Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw

– 15 – 
leasingu lub  innej umowy o  podobnym  charakterze  przed  dniem  wejścia  w  życie  niniejszej 
ustawy: 
1) 
ewidencję,  o  której mowa w art.  86a ust.  4 pkt  1  ustawy zmienianej w art.  1, 
w brzmieniu  nadanym  niniejszą  ustawą,  prowadzi  się  począwszy  od  dnia,  w  którym 
poniesiono pierwszy,  od  dnia  wejścia  w  życie  niniejszej  ustawy,  wydatek  związany 
z tymi pojazdami;  
2) 
 informację, o której mowa w art. 86a ust. 12 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu 
nadanym niniejszą ustawą, składa się w terminie 7 dni od dnia, w którym poniesiono 
pierwszy,  od  dnia  wejścia  w  życie  niniejszej  ustawy,  wydatek  związany  z  tymi 
pojazdami.  
Art. 9.  1. Dodatkowe badanie techniczne, o  którym mowa w art.  86a ust.  10 pkt  1 
ustawy zmienianej w art.  1, w  brzmieniu  nadanym  niniejszą  ustawą,  powinno  być 
przeprowadzone w terminie najbliższego obowiązkowego okresowego badania technicznego, 
nie później jednak niż przed upływem 3 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.  
2. Jeżeli przed terminem najbliższego obowiązkowego badania technicznego lub przed 
upływem  3  miesięcy  od  dnia  wejścia  w  życie  niniejszej  ustawy,  pojazd,  o  którym mowa 
w art. 86a ust. 9 pkt 1 i 2 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, 
jest przedmiotem dostawy, dodatkowe badanie techniczne, o którym mowa w art. 86a ust. 10 
pkt  1  ustawy zmienianej w art.  1, w  brzmieniu  nadanym  niniejszą  ustawą,  powinno  być 
przeprowadzone nie później niż przed dniem dokonania dostawy. 
3. Zaświadczenia wydane przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy dla pojazdów, 
o  których mowa w art.  86a ust.  2 pkt  1  ustawy zmienianej w art.  1, w  brzmieniu 
dotychczasowym, zachowują ważność na potrzeby stosowania art. 86a ust. 9 pkt 1 lit. a tej 
ustawy, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą. 
Art. 10. 1. Przepisy art. 90b ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą 
ustawą,  stosuje  się  do  pojazdów  samochodowych  nabytych,  importowanych  lub 
wytworzonych przez podatnika od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy, z zastrzeżeniem 
ust. 2. 
2. Przepisy art.  90b ust.  1 pkt  2  oraz ust.  6  ustawy  zmienianej w art.  1, w  brzmieniu 
nadanym  niniejszą  ustawą,  stosuje  się  również  odpowiednio  do  sprzedaży  pojazdów 
samochodowych, o których mowa w art. 7.  
– 16 – 
Art. 11.  1.  Obniżenia  kwoty  lub  zwrotu  różnicy  podatku  należnego  nie  stosuje  się  do 
nabywanych przez podatnika do dnia 30  czerwca 2015  r. paliw silnikowych, oleju 
napędowego oraz gazu, wykorzystywanych do napędu: 
1) 
samochodów osobowych; 
2) 
innych  niż  samochody  osobowe  pojazdów  samochodowych  o  dopuszczalnej masie 
całkowitej  nieprzekraczającej  3,5  tony, w  których  liczba  miejsc  (siedzeń)  łącznie 
z miejscem dla kierowcy wynosi: 
a) 
1 – jeżeli dopuszczalna ładowność jest mniejsza niż 425 kg, 
b) 
2 – jeżeli dopuszczalna ładowność jest mniejsza niż 493 kg, 
c) 
3 lub więcej – jeżeli dopuszczalna ładowność jest mniejsza niż 500 kg. 
2. Przepis ust. 1 nie dotyczy pojazdów samochodowych, które są wykorzystywane przez 
podatnika wyłącznie do działalności gospodarczej. 
3.  Dopuszczalna  ładowność  pojazdu  oraz  liczba  miejsc  (siedzeń),  o  których mowa 
w ust. 1 pkt  2,  określona  jest na podstawie dokumentów wydanych zgodnie z  przepisami 
o ruchu drogowym. Pojazdy, które w  dokumentach, o  których mowa w  zdaniu pierwszym, 
nie  mają  określonej  dopuszczalnej  ładowności  lub  liczby  miejsc,  uznaje  się  również  za 
samochody osobowe, o których mowa w ust. 1 pkt 1.  
