Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw
projekt dotyczy wprowadzenia zmian w prawie pracy w szczególności w zakresie: dyskryminacji, mobbingu, stosunku pracy, wynagrodzenia, obowiązków pracodawcy i pracownika, odpowiedzialności porządkowej pracownika oraz za mienie powierzone pracownikowi, czasu pracy, rozpatrywania sporów ze stosunku pracy oraz tworzenia i działalności związków zawodowych
- Kadencja sejmu: 7
- Nr druku: 1948
- Data wpłynięcia: 2013-10-07
- Uchwalenie: odrzucony na pos. nr 74 dnia 12-09-2014
1948
organizacji;
4) dostępu i warunḱw korzystania z instrument́w
rynku pracy
i usług rynku pracy określonych w ustawie
z dnia 20 kwietnia
2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy
oferowanych przez instytucje rynku pracy oraz instrument́w
rynku pracy i usług rynku pracy oferowanych przez
inne
podmioty działające na rzecz zatrudnienia, rozwoju zasob́w
ludzkich i przeciwdziałania bezrobociu.”;
2) w art. 8 po ust. 2 dodaje się ust. 3 w brzmieniu:
„3.
Każde nieŕwne traktowanie motywowane przeświadczeniem o
przynależności osoby lub ośb do grupy określonej w ust. 1 lub
powiązaniu z nią jest zakazane (dyskryminacja przez asocjację).”.
Art. 6. W ustawie z dnia 10 pádziernika 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu
za pracę (Dz. U. Nr 200, poz. 1679, z 2004 r. Nr 240, poz. 2407 oraz z 2005 r. Nr 157,
poz. 1314) w art. 6 uchyla się ust. 2 i 3.
Art. 7. W ustawie z dnia 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu spoŕw zbiorowych
(Dz. U. Nr 55, poz. 236, z ṕ́n. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 4 uchyla się ust. 1.
2) art. 22 otrzymuje brzmienie:
„Art. 22.
W obronie praw i intereśw pracowniḱw, ośb wykonujących pracę
zarobkową na podstawie innego stosunku prawnego niż stosunek
pracy, bezrobotnych oraz emeryt́w i rencist́w, związek zawodowy
działający w innym zakładzie pracy może zorganizować strajk
solidarnościowy na czas nie dłuższy niż jeden dzień roboczy. Przepisy
art. 17-21 stosuje się odpowiednio.”.
Art. 8. W ustawie z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji
Dz. U. z 2013 r. poz. 216) po art. 14 dodaje się art. 141 - 142 w brzmieniu:
„Art. 141.
Członkowie rady nadzorczej wybrani przez pracowniḱw, rolniḱw
lub rybaḱw muszą posiadać wykształcenie wyższe oraz 3 - letnie
doświadczenie zawodowe na stanowiskach pracy związanych z
działalnością gospodarczą, finansową, obsługą prawną, zarządzaniem
lub nadzorem właścicielskim.
Art. 142.
W przypadku niepowołania osobie wybranej przez pracowniḱw,
rolniḱw lub rybaḱw do rady nadzorczej, kt́ra spełnia wymaganie
określone w art. 141 przysługuje jej uprawnienie do wystąpienia do
sądu pracy z poẃdztwem o zobowiązanie sṕłki do złożenia
oświadczenia woli o powołaniu do rady nadzorczej. ”.
Art. 9. W ustawie z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. z
2001 r. Nr 79, poz. 854, z ṕ́n. zm wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 2:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1.
Prawo tworzenia i wstępowania do związḱw zawodowych mają
pracownicy bez względu w ramach stosunku pracy oraz osoby
niebędące pracownikami, kt́re wykonujące pracę zarobkową na
podstawie innego stosunku prawnego.”,
b) uchyla się ust. 2,
c) ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„3.
Przejście na emeryturę lub rentę nie pozbawia ośb, o kt́rych mowa
w ust. 1, prawa przynależności i wstępowania do związḱw
zawodowych.”;
2) po art. 13 dodaje się art. 131 w brzmieniu:
„Art. 131 1. Nie jest dopuszczalne sprawowanie przez jedną osobę funkcji w:
1) zarządzie lub komisji rewizyjnej zakładowej organizacji
związkowej przez okres dłuższy niż dwie kadencje bąd́
przez 10 lat, chyba że zakładowa organizacja zakładowa
liczy nie więcej niż 75 członḱw;
2) ponadzakładowych organach statutowych związḱw
zawodowych, a także zrzeszeń związḱw zawodowych i
oǵlnopolskich organizacji międzyzwiązkowych przez
okres dłuższy niż dwie kadencje bąd́ przez 10 lat.
