Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości
Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości
projekt mający na celu wykonanie prawa Unii Europejskiej
- Kadencja sejmu: 7
- Nr druku: 2245
- Data wpłynięcia: 2014-03-20
- Uchwalenie: Projekt uchwalony
- tytuł: Ustawa o zmianie ustawy o rachunkowości
- data uchwalenia: 2014-07-11
- adres publikacyjny: Dz.U. poz. 1100
2245
i porównywalnych informacji na potrzeby ustalenia procedury nadmiernego deficytu
(EDP) oraz notyfikacji fiskalnej,
– lit. b nadaje nowe brzmienie art. 3 ust. 3 ustawy o rachunkowości dotyczącemu zasad
przeliczania wielkości wyrażonych w euro na walutę polską, w związku z dodaniem
w art. 3 ust. 1 pkt 1a. W zmienianym ust. 3 powtórzono jego dotychczasowe
brzmienie, uzupełniwszy je o wskazanie, że norma ta ma zastosowanie także do
przeliczania na walutę krajową progu wskazanego w art. 3 ust. 1 pkt 1a lit. c.
3) Art. 1 pkt 3 ustawy nowelizującej dotyczy zmiany art. 7 ustawy o rachunkowości
poprzez dodanie ust. 2a, przewidującego możliwość rezygnacji z obowiązku
stosowania zasady ostrożności przez stowarzyszenia, związki zawodowe,
organizacje pracodawców, izby gospodarcze, fundacje, przedstawicielstwa
przedsiębiorców zagranicznych, w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności
gospodarczej, społeczno-zawodowe organizacje rolników, organizacje samorządu
zawodowego i organizacje samorządu gospodarczego rzemiosła, jeżeli nie
prowadzą one działalności gospodarczej. Oznacza to, że jednostki te nie są
zobligowane np. do dokonywania odpisów aktualizujących składników aktywów
oraz do tworzenia rezerw. Zmiana ta wynika z przeniesienia do ustawy
o rachunkowości przepisów rozporządzenia. Zwolnienie to obowiązuje od 1995 r.
i ma swój wyraz w § 2 ust. 5 rozporządzenia.
4) Art. 1 pkt 4 ustawy nowelizującej wprowadza do ustawy o rachunkowości art. 28a,
stanowiący, iż jednostka mikro, stosując zasady wyceny aktywów i pasywów
określone w art. 28 ustawy o rachunkowości, nie dokonuje wyceny aktywów
i pasywów w wartości godziwej oraz w skorygowanej cenie nabycia.
Proponowane brzmienie projektowanego artykułu wynika z faktu, że obecnie
spółki, których sprawozdania finansowe podlegają badaniu przez biegłego
rewidenta (do takich spółek należą wszystkie spółki akcyjne na podstawie art. 64
ust. 1 pkt 3 ustawy o rachunkowości) zobowiązane są do stosowania postanowień
rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 12 grudnia 2001 r. w sprawie
szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu
prezentacji instrumentów finansowych (Dz. U. Nr 149, poz. 1674, z późn. zm.).
Rozporządzenie to nakłada na podmioty zobligowane do jego stosowania
11
obowiązek wyceny instrumentów finansowych w wartości godziwej oraz
w skorygowanej cenie nabycia.
Zakaz wyceny aktywów i pasywów w wartości godziwej dla jednostek mikro, które
skorzystają z uproszczeń, wynika bezpośrednio z dyrektywy 2013/34 (art. 36 ust. 3
dyrektywy). Projekt nowelizacji proponuje także zakaz wyceny aktywów
i pasywów w skorygowanej cenie nabycia z uwagi na skomplikowany sposób jej
ustalania (podobnie jak w przypadku wartości godziwej). Możliwość taką daje art. 8
ust. 6 dyrektywy 2013/34, zgodnie z którym państwa członkowskie mogą zezwolić
lub nakazać wycenę instrumentów finansowych zgodnie z międzynarodowymi
standardami rachunkowości na mocy rozporządzenia (WE) nr 1606/2002
(tj. w skorygowanej cenie nabycia).
Projektowana regulacja umożliwia stosowanie uproszczeń przez spółki akcyjne,
które spełnią kryteria mikro. Oznacza to, że spółki te będą zwolnione z obowiązku
wyceny swoich aktywów i pasywów w wartości godziwej lub w skorygowanej
cenie nabycia zgodnie z przepisami ww. rozporządzenia Ministra Finansów.
Jednocześnie projekt ustawy zobowiązuje jednostki, które skorzystają
z uproszczenia w postaci niesporządzania informacji dodatkowej, aby ujawniały
w informacjach uzupełniających do bilansu m.in. kwotę wszelkich zobowiązań
finansowych, w tym z tytułu dłużnych instrumentów finansowych, gwarancji
i poręczeń lub zobowiązań warunkowych nieuwzględnionych w bilansie, ze
wskazaniem charakteru i formy wierzytelności zabezpieczonych rzeczowo (na
podstawie art. 16 ust. 1 lit. d dyrektywy 2013/34).
