Poselski projekt ustawy o ochronie lokatorów

w celu dokonania:
1) okresowego, a w szczególnie uzasadnionych wypadkach również doraźnego, przeglądu
stanu i wyposażenia technicznego lokalu oraz ustalenia zakresu niezbędnych prac i ich
wykonania;
2) zastępczego wykonania przez właściciela prac obciążających lokatora.
4. Jeżeli rodzaj koniecznej naprawy tego wymaga, lokator jest obowiązany opróżnić lokal i
przenieść się na koszt właściciela do lokalu zastępczego, jednak na czas nie dłuższy niż rok.
Po upływie tego terminu właściciel jest obowiązany udostępnić lokatorowi w ramach
istniejącego stosunku prawnego naprawiony lokal. Czynsz za lokal zastępczy, bez względu na
jego wyposażenie techniczne, nie może być wyższy niż czynsz za lokal dotychczasowy.

Art. 12. 1. Właściciele budynków objętych ustawą naliczają czynsz od wysokości dochodów
na członka rodziny.
2. Najemca jest zobowiązany złożyć odpowiednią deklaracje o dochodach, a wynajmujący
może żądać potwierdzenia w odpowiednim urzędzie skarbowym.
3. W przypadku złożenia deklaracji niezgodnej ze stanem rzeczywistym najemca
zobowiązany jest zwrócić wynajmującemu 200 % kwoty należnej obliczonego czynszu.
4. Wynajmujący może podwyższyć czynsz albo inne opłaty za używanie lokalu nie częściej
niż raz w roku wypowiadając jego dotychczasową wysokość, najpóźniej na koniec miesiąca
kalendarzowego, z zachowaniem terminów wypowiedzenia.

Art. 13. 1. Jeżeli lokator jest uprawniony do odpłatnego używania lokalu to umowa może być
rozwiązana:
1) z jednomiesięcznym wypowiedzeniem, jeżeli lokal używany jest niezgodnie z
przeznaczeniem lub zaniedbuje obowiązki bądź dopuszcza się do powstania szkód lub
niszczy urządzenia przeznaczone do wspólnego użytku lub wykracza w sposób rażący,
uporczywy przeciwko porządkowi domowemu czyniąc uciążliwym korzystania z
innym lokali;
2) z upływem trzymiesięcznego wypowiedzenia, jeżeli lokator jest w zwłoce z opłatą
czynszu przez okres trzech miesięcy lub innych opłat za używanie lokalu pomimo
upomnienia na piśmie o zamiarze wypowiedzenia umowy i wyznaczeniu
dodatkowego miesięcznego terminu do zapłaty zaległych i bieżących opłat;
3) jeżeli lokator wynajął lub przekazał do bezpłatnego użytkowania lokal lub jego część
bez pisemnej zgody właściciela;
4) jeżeli lokator używa lokal pomimo wezwania do opuszczenia w związku z
koniecznością kapitalnego remontu budynku, klęski żywiołowej lub innych
uzasadnionych przyczyn;
5) jeżeli lokator posiada inny lokal mieszkalny.
2. W przypadku samowolnego zajęcia lokalu właściciel ma prawo do usunięcia tej osoby
przy pomocy służb do tego powołanych.
3. Umowa może być wypowiedziana z zachowaniem 6-cio miesięcznego wypowiedzenia
jeżeli osobie przysługuje tytuł prawny do lokalu, a która nie zamieszkuje w nim
przynajmniej przez okres 12-stu miesięcy. Nie dotyczy to osób przybywających
służbowo lub czasowo poza miejscem zamieszkania jeśli przedstawią właścicielowi
odpowiedni dokument potwierdzający taki stan.
4. Umowa może być wypowiedziana z zachowaniem 12 miesięcznego okresu
wypowiedzenia jeżeli właściciel nosi się z zamiarem zamieszkania w zajętym przez
lokatora lokalu. Jeżeli jednak w tym okresie nie doszedł z najemcą do porozumienia
odnośnie opuszczenia lokalu to zobowiązany jest dostarczyć mu lokal zamienny
określony w ustawie i pokryć koszty przeprowadzki, ewentualnych dokonanych ulepszeń
w lokalu poprzednio zamieszkałym, z tym że zwrot kosztów musi być udokumentowany
odpowiednimi fakturami bądź wyceną przeprowadzoną przez rzeczoznawców.
5. Jeżeli właściciel, który wypowiedział umowę najmu nie zamieszka w swoim lokalu w
ciągu 6-ciu miesięcy od opuszczenia go przez najemcę, to lokator uprawniony jest do
powrotu do poprzedniego lokalu na dotychczasowych warunkach.
6. W przypadku dokonania rozbiórki najemcy należy się lokal zamienny i zwrot za
ulepszenia i koszty przeprowadzki.
7. Przepisy zawarte w ust. 3 stosuje się także jeżeli w lokalu tym zamieszkiwać będą
pełnoletni zstępni i wstępni lub osoby do których właściciel ma obowiązek
alimentacyjny.
8. Z ważnych przyczyn nieokreślonych w niniejszych artykułach właściciel może wytoczyć
powództwo o rozwiązanie stosunku prawnego po opróżnieniu lokalu jeżeli strony nie
osiągnęły porozumienia co do warunków i terminu rozwiązania tego stosunku.
9. Jeżeli lokator któremu właściciel wypowiedział stosunek prawny jest osobą której
przysługują lokale zamienne, zastępcze, socjalne i pomieszczenia ochronne, to do czasu
ich otrzymania mogą zamieszkiwać w dotychczasowych lokalach na dotychczasowych
warunkach.