Art. 12.  1. W  przypadku  pojazdów  samochodowych  będących  przedmiotem  umowy 
najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej przed dniem 
wejścia  w  życie  niniejszej  ustawy,  w  stosunku do których na  dzień  poprzedzający  dzień 
wejścia w życie niniejszej ustawy kwotę podatku naliczonego stanowiła cała kwota podatku 
od towarów i usług wykazanego na fakturze, nie stosuje się art. 86a ust. 1 ustawy zmienianej 
w art.  1, w  brzmieniu  nadanym  niniejszą  ustawą,  w  odniesieniu do wydatków, o  których 
mowa w art. 86a ust. 2 pkt 2 tej ustawy, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą. 
2. Przepis ust.  1  ma zastosowanie w  odniesieniu do umów, o  których mowa w  tym 
przepisie: 
1) 
bez uwzględnienia zmian umowy dokonywanych po wejściu w życie niniejszej ustawy 
oraz  
2) 
pod warunkiem że: 
a) 
pojazdy  samochodowe  będące  przedmiotem  tych  umów  zostały  wydane 
podatnikowi przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, 
– 17 – 
b) 
umowa  została  zarejestrowana  przez  podatnika  dokonującego  odliczenia we 
właściwym  dla  niego  urzędzie  skarbowym  najpóźniej  w  terminie 30  dni od dnia 
wejścia w życie niniejszej ustawy.  
Art. 13. 1. Przepisy ustaw zmienianych w art. 2 i art. 3, w brzmieniu nadanym niniejszą 
ustawą, stosuje się do samochodów osobowych: 
1) 
nabytych lub wytworzonych przez podatnika od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy; 
2) 
używanych  na  podstawie  umowy  najmu,  dzierżawy,  leasingu  lub  innej  umowy 
o podobnym charakterze zawartej od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy. 
2. W przypadku, o którym mowa w art. 10 ust. 2, przepisy art. 14 ust. 2 pkt 7f i ust. 2d 
oraz art.  23 ust.  1 pkt  43 lit.  c i ust.  3c ustawy zmienianej w art.  2, w  brzmieniu nadanym 
niniejszą ustawą, oraz art. 12 ust. 1 pkt 4g i ust. 10 oraz art. 16 ust. 1 pkt 46 lit. c i ust. 7c 
ustawy zmienianej w art. 3, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, stosuje się odpowiednio. 
Art. 14.  W  przypadku gdy przed dniem 1  stycznia 2015  r. dokonano czasowej 
rejestracji, o której mowa w art. 74 ust. 2 pkt 1 ustawy zmienianej w art. 4, bez dołączonego 
do wniosku o  rejestrację  zaświadczenia,  o  którym mowa w art.  72 ust.  1 pkt  8  tej ustawy, 
w brzmieniu  obowiązującym  przed  dniem  1  stycznia 2015  r., wydanie dowodu 
rejestracyjnego po dniu 1 stycznia 2015 r. nie wymaga złożenia tego zaświadczenia.  
Art. 15. Przepis art. 7 stosuje się do rozliczeń za okresy rozliczeniowe rozpoczynające 
się od dnia 1 stycznia 2014 r. 
Art. 16.  Ustawa wchodzi w  życie  po  upływie  14  dni  od  dnia  ogłoszenia,  z  wyjątkiem 
art. 1 pkt 8 i 9, art. 4 i art. 6, które wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2015 r. 
UZASADNIENIE 
 
I. Wprowadzenie  
Projektowana ustawa wprowadza zmiany w ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o podatku 
od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej 
„ustawą  o VAT” oraz w ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od 
osób fizycznych  (Dz.  U.  z  2012  r.  poz.  361,  z  późn.  zm.), ustawie z dnia 15 lutego 
1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397, 
z późn.  zm.),  ustawie  z dnia 20 czerwca 1997 r.  –  Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. 
z 2012  r.  poz.  1137,  z  późn.  zm.),  ustawie  z  dnia  16  listopada  2006  r.  o  opłacie 
skarbowej  (Dz.  U.  z  2012  r.  poz.  1282,  z  późn.  zm.).  Zmiany  dostosowujące 
wprowadzane są także w ustawie z dnia 10 września 1999 r. – Kodeks karny skarbowy 
(Dz. U. z 2013 r. poz. 186, z późn. zm.). 
Podstawowym celem projektowanych zmian jest kompleksowe uregulowanie 
w przepisach  o  podatku  od  towarów  i  usług  zasad  odliczania  i  rozliczania  wydatków 
dotyczących  samochodów  osobowych  oraz  innych  pojazdów  samochodowych 
o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony. Podstawą wprowadzenia ww. zmian jest 
przede wszystkim decyzja wykonawcza Rady upoważniająca Rzeczpospolitą Polską do 
stosowania  środków  stanowiących  odstępstwo  od  art.  26  ust.  1  lit.  a)  i  art.  168 
dyrektywy 2006/112/WE  w  sprawie  wspólnego  systemu  podatku  od  wartości  dodanej 
(Dz.  Urz.  UE  L  353  z  28.12.2013,  str.  51),  zwana  dalej  „decyzją  wykonawczą”. 
