Rządowy projekt ustawy o ułatwieniu dostępu do wykonywania niektórych zawodów regulowanych

egzaminu przed Komisją Egzaminacyjną dla Brokerów
Ubezpieczeniowych i Reasekuracyjnych nie stosuje się do osób,
które posiadają co najmniej sze cioletnie do wiadczenie
zawodowe w zakresie ubezpieczeń, uzyskane w okresie 10 lat
bezpo rednio poprzedzających złożenie wniosku o uzyskanie
zezwolenia na wykonywanie działalno ci brokerskiej". Przyjęte
rozwiązanie ma na celu dopuszczenie do wykonywania zawodu
brokera ubezpieczeniowego osób, które mimo braku egzaminu
brokerskiego, posiadają odpowiednie do wiadczenie zawodowe.
Wątpliwo ć budzi jednak zastrzeżenie, że do wiadczenie
zawodowe powinno odnosić się do wykonywania pracy „w
zakresie ubezpieczeń".
W tym kontek cie należy zaznaczyć, że ustawa o po rednictwie
ubezpieczeniowym
wyraźnie
rozdziela
po rednika
ubezpieczeniowego będącego agentem ubezpieczeniowym od
po rednika
ubezpieczeniowego
będącego
brokerem
ubezpieczeniowym. Pojęcie czynno ci agencyjnych zostało
zdefiniowane w art. 4 pkt 1 w/w ustawy, który stanowi, że są to
„czynno ci wykonywane w imieniu lub na rzecz zakładu
ubezpieczeń,
polegające
naŚ
pozyskiwaniu
klientów,
wykonywaniu czynno ci przygotowawczych zmierzających do
zawierania
umów
ubezpieczenia,
zawieraniu
umów
ubezpieczenia oraz uczestniczeniu w administrowaniu i
wykonywaniu umów ubezpieczenia, także w sprawach o
odszkodowanie, jak również na organizowaniu i nadzorowaniu
czynno ci agencyjnych". Podczas gdy czynno ci brokerskich,
zgodnie z art. 4 pkt. 2 w/w ustawy stanowią „czynno ci
wykonywane w imieniu lub na rzecz podmiotu poszukującego
ochrony ubezpieczeniowej, polegające na zawieraniu lub
doprowadzaniu do zawarcia umów ubezpieczenia, wykonywaniu
czynno ci przygotowawczych do zawarcia umów ubezpieczenia
oraz uczestniczeniu w zarządzaniu i wykonywaniu umów
ubezpieczenia, także w sprawach o odszkodowanie, jak również
na organizowaniu i nadzorowaniu czynno ci brokerskich".

Wskazane powyżej zróżnicowanie czynno ci brokerskich oraz

173
agencyjnych wynika z istotnych różnic zachodzących w zakresie
roli oraz istoty wykonywanych zadań między osobami
wykonującymi zawód brokera oraz wykonującymi zawód agenta
ubezpieczeniowego. Przede wszystkim należy zauważyć, że agent
ubezpieczeniowy działa na rzecz okre lonego zakładu
ubezpieczeń, podczas gdy broker ubezpieczeniowy powinien
zachować niezależny i działać przede wszystkim w interesie
klienta. Z uwagi na powyższe nie należy wprowadzać regulacji
prawnych, które doprowadziłyby do sytuacji, że osoby
wykonujące czynno ci agencyjne (w zakresie ubezpieczeń)
byłyby uprawnione do wykonywania również czynno ci
brokerskich, które ex define mają całkowicie inny charakter.
Takie działania legislacyjne spowodowałoby zaprzeczenie
dotychczasowej koncepcji związanej z wykonywaniem zawodu
po rednika ubezpieczeniowego.
W tym celu proponuje się doprecyzowanie przepisów ustawy, iż
posiadanie do wiadczenia zawodowego, jako warunku
zwalniającego z konieczno ci zdania egzaminu brokerskiego,
powinno odnosić się do osób wykonujących czynno ci brokerskie
w zakresie ubezpieczeń.

