Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych

Druk nr 1656


Warszawa, 19 czerwca 2013 r.
SEJM

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VII kadencja



Pani

Ewa Kopacz

Marszałek Sejmu

Rzeczypospolitej Polskiej


Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia
2 kwietnia 1997 r. i na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu niżej podpisani
posłowie wnoszą projekt ustawy:

- o zmianie ustawy - Prawo o ustroju
sądów powszechnych.

Do reprezentowania wnioskodawców w pracach nad projektem ustawy
upoważniamy pana posła Michała Szczerbę.

(-) Elżbieta Achinger; (-) Małgorzata Adamczak; (-) Urszula Augustyn;
(-) Jerzy Borowczak; (-) Jacek Brzezinka; (-) Borys Budka; (-) Marian
Cycoń; (-) Czesław Czechyra; (-) Zenon Durka; (-) Joanna Fabisiak;
(-) Jerzy Fedorowicz; (-) Krzysztof Gadowski; (-) Andrzej Gałażewski;
(-) Elżbieta Gapińska; (-) Lidia Gądek; (-) Artur Gierada; (-) Jarosław
Gowin; (-) Rafał Grupiński; (-) Marek Hok; (-) Maria Małgorzata Janyska;
(-) Roman Kaczor; (-) Jan
Kaźmierczak; (-) Magdalena Kochan;
(-) Brygida Kolenda-Łabuś;
(-) Zbigniew
Konwiński; (-) Sławomir
Kowalski; (-) Iwona Kozłowska; (-) Ligia Krajewska; (-) Marek Krząkała;
(-) Józef Lassota; (-) Tomasz Lenz; (-) Zofia Ławrynowicz; (-) Rajmund
Miller; (-) Anna Nemś; (-) Małgorzata Niemczyk; (-) Stefan Niesiołowski;
(-) Tomasz Piotr Nowak; (-) Mirosława Nykiel; (-) Witold Pahl;
(-) Małgorzata Pępek; (-) Danuta Pietraszewska; (-) Jarosław Pięta;
(-) Julia Pitera; (-) Agnieszka Pomaska; (-) Krystyna Poślednia;
(-) Grzegorz Raniewicz; (-) Dorota Rutkowska; (-) Wojciech Saługa;
(-) Henryk Siedlaczek; (-) Waldemar Sługocki; (-) Tomasz Smolarz;
(-) Paweł Suski; (-) Michał Szczerba; (-) Piotr Van der Coghen; (-) Norbert
Wojnarowski; (-) Marek Wojtkowski; (-) Jerzy Ziętek.
U S T A W A
z dnia ………………..……..2013 r.
o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych

Art. 1. W ustawie z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych
(Dz. U. Nr 98, poz. 1070, z późn. zm.)) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 21:
a) § 1a otrzymuje brzmienie:
„§ 1a. Dyrektora sądu powołuje się w sądzie rejonowym, w którym jest co
najmniej dziesięć stanowisk sędziowskich. W sądach rejonowych, w których nie
powołano dyrektora sądu, zadania dyrektora sądu wykonują dyrektorzy przełożonych
sądów okręgowych.”,
b) uchyla się § 1b;
2) w art. 32d § 2 otrzymuje brzmienie:
„§ 2. Do dyrektora sądu oraz zastępcy dyrektora sądu stosuje się odpowiednio
przepisy art. 6-7, art. 9-11 oraz art. 14a – 18 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r.
o pracownikach sądów i prokuratury (Dz. U. z 2011 r. Nr 109, poz. 639 i Nr 113, poz.
659).”. Do ustalania uprawnień do dodatku za wieloletnią pracę i nagrody jubileuszowej
stosuje się zasady określone w przepisach wydanych na podstawie art. 14 ust. 1 ustawy
z dnia 18 grudnia 1998 r. o pracownikach sądów i prokuratury".