2. Ponownie wyb́r do zarządu lub komisji rewizyjnej zakładowej
organizacji związkowej lub orgańw zrzeszeń związḱw zawodowych i
oǵlnopolskich organizacji międzyzwiązkowych, możliwy jest po
upływie okresu ŕwnego czasu sprawowania funkcji w zarządzie lub
komisji rewizyjnej.”;
3) w art. 251:
4 Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2001 r. Nr 100, poz. 1080 i Nr
128, poz. 1405, z 2002 r. Nr 135, poz. 1146 i Nr 240, poz. 2052, z 2003 r. Nr 63, poz. 590 i Nr 213, poz. 2081, z
2004 r. Nr 240, poz. 2407 oraz z 2008 r. Nr 90, poz. 562 i Nr 244, poz. 1454.
a) w ust. 1 pkt 1 otrzymuje brzmienie:
„1)
pracownikami lub osobami wykonującymi pracę zarobkową na
podstawie innego stosunku prawnego u pracodawcy objętego
działaniem tej organizacji albo”,
b) ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2.
Organizacja, o kt́rej mowa w ust. 1, na żądanie, kierowane do niej nie
częściej niż raz na kwartał, pracodawcy albo doẃdcy jednostki, o kt́rej
mowa w ust. 1 pkt 2, przedstawia w terminie 7 dni, informację o łącznej
liczbie członḱw tej organizacji, w tym o liczbie członḱw, o kt́rych
mowa w ust. 1, według stanu na ostatni dzień kwartału poprzedzającego
skierowanie do niej przedmiotowego żądania.”;
4) art. 28 otrzymuje brzmienie:
„Art. 28.
Pracodawca jest obowiązany udzielić na żądanie związku zawodowego
informacji niezbędnych do prowadzenia działalności związkowej, w
szczeǵlności informacji dotyczących warunḱw pracy i zasad
wynagradzania oraz umożliwić związkowi zawodowemu dostęp do
zakładowych form komunikowania się z pracownikami, w szczeǵlności
poprzez wskazanie służbowych telefońw i adreśw elektronicznych
skrzynek pocztowych pracowniḱw.”;
5) w art. 31 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1.
Prawo do zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy na okres kadencji
w zarządzie zakładowej organizacji związkowej przysługuje:
1) częściowo jednemu pracownikowi w miesięcznym wymiarze
godzin, nie większym niż połowa wymiaru pracy pracownika,
ŕwnym liczbie członḱw zatrudnionych w zakładzie pracy, gdy
ich liczba jest mniejsza od 75;
11)1 jednemu pracownikowi, gdy związek liczy od 75 do 150
członḱw zatrudnionych w zakładzie pracy, jednak w zakresie nie
większym od połowy wymiaru godzin pracy tego pracownika;
2) dwom pracownikom, gdy związek liczy od 151 do 500
członḱw zatrudnionych w zakładzie pracy, jednak w zakresie nie
większym od połowy wymiaru godzin pracy tego pracownika;
3) czterem pracownikom, gdy związek liczy od 501 do 1000
członḱw zatrudnionych w zakładzie pracy, jednak w zakresie nie
większym od połowy wymiaru godzin pracy tych pracowniḱw;
4) sześciu pracownikom, gdy związek liczy od 1001 do 2000
członḱw zatrudnionych w zakładzie pracy, jednak w zakresie nie
większym od połowy wymiaru godzin pracy tych pracowniḱw;
5) kolejnemu pracownikowi za każde rozpoczęte nowe pięćset,
gdy zakładowa organizacja związkowa liczy ponad 2000
członḱw zatrudnionych w zakładzie pracy, jednak w zakresie nie
większym od połowy wymiaru godzin pracy tych pracowniḱw;
6) w niepełnym wymiarze godzin i wtedy może ono być udzielane
większej liczbie pracowniḱw, zgodnie z zasadami zawartymi w
punktach poprzedzających.”.
Art. 10. Ustawa chodzi w życie po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia.