Podsumowanie
Zmiana zasad funkcjonowania CEiDG (dawniej: ewidencji
działalno ci gospodarczej) spowodowała wyeliminowanie
nadawania numeru rejestracyjnego oraz wprowadzenie zasad
identyfikacji przedsiębiorców - będących osobami fizycznymi -
na podstawie nr NIP. Dodatkowo nowe rozwiązania zostały
skorelowane z postanowieniami ustawy o swobodzie działalno ci
gospodarczej,
która
wyraźnie
zakazuje
konieczno ci
przedstawiania za wiadczenia o wpisie do CEIDG. Ponadto
należy wskazać, że zastąpienie wielu numerów identyfikujących -
jednym
ogólnym
numerem
ułatwia
przedsiębiorcom
funkcjonowanie w rzeczywisto ci prawnej i gospodarczej.
Dodatkowo należy zauważyć, że przedmiotowe rozwiązanie
ułatwiłoby zapewne prace organom administracji. Możliwo ć
wyszukania po jednym numerze wła ciwego podmiotu

174
zmniejszyłaby liczbę danych podlegających weryfikacji. W
zakresie drugiej ze zgłoszonych uwag należy podkre lić, że
stworzenie możliwo ci wykonywania zawodu brokera, bez
konieczno ci zdania egzaminu brokerskiego, z uwagi na
posiadane do wiadczenie zawodowe - nie może być podmiotowo
nieograniczone. Do wiadczenie „w zakresie ubezpieczeń" jest
sformułowaniem bardzo szerokim i może być interpretowane w
ten sposób, że dostęp do zawodu brokera ubezpieczeniowego
może uzyskać również osoba, która nie wykonywała „czynno ci
brokerskich (w zakresie ubezpieczeń)" a przykładowo posiada
do wiadczenie
w
zakresie
wykonywania
„czynno ci
agencyjnych" - dotyczących ubezpieczeń. Takie rozwiązanie
byłoby nie do przyjęcia z uwagi na bardzo zróżnicowany
charakter obu w/w czynno ci.
Nowelizacja ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o po rednictwie
ubezpieczeniowym (Dz. U. nr 124, poz. 1154, z późń. zm.)
dokonywana ustawą o ułatwieniu dostępu do wykonywania
zawodów finansowych, budowlanych i transportowych -
wprowadza przede wszystkim zamiany w zakresie przesłanek
merytorycznych związanych z podejmowaniem działalno ci
agencyjnej oraz działalno ci brokerskiej w zakresie ubezpieczeń
albo w zakresie reasekuracji. Niemniej warto zwrócić uwagę na
inne przepisy w/w ustawy, które utrudniają podejmowanie
działalno ci oraz zapisy niespójne z rozwiązaniami
przyjmowanymi w polskim prawie. Przedmiotowe uwagi mają
charakter formalnoprawny.

Art. 10. ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o działalno ci ubezpieczeniowej


Pracodawcy

Uwaga czę ciowo uwzględniona.
Rzeczypospolitej
ogólna
W związku z proponowanymi zmianami dotyczącymi

Polskiej
wykonywania zawodu aktuariusza Pracodawcy RP zwracają W zakresie zwolnienia z egzaminu
uwagę na to, że wymóg posiadania licencji dotyczy tylko
aktuarialnego proponuje się
„głównego" aktuariusza. Oznacza to, że regulacja dotyczy ok. 60 dodatkowe wymogi, tj. obowiązek

175
stanowisk, podczas gdy licencjonowanych aktuariuszy jest ponad
ukończenia studiów wyższych na
200. Trudno zatem uznać, że w tym wypadku występuje uczelni posiadającej uprawniania
ograniczenie w wykonywaniu zawodu. Głównym celem do nadawania tytułu doktora nauk
egzaminów miało być ustanowienie jasnego kryterium ekonomicznych, matematycznych
pozwalającego powierzyć stanowisko aktuariusza osobie o lub fizycznych oraz potwierdzenie
odpowiedniej wiedzy. Miało to stanowić ułatwienie dla firm - do wiadczenia pozytywną opinią
trudno powiedzieć, czy to kryterium spełnia swoją funkcję.
aktuariusza.
Istnieją bowiem obszary pracy aktuariusza, które wykraczają

