Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości

 
informatycznych systemów sprawozdań finansowych niektórych jednostek, w tym m.in. 
organizacji pożytku publicznego.  
Art. 3 ustawy nowelizującej określa datę wejścia w życie ustawy po upływie 14 dni od 
dnia jej ogłoszenia. 
Projektowana  ustawa  nie  podlega  notyfikacji  zgodnie  z  trybem  przewidzianym 
w przepisach  dotyczących  sposobu  funkcjonowania  krajowego  systemu  notyfikacji 
norm i aktów prawnych. 
Stosownie do art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie 
stanowienia  prawa  (Dz.  U.  Nr  169,  poz.  1414,  z  późn.  zm.)  projekt  ustawy  jest 
zamieszczony  na  stronie  Biuletynu  Informacji  Publicznej  Ministerstwa  Finansów 
(www.mf.gov.pl). Zgodnie z § 11a ust. 1 i ust. 2 pkt 1 uchwały nr 49 Rady Ministrów 
z dnia  19  marca  2002  r.  –  Regulamin  pracy  Rady  Ministrów  (M.P.  Nr  13,  poz.  221, 
z późn.  zm.)  w  zw.  z  §  170  uchwały  nr  190  Rady  Ministrów  z  dnia  29  października 
2013  r.  –  Regulamin  pracy  Rady  Ministrów  (M.P.  poz.  979),  projekt  ustawy  jest 
udostępniony w Biuletynie Informacji Publicznej Rządowego Centrum Legislacji.  
aden  podmiot  nie  zgłosił  zainteresowania  pracami  nad  projektem  ustawy  w  trybie 
ww. przepisów o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa. 
Projekt ustawy został ujęty w Wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów na 2013 r. 
pod nr UD94. 
16 
 
 
OCENA SKUTKÓW REżULACJI 
1.  Podmioty, na które oddziałuje akt normatywny 
Projekt  ustawy  przewiduje  objęcie  uproszczeniami  w  zakresie  sprawozdawczości 
finansowej  dużej  liczby  jednostek.  Celem  takiego  działania  jest  realizacja  założeń 
rządu, mających na celu redukcję barier administracyjnych oraz zmniejszenie kosztów 
działalności gospodarczej – czynników, które w znacznym stopniu ograniczają rozwój 
przedsiębiorczości.  
Do  grupy  jednostek,  które  będą  mogły  skorzystać  z  zaproponowanych  uproszczeń 
należą: 
a)  spółki,  o  których  mowa  w  art.  2  ust.  1  pkt  1  ustawy  o  rachunkowości, 
z zastrzeżeniem  lit.  c,  oraz  inne  osoby  prawne,  a  także  oddziały  przedsiębiorców 
zagranicznych,  w  rozumieniu  przepisów  o  swobodzie  gospodarczej10)  – 
z wyłączeniem  jednostek,  o  których  mowa  w  art.  2  ust.  1  pkt  311),  jednostek 
zamierzających  ubiegać  się  lub  ubiegających  się  o  zezwolenie  na  wykonywanie 
działalności  na  podstawie  przepisów,  o  których  mowa  w  art.  2  ust.  1  pkt  3  oraz 
jednostek  sektora  finansów  publicznych  –  które,  w  roku  obrotowym,  za  który 
sporządzają  sprawozdanie  finansowe  oraz  w  roku  poprzedzającym  ten  rok 
obrotowy, nie przekroczyły co najmniej dwóch z następujących trzech wielkości: 
–  suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego wyniosła 1 500 000 PLN, 
–  przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy wyniosły 
3 000 000 PLN, 
–  średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło 10 osób, 
b)  stowarzyszenia,  związki  zawodowe,  organizacje  pracodawców,  izby  gospodarcze, 
fundacje,  przedstawicielstwa  przedsiębiorców  zagranicznych,  w  rozumieniu 
przepisów  o  swobodzie  działalności  gospodarczej,  społeczno-zawodowe 
organizacje  rolników,  organizacje  samorządu  zawodowego  i  organizacje 
samorządu  gospodarczego  rzemiosła  –  jeżeli  nie  prowadzą  działalności 
gospodarczej, 
                                                 
