Rządowy projekt ustawy o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Czeską w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, sporządzonej w Warszawie dnia 13 września 2011 r.

Istotną rolę w polsko-czeskiej współpracy gospodarczej odgrywa współpraca regionalna
i

transgraniczna, koordynowana przez Polsko-Czeską Komisję Międzyrządową
ds. Współpracy Transgranicznej. Również współpraca gospodarcza w ramach istniejących
Euroregionów: ląsk Cieszyński, Pradziad, Silesia, Beskidy i Nysa stanowi ważny czynnik
we współpracy obu krajów.

Polsko-czeskie obroty towarowe (w mln EUR)

Dynamika
Dynamika

2007
2008
2009
2010
I-VI.2011
2009=100
2010=100
Eksport 5.641,9 6.630,7 5.745,4
7.202,4
125,4
4.141,6
120,4
Import 4.165,4 5.073,5 3.882,3
5.074,2
130,7
2.707,2
113,7
Obroty 9.677,3 11.704,2 9.627,7 12.276,6
127,5
6.848,8
117,7
Saldo
1.476,5 1.557,2 1.863,1
2.128,2
-
1.434,4
-
ródło: DAP MG

3. Gospodarcze umowy dwustronne

Z dniem akcesji do Unii Europejskiej Polska przyjęła prawodawstwo Wspólnot Europejskich
w myśl podpisanego w dniu 16 kwietnia 2003 r. Traktatu Akcesyjnego. Utrzymano w mocy
te polsko-czeskie umowy międzynarodowe, które nie są w kolizji z acquis communautaire,
pozostałe zaś zostały wypowiedziane. Nadal obowiązują m.in.:

Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Czeskiej
w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu
i majątku podpisana 24 czerwca 1993 r. w Warszawie (Dz. U. z 1994 r. Nr 47,
poz. 189),

Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Czeskiej
o popieraniu i wzajemnej ochronie inwestycji, podpisana w Budapeszcie 16 lipca
1993 roku (Dz. U. z 1994 r. Nr 97, poz. 469).


4

W związku z uzyskaniem przez oba kraje członkostwa w Unii Europejskiej, od 1 maja 2004 r.
kontakty gospodarcze między Polską a Czechami są także regulowane przepisami unijnymi.

4. Podatki

W Republice Czeskiej wprowadzono systematyczne działania na rzecz upraszczania systemu
podatkowego. Utrzymana została liniowa stawka podatku dochodowego od osób fizycznych
w wysokości 15 % oraz 19 % podatek dochodowy od osób prawnych (w 2007 r.
wynosił 24 %; w 2008 r. – 21 %; w 2009 r. – 20 %, w 2010 r. – 19 %).

W 2009 r. podjęto decyzję o podwyższeniu od 1 stycznia 2010 r. stawki podstawowej VAT
z 19 % do 20 % (dotyczy artykułów przemysłowych) oraz stawki obniżonej z 9 % do 10%
w odniesieniu m.in. do artykułów spożywczych, leków, świadczenia usług transportu
publicznego itd. W 2011 r. utrzymano te wysokości stawek podatku VAT.
W związku z wprowadzeniem od 1 stycznia 2011 r. podatku powodziowego, obniżono kwotę
wolną od podatku o 100 CZK miesięcznie (tj. o 1 200 CZK rocznie z poziomu 24 840 do
23 640 CZK).

Obniżono wydatki państwowej sfery budżetowej o 10 % (wyjątkiem jest wzrost płac
nauczycieli) oraz ograniczono wydatki bieżące resortów. Miesięczny próg podatkowy
w ramach ubezpieczeń społecznych utrzymano na poziomie 141 tys. CZK.

Od 1 stycznia 2011 r. wprowadzony został podatek od kont mieszkaniowo-
-oszczędnościowych. W 2011 r. roku państwo opodatkowuje wypłacaną dotację stawką
w wysokości 50 %. Dotacja zostanie obniżona dla wszystkich nowych umów (zawartych po
2004 r.) do poziomu 1 500 CZK (z obecnych 3 000 CZK) i dla umów zawartych do 2004 r. do
wysoskości 2 000 CZK (z obecnych 4,5 tys. CZK). Wprowadzono też 15 % podatek od
odsetek na kontach mieszkaniowo-oszczędnościowych.


7) 1 CZK= 0,1752 PLN

5

Opodatkowano dodatki do wynagrodzenia posłów w wysokości 15 % od podstawy
opodatkowania. W sektorze transportu drogowego wprowadzono podwyżkę o 25 % stawek
myta elektronicznego dla pojazdów powyżej 3,5 t.

5. Dostęp do czeskiego rynku pracy

W relacjach z Czechami (wzajemnie) nie stosuje się ograniczeń na rynku pracy i delegowania
pracowników.

6. Krótka charakterystyka nowej Umowy

W zatwierdzonej przez Prezesa Rady Ministrów w dniu 13 lipca 2009 r. Instrukcji
negocjacyjnej przyjęto nazwę nowej umowy z Republiką Czeską w sprawie unikania
podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie
podatków od dochodu jako „Konwencja”. Jednakże, na wyra ną prośbę strony czeskiej
i z uwagi na czeskie, prawne regulacje wewnętrzne, nazwę umowy zmieniono z „Konwencji”
na „Umowę”. Powyższa zmiana nie wpłynie w żaden sposób na rangę czy zakres Umowy,
ponieważ, zgodnie z prawem międzynarodowym, pojęcia te są zamienne.