Wprawdzie  decyzja  wykonawcza  obowiązuje  do  dnia  31  grudnia  2016  r.  jednak 
zgodnie  z  art.  3  ust.  2  tej  decyzji  zakłada  się  wystąpienie  o  przedłużenie  środków 
określonych  w  przedmiotowej  decyzji  na  kolejne  lata  (z  uwzględnieniem  wniosków 
płynących ze sprawozdania dotyczącego stosowania tych szczególnych regulacji).  
Konsekwencją  zmian  w  podatku  VAT  są  zmiany  dostosowawcze  w podatkach 
dochodowych.  
Problem  dotyczący  zakresu  wykorzystywania  przez  podatników  VAT  w  ramach 
prowadzonej  działalności  gospodarczej  samochodów  osobowych  i  innych  pojazdów 
samochodowych  (do  3,5  tony)  został  zidentyfikowany  przez  większość  państw 
członkowskich Unii Europejskiej. Samochody te są bowiem niezbędne w działalności 
gospodarczej,  równocześnie  jednak  –  jako  niezbędne  w  życiu  prywatnym  –  są  także 
wykorzystywane do celów prywatnych podatnika lub jego pracowników. Z uwagi na 
specyfikę  tych  samochodów  polegającą  na  możliwości  równoczesnego 
wykorzystywania  ich  do  celów  „służbowych”  i  „prywatnych”  bardzo  trudne  jest 
dokładne  określenie  zakresu  wykorzystywania  pojazdów  do  celów  niezwiązanych 
z prowadzeniem  działalności  gospodarczej.  Jeśli  nawet  w  niektórych przypadkach jest 
to możliwe, procedura z tym związana jest często bardzo skomplikowana i uciążliwa, 
zarówno dla podatników, jak i dla administracji podatkowej. Brak prostych zasad 
(często mających źródło w obiektywnych przesłankach) odliczania podatku naliczonego 
z tytułu wydatków związanych z pojazdami samochodowymi, które z uwagi na swoją 
konstrukcję  mogą  być  wykorzystywane  także  do  celów  prywatnych,  lub  zasad 
opodatkowywania  tego  użytku  prywatnego  sprzyja  nadużyciom  w  podatku  VAT, 
polegającym  na  nieuzasadnionym  odliczaniu  tego  podatku  lub  uchylaniu  się  od 
opodatkowania,  wynikającemu  z  niewłaściwego  prowadzenia  dokumentacji 
podatkowej. Problem ten został również dostrzeżony przez Komisję Europejską, która 
w  2004  r.  podjęła  próbę  zharmonizowania  zakresu  kosztów, dla których uzasadnione 
jest  wyłączenie  prawa  do  odliczenia  i  zaproponowała  uzgodnienie  przepisów 
dotyczących  między  innymi  samochodów  osobowych.  Ponieważ  zbliżanie  przepisów 
w tym  zakresie  nie  pozostawało  bez  wpływu  na  budżety  państw  członkowskich do 
chwili obecnej nie zdołano osiągnąć porozumienia w tej kwestii.  
Mając  na  uwadze  powyższe  oraz  systemowe  założenia  podatku  od  wartości  dodanej, 
a w szczególności zasadę neutralności, zgodnie z którą podatnikowi przysługuje prawo 
do odliczenia kwoty podatku naliczonego zawartego w nabywanych towarach 
i usługach,  które  związane  są  wyłącznie  z  czynnościami  opodatkowanymi 
wykonywanymi  w  ramach  prowadzonej  przez  podatnika  działalności  gospodarczej, 
w kilkunastu  państwach  członkowskich  Unii  Europejskiej  wprowadzono ograniczone 
prawo do odliczenia podatku naliczonego w odniesieniu do samochodów osobowych 
i pojazdów samochodowych konstrukcyjnie im podobnych. Z uwagi na wspomniany 
brak  harmonizacji  w  tym  obszarze  podstawą  prawną  takich  działań  są  decyzje 
derogacyjne  wydane  na  podstawie  art.  395  dyrektywy  2006/112/WE  lub  też 
ograniczenia zachowane przez państwa członkowskie na podstawie zasady stand still.  
  
                                                 
1  Wniosek  z  dnia  29  października  2004  r.  dotyczący  dyrektywy  Rady  zmieniającej  dyrektywę 
77/388/EWG  w  celu  uproszczenia  zobowiązań  wynikających  z  podatku  od  wartości  dodanej 
(COM/2004/0728, końcowy CNS 2004/0261,0262). 
2