Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw

3 000
2 500
2 000
1 500
1 000
500
0
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Art. 197 § 1-4
Art. 198
Art. 199 § 1-3
Art. 200
Art. 200a
Art. 200b
Art. 201
Art. 202 § 1-4b
Art. 203
Art. 204 § 1-4
RAZEM

Źródło: informacje statystyczne Ministerstwa Sprawiedliwości
Stabilna w ostatnich latach liczba postępowań wszczynanych zarówno przez organy
ścigania, jak i prowadzonych spraw sądowych, mimo wielu nowelizacji Kodeksu karnego,
jakie zostały dokonane na przestrzeni ostatnich lat, pozwala stwierdzić, iż zaproponowane
w projekcie zmiany nie będą skutkowały zwiększonymi wydatkami budżetu państwa.
W projekcie przewidziane zostały zarówno zmiany rozszerzające zakres kryminalizacji, jak
również propozycje ograniczenia ingerencji w zakres praw i wolności obywateli. Należy
zatem przyjąć, iż wydatki związane ze ściganiem i osądzeniem sprawców wskazanych
w projekcie przestępstw zostaną pokryte ze środków znajdujących się aktualnie w dyspozycji
organów ścigania oraz wymiaru sprawiedliwości.
Zaproponowane w projekcie zmiany w wysokości kar grożących za popełnienie niektórych
przestępstw z rozdziału XXV k.k. nie odbiegają od dotychczasowej praktyki orzeczniczej
sądów. Średni wymiar kar orzekanych za poszczególne przestępstwa mieści się we
wskazanych w projekcie granicach. Tym samym zmiany te nie będą miały wpływu na
wydatki budżetu państwa związane z wykonywaniem kary pozbawienia wolności.
5. Ocena skutków finansowych – wpływ na budżety jednostek samorządu
terytorialnego.

Zaproponowane w projekcie ustawy rozwiązania nie będą miały wpływu na budżety
16
jednostek samorządu terytorialnego.
6. Wpływ na konkurencyjność wewnętrzną i zewnętrzną gospodarki, rynek pracy,
sytuację i rozwój regionalny
Projektowana ustawa nie wywołuje skutków w sferze konkurencyjności zewnętrznej
i wewnętrznej gospodarki, rynku pracy i w zakresie rozwoju regionalnego.
7. Podmioty, na które oddziałuje projektowana regulacja
Wejście w życie projektowanej ustawy będzie miało wpływ na sądy, prokuratury, Policję,
małoletnich uczestników postępowania w sprawach karnych, oskarżonych i pokrzywdzonych
w sprawach o czyny przewidziane w rozdziale XXV, osoby wykonujące zawody związane
z pracą z małoletnimi oraz zatrudniających je pracodawców lub podmioty korzystające ze
świadczeń wolontariuszy.
8. Konsultacje społeczne
Projekt ustawy w ramach konsultacji został przekazany do zaopiniowania sądom
i prokuraturom apelacyjnym, Sądowi Najwyższemu, Krajowej Radzie Sądownictwa,
Rzecznikowi Praw Obywatelskich, Rzecznikowi Praw Dziecka, Prokuratorowi Generalnemu,
Stowarzyszeniu Prokuratorów Rzeczypospolitej Polskiej, Stowarzyszeniu Sędziów Polskich
„Iustitia”, Naczelnej Radzie Adwokackiej, Krajowej Izbie Radców Prawnych, Krajowej
Radzie Prokuratury, Krajowej Radzie Sądownictwa, Naczelnej Radzie Adwokackiej,
Krakowskiemu Stowarzyszeniu Terapeutów Uzależnień, Polskiemu Towarzystwu
Psychoterapii Uzależnień, Zarządowi Głównemu Polskiego Towarzystwa Psychologicznego,
Prezesowi Polskiego Towarzystwa Seksuologicznego, Prezydium Zarządu Głównego
Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, a także wielu podmiotom społecznym, w tym
Rudzkiemu Stowarzyszeniu Pomocy Ofiarom Przestępstw w Rudzie Śląskiej, Fundacji
Kidprotect.pl, Dolnośląskiemu Stowarzyszeniu Pomocy Ofiarom Przestępstw, Śląskiemu
Stowarzyszeniu Pomocy Ofiarom Przestępstw w Siemianowicach Śląskich, Dolnośląskiemu
Siemianowickiemu Stowarzyszeniu Pomocy Ofiarom Przestępstw „Karta 99” we Wrocławiu,
Stowarzyszeniu Pomocy Ofiarom Przestępstw im. Ireny Rajkowskiej we Wrocławiu, Fundacji
Dzieci Niczyje, Stowarzyszeniu „Pro Femina”, Stowarzyszeniu Kobiet „Konsola”, Polskiemu
Związkowi Kobiet Katolickich oraz Stowarzyszeniu „Pro-Ecpat” do Walki z Dziecięcą
Pornografią i Prostytucją.
W trakcie konsultacji wskazane powyżej podmioty wyraziły generalnie pozytywną opinię
o zasadności proponowanych zmian. Zgłoszone uwagi dotyczyły przede wszystkim
17
wydłużenia okresu przedawnienia karalności przestępstw o charakterze seksualnym, których
ofiarami byli małoletni, braku zatarcia skazania za niektóre przestępstwa z rozdziału XXV
k.k. oraz zaproponowanych granic ustawowego zagrożenia karą poszczególnych przestępstw.
Uczestnicy konsultacji proponowali między innymi rozszerzenie rozwiązania zawartego
w projektowanym art. 101 § 4 k.k. na inne kategorie przestępstw, których ofiarami są
małoletni. Należy jednak zauważyć, iż odrębne uregulowanie kwestii przedawnienia ścigania
przestępstw o charakterze seksualnym, popełnionych przeciwko małoletnim, podyktowane
jest charakterem tych przestępstw – ich wpływem na rozwój małoletniego, faktem, iż często
popełniane są one przez osoby bliskie ofierze, oraz specyfiką sfery życia, której dotyczą, co
wpływa na podjęcie decyzji o ujawnieniu faktu ich popełnienia. Okoliczności te, co do
zasady, nie zachodzą w odniesieniu do np. przestępstw przeciwko życiu i zdrowiu. Tym
samym brak jest podstaw do rozciągania na tę kategorię czynów wyjątkowej regulacji
dotyczącej przestępstw o charakterze seksualnym.
W odniesieniu do zagadnienia braku zatarcia skazania za niektóre przestępstwa
z rozdziału XXV k.k. (projektowany art. 106a k.k.) podnoszono zarzuty niezasadności takiego
rozwiązania, jako sprzecznego z założeniem resocjalizacji sprawcy. Z drugiej strony
niektórzy uczestnicy konsultacji opowiadali się za rozwiązaniem przeciwnym, tj. objęciem
wskazaną regulacją nowych kategorii przestępstw, w tym przede wszystkim przestępstw,
których ofiarami byli małoletni. Należy zauważyć, iż odmienny charakter przestępstw
o charakterze seksualnym oraz waga dobra, jakim jest rozwój psychoseksualny nieletnich,
uzasadniają przyjęcie odrębnych regulacji, w szczególności mających na celu zapobieżenie
powrotowi sprawcy do przestępstwa. Celowi temu służą zarówno możliwość orzeczenia
środków karnych o charakterze prewencyjnym, jak i trwałe przechowywanie informacji
o skazaniu i będącym jego podstawą czynie. Jednocześnie okoliczności te nie uzasadniają
rozciągnięcia stosowania tego wyjątkowego rozwiązania na inne kategorie przestępstw.
Modyfikacja sankcji za niektóre przestępstwa z rozdziału XXV k.k. podyktowana jest
koniecznością zapewnienia logicznej gradacji kar, tak aby ich wysokość odzwierciedlała
stopień społecznej szkodliwości czynu. Należy przy tym zauważyć, iż w odniesieniu do
przestępstw stypizowanych w art. 202 § 1 i art. 204 § 1 dokonano podwyższenia górnych
granic zagrożenia ustawowego, natomiast kary przewidziane za popełnienie przestępstw
z art. 202 § 4 i 4a k.k. określono na poziomie odpowiadającym praktyce orzeczniczej sądów.
Zaproponowane rozwiązania nie ograniczą możliwości karania za czyny dotychczas
określone w tych przepisach (odnoszące się do małoletnich poniżej 15 lat), pozostawiając
18
sądom wystarczający zakres swobody w określeniu wymiaru kary, w sposób zgodny
z charakterem popełnionego przestępstwa, w tym również wiekiem małoletniego.
