6.1. Zmiana brzmienia artykułu 3 ustęp 2 Umowy

Obowiązująca Umowa stanowi, iż przy jej stosowaniu przez Umawiające się Państwo, jeżeli
z kontekstu nie wynika inaczej, każde określenie w niej niezdefiniowane będzie miało takie
znaczenie, jakie przyjmuje się według prawa tego Państwa w zakresie podatków, do których
ma zastosowanie niniejsza umowa. Brzmienie tego przepisu w nowej Umowie jest zbieżne
z postanowieniami Modelowej Konwencji OECD, tj.:
„Przy stosowaniu niniejszej Umowy w dowolnym czasie przez Umawiające się Państwo,
jeżeli z kontekstu nie wynika inaczej, każde określenie w niej niezdefiniowane ma takie
znaczenie jakie w tym czasie ma ono w prawie tego Państwa dla celów podatków, do których
ma zastosowanie niniejsza Umowa, przy czym znaczenie określenia wynikające
z ustawodawstwa podatkowego tego Państwa ma pierwszeństwo przed znaczeniem nadanym
temu pojęciu przez inne przepisy prawne tego Państwa.”.

6

Przyjęcie powyższego rozwiązania pozwoli na definiowanie pojęć umownych za pomocą
prawa wewnętrznego, jednak nie ograniczając możliwości interpretacyjnych do prawa
podatkowego obu państw. W przypadku uregulowania danej kwestii w prawie podatkowym,
przepisy tego prawa będą miały pierwszeństwo przed przepisami innych gałęzi prawa.

6.2. Rozszerzenie artykułu 9 Umowy o możliwość dokonania tzw. „korekty wtórnej”

W nowej Umowie rozszerzono brzmienie artykułu 9 obowiązującej Umowy o postanowienia
zbieżne z treścią artykułu 9 ustęp 2 Modelowej Konwencji OECD, umożliwiające dokonanie
tzw. korekty wtórnej przez Umawiające się Państwa.

Obecnie obowiązująca Umowa nie przewiduje procedury tzw. korekty wtórnej, co
w przypadku dokonania w Umawiającym się Państwie korekty podstawy opodatkowania,
z

uwagi na przebieg transakcji w grupie kapitałowej, prowadzi do ekonomicznego
podwójnego opodatkowania (podwójne opodatkowanie w odniesieniu do tego samego
dochodu). Rozszerzono artykuł 9 Umowy o postanowienie w brzmieniu:
„Jeżeli Umawiające się Państwo włącza do zysków przedsiębiorstwa tego Państwa –
i odpowiednio opodatkowuje – zyski przedsiębiorstwa drugiego Umawiającego się Państwa,
z tytułu których przedsiębiorstwo to zostało opodatkowane w tym drugim Państwie, a drugie
Umawiające się Państwo uzna, iż zyski w ten sposób połączone są zyskami, które osiągnęłoby
przedsiębiorstwo pierwszego wymienionego Państwa, gdyby warunki ustalone między
obydwoma przedsiębiorstwami były takie, jak między przedsiębiorstwami niezależnymi,
wtedy to drugie Państwo dokona odpowiedniej korekty kwoty podatku wymierzonego od tych
zysków. Przy ustalaniu takiej korekty będą odpowiednio uwzględnione inne postanowienia
niniejszej Umowy, a właściwe organy Umawiających się Państw będą w razie konieczności
porozumiewać się ze sobą.”.

Powyższe umożliwi usunięcie ekonomicznego podwójnego opodatkowania dochodów grup
kapitałowych.

6.3. Zmiana definicji „należności licencyjnych”, określonej w artykule 12 ustęp 3
obowiązującej Umowy


7

W nowej Umowie zmieniono definicję należności licencyjnych, w celu bezspornego objęcia
tą definicją oprogramowania komputerowego. Takie podejście zgodne jest również
z Komentarzem do Modelowej Konwencji OECD w sprawie Podatku od Dochodu i Majątku,
zastrzeżeniem Polski do artykułu 12 tejże Konwencji oraz intencją Umawiających się Państw.
Brzmienie nowej definicji nie budzi wątpliwości interpretacyjnych dotyczących jej zakresu
przedmiotowego.

6.4. Wolne zawody

Rezygnacja z postanowień regulujących opodatkowanie wolnych zawodów zbieżna jest
z aktualną wersją Modelowej Konwencji OECD. W takim przypadku, opodatkowanie
dochodów regulowanych dotychczas artykułem 14 obecnie obowiązującej Umowy odbywać
się będzie na zasadach określonych w artykule 7 lub 15 Umowy.

6.5. Metoda unikania podwójnego opodatkowania

Polska stosowała metodę wyłączenia z progresją w stosunku do kategorii dochodów
uregulowanych w dotychczasowej umowie (z wyłączeniem opodatkowania dywidend, licencji
oraz odsetek). W nowej Umowie również zastosowanie znajdzie metoda wyłączenia
z progresją, jako właściwa dla unikania podwójnego opodatkowania.

W odniesieniu natomiast do dochodów z dywidend, odsetek, należności licencyjnych
i zysków majątkowych – Rzeczpospolita Polska będzie stosowała metodę zaliczenia
proporcjonalnego.

Metoda wyłączenia z progresją polega na tym, że dochód osiągnięty za granicą jest zwolniony
z podatku w kraju rezydencji podatkowej, natomiast jest brany pod uwagę jedynie przy
obliczaniu stawki podatkowej, według której podatnik będzie zobowiązany rozliczyć podatek
od dochodów uzyskanych w kraju rezydencji podatkowej. Ustalenie wysokości podatku
w takim przypadku następuje w czterech etapach. Do dochodów podlegających
opodatkowaniu dodaje się dochody zwolnione z opodatkowania. Od tak uzyskanej sumy
dochodów oblicza się kwotę podatku według skali określonej w ustawie o podatku
dochodowym od osób fizycznych. Następnie oblicza się stopę procentową podatku

8