Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o organizacji rynku mleka i przetworów mlecznych

Powyższe przepisy wynikają z konieczności implementacji art. 126c rozporządzenia
nr 1234/2007. Przepis ten umożliwia organizacjom producentów mleka, uznanym
zgodnie z przepisami tego rozporządzenia, lub zrzeszeniom tych organizacji
negocjować w imieniu należących do niej rolników umowy o dostawę mleka
surowego do przetwórcy lub do nabywcy. Negocjacje takie mogą być jednak
prowadzone pod pewnymi warunkami, które są określone w przywołanym art. 126c
ww. rozporządzenia. Są to między innymi warunki dotyczące maksymalnej ilości
mleka, jaka może zostać objęta negocjacjami – nie więcej niż 3,5% w skali Unii
Europejskiej i jednocześnie nie więcej niż 33% całkowitej produkcji krajowej
państwa członkowskiego, w którym produkowane jest mleko objęte negocjacjami
oraz nie więcej niż 33% całkowitej produkcji krajowej państwa członkowskiego,
w którym mleko jest dostarczane do podmiotów skupujących. Organizacja
producentów w sektorze mleka i przetworów mlecznych zobowiązana jest przed
rozpoczęciem negocjacji powiadomić właściwy organ państwa członkowskiego
o ilości mleka surowego objętego tymi negocjacjami i przewidywanym okresie
dostaw mleka. Organizacja producentów zobowiązana jest również do
powiadomienia właściwego organu państwa członkowskiego, do dnia 31 stycznia
każdego roku, o ilości mleka, która została faktycznie dostarczona w ramach umów
wynegocjowanych w poprzednim roku kalendarzowym;
8) uzupełnienia załącznika ustawy poprzez dodanie dwóch rozporządzeń Komisji,
tj. rozporządzenia nr 511/2012 oraz rozporządzenia nr 880/2012. Ponadto
w projekcie ustawy zastosowano dotychczas obowiązujący sposób odesłania do
przepisów Unii Europejskiej poprzez wskazanie konkretnego punktu załącznika
ustawy – zastosowana formuła w tym zakresie pozwala z jednej strony na skrótowe
i bardziej przejrzyste odesłanie do przepisów Unii Europejskiej oraz uniknięcie
powtarzania tytułów ww. rozporządzeń w przepisach ustawy.
Ponadto projektowana ustawa zawiera przepisy upraszczające procedurę wpisu
podmiotów skupujących do rejestru podmiotów skupujących mleko prowadzonego
przez Prezesa ARR. Propozycja polega na uchyleniu dotychczasowego obowiązku
wskazywania przez podmioty skupujące we wnioskach składanych do Prezesa ARR
o wpis do ww. rejestru weterynaryjnego numeru identyfikacyjnego, tj. uchyleniu art. 4
ust. 3 pkt 6 i ust. 5 pkt 3 ustawy, i w konsekwencji zmianie odesłania w art. 9 ust. 3
ustawy. Propozycja zmiany wiąże się z problemami dotyczącymi podziału kompetencji
11

między organami Inspekcji Weterynaryjnej i organami Państwowej Inspekcji Sanitarnej
w zakresie nadzoru nad działalnością związaną ze skupem mleka, a następnie jego
sprzedażą za pomocą mlekomatów. Należy zauważyć, że nie każdy rodzaj sprzedaży
mleka za pomocą mlekomatów podlega kontroli ze strony organów Inspekcji
Weterynaryjnej – organy Inspekcji Weterynaryjnej powinny nadzorować sprzedaż
mleka w mlekomatach w ramach sprzedaży bezpośredniej, natomiast jeżeli surowe
mleko lub śmietana nie są sprzedawane bezpośrednio przez producenta konsumentowi
końcowemu lub sprzedaż ta wykracza poza warunki określone w rozporządzeniu
Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 29 grudnia 2006 r. w sprawie wymagań
weterynaryjnych przy produkcji produktów pochodzenia zwierzęcego przeznaczonych
do sprzedaży bezpośredniej (Dz. U. z 2007 r. Nr 5, poz. 38) (np. przekracza limity
produkcji) zastosowanie powinny mieć przepisy odnoszące się do sprzedaży
detalicznej, do której nadzorowania właściwe są organy Państwowej Inspekcji
Sanitarnej. W takich przypadkach jednak podmiot, który skupuje od rolników mleko
surowe, a następnie sprzedaje je za pomocą mlekomatów, nie będzie mógł uzyskać
weterynaryjnego numeru identyfikacyjnego. Proponuje się zatem uchylić obowiązek
przedkładania przez podmiot skupujący weterynaryjnego numeru identyfikacyjnego.
Z punktu widzenia poprawności funkcjonowania systemu kwotowania produkcji mleka,
brak konieczności przedstawienia przez podmiot skupujący weterynaryjnego numeru
identyfikacyjnego nie będzie miał negatywnego wpływu na obowiązki podmiotów
wynikające z przepisów ustawy, w tym głównie na monitorowanie wykorzystania przez
dostawców mleka przysługujących im kwot mlecznych i przesyłanie do ARR
określonych w ustawie informacji dotyczących wielkości dostaw. Zaproponowana
zmiana ułatwi podmiotom zamierzającym podjąć działalność w zakresie skupu mleka
ubieganie się o wpis do prowadzonego przez Prezesa ARR rejestru podmiotów
skupujących. W ramach systemu kwot mlecznych uzyskanie takiego wpisu jest
warunkiem niezbędnym do prowadzenia działalności w zakresie skupu mleka. Tylko
podmioty wpisane do rejestru uważa się za zatwierdzone zgodnie z wymogami
przepisów Unii Europejskiej, tj. art. 23 rozporządzenia Komisji (WE) nr 595/2004
z dnia 30 marca 2004 r. ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania
rozporządzenia Rady (WE) nr 1788/2003 ustanawiającego opłatę wyrównawczą
w sektorze mleka i przetworów mlecznych (Dz. Urz. UE L 94 z 31.03.2004, str. 22,
z późn. zm.).
12