10) Do jednostek tych należą przede wszystkim: spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i spółki akcyjne 
(w  tym  także  w  organizacji)  spółki  komandytowo-akcyjne,  spółki  komandytowe,  spółki  osobowe 
z udziałem spółek kapitałowych i spółek komandytowo-akcyjnych, spółdzielnie. 
11) Patrz przypis 5. 
17 
 
 
c)  osoby  fizyczne,  spółki  cywilne  osób  fizycznych,  spółki  jawne  osób  fizycznych, 
spółki  partnerskie,  jeżeli  ich  przychody  netto  ze  sprzedaży  towarów,  produktów 
i operacji  finansowych  wyniosły  równowartość  w  walucie  polskiej  nie  mniej  niż 
1 200  000  euro  i  nie  więcej  niż  2  000  000  euro  za  poprzedni  rok  obrotowy, 
a w przypadku  jednostek  rozpoczynających  działalność  albo  prowadzenie  ksiąg 
rachunkowych  w  sposób  określony  ustawą  –  w  roku  obrotowym,  w  którym 
rozpoczęły działalność albo prowadzenie ksiąg rachunkowych w sposób określony 
ustawą, 
d)  osoby  fizyczne,  spółki  cywilne  osób  fizycznych,  spółki  jawne  osób  fizycznych, 
spółki  partnerskie,  które  również  mogą,  na  podstawie  art.  2  ust.  2  ustawy 
o rachunkowości,  stosować  zasady  rachunkowości  określone  ustawą  od  początku 
następnego  roku  obrotowego,  jeżeli  ich  przychody  netto  ze  sprzedaży  towarów, 
produktów  i  operacji  finansowych  za  poprzedni  rok  obrotowy  są  niższe  niż 
równowartość w walucie polskiej 1 200 000 euro. 
Przepisy projektowanej  ustawy  o zmianie ustawy  o rachunkowości mogą mieć zatem 
wpływ  na  jednostki  o  różnej  formie  prawnej,  działające  na  rynku  polskim.  W  celu 
oszacowania  potencjalnej  liczby  jednostek,  których  może  dotyczyć  projektowana 
ustawa,  posłużono  się  danymi  uzyskanymi  z  żłównego  Urzędu  Statystycznego, 
Ministerstwa  Pracy  i  Polityki  Społecznej  oraz  wynikami  badania  rynku  biur 
rachunkowych.  Na  podstawie  danych  uzyskanych  z  ww.  źródeł  prognozuje  się,  że 
z zaproponowanych  uproszczeń  będzie  mogło  skorzystać  ponad  34  000  jednostek,  co 
w rezultacie  będzie  mogło  doprowadzać  do  redukcji  kosztów  związanych  ze 
sporządzaniem sprawozdania finansowego rzędu 17 000 000 zł.  
18 
 
 
Szczegółowe dane dotyczące kosztów i korzyści społecznych 
Koszty i korzyści społeczne 
żrupa społeczna 
Liczebność 
Korzyści (finansowe) w PLN 
Koszty 
grupy 
(finansowe) 
Jednostki mikro objęte 
21 7601 
10 880 000 
brak 
dyrektywą* 
 
(1 000 x 50% x liczba jednostek)5 
Jednostki mikro, o których 
6842 
342 000 
brak 
mowa w ww. lit. a** 
Jednostki mikro, o których 
8 5093 
4 254 500 
200 000***** 
mowa w ww. lit. b*** 
Jednostki mikro, o których 
3 1734 
1 586 500  
brak 
mowa w ww. lit. c**** 
 
RAZEMM 
17 063 000 
 
*  Do  jednostek  tych  należą  spółki  akcyjne,  spółki  z  ograniczoną  odpowiedzialnością,  spółki 
komandytowo-akcyjne oraz spółki osobowe przez nie tworzone.  
** Są to m.in. wybrane spółki handlowe osobowe oraz osoby prawne. 
***  Do  tej  grupy  należą  jednostki  nieprowadzące  działalności  gospodarczej,  niebędące  spółkami 
handlowymi.  Są  to:  stowarzyszenia,  związki  zawodowe,  organizacje  pracodawców,  izby  gospodarcze, 
fundacje, przedstawicielstwa przedsiębiorców zagranicznych społeczno-zawodowe organizacje rolników 
(tj. kółka rolnicze, rolnicze zrzeszenia branżowe, związki rolników, kółek i organizacji rolniczych oraz 
związki  rolniczych  zrzeszeń  branżowych),  organizacje  samorządu  zawodowego  (tj.  zrzeszenia  handlu 
i usług,  zrzeszenia  transportu,  ogólnokrajowe  reprezentacje  zrzeszeń  handlu  i  usług,  ogólnokrajowe 
reprezentacje  zrzeszeń  transportu  oraz  inne  organizacje  przedsiębiorców)  oraz  organizacje  samorządu 
gospodarczego rzemiosła (tj. cechy, izby rzemieślnicze oraz Związek Rzemiosła Polskiego). 
**** Dotyczy osób fizycznych oraz spółek osobowych przez nie tworzonych. 
*****Koszty związane z  modernizacją Systemu Sprawozdań Finansowych  i Merytorycznych Organizacji 
Pożytku  Publicznego,  wynikające  z  konieczności  dostosowania  internetowego  systemu  sprawozdań 
organizacji pożytku publicznego do nowych, zaproponowanych w przedmiotowym projekcie, wymogów 
w zakresie zamieszczania zatwierdzonych sprawozdań finansowych przedmiotowych jednostek na stronie 
urzędu  obsługującego  ministra  właściwego  do  spraw  zabezpieczenia  społecznego  zgodnie  z  ustawą 
o działalności  pożytku  publicznego  i  o  wolontariacie  (dane  uzyskane  z  Ministerstwa  Pracy  i  Polityki 
Społecznej). 
  