Art. 14. Współlokator może wytoczyć powództwo o nakazanie przez sąd eksmisji
współmałżonkowi rozwiedzionemu lub innemu współlokatorowi zamieszkałym w tym
samym lokalu, jeżeli ten swoim rażąco nagannym postępowaniem uniemożliwia wspólne
zamieszkiwanie.

Art. 15. Właściciele budynku nie mogą nie przydzielić lokalu socjalnego:
1) kobietom w ciąży;
2) osobom niepełnosprawnym i ich opiekunom;
3) rodzicom samotnie wychowujących dzieci jeżeli dochód nie przekracza określonego
limitu ustalonego we właściwych przepisach;
4) emerytom i rencistom pobierającym świadczenia z pomocy społecznej;
5) osobom obłożnie chorym;
6) osobom niepełnoletnim.

Art. 16. 1. W przypadku przekazania budynku prawowitemu właścicielowi lub jego nabycia
w drodze zakupu, czy licytacji budynek ten nie może być przejmowany z zamieszkałymi w
nim najemcami. Jeżeli jest to niemożliwe to poprzedni właściciel zobowiązany jest do
zapewnienia lokali mieszkalnych, zamiennych, zastępczych, socjalnych i pomieszczeń
ochronnych z uzgodnieniem terminu ich przekazania nowemu właścicielowi.
2. Jeżeli właściciel budynku, wymieniony w ust. 1, nie dostarcza lokali to najemcy mają
prawo zamieszkiwać w nim do czasu przyznania innych lokali bez obowiązku pokrywania
dodatkowych kosztów związanych z utrzymaniem lokali. Prawo to nie dotyczy przypadku
nieopuszczenia lokalu z winy najemcy. W takim przypadku właściciel lokalu ma prawo
naliczenia czynszu do 200% wysokości.


Art. 17. 1 Osobom zajmującym lokal bez tytułu prawnego należy przyznać lokal zamienny
lub socjalny jeżeli pozbawienie tytułu prawnego nastąpiło bez ich winy.
2. Osoby, które nie posiadały tytułu prawnego do lokalu przez okres przynajmniej 5 lat przed
ukazaniem się ustawy mają prawo do uzyskania tytułu bez żadnych warunków, jeżeli nadal w
nim zamieszkują.
3. Osoby, które nie posiadają tytułu prawnego do lokalu w którym zamieszkują razem z
najemcą który zmarł, mają prawo do tytułu prawnego bez żadnych określonych warunków .
Nie dotyczy to pomieszczeń ochronnych.

Art. 18. 1. W razie śmierci najemcy, w najem lokalu mieszkalnego wstępują jego
współmałżonek nie będący współnajemcą lokalu, dzieci i inne osoby w stosunku do których
najemca był zobowiązany do świadczenia alimentacyjnego i osoby które z nim stale
zamieszkiwały do chwili jego śmierci i pozostawały we wspólnym pożyciu.
2. Wstąpienie w stosunek najmu, w warunkach o których mowa w ust. 1, nie dotyczy osób
które z przyczyn obiektywnych nie mogły zamieszkiwać ze zmarłym najemcą (np.
wychowankowie domów dziecka).