Ponadto projektowana ustawa wprowadza przepis szczegółowy dotyczący uregulowania
kwestii dziedziczenia kwoty indywidualnej. Z doświadczeń Agencji Rynku Rolnego
wynika, że w obecnym stanie prawnym w szczególnych sytuacjach nie ma możliwości
zakończenia postępowań dotyczących dziedziczenia gospodarstw rolnych wraz z kwotą
indywidualną. Są to przypadki niezgłoszenia się spadkobierców pomimo wiedzy organu
o śmierci beneficjenta, niemożność ustalenia kręgu spadkobierców mimo
prowadzonych postępowań – pisma do członków rodzin spadkodawców pozostawione
bez odpowiedzi, ich oświadczenia o braku zainteresowania kontynuacją produkcji,
nieprzynosząca efektu korespondencja z urzędami gmin, mająca na celu ustalenie kręgu
spadkobierców. Dodanie przepisu regulującego sposób zakończenia postępowań
w przedmiotowych sytuacjach jest uzasadnione z uwagi na fakt, iż przez długi okres
kwoty indywidualne przyporządkowane są do zmarłych producentów i w żaden sposób
nie mogą być wykorzystane. Z uwagi na fakt, że zaproponowane przepisy dotyczą
wyłącznie sytuacji, kiedy niemożliwe jest ustalenie kręgu spadkobierców, w projekcie
zaproponowano, aby właściwym w sprawie zakończenia ww. postępowań był dyrektor
oddziału terenowego Agencji właściwy ze względu na miejsce zamieszkania
spadkodawcy, a nie spadkobiercy lub spadkobierców, jak ma to miejsce
w dotychczasowych przepisach ustawy (art. 27 i 28), dotyczących jednak sytuacji,
kiedy spadkobierca lub spadkobiercy dopełnią formalności związanych
z dziedziczeniem indywidualnej kwoty mlecznej. Prowadzenie przez Agencję rejestru
producentów w systemie teleinformatycznym zapewnia wszystkim oddziałom
terenowym Agencji bieżący dostęp do danych dotyczących każdego producenta,
w związku z czym dyrektor oddziału terenowego Agencji właściwy ze względu na
miejsce zamieszkania producenta – spadkodawcy będzie posiadał wiedzę, czy
w wyznaczonym okresie 12 miesięcy ustalony został krąg spadkobierców i czy
w związku z tym kwota może być do nich przypisana. W przeciwnym wypadku
wykreśli spadkodawcę z rejestru producentów, a kwota indywidualna zasili krajową
rezerwę kwoty krajowej.
Projektowana ustawa nie zawiera przepisów technicznych w rozumieniu przepisów
rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu
funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239,
poz. 2039 oraz z 2004 r. Nr 65, poz. 597) i dlatego jej projekt nie podlega procedurze
notyfikacji.
13

Zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie
stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414, z późn. zm.) projekt ustawy został
umieszczony na stronie internetowej Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz
Rządowego Centrum Legislacji w Biuletynie Informacji Publicznej. Żaden podmiot nie
zgłosił zainteresowania pracami nad projektem ustawy w trybie określonym w art. 7
ww. ustawy.
Projektowana ustawa jest zgodna z prawem Unii Europejskiej.
Projekt ustawy został ujęty w Wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów.


14

OCENA SKUTKÓW REGULACJI

1. Podmioty, na które oddziałuje projektowana regulacja
Projektowana regulacja będzie oddziaływać na producentów mleka, którzy w celu
podniesienia swojej pozycji negocjacyjnej w stosunku do podmiotów, do których
dostarczają mleko, będą tworzyli organizacje ubiegające się o formalne uznanie
przez Prezesa ARR. Uzyskanie uznania przez organizację producentów mleka lub
zrzeszenie organizacji producentów mleka jest warunkiem niezbędnym,
umożliwiającym prowadzenie przez te podmioty negocjacji warunków umów na
dostawy mleka. Negocjacje takie mogą jednak być prowadzone m.in., gdy mleko
surowe nie podlega obowiązkowi dostaw wynikającemu z członkowstwa rolnika
w spółdzielni zgodnie z warunkami określonymi w statucie spółdzielni lub
przepisach i decyzjach w nim zawartych lub z niego wynikających. W związku z tym
przewiduje się, że większe zainteresowanie tworzeniem organizacji i ubieganiem się
o uznanie zaistnieje wśród rolników niebędących członkami spółdzielni. W roku
kwotowym 2011/2012 liczba dostawców, którzy dostarczali swoje mleko do
zakładów niebędących spółdzielniami, wynosiła ok. 43,7 tys. spośród 155,7 tys.
wszystkich dostawców mleka.
Projektowana regulacja będzie również oddziaływać na ARR, która będzie
realizowała zadania związane z uznawaniem organizacji producentów oraz zrzeszeń
tych organizacji.
2. Konsultacje społeczne
W ramach konsultacji społecznych projekt ustawy został przesłany do zaopiniowania
przez:
1) Krajowy Związek Spółdzielni Mleczarskich – Związek Rewizyjny;
2) Związek Polskich Przetwórców Mleka;
3) Polską Izbę Mleka;
4) Krajowe Stowarzyszenie Mleczarzy;
5) Krajową Radę Izb Rolniczych;
6) NSZZ RI „Solidarność”;
7) Związek Zawodowy Rolnictwa „Samoobrona”;
8) Krajowy Związek Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych;
9) Federację Branżowych Związków Producentów Rolnych;
15