Rządowy projekt ustawy o cudzoziemcach

– 185 –
5. Cudzoziemca umieszczonego w strzeżonym ośrodku albo w areszcie dla
cudzoziemców zwalnia się w przypadku:
1)
upływu okresu pobytu określonego w postanowieniu, o którym mowa w art. 404 ust. 1
lub 6, lub
2)
wydania postanowienia lub zarządzenia o zwolnieniu cudzoziemca ze strzeżonego
ośrodka albo z aresztu dla cudzoziemców, lub
3)
przymusowego wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu, lub
4)
doręczenia cudzoziemcowi decyzji o:
a)
uchyleniu lub stwierdzeniu nieważności decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do
powrotu lub
b)
nadaniu cudzoziemcowi statusu uchodźcy, udzieleniu mu ochrony uzupełniającej
lub udzieleniu mu azylu w Rzeczypospolitej Polskiej, lub
c)
udzieleniu cudzoziemcowi zgody na pobyt ze względów humanitarnych lub zgody
na pobyt tolerowany na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
6. Organ Straży Granicznej, któremu podlega strzeżony ośrodek lub areszt dla
cudzoziemców, niezwłocznie informuje sąd, który wydał postanowienie, o umieszczeniu
cudzoziemca w strzeżonym ośrodku albo o zastosowaniu wobec niego aresztu dla
cudzoziemców.
Art. 408. 1. Cudzoziemcowi przysługuje od Skarbu Państwa odszkodowanie oraz
zadośćuczynienie w przypadku niesłusznego umieszczenia go w strzeżonym ośrodku lub
zastosowania wobec niego aresztu dla cudzoziemców.
2. Sprawy, o których mowa w ust. 1, prowadzi się na podstawie przepisów Kodeksu
postępowania karnego dotyczących odszkodowania za niesłuszne skazanie, tymczasowe
aresztowanie lub zatrzymanie.
Art. 409. Funkcjonowanie strzeżonych ośrodków oraz aresztów dla cudzoziemców jest
finansowane z budżetu państwa z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw
wewnętrznych, ze środków będących w dyspozycji Komendanta Głównego Straży
Granicznej.
Art. 410. 1. Minister właściwy do spraw wewnętrznych, w drodze rozporządzenia,
tworzy i likwiduje strzeżone ośrodki, określa organ Straży Granicznej, któremu dany ośrodek
ma podlegać, oraz może wskazać okres niezbędny na zorganizowanie tego ośrodka, mając na
względzie istniejące w tym zakresie potrzeby.
– 186 –
2. Minister właściwy do spraw wewnętrznych, w drodze zarządzenia, wyznacza
pomieszczenia, w których wykonuje się areszt dla cudzoziemców, uwzględniając racjonalne
wykorzystanie tych pomieszczeń.
Rozdział 2
Pobyt cudzoziemców w strzeżonym ośrodku lub w areszcie dla cudzoziemców
Art. 411. 1. Przyjęcie cudzoziemca do strzeżonego ośrodka lub aresztu dla
cudzoziemców następuje na podstawie postanowienia sądu o umieszczeniu cudzoziemca
w strzeżonym ośrodku lub o zastosowaniu wobec cudzoziemca aresztu dla cudzoziemców.
2. Cudzoziemiec jest obowiązany przekazać do depozytu strzeżonego ośrodka lub
aresztu dla cudzoziemców:
1)
dokumenty potwierdzające jego tożsamość, pieniądze i przedmioty wartościowe;
2)
urządzenia techniczne służące do rejestrowania obrazu;
3)
przedmioty, które mogą stanowić zagrożenie porządku lub bezpieczeństwa w ośrodku
lub areszcie.
3. Cudzoziemiec przy przyjęciu do strzeżonego ośrodka lub aresztu dla cudzoziemców
jest obowiązany przekazać do depozytu także przedmioty, których wymiary lub ilość
ograniczają powierzchnię pokoju dla cudzoziemców lub celi mieszkalnej.
Art. 412. Cudzoziemca przyjmowanego do strzeżonego ośrodka lub aresztu dla
cudzoziemców poucza się, w zrozumiałym dla niego języku, o przysługujących mu prawach
i o obowiązkach oraz zapoznaje się go z przepisami regulującymi pobyt w strzeżonym
ośrodku lub areszcie dla cudzoziemców.
