Komisyjny projekt ustawy o zmianie ustawy o transporcie kolejowym, ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego "Polskie Koleje Państwowe" oraz ustawy o Funduszu Kolejowym
projekt dotyczy wprowadzenia rozwiązań umożliwiających finansowanie działalności zarządcy infrastruktury kolejowej na zasadach niezbędnych dla właściwego wdrożenia wyroku Trybunału Sprawiedliwości w sprawie C-512/10, usunięcia luki w prawie polegającej na braku regulacji sytuacji, kiedy Prezes UTK odmówi zatwierdzenia proponowanych przez zarządcę wysokości stawek dostępu i wyeliminowania z systemu prawnego regulacji, które powodują generowanie po stronie zarządcy infrastruktury kolejowej, nieuzasadnionych strat finansowych
- Kadencja sejmu: 7
- Nr druku: 2191
- Data wpłynięcia: 2013-10-25
- Uchwalenie: Projekt uchwalony
- tytuł: Ustawa o zmianie ustawy o transporcie kolejowym, ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego "Polskie Koleje Państwowe" oraz ustawy o Funduszu Kolejowym
- data uchwalenia: 2014-04-24
- adres publikacyjny: Dz.U. poz. 644
2191
Druk nr 2191
Warszawa, 23 października 2013 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VII kadencja
Komisja Infrastruktury
INF-020-3-13
Pani
Ewa Kopacz
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej
Na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu, Komisja Infrastruktury
wnosi projekt ustawy:
- o
zmianie
ustawy
o
transporcie
kolejowym, ustawy o komercjalizacji,
restrukturyzacji
i
prywatyzacji
przedsiębiorstwa
państwowego
"Polskie Koleje Państwowe" oraz
ustawy o Funduszu Kolejowym.
Do reprezentowania stanowiska Komisji w pracach nad projektem ustawy
została upoważniona poseł Elżbieta Apolonia Pierzchała.
Przewodniczący Komisji
(-) Stanisław mijan
USTAWA Projekt
z dnia .............................. 2013 r.
o zmianie ustawy o transporcie kolejowym, ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji
i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego „Polskie Koleje Państwowe” oraz ustawy
o Funduszu Kolejowym
Art. 1. W ustawie z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (Dz. U. z 2007 r. Nr 16,
poz. 94, z późn. zm.1)) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 33:
a) uchyla się ust. 5a,
b) po ust. 8 dodaje się ust 8a-8d w brzmieniu:
„8a. W przypadku odmowy zatwierdzenia stawek, o których mowa w ust. 7,
w całości albo w części, obowiązują odpowiednio stawki zatwierdzone w ostatniej
decyzji Prezesa UTK dotyczącej danego zarządcy.
8b. W przypadku, o którym mowa w ust. 8a nie stosuje się terminu ogłoszenia,
o którym mowa w ust. 9.
8c. W przypadku odmowy zatwierdzenia stawek, o którym mowa w ust. 8, zarządca,
po wprowadzeniu zmian wynikających ze stwierdzonych niezgodności, ponownie
przekazuje stawki Prezesowi UTK w celu zatwierdzenia.
8d. W przypadku, o którym mowa w ust. 8c nie stosuje się ust. 9 i 9a .”;
2) w art. 38:
a) ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„Koszty utrzymania infrastruktury kolejowej, z zastrzeżeniem ust. 1 pkt 2, pokrywane
są przez zarządcę, z tym że mogą być one pokrywane z budżetu państwa, przez
jednostki samorządu terytorialnego oraz z innych źródeł.”,
b) po ust. 3 dodaje się ust. 3a i 3b w brzmieniu:
„3a. Działalność zarządcy, która nie może być sfinansowana z opłat za korzystanie
z infrastruktury kolejowej, może być finansowana z budżetu państwa lub Funduszu
Kolejowego.
3b. Działalność, o której mowa w ust. 3a, kwotę przeznaczoną na jej finansowanie,
zasady jej rozliczenia, zadania nałożone na zarządcę oraz zachęty do zmniejszania
1) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2007 r. Nr 176, poz. 1238
i Nr 191, poz. 1374, z 2008 r. Nr 59, poz. 359, Nr 144, poz. 902, Nr 206, poz. 1289 i Nr 227, poz. 1505, z 2009 r.
Nr 1, poz. 3, Nr 18, poz. 97, Nr 19, poz. 100, Nr 98, poz. 817, Nr 115, poz. 966, Nr 157, poz. 1241 i Nr 214,
poz. 1658, z 2011 r. Nr 5, poz. 13, Nr 102, poz. 586, Nr 106, poz. 622, Nr 187, poz. 1113, Nr 205, poz. 1209,
Nr 227, poz. 1367, Nr 230, poz. 1372 i Nr 233 poz. 1381, z 2012 r. poz. 460 i 951 oraz z 2013 r. poz. 628.
kosztów zapewniania infrastruktury i poziomu opłat za dostęp określa umowa zawarta
pomiędzy ministrem właściwym do spraw transportu a zarządcą.”;
3) Art. 38a otrzymuje brzmienie:
„1. Minister właściwy do spraw transportu może dofinansować z budżetu państwa lub
Funduszu Kolejowego koszty remontu i utrzymania infrastruktury kolejowej, jeżeli
infrastruktura ta jest udostępniana przez zarządcę na zasadach określonych w ustawie.
