Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o organizacji rynku mleka i przetworów mlecznych

organizacji producentów. Zakres kontroli zostanie ustalony na podstawie
wytycznych zawartych w rozporządzeniu nr 1234/2007. Jeżeli chodzi
o częstotliwość kontroli, korzystając z upoważnienia dla państwa członkowskiego
zawartego w art. 126a ust. 4 lit. b ww. rozporządzenia, w projekcie ustawy
zaproponowano minimalną częstotliwość kontroli, co umożliwi przeprowadzenie
kontroli również w krótszych odstępach czasu, w sytuacji gdy taka konieczność
będzie wynikała z analizy ryzyka zawartej w ww. planie kontroli;
4) sankcji karnych dla uznanych organizacji producentów mleka i ich zrzeszeń –
zgodnie z art. 126a ust. 4 lit. c rozporządzenia nr 1234/2007 państwa członkowskie
nakładają na organizacje producentów i ich zrzeszenia określone przez siebie kary
i w razie konieczności podejmują decyzję o cofnięciu uznania w przypadku
niestosowania się do przepisów rozporządzenia lub nieprawidłowości we wdrażaniu
środków w nim przewidzianych – w projekcie proponuje się następujące sankcje
karne:
a) kara pieniężna w przypadku niespełnienia przez uznaną organizację producentów
lub zrzeszenie któregokolwiek z warunków prowadzenia negocjacji umownych,
o których mowa w art. 126c rozporządzenia nr 1234/2007. Zaproponowano, aby
wysokość kary była uzależniona od ilości mleka objętego negocjacjami, dla
których warunki nie będą przestrzegane, i ceny mleka notowanej w skupie mleka,
gromadzonej w ramach prowadzonego przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Zintegrowanego Systemu Rolniczej Informacji Rynkowej. Cena skupu mleka
w ramach ww. systemu jest średnią ceną uzyskiwaną za mleko w kraju i jest
ustalana dla każdego miesiąca na podstawie informacji przesyłanych przez
podmioty skupujące. Cena ta jest również przesyłana w każdym miesiącu Komisji
Europejskiej w ramach sprawozdawczości dotyczącej rynku mleka i przetworów
mlecznych i jednocześnie publikowana na stronie internetowej Ministerstwa
Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Zintegrowany System Rolniczej Informacji Rynkowej
prowadzony jest przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi na podstawie ustawy
z dnia 30 marca 2001 r. o rolniczych badaniach rynkowych (Dz. U. Nr 42,
poz. 471, z późn. zm.), która reguluje sposób prowadzenia rolniczych badań
rynkowych polegających na zbieraniu i opracowywaniu m.in. informacji
o poziomie cen artykułów rolno-spożywczych. Zgodnie z ww. ustawą wyniki
rolniczych badań rynkowych są jawne oraz są udostępniane i rozpowszechniane
6

w szczególności przez wydawanie biuletynów informacyjnych lub zamieszczanie
na stronie internetowej ministerstwa obsługującego urząd ministra właściwego do
spraw rynków rolnych,
b) kara pieniężna, w przypadku gdy uznana organizacja producentów lub uznane
zrzeszenie organizacji producentów nie prześle powiadomienia określonego
w art. 2 ust. 3 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 511/2012,
tj. powiadomienia o ilości mleka, która została faktycznie dostarczona w ramach
umów wynegocjowanych przez daną organizację; zaproponowana sankcja wynika
z konieczności skutecznego zrealizowania przez Prezesa ARR obowiązku
przesłania do Komisji Europejskiej powiadomienia określonego w art. 3 ust. 1
lit. a tego rozporządzenia, tj. powiadomienia o ilości mleka dostarczonego
w ramach wynegocjowanych w poprzednim roku kalendarzowym umów; Prezes
Agencji sporządza ww. powiadomienia na podstawie informacji przesłanych
przez uznane organizacje lub zrzeszenia,
c) kary pieniężne, w przypadku gdy uznane organizacje producentów lub uznane
zrzeszenie organizacji producentów utrudnia lub uniemożliwia przeprowadzenie
kontroli w zakresie określonym w rozporządzeniu Rady (WE) nr 1234/2007;
zaproponowane sankcje wynikają z konieczności skutecznego zrealizowania
obowiązku określonego w art. 126a ust. 4 lit. b rozporządzenia Rady (WE)
nr 1234/2007 dotyczącego przeprowadzenia przez państwo członkowskie kontroli
uznanych organizacji producentów lub uznanych zrzeszeń organizacji
producentów w celu stwierdzenia, czy podmioty te stosują się do postanowień
rozdziału II przywołanego rozporządzenia,
d) cofnięcie uznania – w projekcie ustawy zaproponowano, aby podstawą do
wycofania uznania organizacji producentów lub zrzeszenia organizacji
producentów było niespełnienie przez organizację lub zrzeszenie organizacji
warunków uznania, po uprzednim wezwaniu organizacji producentów lub
zrzeszenia do usunięcia stwierdzonych naruszeń, lub w przypadku gdy nastąpiło
dwukrotne naruszenie któregokolwiek z warunków negocjacji umownych,
o których mowa w art. 126c rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007.
Ramy legalności lub dopuszczalności prowadzenia na specjalnych zasadach przez
uznaną organizację producentów mleka lub zrzeszenie organizacji producentów
negocjacji umów na dostawy mleka do przetwórcy mleka lub do nabywcy określa
7