Art. 413. 1. Cudzoziemiec przy przyjęciu do strzeżonego ośrodka lub aresztu dla
cudzoziemców i podczas pobytu w ośrodku lub areszcie, w przypadkach uzasadnionych
względami bezpieczeństwa i porządku, podlega szczegółowemu sprawdzeniu.
2. Szczegółowe sprawdzenie cudzoziemca polega na oględzinach ciała oraz sprawdzeniu
odzieży, bielizny i obuwia, a także przedmiotów posiadanych przez cudzoziemca lub
należących do niego. Oględziny ciała oraz sprawdzenie odzieży, bielizny i obuwia
przeprowadza się w pomieszczeniu, bez obecności osób nieupoważnionych oraz osób
odmiennej płci.
3. Znalezione w czasie szczegółowego sprawdzenia przedmioty, których cudzoziemiec
nie może posiadać w strzeżonym ośrodku lub areszcie dla cudzoziemców, podlegają
zatrzymaniu. Przedmioty, których właściciela ustalono, przekazuje się do depozytu albo
– 187 –
przesyła na koszt cudzoziemca do wskazanej przez niego osoby, instytucji lub organizacji.
W uzasadnionym przypadku przedmioty te mogą być przesłane na koszt strzeżonego ośrodka
lub aresztu dla cudzoziemców.
Art. 414. 1. Cudzoziemca przyjętego do strzeżonego ośrodka lub aresztu dla
cudzoziemców poddaje się niezwłocznie badaniu lekarskiemu oraz w miarę potrzeby
zabiegom sanitarnym.
2. Lekarz przeprowadzający badanie, o którym mowa w ust. 1, oraz sprawujący opiekę
medyczną nad cudzoziemcami w strzeżonym ośrodku lub areszcie dla cudzoziemców
prowadzi dokumentację medyczną na zasadach określonych w ustawie z dnia 6 listopada
2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (Dz. U. z 2012 r. poz. 159 i 742).
3. Koszty badań, o których mowa w ust. 1, są pokrywane z budżetu państwa z części,
której dysponentem jest minister właściwy do spraw wewnętrznych, ze środków będących
w dyspozycji Komendanta Głównego Straży Granicznej.
Art. 415. 1. Cudzoziemca przyjętego do strzeżonego ośrodka umieszcza się w pokoju
dla cudzoziemców, a cudzoziemca przyjętego do aresztu dla cudzoziemców – w celi
mieszkalnej.
2. Cudzoziemców odmiennej płci umieszcza się oddzielnie.
3. Cudzoziemcowi umieszczonemu w strzeżonym ośrodku wraz z innymi członkami
jego rodziny lub z małoletnim pozostającym pod jego opieką zapewnia się wspólny pokój dla
cudzoziemców.
4. Małoletniego przebywającego w strzeżonym ośrodku bez opiekuna umieszcza się
w wyodrębnionej części ośrodka.
5. Cudzoziemców, którzy oświadczą, że są osobami sobie najbliższymi, umieszcza się,
na ich pisemny wniosek, w miarę możliwości w jednym pokoju dla cudzoziemców.
Art. 416. 1. Cudzoziemiec umieszczony w strzeżonym ośrodku lub przebywający
w areszcie dla cudzoziemców ma prawo do:
1)
kontaktowania się z polskimi organami państwowymi, a także z przedstawicielstwem
dyplomatycznym lub urzędem konsularnym państwa obcego;
2)
kontaktowania się z organizacjami pozarządowymi lub międzynarodowymi
zajmującymi się udzielaniem cudzoziemcom pomocy, w tym pomocy prawnej;
3)
kontaktowania się ze swoim pełnomocnikiem;
4)
korzystania z przekazanych do depozytu:
– 188 –
a)
przedmiotów, o których mowa w art. 411 ust. 2 pkt 2 i ust. 3, jeżeli nie zostały
zabezpieczone na pokrycie kosztów związanych z wydaniem i wykonaniem decyzji
o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu,
b)
pieniędzy, z zastrzeżeniem art. 344 ust. 5,
c)
przedmiotów wartościowych, jeżeli nie zostały zabezpieczone na pokrycie kosztów
związanych z wydaniem i wykonaniem decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do
powrotu;
5)
korzystania z opieki medycznej i do pobytu w szpitalu lub podmiocie leczniczym
wykonującym działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia
zdrowotne, jeżeli stan jego zdrowia tego wymaga;
6)