poza zakres wymagań egzaminów aktuarialnych. Niemniej Pozostałe propozycje są sprzeczne
jednak wymagania są jednakowe dla wszystkich.
z zakładaną ideą deregulacji.
Państwowa Komisja Egzaminacyjna jako ciało niezależne
powinna działać tak jak obecnie - w sposób transparentny,
utrzymując stały poziom trudno ci egzaminów, których zakres i
tre ć podawana jest na bieżąco do informacji publicznej.
Odnosząc się do możliwo ci zwolnienia z egzaminu, Pracodawcy
RP zwracają uwagę na zróżnicowany poziom kształcenia w
zakresie nauk aktuarialnych na polskich uczelniach - nie zawsze
gwarantuje on wła ciwe przygotowanie absolwentów. Należy
przytoczyć przykłady uregulowania tej kwestii w innych
państwach. We Francji matematyka aktuarialna jest dyscypliną
naukową, co przekłada się na istnienie kompetentnej kadry i
kierunków studiów. Rynki ubezpieczeniowe bardziej rozwinięte,
takie jak rynek amerykański czy brytyjski, wypracowały w
zakresie dostępu do zawodu aktuariusza rozwiązania, które
sprawdzają się od dziesięcioleci, będąc gwarantem kwalifikacji
tamtejszych aktuariuszy. Są one pod każdym względem godne
na ladowania. Zakres tamtejszych egzaminów jest znacznie
szerszy niż krajowych. Trudno zatem powiedzieć, jakie skutki
przyniesie planowana deregulacja.

Polskie
ogólna
W pierwszej kolejno ci warto podkre lić, ze dzisiejsze przepisy Uwaga czę ciowo uwzględniona.
Stowarzyszenie
dotyczące zawodu aktuariuszy nie stwarzają żadnych barier

Aktuariuszy
utrudniających wykonywanie czynno ci aktuarialnych. Jeste my W zakresie zwolnienia z egzaminu
przekonani, ze wrażenie istnienia takich barier powoduje fakt
aktuarialnego proponuje się
istnienia rejestru aktuariuszy, do którego wpisywani są ci z nas, dodatkowe wymogi, tj. obowiązek

176
którzy spełniają warunki wyszczególnione w ustawie o ukończenia studiów wyższych na
działalno ci ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej z dnia 22 maja uczelni posiadającej uprawniania
2003 r.
do nadawania tytułu doktora nauk
Pamiętajmy jednak, że na osobach wpisanych do rejestru ekonomicznych, matematycznych
spoczywa szczególna odpowiedzialno ć. Są one bowiem lub fizycznych oraz potwierdzenie
uprawnione do sygnowania sprawozdań finansowych zakładu do wiadczenia pozytywną opinią
ubezpieczeń Stąd stawiane są przed nimi wyższe wymagania
aktuariusza.
dotyczące wiedzy po wiadczonej odpowiednimi egzaminami oraz

do wiadczenia. Pragnę zauważyć, ze taka osoba w zakładzie Pozostałe propozycje są sprzeczne
ubezpieczeń powinna być co najmniej jedna.
z zakładaną ideą deregulacji.
Jednocze nie w departamentach aktuarialnych zakładów
ubezpieczeń pracuje o wiele więcej osób zajmujących się tą
dziedziną i osoby te nie muszą już formalnie spełniać tych
wyższych kryteriów. W związku z tym trudno jest dzi mówić o
barierach
przy
wykonywaniu
zawodu
aktuariusza.
W
rzeczywisto ci, aby wykonywać czynno ci aktuarialne nie trzeba
mieć żadnych dodatkowych wymagań, poza tymi postawionymi
przez pracodawcę. Prawdą jest też, że aby mieć uprawnienia
decyzyjne lub kontrolne trzeba być wpisanym do rejestru
aktuariuszy, jednakże nie tworzy to w żaden sposób barier w
dostępie do zawodu. Dodatkowo, lista osób wpisanych do rejestru
aktuariuszy liczy dzi ponad 230 osób przy około 70 zakładach
ubezpieczeń, nie ma więc również mowy tutaj o ograniczonej
podaży tych osób.
Przechodząc do konkretnych zapisów ustawy, zgodnie z
przedstawionym projektem, licencję aktuarialną będzie mogła
otrzymać osoba, która zda z wynikiem pozytywnym państwowy
egzamin aktuarialny lub ukończy studia na kierunku
obejmującym wiedzę weryfikowaną przez tenże egzamin.
Powszechnie wiadomo, że poziom nauczania oraz system
egzaminowania na uczelniach jest niejednolity. Na jednej uczelni
wykład może mieć charakter teoretyczny i egzamin może składać
się z zestawu zadań (problemów matematycznych) na innej
wykład z tego samego przedmiotu może mieć charakter
aplikacyjny i zaliczenie może odbywać się na podstawie

177