szczegółowo i w sposób wyczerpujący art. 126 c lit. c–f rozporządzenia Rady (WE)
nr 1234/2007. Negocjacje te mogą być prowadzone, gdy jednocześnie zostaną
spełnione wszystkie ww. warunki. Wydaje się zatem, że niezależnie od charakteru
i zakresu, jakiego dany warunek dotyczy, waga każdego z wymienionych warunków
negocjacji jest pod względem możliwości prowadzenia takich negocjacji identyczna.
W projekcie ustawy zaproponowano, aby naruszenie przez organizację producentów
mleka któregokolwiek z warunków prowadzenia negocjacji skutkowało nałożeniem
na organizację kary finansowej uzależnionej od wartości rynkowej mleka objętej
takimi negocjacjami (kara została opisana w lit. b). Rozwiązanie to jest wykonaniem
upoważnienia zawartego w art. 126a ust. 4 lit. c rozporządzenia Rady (WE)
nr 1234/2007, zgodnie z którym państwa członkowskie w przypadku stwierdzenia
nieprawidłowości we wdrażaniu środków przewidzianych w rozdziale II tego
rozporządzenia nakładają na organizacje lub zrzeszenia określone przez siebie kary
i w razie konieczności podejmują decyzję o cofnięciu uznania. W projekcie ustawy
zaproponowano, że o konieczności cofnięcia uznania powinno przesądzić dwukrotne
naruszenie przez organizację lub zrzeszenie ww. warunków negocjacji. Takie
podejście wynika przede wszystkim z dwóch argumentów. Po pierwsze, przywilej
prowadzenia negocjacji na zasadach określonych w rozporządzeniu 1234/2007
posiada wyłącznie uznana organizacja lub uznane zrzeszenie. Po drugie, to sam fakt
naruszenia przez uznaną organizację warunku negocjacji przesądza o legalności czy
dopuszczalności prowadzenia takich negocjacji, a nie przesłanki w postaci
negatywnego skutku rynkowego wynikającego np. z przekroczenia limitów
negocjacyjnych określonych w art. 126c lit. c ww. rozporządzenia Rady (WE)
nr 1234/2007. Ponadto do kompetencji organu, który wydaje decyzję w sprawie
uznania organizacji producentów lub zrzeszenia organizacji, nie należy ocena
prowadzonych negocjacji pod względem ich oddziaływania rynkowego, czy to
w zakresie naruszenia konkurencji, czy innych negatywnych skutków, np. dla
przetwórców mleka. Kompetencje w tym zakresie posiada Komisja Europejska,
jeżeli negocjacje obejmują więcej niż jedno państwo członkowskie albo krajowy
organ ds. konkurencji, który zgodnie z przepisami ww. rozporządzenia Rady (WE)
nr 1234/2007 jedynie na zasadzie odstępstwa od przepisów określających ilościowe
limity negocjacyjne (art. 126c ust. 2 lit. c i ust. 3), nawet jeżeli określone wartości
graniczne nie zostały przekroczone, może w indywidualnym przypadku podjąć
8