Rozdział 3
Przepisy przejściowe i końcowe

Art. 19. Ustawa niniejsza znajduje również zastosowanie do stosunków prawnych
powstałych przed dniem jej wejścia w życie, o ile nie są z nią sprzeczne.

Art. 20. Wszelkie spory pomiędzy właścicielami lokali a najemcami rozstrzygają sądy
powszechne w oparciu o obowiązujące przepisy.

Art. 21. W przypadku naruszenia przez właścicieli lokali praw najemców, określonych
przez niniejszą ustawę, stosuje się przepisy o wykroczeniach.

Art. 22. Wydane i niewykonane prawomocne orzeczenia sądowe oraz ostateczne decyzje
administracyjne w sprawach opróżnienia lokali podlegających przepisom ustawy nie mogą
być wykonane po wejściu w życie niniejszej ustawy.

Art. 23. 1. Traci moc ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów,
mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2005 r. Nr 31, poz.
266).
2. Najem okazjonalny lokalu uregulowany w rozdziale 2a oraz mieszkaniowy zasób gminy
uregulowany w rozdziale 3 ustawy, o której mowa w ust. 1, zostaną uregulowane w odrębnej
ustawie.

Art. 24. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2014 r.
UZASADNIENIE
1. Cel i potrzeba wydania ustawy, stan rzeczy w normowanej dziedzinie, różnice
pomiędzy stanem obecnym, a projektowanym oraz skutki wejścia w życie projektu
ustawy.
1) Zdaniem autorów projektu ustawy, ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw
lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. Z 2005 r.
Nr 31, poz. 266) wymaga gruntownej zmiany.
Już sama nazwa jest niefortunna i niezrozumiała, a poszczególne jej człony nie mają z sobą
nic wspólnego. Dlatego wnioskodawcy proponują prostą nazwę „Ustawa o ochronie
lokatorów”, gdyż taką nazwę miała ustawa z 1924 roku. Także obowiązujące w tej mierze
ustawy w Niemczech i we Francji mają taką nazwę. Autorzy projektu uważają, że ustawa nie
chroni praw lokatorów, sprowadzając się do ochrony ustanowionego prawa bez względu na
to, czy prawo to chroni we właściwy sposób lokatorów, czy nie.
Proponowana nazwa ustawy „O ochronie lokatorów” wyraża ochronę jako wszechstronną, a
więc prawną, moralną, społeczną i rodzinną.
2) Projekt ustawy wyklucza eksmitowanie kogokolwiek na tzw. bruk bez uzyskania
stosownego lokalu, czy pomieszczenia.
Nie można zgodzić się z wieloma zapisami obowiązującej ustawy np. o lokalach
zamiennych w których podaje się obowiązujące metraże. Zdaniem autorów jest to bezprawne
i aspołeczne, bowiem zamiany dokonują strony umowy bez udziału lokatora ustalając
wewnętrznie na podstawie zawartej umowy, jakie metraże będą ich obowiązywać.
W obowiązującej ustawie brak jest regulacji dotyczących lokali zastępczych. Z tego powodu
w wielu przypadkach następuje łamanie prawa i nadużywania różnych przepisów
administracyjnych np. podczas remontu kapitalnego budynku lokatorzy powinni otrzymać
lokal zastępczy, a otrzymują lokal zamienny, co sprowadza się do tego, że po remoncie nie
mają prawa do poprzedniego budynku (sławna afera przy ul. Floriańskiej w Warszawie).
Dlatego autorzy projektu proponują wprowadzenie nowego pojęcia „lokal zastępczy”. Lokal
taki byłby przeznaczony na czas ściśle określony np. na czas remontu, klęsk żywiołowych,
czy oczekiwania na przydział innego lokalu.
Obowiązujące zapisy ustawy o lokalach socjalnych a także o przydziałach tych lokali, nie
spełniają żadnych warunków ochronnych i w wielu przypadkach poniżają godność ludzką,