Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw

wynika,  iż  obowiązkiem  rejestracji  objęte 
zostałyby  nie  tylko  umowy  najmu, 
dzierżawy  czy  leasingu  dotyczące 
pojazdów, o których mowa w art. 86a ust. 
2 pkt 6) ustawy o VAT, ale także umowy 
dotyczące  wszystkich  innych  pojazdów 
wymienionych w art. 86a ust. 2 ustawy o 
VAT (np. pojazdów samochodowych, 
które mają otwartą część przeznaczoną do 
przewozu  ładunków  oraz  pojazdów 
samochodowych,  które  posiadają  kabinę 
kierowcy i nadwozie przeznaczone do 
przewozu  ładunków  jako  konstrukcyjnie 
oddzielne  elementy  pojazdu).  Biorąc pod 
uwagę,  iż  pojazdy  te  już  na  gruncie 
przepisów obowiązujących do 31 grudnia 
2013  r.  uprawniały  podatników  do 
odliczenia  pełnej  kwoty  podatku  VAT, 
bez  konieczności  rejestracji  umów,  na 
podstawie 
których 
były 
one 
wykorzystywane,  zaś  od  1  stycznia  2014 
r.  jedyną  nową  kategorią  pojazdów, 
wobec których podatnik uprawniony jest 
do odliczenia pełnej kwoty podatku VAT, 
są  pojazdy,  o  których  mowa  w  art.  86a 
ust. 2 pkt 6) ustawy o VAT, wnioskujemy 
by  obowiązek  rejestracji  umów  najmu, 
dzierżawy, leasingu i umów o podobnym 
charakterze  we  właściwym  urzędzie 
skarbowym  dotyczył  wyłącznie  umów, 
których  przedmiotem  są  pojazdy,  o 
których mowa w art. 86a ust. 2 pkt 6) 
 
92 
ustawy o VAT. Dodatkowym argumentem 
za  przyjęciem  takiego  rozwiązania  jest 
fakt,  iż  w  przypadku  pozostałych 
pojazdów samochodowych wymienionych 
w art. 86a ust. 2 pkt 1) –  5) ustawy o 
VAT, uprawnienie podatników do 
odliczenia podatku naliczonego VAT 
zostało  uzależnione  od  przeprowadzenia 
dodatkowego badania technicznego 
pojazdu, potwierdzonego zaświadczeniem 
wydanym  przez  stację  kontroli  pojazdów 
oraz  stosowną  adnotacją  w  dowodzie 
rejestracyjnym pojazdu. Wymóg 
dodatkowej rejestracji umów najmu, 
dzierżawy  bądź  leasingu,  na  podstawie 
których pojazdy takie są wykorzystywane 
jest  więc  całkowicie  zbędny  z 
perspektywy 
możliwości  weryfikacji 
uprawnień  podatnika  do  zachowania 
prawa do odliczenia podatku VAT – 
weryfikacja  ta  może  być  bowiem 
przeprowadzona w oparciu o (i) 
zaświadczenie  wydane  przez  stację 
kontroli  pojazdów  oraz  (ii)  adnotację 
zawartą  w  dowodzie  rejestracyjnym 
pojazdu. Konsekwentnie wnioskujemy o 
ograniczenie  obowiązku  rejestracji  umów 
najmu,  dzierżawy  czy  leasingu  we 
właściwym  urzędzie  skarbowym  do 
pojazdów samochodowych, o których 
mowa w art. 86a ust. 2 pkt 6) ustawy o 
VAT.      
 