5) Art. 1 pkt 5 ustawy nowelizującej rozszerza artykuł 46 ust. 5 ustawy
o rachunkowości o zakres informacyjny bilansu ustalony dla jednostek mikro, który
został określony w dodatkowym załączniku nr 4. Zakres ten jest uproszczony
i zawiera podstawowe pozycje aktywów oraz pasywów (art. 36 ust. 2 lit. a
dyrektywy 2013/34). Dodatkowo nadaje nowe brzmienie ust. 5 pkt 1 poprzez
wskazanie, iż zakres informacyjny bilansu wskazany w załączniku nr 1 nie dotyczy
jednostek mikro.
6) Art. 1 pkt 6 ustawy nowelizującej dotyczy zmiany art. 47 ustawy o rachunkowości,
stanowiącego o zakresie informacyjnym rachunku zysków i strat:
12
– lit. a wprowadza nowy ust. 3a wynikający z przeniesienia przepisów
rozporządzenia do ustawy o rachunkowości. Dotyczy on szczególnej zasady
ustalania wyniku finansowego dla stowarzyszeń, fundacji, związków
zawodowych, organizacji pracodawców, izb gospodarczych, przedstawicielstw
przedsiębiorców zagranicznych, w rozumieniu przepisów o swobodzie
działalności gospodarczej, społeczno-zawodowych organizacji rolników,
organizacji samorządu zawodowego i organizacji samorządu gospodarczego
rzemiosła (jeśli nie prowadzą działalności gospodarczej), polegającej na
zwiększeniu – po zatwierdzeniu rocznego sprawozdania finansowego –
odpowiednio przychodów lub kosztów w następnym roku obrotowym (lub
różnica dodatnia może być zaliczona na zwiększenie kapitału (funduszu)
podstawowego),
– lit. b uzupełnia ust. 4 art. 47 ustawy o rachunkowości o zakres informacyjny
rachunku zysków i strat ustalony dla jednostek mikro w załączniku nr 4 (art. 36
ust. 2 lit. b dyrektywy 2013/34). Zakres ten jest uproszczony w stosunku do
zakresu określonego w załączniku nr 1 ustawy o rachunkowości. Dodatkowo
nadaje nowe brzmienie pkt 1 w ust. 4 poprzez wskazanie, iż zakres informacyjny
rachunku zysków i strat wskazany w załączniku nr 1 nie dotyczy jednostek mikro.
7) Art. 1 pkt 7 ustawy nowelizującej wprowadza do ustawy o rachunkowości do
art. 48 nowy ust. 3, stanowiący implementację postanowień dyrektywy 2013/34
(art. 36 ust. 1 lit. b dyrektywy) w zakresie zwolnienia jednostki mikro z obowiązku
sporządzania informacji dodatkowej, pod warunkiem że w przypisie do bilansu
zostaną ujawnione informacje określone w załączniku nr 4 do projektu ustawy9).
8) Art. 1 pkt 8 ustawy nowelizującej wprowadza do ustawy o rachunkowości do
art. 48a nowy ust. 3, dający jednostce mikro możliwość niesporządzania
zestawienia zmian w kapitale (funduszu) własnym.
9) Art. 1 pkt 9 ustawy nowelizującej wprowadza do ustawy o rachunkowości do
art. 48b nowy ust. 4, umożliwiający jednostce mikro niesporządzanie rachunku
przepływów pieniężnych.
9) Są to informacje dotyczące: wszelkich zobowiązań finansowych, w tym z tytułu dłużnych
instrumentów finansowych, z tytułu gwarancji i poręczeń, kwot zaliczek i kredytów udzielonych
członkom organów administrujących, zarządzających i nadzorujących spółek handlowych oraz
wybranych informacji odnoszących się do nabytych udziałów (akcji) własnych.
13
10) Art. 1 pkt 10 ustawy nowelizującej wprowadza do art. 49 nowy ust. 4, który
wdraża postanowienia dyrektywy 2013/34 (art. 36 ust. 1 lit. c dyrektywy)
w zakresie zwolnienia jednostki mikro z obowiązku sporządzania sprawozdania
z działalności, pod warunkiem że informacje dotyczące nabycia udziałów (akcji)
własnych, określone w załączniku nr 4 do ustawy, zostaną ujawnione w informacji
dodatkowej lub w przypisie do bilansu.