Art. 2. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

1) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2001 r. Nr 154, poz. 1787, z 2002 r. Nr 153,
poz.1271, Nr 213, poz. 1802 i Nr 240, poz. 2052, z 2003 r. Nr 188, poz. 1838 i Nr 228, poz. 2256, z 2004 r.
Nr 34, poz. 304, Nr 130, poz. 1376, Nr 185, poz. 1907 i Nr 273, poz. 2702 i 2703, z 2005 r. Nr 13, poz. 98,
Nr 131, poz. 1102, Nr 167, poz. 1398, Nr 169, poz. 1410, 1413 i 1417, Nr 178, poz. 1479 i Nr 249,
poz. 2104, z 2006 r. Nr 144, poz. 1044 i Nr 218, poz. 1592, z 2007 r. Nr 25, poz. 162, Nr 64, poz. 433, Nr 73,
poz. 484, Nr 99, poz. 664, Nr 112, poz. 766, Nr 136, poz. 959, Nr 138, poz. 976, Nr 204, poz. 1482 i Nr 230,
poz. 1698, z 2008 r. Nr 223, poz. 1457, Nr 228, poz. 1507 i Nr 234, poz. 1571, z 2009 r. Nr 1, poz. 4, Nr 9,
poz. 57, Nr 26, poz. 156 i 157, Nr 56, poz. 459, Nr 157, poz. 1241, Nr 178, poz. 1375, Nr 219, poz. 1706
i Nr 223, poz. 1777, z 2010 r. Nr 182, poz. 1228 i Nr 205, poz. 1364, z 2011 r. Nr 109, poz. 627, Nr 126,
poz. 714 i Nr 203, poz. 1192 oraz z 2012 r. poz. 637, 672 i 1544.


U Z A S A D N I E N I E

Zmiany w ustawie - Prawo o ustroju sądów powszechnych dotyczą powoływania
dyrektorów w sądach, w których jest co najmniej 10 etatów sędziowskich oraz wynagradzania
dyrektorów i zastępców dyrektorów przez przywrócenie uprawnień jakie przysługiwały tej
grupie zawodowej do dnia 31 grudnia 2012 r. i których zostali pozbawieni na skutek zmian
przepisów, które weszły w życie z dniem 1 stycznia 2013 r.
Obecnie zgodnie z brzmieniem art. 21 § 1a ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. - Prawo
o ustroju sadów powszechnych (Dz. U. Nr 98, poz. 1070, z późn. zm.) dyrektora sądu
powołuje się w sądzie rejonowym, w którym jest co najmniej piętnaście stanowisk
sędziowskich, w sądach rejonowych, w których nie powołano dyrektora sądu, zadania
dyrektora sądu wykonują dyrektorzy przełożonych sądów okręgowych.
Jednocześnie, w myśl art. 21 § 1b cyt. ustawy, jeżeli przemawiają za tym szczególne
względy, Minister Sprawiedliwości może powołać dyrektora sądu w sądzie rejonowym,
w którym jest co najmniej dziesięć stanowisk sędziowskich.
Obecnie we wszystkich sądach rejonowych (zarówno tych o obsadzie od 10 do 14, jak
i powyżej 15 sędziów) stanowiska dyrektorów zostały utworzone, choć nie we wszystkich
sądach są one obsadzone z uwagi na nierozstrzygnięte konkursy.
Proponowane zmiany uwzględniają zatem istniejący stan rzeczy.