2. Dofinansowanie, o którym mowa w ust. 1, jest realizowane na podstawie umowy
zawartej, na okres nie krótszy niż 3 lata, pomiędzy ministrem właściwym do spraw
transportu a zarządcą.
3. Umowa określa w szczególności obowiązki zarządcy i wielkość dofinansowania, w tym
na zmniejszenie kosztów i wysokości opłat za korzystanie z infrastruktury. Umowa może
określać inne cele, w tym określone w art. 33 ust. 5c.”.
Art. 2. W ustawie z dnia 16 grudnia 2005 r. o Funduszu Kolejowym (Dz. U. z 2006 r. Nr 12,
poz. 61, z późn. zm 2)) uchyla się art. 3c.
Art. 3. W ustawie z dnia 8 września 2000 r. o komercjalizacji, restrukturyzacji
i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego „Polskie Koleje Państwowe” (Dz. U. z 2000 r.
Nr 84, poz. 948, z późn. zm.3), w art. 15 uchyla się ust. 7.
Art. 4. Ustawa wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia, z wyjątkiem
art. 2, który wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2014 r.
2) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2009 r. Nr 115, poz. 966,
z 2010 r. Nr 108, poz. 686 i Nr 247, poz. 1651 oraz z 2011 r. Nr 187, poz. 1113.
3) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2001 r. Nr 100, poz. 1086 i Nr 154, poz. 1802,
z 2002 r. Nr 205, poz. 1730 i Nr 240, poz. 2055, z 2003 r. Nr 6, poz. 63, Nr 80, poz. 720 i Nr 203, poz. 1966,
z 2004 r. Nr 96, poz. 959 i Nr 120, poz. 1252, z 2005 r. Nr 157, poz. 1315 i Nr 184, poz. 1539, z 2006 r. Nr 12,
poz. 63 i Nr 157, poz. 1119, z 2008 r. Nr 97, poz. 624, Nr 193, poz. 1196 i Nr 206, poz. 1289, z 2009 r. Nr 6,
poz. 33, z 2010 r. Nr 108, poz. 686 i Nr 247, poz. 1651 oraz z 2011 r. Nr 168, poz. 1002.
2
UZASADNIENIE
Głównym celem projektowanej ustawy jest wprowadzenie do krajowego systemu prawnego
rozwiązań umożliwiających:
1) finansowanie działalności zarządcy infrastruktury kolejowej na nowych zasadach,
niezbędnych dla właściwego wdrożenia wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE
w sprawie C-512/10 – oczekiwane wdrożenie przed 1 stycznia 2014 r.;
2) usunięcie luki w prawie, polegającej na braku regulacji sytuacji, kiedy Prezes Urzędu
Transportu Kolejowego odmówi zatwierdzenia proponowanych przez zarządcę
wysokości stawek dostępu – oczekiwane wdrożenie przed 15 grudnia 2013 r.;
3) wyeliminowanie z systemu prawnego regulacji, które powodują generowanie
po stronie zarządcy infrastruktury kolejowej, nieuzasadnionych strat finansowych.
Odnośnie do pkt 1:
W dniu 30 maja 2013 roku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał wyrok
w sprawie C-512/10, w którym stwierdzono, że Rzeczpospolita Polska uchybiła
zobowiązaniom ujętym w art. 6 ust. 2 (brak stworzenia „zachęt do zmniejszenia kosztów
zapewnienia infrastruktury i wielkości opłat za dostęp”) oraz art. 7 ust. 3 (pobieranie opłaty za
dostęp do infrastruktury w oparciu o koszty inne niż „bezpośrednio ponoszone jako rezultat
wykonywania przewozów pociągami”) dyrektywy 2001/14/WE Parlamentu Europejskiego
i Rady z dnia 26 lutego 2001 r. w sprawie alokacji zdolności przepustowej infrastruktury
kolejowej i pobierania opłat za użytkowanie infrastruktury kolejowej oraz przyznawania
świadectw bezpieczeństwa (Dz. Urz. UE L 75 z 15.3.2001, str. 29) zmienionej dyrektywą
2004/49/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. Wyrok podlega
natychmiastowej wykonalności. Brak jego wykonania, będzie skutkował nałożeniem na
Rzeczpospolitą Polską adekwatnych kar finansowych, tj. takich, które będą na tyle dotkliwe,
by zmusić Państwo do wypełnienia obowiązku i ukarać za brak wypełnienia w przeszłości.
Dla pełnego wdrożenia wyroku niezbędna jest zmiana zasad finansowania zarządcy
infrastruktury. Koszty, które obecnie finansowane są z dotacji budżetowej, mają być co do
zasady finansowane z przychodów od przewoźników kolejowych, natomiast koszty, które
dotychczas zarządca infrastruktury finansował z przychodów od przewoźników mają być
finansowane z budżetu państwa. Zaproponowane w art. 1 pkt 1 ppkt a oraz w pkt 2 i 3
przepisy umożliwiają opisaną zmianę. Wskazane jest, aby zmiany takie, m.in. z uwagi na
roczne budżetowanie, wprowadzane były z dniem 1 stycznia danego roku.
