: 
„§  3.  W  wypadku  złożenia  wniosku  o  uzasadnienie  wyroku 
wyłącznie  co  do  rozstrzygnięcia  co  do  kary  lub  środka  karnego  albo 
o uzasadnienie wyroku wydanego w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 
sąd  może  ograniczyć  zakres  uzasadnienia  do  wyjaśnienia  podstawy 
prawnej  tego  wyroku  oraz  rozstrzygnięcia  co  do  kary  lub  środka 
karnego.”;”. 
Art. 2. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. 
U Z A S A D N I E N I E  
 
Niniejszy  projekt  ustawy  zawiera  propozycję  nowelizacji  ustawy  z  dnia  27  września 
2013  r.  o zmianie  ustawy  –  Kodeks  postępowania  karnego  oraz  niektórych  innych  ustaw 
(Dz. U. poz. 1247). 
Potrzeba  zmiany  ustawy  zmieniającej  wynika  z  konieczności  wyeliminowania  dwóch 
dostrzeżonych  braków  funkcjonalnych  powyższej  nowelizacji,  których  usunięcie  w  trakcie 
procesu legislacyjnego nie było możliwe ze względów formalnych.  
Pierwsza  zmiana  polega  na  dodaniu  nowej  jednostki  redakcyjnej  (art.  168b  kpk), 
przepisu  który  wprowadza  uprawnienie  dla  stron  do  zwrócenia  się  do  sądu  z  wnioskiem 
o zobowiązanie innej strony lub innego podmiotu do wydania materiału mogącego stanowić 
dowód w sprawie. Sąd nie będzie związany  wnioskiem strony i będzie mógł po dokonaniu 
oceny  przydatności  dowodu  w  danym  postępowaniu  karnym  i  stwierdzeniu  zasadności 
wniosku strony podjąć odpowiednią czynność procesową. 
Przepis  ten  jest  logiczną  konsekwencją  poszerzenia  zasady  kontradyktoryjności 
w postępowaniu karnym oraz ograniczenia inicjatywy dowodowej sądu.  
Uzyskanie  dowodu  przez  osobę  fizyczną  (oskarżonego  lub  oskarżyciela  posiłkowego) 
może być utrudnione w stosunku do prokuratora, który dysponuje uprawnieniami władczymi. 
Wprawdzie  podejrzany  i  pokrzywdzony  mogą  zgłaszać  do  prokuratora  wnioski 
o przeprowadzenie  dowodu  w  postępowaniu  przygotowawczym,  ale  uprawnienie  to 
w praktyce dezaktywuje się w postępowaniu sądowym.  
Przepis  obejmuje  zarówno  te  sytuacje,  w  których  uzyskanie  przez  stronę  dowodu 
napotykać  będzie  znaczne  trudności  jak  i  te,  w  których  samodzielne  uzyskanie  dowodu 
będzie  w  ogóle  niemożliwe.  Przykładem  takiej  sytuacji  może  być  np.  potrzeba  uzyskania 
informacji chronionej tajemnicą bankową lub informacji pozostającej w dyspozycji organów 
władzy  publicznej  albo  organów  samorządów  gospodarczych  lub  zawodowych,  nie 
mieszczącej  się  w  pojęciu  "informacji  publicznej"  w  rozumieniu  ustawy  z  dnia  6  września 
2001 r. o dostępie do informacji publicznej. 
Zasada równości broni wynikająca między innymi z art. 6 Europejskiej Konwencji Praw 
Człowieka  wymaga  aby  strona  inna  niż  oskarżyciel  publiczny  również  miała  możliwość 
faktyczną uzyskania dowodu na poparcie swojej tezy dowodowej.  
– 2 – 
Druga zmiana polega natomiast na dodaniu w art. 424 § 3 kpk, dodatkowej możliwości 
sporządzenia uzasadnienia wyroku ograniczonego jedynie do wyjaśnienia podstawy prawnej 
tego wyroku, rozstrzygnięcia co do kary lub środka karnego.  
Zastąpienie  dotychczasowego  pojęcia  „wymiar  kary”  pojęciem  „rozstrzygnięcie  co  do 
kary”  pozwoli  na  objęcie  nowym  przepisem  również  tych  wyroków,  w  których  sąd 
zastosował instytucję odstąpienia od wymierzenia kary. 
Uprawnienie  to  pozwoli  zmniejszyć  obciążenie  pracą  sądu,  a  jednocześnie  nie 
spowoduje  zmniejszenia  gwarancji  procesowych  stron.  Prowadzić  będzie  do  przyspieszenia 
postępowania  międzyinstancyjnego  oraz  może  służyć  podniesieniu  jakości  sporządzanych 
uzasadnień,  które  odnosić  się  będą  jedynie  do  niektórych  kwestii,  a  to  pozwoli  sądowi  na 
skoncentrowanie  się  na  wyjaśnieniu  podstawy  prawnej  wyroku  oraz  zagadnieniach 
wskazanych we wniosku strony. 
Projektowane  zmiany  pozostają  ze  względu  na  treść  i  cel  w  bezpośrednim  związku 
z przepisami  ustawy  nowelizującej  kpk  z  dnia  27  września  2013  r.  i  są  konieczne  dla 
usunięcia ewentualnych  problemów funkcjonalnych związanych ze stosowaniem przepisów 
objętych tą nowelizacją.  
Jednocześnie  niecelowe  jest  wprowadzanie  zmiany  bezpośrednio  w ustawie 
nowelizowanej  tj.  Kodeksie  postępowania  karnego,  z  późniejszym  terminem  jej  wejścia 
w życie,  gdyż  powodowałoby  to  niepotrzebną  kolejną  zmianę  Kodeksu  w  krótkim  odstępie 
czasu. 
W trakcie prac nad projektem wystąpiono o opinię do: 
1) 
Ministra Sprawiedliwości; 
2) 
Prokuratora Generalnego; 
3) 
Sądu Najwyższego; 
4) 
Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa; 
5) 
Krajowej Rady Sądownictwa; 
6) 
Krajowej Rady Prokuratury; 
7) 
Krajowej Rady Radców Prawnych; 
8) 
Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka; 
9) 
Stowarzyszenia Sędziów Polskich Iustitia; 
10)  Stowarzyszenia Sędziów Themis; 
11)  Stowarzyszenia Prokuratorów RP;