niezakłóconego snu w godzinach od 22.00 do 7.00, a w dni świąteczne do godziny 8.00
oraz w innym czasie, jeżeli nie jest to sprzeczne z przepisami porządkowymi
regulującymi pobyt w ośrodku lub areszcie;
7)
korzystania z urządzeń sanitarnych i środków czystości niezbędnych do utrzymania
higieny osobistej;
8)
otrzymywania nieodpłatnie odzieży, bielizny i obuwia dostosowanych do pory roku,
o ile rzeczy będące własnością cudzoziemca nie nadają się do użycia lub ich użycie jest
niedopuszczalne ze względów higienicznych, a cudzoziemiec nie posiada własnych
środków finansowych na ich zakup;
9)
posiadania przedmiotów kultu religijnego, wykonywania praktyk religijnych
i korzystania z posług religijnych oraz słuchania lub oglądania w pomieszczeniach
mieszkalnych lub w miejscu przebywania nabożeństw transmitowanych przez środki
masowego przekazu, w sposób niezakłócający ustalonego porządku pobytu w ośrodku
lub w areszcie;
10) korzystania z prasy, zakupu prasy z własnych środków finansowych i posiadania jej
w pokoju dla cudzoziemców lub w celi mieszkalnej;
11) korzystania z internetu na stanowiskach komputerowych dostępnych w strzeżonym
ośrodku lub areszcie dla cudzoziemców;
12) korzystania z biblioteki;
13) użytkowania sprzętu rekreacyjno-sportowego w czasie i miejscu określonych przez
kierownika ośrodka lub funkcjonariusza odpowiedzialnego za funkcjonowanie aresztu
dla cudzoziemców;
– 189 –
14) zakupu z własnych środków finansowych artykułów żywnościowych i przedmiotów
osobistego użytku służących do utrzymania higieny osobistej oraz do posiadania ich
w pokoju dla cudzoziemców lub w celi mieszkalnej; posiadanie tych przedmiotów
w celi mieszkalnej jest możliwe, jeżeli one same lub ich opakowania nie stanowią
zagrożenia porządku lub bezpieczeństwa w areszcie;
15) zakupu z własnych środków finansowych materiałów piśmiennych, książek, gier
świetlicowych i posiadania ich w pokoju dla cudzoziemców lub w celi mieszkalnej;
16) otrzymywania paczek z odzieżą, obuwiem i innymi przedmiotami osobistego użytku
oraz ze środkami opatrunkowymi i higienicznymi, a także z lekami, które mogą być
przekazane za zgodą lekarza, po sprawdzeniu ich zawartości w obecności cudzoziemca;
17) prowadzenia korespondencji oraz korzystania ze środków łączności na własny koszt,
a w szczególnie uzasadnionych przypadkach do korzystania ze środków łączności lub
wysyłania korespondencji na koszt ośrodka lub aresztu;
18) składania próśb, skarg i wniosków do:
a)
kierownika ośrodka albo organu Straży Granicznej, któremu ośrodek podlega,
b)
funkcjonariusza odpowiedzialnego za funkcjonowanie aresztu albo organu Straży
Granicznej, któremu areszt podlega;
19) widzeń z osobami bliskimi w specjalnie do tego przeznaczonych pomieszczeniach, za
zgodą organu Straży Granicznej, któremu ośrodek lub areszt podlega, lub osoby przez
ten organ upoważnionej.
2. Cudzoziemiec może korzystać z innych uprawnień niż określone w ust. 1, po
uzyskaniu zezwolenia organu Straży Granicznej, któremu strzeżony ośrodek lub areszt dla
cudzoziemców podlega, lub osoby przez ten organ upoważnionej.
Art. 417. 1. Cudzoziemiec umieszczony w strzeżonym ośrodku, poza uprawnieniami,
o których mowa w art. 416 ust. 1, ma prawo do:
1)
zakupu z własnych środków finansowych wyrobów tytoniowych i posiadania ich
w pokoju dla cudzoziemców;
2)
poruszania się po terenie ośrodka w godzinach od 7.00 do 22.00, a w dni świąteczne
w godzinach od 8.00 do 22.00 z wyjątkiem miejsc, do których administracja ośrodka
wydała zakaz wstępu.
2. Małoletni przebywający w strzeżonym ośrodku ma prawo do uczestniczenia, w czasie
i miejscu określonych przez kierownika ośrodka, w zajęciach dydaktyczno-wychowawczych