UZASADNIENIE
1. Cel projektowanej ustawy, aktualny stan prawny i potrzeba nowelizacji.
Proponowana nowelizacja stanowi pŕbę dokonania kompleksowej modernizacji
prawa pracy w Polsce, kt́ra opiera się na przeświadczeniu, że w globalizującej się
gospodarce konieczne jest zachowanie i obrona osiągnięć socjalnych europejskiego
państwa dobrobytu, standard́w zatrudnienia pracowniczego, ochrony przed
arbitralnością w dyrektywach i decyzjach pracodawcy oraz wzmocnienie
podmiotowości pracowniḱw, w tym roli zreformowanych i wzmocnionych związḱw
zawodowych, kt́rych funkcja – jako reprezentant́w pracowniḱw, jest w społecznej
gospodarce rynkowej niezwykle doniosła.
Wskazać należy, że wiele z obowiązujących aktualnie przepiśw Kodeksu pracy,
kt́ry uchwalono w 1974 roku, pozostaje w mocy w swoim pierwotnym znaczeniu i
brzmieniu. Przepisy te, wobec zmian zachodzących w Polsce, związanych z
transformacją ustrojową, nie przystają do wymoǵw obecnej gospodarki i nie spełniają
swojej roli. Podkreślenia wymaga także fakt, że dotychczasowe nowelizacje Kodeksu
pracy, kt́re zmierzały do zachowania powszechności standardu zatrudnienia
pracowniczego, nie spełniają w pełni swojej roli.
Jednym z podstawowych probleḿw polskiego świata pracy jest powszechne
zastępowanie przez pracodawcę uḿw o pracę, zatrudnieniem cywilnoprawnym bąd́
nadużywanie zatrudniania pracowniḱw na podstawie uḿw o pracę na czas
określony. Gruntowna nowelizacja Kodeksu pracy z 1996 roku, kt́rej jednym z ceĺw
było wyráne podkreślenie zakazu zastępowaniu zatrudnienia pracowniczego
stosunkiem cywilnoprawnym, nie zapobiegła tym negatywnym i nielegalnym
zjawiskom, kt́rych skutkiem jest z jednej strony pozbawianie pracowniḱw należnych
im praw, a z drugiej prowadzenie przez pracodawćw nieuczciwej konkurencji
polegającej na nieuprawnionym uchylaniu się od opłacania koszt́w pracy. Według
danych Gł́wnego Urzędu Statystycznego w 2010 roku, 546,7 tysiąca Polaḱw
wykonywało pracę wyłącznie na podstawie umowy cywilnoprawnej. W 2011 roku
było to już 1.012,9 tysięcy zatrudnionych. Dane te nie uwzględniają ponadto
podejmowania przez osoby fizyczne działalności gospodarczej, co w realiach
rynkowych, dzieje się często pod presją pracodawcy i służy jedynie zastępowaniu
zatrudnienia w oparciu o stosunek pracy – kontraktem cywilnym.
Ŕwnolegle, erozji ulega model zatrudnienia w oparciu o umowę o pracę na czas
nieokreślony, kt́ra biorąc pod uwagę jej społeczno-ekonomiczne przeznaczenie,
winna być najczęstszą i najbardziej powszechną formą zatrudniania pracowniḱw.
Zgodnie z raportem „Praca Polska 2010” przygotowanym przez Biuro Eksperckie
Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” Polska, na tle kraj́w Unii Europejskiej ma
najwyższy odsetek ośb zatrudnionych na podstawie uḿw na czas określony.
Wskánik ten wynosił w 2010 roku aż 27,1 proc. W tym samym czasie zatrudnienie
terminowe u sąsiad́w Polski miało dużo bardziej ograniczony charakter. W
Niemczech wynosiło 14,6 proc., w Republice Czeskiej 8,7 proc., a na Litwie jedynie 3
proc. przy średniej unijnej na poziomie 13,8 proc. Nie istnieją więc żadne obiektywne
czynniki zewnętrzne, kt́re wskazywałyby że ten trend ma uzasadnienie w procesach
innych niż krajowych i związanych bezpośrednio z organizacją rynku pracy w Polsce.
Nie ma także żadnego uzasadnienia, aby zatrudnienie terminowe było w Polsce
stosowane dwukrotnie częściej niż średnio w Unii Europejskiej.
Podkreślić należy, że dwa wskazane wyżej problemy: zastępowanie stosunku
pracy umowami cywilnoprawnym oraz powszechność zatrudnienia w oparciu o
umowy o pracę na czas określony przyczyniają się do prekaryzacji życia szerokich
grup społecznych, a w niekt́rych branżach takich jak budownictwo, ochrona ośb i
Dokumenty związane z tym projektem:
-
1948
› Pobierz plik