decyzję o ponownym rozpoczęciu danych negocjacji lub o niedopuszczeniu do ich
prowadzenia przez daną organizację producentów, jeżeli uzna on, że jest to
niezbędne, aby zapobiec wykluczeniu konkurencji lub aby uniknąć na podległym mu
obszarze poważnych szkód po stronie przetwórców mleka surowego będących
małymi lub średnimi przedsiębiorcami (MSP).
W związku z powyższym, biorąc pod uwagę zakres kompetencji organu
przyznającego uznanie organizacji lub zrzeszeniu oraz fakt, że posiadanie takiego
uznania uprawnia do prowadzenia negocjacji umów na dostawy mleka,
zaproponowano, aby fakt nieprzestrzegania warunków negocjacji był przesłanką
uzasadniającą cofnięcie uznania i w konsekwencji pozbawienie ww. przywileju
negocjacyjnego.
Dodano również przepis uprawniający Prezesa ARR do odstąpienia od wydania
decyzji w sprawie cofnięcia uznania organizacji producentów lub zrzeszenia
organizacji producentów w przypadkach siły wyższej lub gdy naruszenie przepisów
nastąpiło z przyczyn nieleżących po stronie organizacji lub zrzeszenia.
Przepisy dotyczące sankcji karnej w postaci kary pieniężnej dla uznanych organizacji
producentów lub zrzeszeń organizacji producentów zostały dodane w rozdziale 6
„Kary pieniężne” ustawy o organizacji rynku mleka i przetworów mlecznych, który
zawiera katalog kar przewidzianych za naruszenie określonych przepisów czy
obowiązków z nich wynikających przez podmioty lub producentów mleka objętych
wspólną organizacją rynku. W projekcie ustawy nie określa się trybu stwierdzenia
danego naruszenia z uwagi na potrzebę zachowania dotychczas zastosowanej
w ustawie formuły w tym zakresie oraz przede wszystkim z uwagi na fakt, że katalog
środków, w ramach których organ może takie naruszenie stwierdzić, wydaje się być
katalogiem otwartym;
5) wskazania Prezesa ARR jako organu właściwego do udzielania pomocy
administracyjnej i współpracy z właściwymi organami państw członkowskich
w zakresie uznawania organizacji producentów o zasięgu międzynarodowym –
zgodnie z art. 2 rozporządzenia nr 880/2012, w przypadku gdy w danym państwie
członkowskim znajduje się siedziba międzynarodowej organizacji producentów lub
międzynarodowego zrzeszenia organizacji producentów, państwo to, oprócz
obowiązku uznania tych podmiotów, jest również odpowiedzialne za ustanowienie
niezbędnej współpracy administracyjnej z innymi państwami członkowskimi,
9

w których mają siedziby członkowie lub organizacje członkowskie, w odniesieniu do
sprawdzenia zgodności z warunkami uznawania oraz za przedstawianie, na wniosek
pozostałych państw członkowskich, w których mają siedziby członkowie lub
organizacje członkowskie, wszelkich istotnych informacji i dokumentów –
w związku z tym, że w projekcie ustawy proponuje się, aby organem właściwym do
uznawania organizacji producentów i ich zrzeszeń był Prezes ARR, uzasadnione jest,
aby organ ten był również właściwy w sprawie ustanowienia ww. współpracy;
6) wskazania Prezesa ARR jako organu właściwego do przesyłania Komisji
Europejskiej powiadomień o wydanych przez ten organ w stosunku do organizacji
producentów mleka i zrzeszeń tych organizacji decyzjach o uznaniu, odmowie lub
cofnięciu uznania;
7) wskazania Prezesa ARR jako organu właściwego:
a) do którego uznana organizacja producentów mleka lub zrzeszenie będzie
zobowiązane przesłać, przed rozpoczęciem negocjacji umów na dostawy mleka
surowego do przetwórcy lub nabywcy, powiadomienie, wraz z podaniem
szacowanej wielkości produkcji mleka tej organizacji lub zrzeszenia, która ma
zostać objęta negocjacjami, i przewidywanym okresie dostaw mleka surowego,
b) do którego zatwierdzona organizacja producentów mleka lub zrzeszenie będzie
zobowiązane przesłać, do dnia 31 stycznia każdego roku, informację o ilości
mleka surowego, szczegółowo określonej dla każdego państwa członkowskiego
produkcji, która została faktycznie dostarczona w ramach umów
wynegocjowanych w poprzednim roku kalendarzowym,
c) do przekazywania Komisji Europejskiej informacji o:
– negocjacjach, w których uczestniczy więcej niż jedno państwo członkowskie,
– całkowitej ilości mleka dostarczonej w danym roku kalendarzowym w ramach
umów wynegocjowanych przez uznane organizacje producentów i ich
zrzeszenia,
– liczbie przypadków, w których podjęta została decyzja o ponownym
rozpoczęciu danych negocjacji lub decyzja o niedopuszczeniu do ich
prowadzenia, wraz ze streszczeniem tych decyzji,
d) do przekazywania ministrowi właściwemu do spraw rynków rolnych do
wiadomości informacji, o których mowa w lit. c.
10