Przepis ujęty w art. 1 pkt 2 lit. b projektu ustawy nie przewiduje obowiązku, a jedynie
możliwość finansowania z budżetu państwa działalności zarządcy. Ustanowienie ustawowego
obowiązku finansowania działalności zarządcy, powodowałoby, że Skarb Państwa byłby
zobowiązany finansować każdego zarządcę infrastruktury kolejowej. Taka sytuacja byłaby
nie tylko niekorzystna z punktu widzenia finansów państwa, ale także nie jest wymagana
przepisami unijnymi.
Ponadto art. 6 ust. 2 i 3 dyrektywy 2001/14/WE (obecnie art. 30 dyrektywy Parlamentu
Europejskiego i Rady 2012/34/UE w sprawie utworzenia jednolitego europejskiego obszaru
kolejowego) zobowiązują państwa członkowskie, do zawarcia umowy, która stwarzałaby
zachęty dla zarządcy do zmniejszenia kosztów zapewniania infrastruktury i wielkości opłat za
dostęp. Kwestia ta zostanie uregulowana w nowym ust. 3b w art. 38 ustawy o transporcie
kolejowym (art. 1 pkt 2 ppkt b projektu ustawy).
Poprzez uchylenie art. 3c ustawy o Funduszu Kolejowym, o czym mowa w art. 2 projektu
ustawy, rezygnuje się w 2014 r. z wykupu od PKP S.A. akcji PKP PLK S.A. w kwocie
500 mln zł. Kwota ta docelowo zostanie przeznaczona na sfinansowanie działalności PKP
PLK S.A. w celu umożliwienia prawidłowego wykonania wyroku.
Odnośnie do pkt 2:
W zakresie art. 1 pkt 1 ppkt b projekt ustawy zakłada usunięcie luki w prawie, polegającej na
braku regulacji sytuacji, kiedy Prezes Urzędu Transportu Kolejowego, odmówi zatwierdzenia
proponowanych przez zarządcę wysokości stawek dostępu. Zgodnie z przedstawioną
propozycję, do czasu zatwierdzenia stawek proponowanych przez zarządcę, w zakresie
w jakim nie zostaną zatwierdzone, będą obowiązywały stawki za dostęp do infrastruktury
kolejowej w dotychczasowej wysokości. W tym celu dokonuje się uzupełnienia treści art. 33
ust. 8 ustawy o transporcie kolejowym.
Odnośnie do pkt 3:
Zgodnie z uchylanym art. 15 ust. 7 ustawy o PKP, wydatki budżetu państwa przekazane
w danym roku na finansowanie inwestycji na liniach kolejowych o państwowym znaczeniu
zwiększają kapitał zakładowy PKP PLK SA, a związane z tym akcje w podwyższonym
kapitale zakładowym Spółki obejmuje Skarb Państwa reprezentowany przez ministra
właściwego do spraw transportu. Podwyższenie kapitału zakładowego PKP PLK SA zgodnie
z ww. przepisem negatywnie wpływa na wynik finansowy Spółki a wzrost zaangażowania
publicznego w inwestycje realizowane przez PKP PLK SA będzie powodował narastanie
skumulowanej straty na kapitale. Powyższe jest istotne w obecnej sytuacji finansowej PKP
PLK SA charakteryzującej się znaczną amortyzacją spowodowaną dużymi nakładami
inwestycyjnymi finansowanymi ze środków innych niż środki własne Spółki. Projektowany
przepis, pomoże wypełnić wymóg zbilansowania zarządcy, o którym mowa w art. 8 ust. 4
Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/34/UE z dnia 21 listopada 2012 r.
w sprawie utworzenia jednolitego europejskiego obszaru kolejowego (wersja przekształcona).
Pierwotnie, przepis art. 15 ust. 7 ustawy o PKP stanowił instrument służący stopniowemu
zwiększaniu przez Skarb Państwa pakietu akcji posiadanych w PKP PLK SA i docelowo
uniezależnieniu Spółki od Grupy PKP. Dodatkowe instrumenty przyśpieszające proces
uniezależnienia PKP PLK SA od Grupy PKP przewidują możliwość nabywania od PKP SA
przez Skarb Państwa reprezentowany przez ministra właściwego do spraw transportu części
akcji Spółki ze środków Funduszu Kolejowego. Mając na uwadze aktualną strukturę
akcjonariatu PKP PLK SA (wg stanu na dzień 31 sierpnia 2013 r. PKP SA posiadała
na Walnym Zgromadzeniu PKP PLK SA prawo głosu z 42,39% akcji Spółki) należy
stwierdzić, że pierwotny cel wprowadzenia powyższego przepisu został osiągnięty.
2
Dokumenty związane z tym projektem:
-
2191
› Pobierz plik