11) Art. 1 pkt 11 ustawy nowelizującej dodaje w ustawie o rachunkowości art. 49a,
odnoszący się do zasady określonej w art. 4 ust. 1 ustawy o rachunkowości
dotyczącej stosowania zasad (polityki) rachunkowości. Dodanie art. 49a
w proponowanym brzmieniu ma na celu zapewnienie, że sprawozdanie finansowe,
sporządzone przez jednostkę mikro, uprawnioną do korzystania z uproszczeń
przewidzianych w ustawie, z założenia przedstawia jasno i rzetelnie sytuację
majątkową i finansową oraz wynik finansowy (bez potrzeby dodatkowej analizy ich
wpływu na rzetelność i jasność sprawozdania finansowego).
12) Art. 1 pkt 12 ustawy nowelizującej zmienia art. 80 ust. 3 ustawy o rachunkowości
i dotyczy zakresu stosowania ustawy. Artykuł ten w znowelizowanej formie
zawiera enumeratywny katalog jednostek, do których nie stosuje się przepisów
rozdziału 6 (Skonsolidowane sprawozdania finansowe grupy kapitałowej) oraz
rozdziału 7 (Badanie, składanie do właściwego rejestru sądowego, udostępnianie
i ogłaszanie sprawozdań finansowych) ustawy o rachunkowości. Dotyczy on
jednostek, do których zastosowanie mają przepisy projektowanego art. 3 ust. 1
pkt 1a lit. b.
13) Art. 1 pkt 13 ustawy nowelizującej uchyla pkt 1 w art. 82 ustawy o rachunkowości
zawierający delegację ustawową dla ministra właściwego do spraw finansów
publicznych do wydania rozporządzenia określającego szczególne zasady
rachunkowości dla niektórych jednostek niebędących spółkami handlowymi,
nieprowadzących działalności gospodarczej. Uchylenie delegacji ustawowej wynika
z przeniesienia przepisów rozporządzenia do ustawy o rachunkowości.
14) Art. 1 pkt 14 ustawy nowelizującej nadaje nowe brzmienie tytułowi załącznika nr 1
do ustawy poprzez doprecyzowanie, iż określony w tymże załączniku zakres
informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym nie jest przeznaczony
również dla jednostek mikro.
14
15) Art. 1 pkt 15 ustawy nowelizującej wprowadza do ustawy o rachunkowości
dodatkowy załącznik nr 4 określający zakres informacji wykazywanych
w sprawozdaniu finansowym przez jednostki mikro (informacje ogólne, bilans wraz
z informacjami uzupełniającymi oraz rachunek zysków i strat).
Zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym, określony
w załączniku nr 4, dodawanym do ustawy o rachunkowości, wprowadza możliwość
sporządzania przez jednostki mikro uproszczonego bilansu oraz rachunku zysków
i strat obejmujących jedynie kilka pozycji.
Ustalone w załączniku nr 4 dane uzupełniające do bilansu obejmują pozycje, które
– w myśl dyrektywy 2013/34 – jednostka mikro ma obowiązek ujawnić
w informacjach uzupełniających do bilansu, w przypadku gdy nie sporządza
informacji dodatkowej oraz sprawozdania z działalności.
Art. 2 ustawy nowelizującej określa obowiązywanie ustawy. Planuje się, żeby
projektowana zmiana, w zakresie uproszczeń w sprawozdawczości finansowej dla
jednostek mikro, miała zastosowanie do sprawozdań finansowych za rok obrotowy
kończący się po dniu wejścia w życie ustawy (ust. 1). Jednocześnie projektowany
artykuł precyzuje, iż jednostki wymienione w art. 3 ust. 1 pkt 1a lit. a projektowanej
ustawy, które kontynuują swoją działalność mogą skorzystać z uproszczeń, jeśli w roku
obrotowym, za który sporządzają sprawozdanie finansowe oraz w roku poprzedzającym
ten rok obrotowy nie przekroczyły co najmniej dwóch z trzech określonych w projekcie
wielkości odnoszących się do sumy bilansowej, przychodów netto oraz zatrudnienia.
Natomiast ww. jednostki, które rozpoczęły działalność w danym roku obrotowym
stosują wprost przepisy ustawy. W takiej sytuacji mają prawo do stosowania uproszczeń
już w roku obrotowym, w którym rozpoczęły działalność, pod warunkiem że spełniają
ww. kryteria (por. art. 3 ust. 1 pkt 1a lit. a).
Dodatkowo artykuł ten wydłuża termin obowiązywania przepisów dotychczasowych
w zakresie sprawozdań finansowych sporządzanych przez stowarzyszenia, związki
zawodowe, organizacje pracodawców, izby gospodarcze, fundacje, przedstawicielstwa
przedsiębiorców zagranicznych, w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności
gospodarczej, społeczno-zawodowe organizacje rolników, organizacje samorządu
zawodowego i organizacje samorządu gospodarczego rzemiosła, które nie prowadzą
działalności gospodarczej (ust. 3). Podyktowane jest to koniecznością dostosowania
15
Dokumenty związane z tym projektem:
-
2245
› Pobierz plik