Do dnia 31 grudnia 2012 r. zasady wynagradzania dyrektorów sądów i kierowników
finansowych sądów rejonowych uregulowane były w ustawie z dnia 18 grudnia 1998 r.
o pracownikach sądów i prokuratury (Dz. U. z 2011 r. Nr 109, poz. 639, z późn. zm.) oraz
wydanym na jej podstawie rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 30 marca 2010 r.
w sprawie stanowisk i szczegółowych zasad wynagradzania urzędników i innych
pracowników sądów i prokuratury oraz odbywania stażu urzędniczego (Dz. U. Nr 49, poz.
299). Dyrektorom sądów przysługiwały zatem stałe składniki wynagrodzenia
(wynagrodzenie zasadnicze, dodatek z tytułu zajmowanego stanowiska oraz dodatek za
wieloletnią pracę) oraz ruchome składniki wynagrodzenia (dodatek specjalny z tytułu
okresowego zwiększenia obowiązków służbowych lub powierzenia dodatkowych zadań,
nagroda za szczególne osiągnięcia w pracy zawodowej, premia), ponadto nagrody
jubileuszowe, odprawy emerytalne, jednorazowa odprawa w razie ustania stosunku pracy
w związku z przejściem na rentę z tytułu niezdolności do pracy lub emeryturę.
Stosownie jednak do obowiązującego od dnia 1 stycznia 2013 r. brzmienia
art. 32c ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych, które zostało ustalone ustawą z dnia
18 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych
innych ustaw (Dz. U. Nr 203, poz. 1192), dyrektorowi sądu i zastępcy dyrektora sądu
przysługuje wynagrodzenie zasadnicze, którego wysokość ustala Minister Sprawiedliwości,
jak również prawo do - przyznawanych przez Ministra Sprawiedliwości - dodatku specjalnego
z tytułu okresowego zwiększenia obowiązków lub zadań oraz nagrody za szczególne
osiągnięcia w pracy.
Ponadto w myśl art. 32d § 2 ww. ustawy, do dyrektora sądu oraz zastępcy dyrektora
sądu mają odpowiednie zastosowanie przepisy art. 6, 7 oraz 9 – 11 ustawy z dnia 18 grudnia
1998 r. o pracownikach sądów i prokuratury. W powołanym przepisie brak jest natomiast
odesłania do art. 14a - 17 ustawy o pracownikach sądów i prokuratury w efekcie czego, po
wejściu w życie nowej ustawy, dyrektorzy sądów są jedyną grupą zawodową pracującą
w sądzie, która została pozbawiona prawa do nagrody jubileuszowej, odprawy emerytalnej
czy dodatku stażowego.
Mając na uwadze powyższe zasadnym jest przywrócenie dyrektorom sądów i ich
zastępcom uprawnień o jakich mowa w art. 14a – 18 ustawy o pracownikach sądów
i prokuratury, które to artykuły dotyczą:
- zasad podwyższania wynagrodzeń urzędników i innych pracowników sądów
i prokuratury (art. 14a),
- wysokości dodatku za wieloletnią pracę (art. 15),
- wysokości nagrody jubileuszowej (art. 16),
- wysokości jednorazowej odprawy wypłacanej w związku z przejściem na rentę
z tytułu niezdolności do pracy lub na emeryturę (art. 17),
Ponadto celowe jest odesłanie w sprawach nieuregulowanych do ustawy z dnia
16 września 1982r. o pracownikach urzędów państwowych, a w sprawach nieuregulowanych
także w tej ustawie - do ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (art. 18).



Jak wynika z informacji przedstawionych przez Ministra Sprawiedliwości, korzystając
z obecnie przysługującego mu uprawnienia zawartego w art. 21 § 1b USP wyraził on zgodę
na powołanie dyrektorów w sądach o obsadzie od 10 do 14 stanowisk sędziowskich.
Obecnie we wszystkich sądach rejonowych (zarówno tych o obsadzie od 10 do 14, jak
i powyżej 15 sędziów) stanowiska dyrektorów zostały utworzone, z tym, że w części sądów
rejonowych stanowiska nie zostały jeszcze obsadzone z uwagi na nierozstrzygnięte konkursy.
Wobec powyższego wejście w życie zmiany związanej z obligatoryjnym powoływaniem
dyrektorów w sądach rejonowych, w których jest co najmniej 10 stanowisk sędziowskich nie
będzie angażowało dodatkowych środków finansowych z budżetu państwa, a finansowanie
niezbędnych wydatków będzie odbywało się w ramach posiadanych wolnych etatów
i środków finansowych zabezpieczonych w części 15 „Sądy powszechne”.
Oznacza to, że proponowana regulacja nie zwiększy kosztów ponoszonych przez sektor
finansów publicznych, gdyż koszty te są już ponoszone w obecnym stanie prawnym.
Z kolei w zakresie propozycji zmiany zasad wynagradzania dyrektorów i zastępców
dyrektorów przez przywrócenie uprawnień, jakie przysługiwały tej grupie zawodowej do dnia
31 grudnia 2012 r., a których zostali pozbawieni na skutek zmiany przepisów USP, które
weszły w życie z dniem 1 stycznia 2013 roku, należy wskazać, że nie będzie ona angażować
dodatkowych środków budżetowych, finansowanie będzie bowiem odbywało się w ramach
posiadanych przez sądy środków zabezpieczonych w części 15 „Sądy powszechne”.
Projekt ustawy nie jest objęty prawem Unii Europejskiej.