19 
 
 
1 Informacja przygotowana na podstawie danych uzyskanych z żłównego Urzędu Statystycznego (dalej 
żUS). żrupę ww. jednostek stanowią podmioty, które na dzień bilansowy nie przekroczyły 2 kryteriów – 
przychodów  netto  ze  sprzedaży  towarów,  produktów  i  operacji  finansowych  (700  000  euro)  oraz 
zatrudnienia  (poniżej  10  osób).  Kryterium  sumy  bilansowej  nie  zostało  uwzględnione,  ponieważ 
jednostki  definiowane  przez  żUS  jako  mikroprzedsiębiorstwa  (liczba  pracujących  poniżej  10  osób) 
w sprawozdaniu  do  żUS  (składanym  na  formularzu  SP-3)  podają  wielkość  osiągniętych  przychodów 
z całokształtu  działalności,  nie  podają  natomiast  wielkości  sumy  bilansowej.  W  2011  r.  w  Polsce 
funkcjonowało  1 710 598  mikroprzedsiębiorstw,  z  czego  112 470  (tj.  6,6%)  prowadziło  księgi 
rachunkowe.  21 760  jednostek  (tj.  19,3%),  spośród  mikroprzedsiębiorstw,  prowadzących  księgi 
rachunkowe,  spełnia definicję jednostki mikro przyjętą  w rachunkowości przy uwzględnieniu kryterium 
przychodów oraz zatrudnienia.  
2 Dane odnoszą się do najliczniejszej grupy jednostek spośród wymienionych w lit. a, tj. do spółdzielni. 
Informacja  dotycząca  liczby  ww.  jednostek  przygotowana  została  na  podstawie  danych  uzyskanych 
z żUS.  żrupa  tych  jednostek  mikro  została  określona  na  podstawie  składanych  przez  te  jednostki  do 
GUS  rocznych  ankiet  przedsiębiorstw  (formularz  SP)  oraz  statystycznego  sprawozdania  finansowego 
(formularz F-02) za rok 2011.  
żrupę  ww.  jednostek  stanowią  spółdzielnie,  które  na  dzień  bilansowy  nie  przekroczyły  2  kryteriów  – 
sumy  bilansowej  (350  000  euro)  oraz  przychodów  netto  ze  sprzedaży  towarów,  produktów  i  operacji 
finansowych  (700  000  euro).  Kryterium  zatrudnienia  (poniżej  10  osób)  nie  zostało  uwzględnione, 
ponieważ  jednostki  definiowane  przez  żUS  jako  mikroprzedsiębiorstwa  (liczba  pracujących  poniżej 
10 osób) nie są uwzględniane w formularzach SP oraz F-02.  
3  Dane  przygotowane  na  podstawie  informacji  otrzymanych  z  Ministerstwa  Pracy  i  Polityki  Społecznej 
(Departament  Pożytku  Publicznego).  Zaprezentowana  liczba  uwzględnia  fundacje  i  stowarzyszenia, 
posiadające status organizacji pożytku publicznego, które działały w Polsce na dzień 31 grudnia 2011 r. 
Z informacji  uzyskanych  z  MPiPS  wynika,  że  organizacje  pożytku  publicznego  w  większości 
przypadków działają w formie stowarzyszeń (62,40%)* oraz fundacji (21,98%). Z uwagi na brak danych 
nie  dokonano  podziału  stowarzyszeń  i  fundacji  na  prowadzące  oraz  nieprowadzące  działalności 
gospodarczej.  
4  Informacja  przygotowana  na  podstawie  danych  uzyskanych  z  żUS.  Wyszczególniona  liczba  stanowi 
różnicę pomiędzy liczbą jednostek (osoby fizyczne, spółki partnerskie, spółki jawne osób fizycznych oraz 
spółki cywilne osób fizycznych), których przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji 
finansowych za 2011 r. wyniosły co najmniej równowartość w walucie polskiej 1 200 000 euro, a liczbą 
jednostek  (o  ww.  formach  prawnych),  których  przychody  netto  ze  sprzedaży  towarów,  produktów 
i operacji finansowych za 2011 r. wyniosły co najmniej równowartość w walucie polskiej 2 000 000 euro. 
5  Korzyści  finansowe  obliczone  na  podstawie  danych  zawartych  w  raporcie  Ministerstwa  żospodarki 
„Pomiar obciążeń administracyjnych w przepisach prawa gospodarczego” (Warszawa, 31 maja 2010 r.). 
Wg  ww.  raportu  roczne  łączne  koszty  administracyjne  per  przedsiębiorca  poniesione  w  związku 
                                                 
 Dane na dzień 30 września 2012 r. 
20