93 
Art. 10 
Lewiatan 
Projektowany  art.  10  przewiduje  ochronę  Uwaga nieuwzględniona. 
tzw. praw nabytych przez podatników,  Odesłanie  do  art.  86  wskazuje,  że  mają 
którzy  wykorzystują  samochody  na  w przedmiotowym przypadku ogólne 
podstawie  umów  najmu,  dzierżawy,  zasady odliczania podatku. W kwestii 
leasingu oraz umów o podobnym praw nabytych  trudno jest w opisanej 
charakterze. 
Należy 
wskazać 
na  sytuacji  mówić  o  prawach  nabytych, 
następujące  wątpliwości  i  problemy  jeśli  podatnik  nawet  nie  dysponuje 
kreowane przez projektowany przepis:  
pojazdem samochodowym czyli nie 
1. ust. 1 wskazuje,  że  w  przypadku  rozpoczął użytkowania tego pojazdu. 
pojazdów samochodowych 
wykorzystywanych przez podatników na 
podstawie  powyższych  umów,  zawartych 
przed  dniem  wejścia  w  życie  ustawy 
zmieniającej,  kwotę  podatku  naliczonego 
stanowi dla podatnika kwota,  jaka 
wynikałaby z przepisów art. 86 ustawy o 
VAT  w  brzmieniu  obowiązującym  przed 
dniem  wejścia  w  życie  zmian.  Odnosząc 
się  do  art.  10  ust.  1  projektu  ustawy 
należy wskazać, iż obecny art. 86 ustawy 
o  VAT  nie  zawiera  żadnych  regulacji  w 
zakresie odliczenia  podatku VAT od 
pojazdów samochodowych. Przepisem, 
który reguluje te zagadnienia jest art. 86a 
ustawy o VAT i to do niego powinien 
odwoływać  się  projektowany  art.  10  ust. 
1; wnosimy  w  związku  z  tym  o  zmianę 
projektowanego art. 10 ust. 1,  tak by 
odwoływał  się  on  do  art.  86a  ustawy  o 
VAT. 
2  ust.  2  pkt  2  lit.  a)  przewiduje,  że 
warunkiem zachowania praw nabytych 
 
94 
będzie  wydanie  pojazdu  przed  dniem 
wejścia  ustawy  zmieniającej.  Wskazać 
należy,  że  ze  względu  na  bardzo  krótkie 
vacatio legis projektowanych zmian 
przyjęcie  takiego  rozwiązania  narusza 
konstytucyjne  zasady  pewności  prawa 
oraz działania podatników w zaufaniu do 
stanowionego  prawa.  W  szczególności 
wskazać należy, że w każdym przypadku, 
w  którym  dotychczas  zmieniały  się 
przepisy w zakresie prawa do odliczenia 
podatku VAT od pojazdów 
samochodowych  (a  więc  na  przełomie 
kwietnia i maja 2004 r., maja i czerwca 
2005  r.,  na  przełomie  grudnia  2010  r.  i 
stycznia  2011  r.),  przepisy  przejściowe 
zakładały  ochronę  praw  nabytych  tych 
najemców i leasingobiorców, którzy 
zawarli stosowne umowy przed dniem 
wejścia  w  życie  zmian.  Podatnicy  mają 
prawo  oczekiwać,  że  i  w  przypadku 
wdrożenia aktualnej decyzji wykonawczej 
Rady  takie  właśnie  rozwiązanie  zostanie 
przyjęte,  tj.  rozwiązanie  oparte  o  fakt 
zawarcia umowy na konkretny, 
sprecyzowany pojazd samochodowy. 
Przyjęcie 
odmiennego 
rozwiązania 
narusza  zasadę  pewności  prawa  oraz 
bezpośrednio  z  nią  związaną  zasadę 
działania  w  sposób  budzący  zaufanie 
podatników. 
Ponadto, sama konstrukcja ochrony praw 
 
95 
nabytych,  ograniczona  wyłącznie  do 
pojazdów  samochodowych,  które  zostały 
faktycznie wydane na rzecz podatnika, 
stanowi naruszenie konstytucyjnej zasady 
pewności  prawa  i  konieczności  ochrony 
określonych  praw  nabytych  przez 
podatnika. Już bowiem zawierając umowę 
najmu,  dzierżawy  bądź  leasingu,  a  także 
umowę o podobnym charakterze, podatnik 
przyjmuje 
na 
siebie 
określone 
zobowiązania,  ale  też  nabiera  praw 
wynikających  z  takiej  umowy.  Ma  tym 
samym  prawo  oczekiwać  określonych 
skutków zawarcia takiej umowy w 
przyszłości,  w  tym  również  skutków 
prawno-podatkowych. Ograniczenie 
ochrony praw nabytych wyłącznie do tych 
umów, na podstawie których pojazdy 
samochodowe  zostały  już  wydane, 
stanowi  tym  samym  niepełną,  a  tym 
samym 
wadliwą, 
naruszającą 
konstytucyjne  zasady  pewności  prawa, 
realizację ochrony praw nabytych.  
Wreszcie, 
analizując 
łącznie 
projektowany art. 10 ust. 2 pkt 2 lit. a) 
oraz art. 12, zgodnie z którym zmiany do 
ustawy miałyby wejść w życie po upływie 
14  dni  od  ogłoszenia  ustawy,  wskazać 
należy,  że  na  podstawie  przedmiotowych 
przepisów podatnik  w  żaden  sposób  nie 
jest w stanie ustalić daty, do której pojazd 
samochodowy miałby zostać wydany, tak 
 
96