19/11-kt
19
TABELA ZBIEŻNOŚCI


1/ Ustawa z dnia …… o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw
TYTUŁ PROJEKTU:
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/93/UE z dnia 13 grudnia 2011 r. w sprawie
TYTUŁ WDRAŻANEGO AKTU PRAWNEGO /
zwalczania niegodziwego traktowania w celach seksualnych

WDRAŻANYCH AKTÓW PRAWNYCH 1):
i wykorzystywania seksualnego dzieci oraz pornografi dziecięcej, zastępująca decyzje ramową Rady
2004/68/WSiSW
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
PRZEPISY UNII EUROPEJSKIEJ 2)
Koniecz
Uzasadnienie
ność
uwzględnienia w
Jedn.
Treść przepisu UE 3)
wdrożen Jedn. red.
projekcie przepisów

Treść przepisu/ów projektu (*)
red.
ia
(*)
wykraczających poza

minimalne wymogi
T / N
prawa UE (**)
Art.1
Przedmiot
N






Niniejsza dyrektywa ustanawia minimalne normy

dotyczące określania przestępstw i kar dotyczących
niegodziwego traktowania w celach seksualnych i
wykorzystywania seksualnego dzieci, pornografi dziecięcej
oraz nagabywania dzieci dla celów seksualnych.
Wprowadza ona również przepisy służące lepszemu
zapobieganiu takim przestępstwom i lepszej ochronie
pokrzywdzonych w wyniku takich przestępstw.
Art. 2
Definicje
N






Na użytek niniejszej dyrektywy zastosowanie mają

następujące definicje:

a) "dziecko" oznacza każdą osobę w wieku poniżej 18 lat;

b) "wiek przyzwolenia" oznacza osiągnięty przez dziecko

wiek, poniżej którego zakazane jest – zgodnie z prawem
krajowym – podejmowanie czynności seksualnych z jego
udziałem;
c) "pornografia dziecięca" oznacza:
(i) wszelkie materiały ukazujące dziecko uczestniczące w
rzeczywistych lub symulowanych zachowaniach o
wyraźnie seksualnym charakterze;
(i ) wszelkie przedstawienia organów płciowych dziecka w
celach głównie seksualnych;